Materiał na konferencję prasową w dniu 23 paz
dziernika 2009 r.
GA
ÓWNY URZ
D STATYSTYCZNY
Departament Pracy i Warunków Życia
MONI TORI NG RYNKU PRACY
Miesięczna informacja o bezrobociu w Polsce
we wrześniu 2009 roku
Wrzesień 2009 r. był kolejnym miesiącem, w którym odnotowano wzrost liczby
bezrobotnych i stopy bezrobocia zarówno w stosunku do poprzedniego miesiąca, jak i do
analogicznego okresu 2008 r. Większa niż przed miesiącem i przed rokiem była liczba
bezrobotnych nowo zarejestrowanych oraz wyrejestrowanych z ewidencji urzędów pracy,
w tym z powodu podjęcia pracy. W końcu września br. urzędy pracy dysponowały nieco
większą liczbą ofert pracy niż w sierpniu br., ale mniejszą niż w analogicznym okresie ub.
roku.
Podstawowe miesięczne wyniki
Stan w końcu miesiąca
Wrzesień 2009 r. Sierpień 2009 r. Wrzesień 2008 r.
1715,9 w tys. 1689,0 w tys. bezrobotni zarejestrowani 1376,6 w tys.
10,9 w % 10,8 w % stopa bezrobocia rejestrowanego 8,9 w %
298,9 w tys. 229,1 w tys. bezrobotni nowo zarejestrowani (napływ) 240,0 w tys.
272,0 w tys. 216,2 w tys. osoby wyłączone z ewidencji (odpływ) 267,8 w tys.
Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy w końcu września br.
wyniosła 1715,9 tys. osób (w tym 908,0 tys. kobiet) i była wyższa niż przed miesiącem
o 26,9 tys. osób (tj. o 1,6%). W ujęciu rocznym wzrosła ona o 339,3 tys. (w analogicznym
okresie 2008 roku zanotowano jej spadek o 27,8 tys., tj. o 2,0%). Z ogólnej liczby
bezrobotnych 43,5% mieszkało na wsi.
W stosunku do sierpnia 2009 r. wzrost liczby bezrobotnych odnotowano w czternastu
województwach, najbardziej znaczący w: pomorskim (o 4,2%), zachodniopomorskim
(o 3,8%), wielkopolskim (o 2,9%) oraz warmińsko-mazurskim (o 2,1%). W woj. lubuskim
liczba bezrobotnych utrzymała się na tym samym poziomie, natomiast w woj. lubelskim
odnotowano spadek liczby bezrobotnych (o 0,7%). W porównaniu do analogicznego okresu
2008 roku bezrobocie zwiększyło się we wszystkich województwach, najbardziej znaczący
wzrost zanotowano w województwach: wielkopolskim (o 42,8%), podlaskim (o 34,8%),
pomorskim (o 34,7%), lubuskim (o 31,5%) oraz opolskim (o 30,7%).
Stopa bezrobocia1 według województw
Bezrobotni zarejestrowani w urzędach
Stan w końcu września 2009 r.
pracy w końcu września 2009 r. stanowili
10,9% ludności aktywnej zawodowo
p omorskie
warmińsko-
(w sierpniu br.  10,8%; we wrześniu
-mazu rskie
zachodnio pomorskie
2008 r.  8,9%). Najwyższa stopa
podlaskie
kujawsko-
bezrobocia utrzymywała się nadal -pomor skie
w województwach: warmińsko-mazurskim
ma zowiecki e
w ielkopolsk ie
lubuski e
(18,4%), lubuskim (14,7%), kujawsko-
łódzk ie
pomorskim, podkarpackim i zachodnio-
lubelskie
dolnośląsk ie
pomorskim (po 14,5%). Najniższą stopą
święto krzyskie
op olskie
bezrobocia charakteryzowały się woje-
śląskie
wództwa: wielkopolskie (8,2%), mazowie-
p odkarpack ie
Polska  10,9%
małopolski e
ckie i śląskie (po 8,5%) oraz małopolskie
8,2 do 10,8 (6)
10,9 do 13,4 (4)
(8,9%).
13,5 d o 16,0 (5)
16,1 do 18,4 (1)
Do urzędów pracy w ciągu miesiąca zgłosiło się 298,9 tys. osób poszukujących
zatrudnienia (o 69,8 tys. więcej niż w sierpniu 2009 r. i o 58,9 tys. więcej niż przed rokiem).
Wśród bezrobotnych nowo zarejestrowanych 216,5 tys. osób, tj. 72,4% stanowiły osoby
rejestrujące się po raz kolejny (przed miesiącem  76,1%, przed rokiem  75,1%). Spośród
osób nowo zarejestrowanych 28,6% stanowiły osoby dotychczas niepracujące (przed
miesiącem 27,2% i 30,0% przed rokiem). Osoby do 24 roku życia stanowiły 38,4% ogólnej
liczby nowo zarejestrowanych (przed miesiącem  34,4%, przed rokiem  38,2%). Odsetek
nowo zarejestrowanych osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki wyniósł
17,3% (przed miesiącem  12,9%, przed rokiem  16,4%); w tej grupie 23,5% stanowiły
osoby, które ukończyły szkołę wyższą do 27-go roku życia (w sierpniu 2009 r.  37,0%,
we wrześniu 2008 r.  24,8%). Udział osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu
pracy w ogólnej liczbie nowych rejestracji wyniósł 2,7% (3,3% - w sierpniu br., we wrześniu
2008 r. - 1,5%). Spośród osób nowo zarejestrowanych 40,4% mieszkało na wsi (przed
miesiącem 38,9%, przed rokiem 40,6%).
