Kat i ofiara w "Rozmowach z katem" "Zdążyć przed Panem Bogiem" "Początku" "Medalionach".


function saveas()
{
document.execCommand('SaveAs');
}








Drukuj prace | Zapisz prace | Powrót
Kat i ofiara w "Rozmowach z katem"
"Zdążyć przed Panem Bogiem" "Początku" "Medalionach".Motyw
kata i ofiary jest widoczny głównie w utworach:"Rozmowy z katem"
Kazimierza Moczarskiego i "Zdążyć przed Panem Bogiem" Hanny Krall. O
warszawskim getcie, martyrologii jego mieszkańców i powstaniu opowiada
właśnie książka Hanny Krall. Ma postać reportażu z Markiem Edelmanem-
zastępcą powstania w getcie. Wspomina wojenne czasy niechętnie, nie chce
do nich wracać pamięcią. Nie uważa się za bohatera, zastanawia się czy
walkę w getcie można nazwać powstaniem. Jego zdaniem chodziło o sposób
umierania- zostać wywiezionym w wagonach czy zginąć z bronią w ręku. Na
jego przykładzie można obserwować jak wojna niszczy psychikę człowieka,
staczając go na dno reifikacji- życie własne, przyjaciół, wrogów stało mu
się obojętne, przestał na to reagować, gdyż wojna nurza w podłości nawet
swe ofiary i im się zdarza przejąć rolę katów (zabójstwo człowieka, który
nie chce dać pieniędzy na broń). To co przeżył to koszmarny sen, w którym
człowiek jest ścigany jak zwierzę i z którego nie można się obudzić. To
samo powstanie widziane jednak oczyma jego likwidatora- generała SS
Jurgena Stroopa opisał Kazimierz Moczarski w swych "Rozmowach z katem".
Moczarski starał się odpowiedzieć na pytanie dlaczego Stroop okazał się
tak idealnym wykonawcą obłąkanych planów Hitlera?. Bada swego bohatera
wnikliwie, opisując go od dzieciństwa do końca jego dni. Od dziecięcych
lat przygotowany przez rodzinę, lokalną społeczność i naród do rzetelnego
wykonywania przyszłej roli- nie wojownika lecz kata. Stroop okazał się
katem idealnym- posłusznym, gorliwym, bezwzględnym. Opowiadając o
powstaniu nie zdaje sobie sprawy, że jest sprawcą jednego z
najokrutniejszego mordu II wojny światowej. Uważał Żydów za zwierzęta i
tłumaczył sobie, że skoro zabija się zwierzęta nie jest mordercą.
Różnica w znaczeniu słów- kat i ofiara- zaciera się przy rozpatrywaniu
spraw wojny z perspektywy człowieka, który nie jest przedstawicielem
żadnego państwa, żadnej narodowości. Słowa motta do utworu "Medaliony" są
wstrząsającym ukazaniem rzeczywistości, jaka rządzi światem, bo przecież
nikt inny, lecz właśnie sami ludzie przyczynili się do tego wszystkiego,
co długo jeszcze pozostanie w pamięci wielu milionów mieszkańców naszej
planety. Zofia Nałkowska w pełni przekonywujący sposób działania, myślenia
oraz mentalności wielu jednostek społeczeństwa, rzuconych przypadkowo do
różnych punktów odniesienia. Z perspektywy każdego z nich wojna ta
wyglądała jakby trochę inaczej, w rezultacie jednak dla każdego stanowiła
pewien istotny przełom w życiu i na każdej z tych osób wojna wywarła
większe lub mniejsze piętno okrucieństwa, skłaniając ich ku refleksji nad
prawdziwością zawartych w motcie słów, że "ludzie lodziom zgotowali ten
los". Zofia Nałkowska napisała je w oparciu o badania i obserwacje,
poczynione podczas prac Głównej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich.
Pisarka była członkiem tej komisji i wszystko, co zawarła w swojej prozie,
jest faktem. "Medaliony" stanowią cykl opowiadań, zestawionych na zasadzie
podobieństwa tematu i identycznej formy. Zauważmy, że autorka nie poddaje
materiału specjalnej obróbce literackiej. Jest to zabieg celowy. Wyczywamy
gorycz- refleksję i pytanie: jak to się mogło stać?. Jak człowiek mógł tak
skrzywdzić i upokorzyć drugiego człowieka?. Motto Nałkowskiej to bezmiar
przerażenia, że przedstawione "drobne" obrazy są dziełem człowieka, że
ludzie stworzyli faszyzm, hitleryzm, piece i miejsca każni, że są autorami
tak strasznej rzeczywistości. "Medaliony"- dzięki prostocie języka, braku
moralizowania, zwykłym bohaterom i bezpośredniej relacji- uderzają swoim
autentyzmem. Utwór wystawia świadectwo prawdzie o zbrodni, kacie i
ofierze- ukazuje tym samym tragedię ludzi w czasie II wojny światowej.