ïż83. Miasto na prawach powiatu jako jednostka podzialu terytorialnego i jako jednostka samorzadu terytorialnego.
Obecnie mamy 65 miast na prawach powiatu. Do tej grupy jednostek samorzadu terytorialnego (i jednostek podzialu terytorialnego) zalicza sie przede wszystkim miasta liczace wiecej niz 100 000 mieszkancow oraz miasta, ktore w dniu 31 grudnia 1998r. przestaly byc siedzibami wojewodow. Liste uzupelniaja miasta, ktorym nadano ten status przy pierwszym podziale administracyjnym kraju na powiaty. Miasta na prawach powiatu zajmuja obszar jednej gminy i sa gminami, choc wykonuja zadania powiatu. Konsekwencjami uregulowania ustroju i dzialania miasta na prawach powiatu w ustawie o samorzadzie gminnym sa:
- rada miasta i prezydent miasta wykonuja kompetencje wlasciwe dla rady gminy i rady powiatu oraz wojta i starosty
- organ wykonawczy miasta na prawach powiatu jest monokratyczny
- co do zasady rada nie wybiera organu wykonawczego i nie moze go odwolac
- nie stosuje sie przepisow o rozwiazaniu rady w razie niewybrania organu wykonawczego w ustawowo okreslonym terminie
- radni skladaja slubowanie wedlug tekstu roty z ustawy gminnej
- 30-dniowy termin na stwierdzenie niewaznosci uchwaly rady lub zarzadzenia prezydenta liczony jest zawsze od dnia doreczenia uchwaly organowi nadzoru
Wykonywanie przez miasto na prawach powiatu zadan powiatu na podstawie ustawy powiatowej oznacza poszerzenie zakresu dzialania tej jednostki samorzadu terytorialnego oraz wymaga stosowanie rozwiazan ustrojowych o charakterze powiatowym.