XLin - Pliki i katalogi w Linuksie




Pliki i katalogi w Linuksie.

Pliki podobnie jak w innych systemach umieszczone są w katalogach. Układ
katalogów przypomina strukturę drzewa, czyli jest katalog główny - korzeń (
root direktory ), a gałęzie to podkatalogi i pliki.

Katalog główny czyli root, jest katalogiem specjalnym ułożonym podczas
instalacji Linuksa, większość z nich są to katalogi systemowe i muszą
występować w określonej hierarchii, w zależności od dystrybucji mogą
występowąć pewne różnice.Możesz tworzyć nowe katalogi oraz pliki, w ich
nazwach zabronione jest używanie ukośników, znaków zapytania oraz gwiazdek.
Nazwa może mieć długość do 256 znaków. W nazwach plików możesz używać
rozszerzenia, jest to część nazwy po kropce. Rozszerzenia stosuje się w celu
określenia kategorii pliku, np nazwa kelwin.mp3 oznacza: plik ten jest
plikiem muzycznym, a read.txt jest plikiem tekstowym. Możesz tworzyć
własne rozszerzenia lub używać nazw bez rozszerzeń. Istnieją także specjalne
pliki ukryte, poprzedzone kropką (dot files), są to najczęściej pliki
inicjujące i konfiguracyjne.
Opis niektórych katalogów w Linuksie. (Redhat)



/home
- zawiera katalogi domowe (osobiste) użytkowników


/bin
- znajdują się tu standardowe polecenia i programy


/lib oraz /usr/lib
- wszelkiego rodzaju biblioteki


/usr/doc oraz /usr/share/doc
- zawiera dokumentację Linuksa oraz programów


/etc
- zawiera pliki konfiguracyjne


/sbin
- polecenia administracyjne ( powinny być używane tylko przez
roota )


/var
- pliki zmienne np. logi systemowe, poczta, kolejki wydruków i inne.



/usr
- polecenia i programy dla użytkowników (zawiera wiele podkatalogów)


/dev
- pliki odpowiadające urządzeniom


/root
- katalog domowy administratora


/usr/man oraz /usr/share/man
- pliki podręczników elektronicznych


/tmp
- zawiera pliki tymczasowe


/boot
- pliki niezbędne do uruchomienia systemu



Niektóre polecenia, używane do zarządzania katalogami oraz plikami



ls
- polecenie do wyświetlania nazw plików i katalogów


ls -R
- wylistowanie katalogu wraz z podkatalogami.




mkdir
- polecenie służy do stworzenia nowego katalogu np. mkdir
dokumenty


rmdir
- do usunięcia katalogu np. rmdir dokumenty


cd nazwa katalogu
- zmiana katalogu na zadany katalog,


cd
- powrót do katalogu domowego


cd..
- przejście do katalogu nadrzędnego


cp
- kopiowanie pliku. Polecenie jako argumenty przyjmuje oryginalną
nazwę pliku i nazwę jego kopii, np. cp nazwa nowa-nazwa

mv
- przeniesienie lub zmiana nazwy pliku lub katalogu


ln
- tworzenie dowiązań do plików lub katalogów


rm
- usuwanie plików


pwd
- wyświetlenie nazwy ścieżki bieżącego katalogu


du
- wyświetlenie ilość zajętego miejsca przez katalogi


df
- wyświetla ilość zajętego miejsca na wszystkich dyskach i partycjach



more
- wyświetlanie pliku w kilku częściach, gdy nie mieści się na ekranie.



chmod
- zmienia atrybuty plików.



chown
- zmienia właściciela pliku i przynależność do grup


gzip i gunzip
- gzip- kopmresuje pliki, a gunzip dekompresuje.


tar
- tworzy archiwum plików z jednego lub kilku katalogów.


fdformat
- formatuje dyskietki


fsck
- sprawdza i naprawia systemy plików wyszczególnione w pliku /etc/fstab










Niektóre pliki konfiguracyjne Systemu Linux


/etc/fstab
- plik zawiera nazwy dysków, partycji, inne systemy plików które mają być zamontowane w czasie startu systemu


/etc/inittab
- głowny plik startowy systemu. Zawiera listę terminali, z których możliwe jest otwarcie sesji, oraz listę procesów do uruchomienia w czasie ładowania systemu.


/etc/ld.so.conf
- plik zawiera nazwy ścieżek bibliotek


/etc/lilo.conf
- plik konfiguracyjny LILO (Linux Loadera)


/etc/man.config
- plik konfiguracyjny elektronicznych podręczników (manuali) Man, dla aplikacji


/etc/mime.types
- plik konfiguracji skojarzeń


/etc/modules.conf
- plik konfiguracyjny modułów


/etc/printcap
- konfiguracja drukarek


/etc/profile
- konfiguracja powłoki BASH


/etc/resolv.conf
- plik zawiera adresy serwerów DNS


/etc/X11/XF86Config lub /etc/X11/XF86Config-4
- plik konfiguracyjny X Window System


/etc/X11/fs/config
- plik konfiguracyjny font serwera


/etc/httpd/conf/httpd.conf
- plik konfiguracyjny serwera Apache


/etc/issue
- w tym pliku znajduje się domyślne powitanie twojego systemu


/etc/crontab
- zawiera plan zadań do wykonania o określonej porze, przez system


/etc/httpd/conf/httpd.conf
- plik określa ogólne atrybuty serwera Apache


/etc/httpd/conf/access.conf
- plik konfigurujący dostęp do serwera WWW


/etc/httpd/conf/srm.conf
- plik konfiguracyjny zasobów serwera Apache - dokumentów i innych informacji, udostępnionych przez serwer użytkownikom




Szczegółowe informacje na temat sposobu zastosowania
poszczególnych poleceń, uzyskasz w elektronicznych podręcznikach
man, np. polecenie man cp, wyświetli Ci wszystko na temat
polecenia cp. W man-ie tekst przeglądasz za pomocą
kursorów, góra, dół. Wyjście z podręcznika za pomocą klawisza Q.