Niezgodności
spawalnicze
Przez niezgodność należy rozumieć niespełnienie
wyspecyfikowanych wymagań obligatoryjnych lub
stawianych zwyczajowo oraz wymagań, które zostały
dodatkowo ustalone
Według PN-EN ISO 5817 niezgodnością spawalniczą jest
każde odchylenie od idealnego złącza spawanego
Podział niezgodności spawalniczych
Podział według kryterium wielkości
niezgodności makroskopowe  które można
zobaczyć nie uzbrojonym okiem lub przy
powiększeniu do 30 razy, wykrywane metodami
badań nieniszczących i niszczących (obserwacja
zgładów makroskopowych),
niezgodności mikroskopowe  wykrywane
metodami nieniszczącymi, z zastosowaniem
specjalnych technik, lub metodami niszczącymi,
za pomocą badań metalograficznych przy
powiększeniach większych od 30 razy.
Niezgodności makroskopowe
żużle,
pęcherze,
podtopienia,
braki przetopu.
Niezgodności mikroskopowe
mikropęknięcia,
mikrowtrącenia (siarki, fosforu, krzemu).
Podział według kryterium usytuowania na
złączu spawanym
zewnętrzne (powierzchniowe),
wewnętrzne (brak bezpośredniego dostępu),
kształtu.
Norma PN-EN ISO 6520-1 niezgodności spawalnicze dzieli na
sześć grup:
pęknięcia,
pustki,
wtrącenia stałe,
przyklejenie i brak przetopu,
wady dotyczące kształtu,
inne wady spawalnicze.
Zgodnie z normą PN-EN ISO 5817 złącza spawane w
konstrukcjach stalowych są oceniane i klasyfikowane według
niezgodności spawalniczych na trzech poziomach jakości:
poziom B  wymagania ostre,
poziom C  wymagania średnie,
poziom D  wymagania łagodne.
Brak przetopu (niepełny przetop)
Objawia się niestopieniem
brzegów łączonych elementów.
Niezgodność wewnętrzna.
Skutkiem braku przetopu jest
zmniejszenie przekroju spoiny i
osłabienie wytrzymałości złącza
spawanego
Pory
Niezgodność zewnętrzna. Jest to powierzchniowe rozwarstwienie
spoiny, spowodowane przez pęcherze wychodzące na zewnątrz spoiny.
Powstają przy niskich temperaturach spawania na powierzchni spoiny
pod warstwą żużla
Otwarte wgłębienie w kraterze
Niezgodność zewnętrzna.
Wynik niskich kwalifikacji
spawacza. Eliminowana przez
wypełnienie brakującej części.
Przyklejenia
Niezgodność wewnętrzna.
Powstaje na skutek niestopienia metalu na
granicy spawanego materiału podstawowego i
warstw układanej spoiny (brak połączenia).
Występuje w połączeniach czołowych
i pachwinowych. Dzielimy je na: brzegowe,
warstwowe, graniowe. Przyczyny przyklejeń:
złe przygotowanie elementów do spawania, za
małe natężenie prądu, szybkie tempo spawania,
niewłaściwa technika spawania
Przepalenie
Niezgodność zewnętrzna. Występuje w postaci charakterystycznej
 dziury w spoinie. Obniża wytrzymałość złącza i psuje wygląd.
Przepalenie świadczy o braku umiejętności spawacza.
Przyczyny powstawania: zbyt duże natężenie prądu,
niskie tempo spawania
Niewłaściwy brzeg
Niezgodność zewnętrzna dotycząca
spoin czołowych i pachwinowych.
Brak łagodnego przejścia lica spoiny
w materiał podstawowy. Następuje
spiętrzenie naprężeń i może
powodować pęknięcia.
Przyczyną tej niezgodności jest
niewłaściwe prowadzenie uchwytu
spawalniczego i brak kwalifikacji
spawacza
Wklęśnięcie grani
Niezgodność zewnętrzna.
Poznajemy je po wgłębieniu w
grani. Spowodowana jest
skurczem spoiny
Nawis
Występuje w spoinach
czołowych. Jest to zbyt szeroki
ścieg licowy, sięgający poza
brzegi rowka
Zwis (niezupełne wypełnienie rowka
spawalniczego)
Niezgodność zewnętrzna.
Niezupełne wypełnienie rowka
spoiny. Powoduje osłabienie
wytrzymałości złącza
spawanego. Można ją usunąć
przez ułożenie jeszcze jednej
warstwy spoiwa
Nadmierny przetop
Objawia się jako wyciek
nadmiaru metalu, wystający z
grani spoiny jednostronnej.
Przyczyny powstawania: zbyt
duży odstęp między łączonymi
elementami, brak progu w
elementach ukosowanych, za
mała prędkość spawania, za duże
natężenie prądu spawania
Nadmierny nadlew spoiny
Niezgodność zewnętrzna.
Za wysokie lico spoiny.
Przyczyny powstawania: brak
umiejętności spawacza,
nieodpowiednie warunki
spawania (niskie napięcie łuku),
nierozprowadzenie ostatniej
warstwy stopiwa
Podtopienia
Niezgodność zewnętrzna.
Objawia się w postaci rowka
wzdłuż brzegu lica lub grani
spoiny. Osłabia złącze spawane i
naraża je na pęknięcia.
Przyczyny powstawania:
niewłaściwe parametry spawania
(za duże natężenie prądu
spawania), nieprawidłowa
technika spawania (nieumiejętne
prowadzenie uchwytu
spawalniczego)
Pęknięcia (zewnętrzne)
Pęknięcia są skutkiem występowania w materiale takich naprężeń, w
wyniku których następuje miejscowe przekroczenie wytrzymałości
materiału na rozciąganie.
Przyczyną pęknięć może być szybki odpływ ciepła podczas spawania
Pęcherze
Są to pustki gazowe. Mogą to być:
pojedyncze lub rozproszone pęcherze gazowe o kształcie zbliżonym do
kuli,
gniazda pęcherzy (grupy) lub łańcuchy pęcherzy o kształcie zbliżonym
do kulistego,
pęcherze podłużne, których większy wymiar jest równoległy do osi
spoiny,
rurkowe pęcherze kanalikowe.
Przesunięcie kątowe
Niezgodność polegająca
na niewłaściwej geometrii złącza
spawanego niewłaściwym
kształcie zewnętrznym
powierzchni spoiny. Niezgodność
kształtu i wymiarów. Powstaje na
skutek skurczu podczas
stygnięcia spoin
Niedostateczna grubość spoiny
Niezgodność zewnętrzna
Rozprysk
Niezgodność zewnętrzna. Są to cząstki stopiwa, które rozpryskują się
podczas spawania i przywierają do powierzchni materiału
podstawowego lub spoiny.
Przyczyny: zbyt duże natężenie prądu, nieodpowiedni skład gazów
osłonowych, zanieczyszczenie gazów osłonowych, zbyt krótki łuk