1
Stopa bezrobocia została obliczona jako procentowy udział liczby bezrobotnych w liczbie ludności aktywnej zawodowo.
2
Najwyższą stopę napływu2 bezrobotnych do urzędów pracy we wrześniu 2009 r.
zanotowano w województwach: lubuskim i warmińsko-mazurskim (po 3,1%), zachodnio-
pomorskim (2,9%) oraz opolskim (2,4%), zaś najniższą  w mazowieckim (1,3%),
małopolskim (1,5%) oraz lubelskim, łódzkim i wielkopolskim (po 1,7%).
We wrześniu 2009 r. stosunkowo wysoką stopę odpływu3 bezrobotnych z urzędów
pracy odnotowano w województwach: lubuskim (21,3%), opolskim (20,7%), śląskim (20,3%)
oraz wielkopolskim (18,0%), zaś najniższą - w woj. podkarpackim (12,2%) i mazowieckim
(13,6%).
Ogółem wyłączono z ewidencji 272,0 tys. osób, tj. 16,1% ogółu bezrobotnych
z końca ubiegłego miesiąca (w sierpniu 2009 r.  216,2 tys., tj. 12,9%, we wrześniu 2008 r. 
267,8 tys. osób, tj. 19,1%). Z ogólnej liczby wyrejestrowanych 109,6 tys. (40,3%)
bezrobotnych podjęło pracę oferowaną przez urzędy pracy (w poprzednim miesiącu 80,1 tys.
osób, tj. 37,0%, przed rokiem 104,1 tys. osób, tj. 38,9%), z tego 20,1 tys. osób podjęło prace
subsydiowane, m.in. interwencyjne, roboty publiczne (w sierpniu 2009 r.  17,5 tys., we
wrześniu 2008 r.  18,0 tys.), a 89,5 tys. - niesubsydiowane, w tym prace sezonowe
(w sierpniu 2009 r.  62,6 tys., we wrześniu 2008 r.  86,1 tys.). W omawianym miesiącu
w wyniku pomocy urzędów pracy  4,4 tys. osób podjęło prace interwencyjne (przed rokiem
4,7 tys.), przy robotach publicznych zatrudniono 4,7 tys. osób (przed rokiem 3,8 tys.).
W związku z rozpoczęciem szkolenia i stażu wyłączono z rejestru bezrobotnych 49,3 tys.
osób (w sierpniu 2009 r.  34,2 tys., we wrześniu 2008 r.  41,1 tys.). Z pozostałych osób
wykreślonych z ewidencji 76,9 tys. utraciło status bezrobotnego w wyniku niepotwierdzenia
gotowości do pracy (w sierpniu 2009 r.  70,6 tys., we wrześniu 2008 r.  75,7 tys.), zaś
13,3 tys. osób dobrowolnie z niego zrezygnowało. Ponadto 1,0 tys. osób nabyło prawa
emerytalne lub rentowe.
Większość bezrobotnych pozostających w ewidencji urzędów pracy to osoby, które
wcześniej pracowały zawodowo. W końcu września 2009 r. zbiorowość ta liczyła
1337,6 tys. (tj. 78,0% ogółu zarejestrowanych), wobec 1324,2 tys. (78,4%) w sierpniu 2009 r.
i 1050,3 tys. (76,3%) we wrześniu 2008 r. W tej grupie 63,3 tys. osób, tj. 4,7% utraciło pracę
z przyczyn dotyczących zakładu pracy (w sierpniu 2009 r.  63,7 tys. osób, tj. 4,8%,
we wrześniu 2008 roku  38,3 tys., tj. 3,6%).
Bez prawa do zasiłku pozostawało 1360,7 tys. osób (tj. 79,3% ogółu
zarejestrowanych bezrobotnych), wobec 1324,3 tys. osób (78,4%) w sierpniu 2009 r.
i 1163,4 tys. (84,5%) we wrześniu 2008 roku. W tej grupie bezrobotnych 43,9%
to mieszkańcy wsi.
2
Stosunek liczby bezrobotnych nowo zarejestrowanych do liczby ludności aktywnej zawodowo.
3
Stosunek liczby bezrobotnych wyrejestrowanych w miesiącu sprawozdawczym do liczby bezrobotnych na koniec
poprzedniego miesiąca.
3
Zmiany w strukturze bezrobotnych wg grup wieku między
Najliczniejszą grupę wśród
końcem września 2009 r., a końcem września 2008 r.
bezrobotnych stanowiły osoby w
wieku 25-34 lata (29,1% ogółu
zarejestrowanych) oraz osoby młode
do 24 lat (23,1%). Osoby w wieku
45-54 lata w ogólnej liczbie bezro-
botnych stanowiły 21,1%. Odsetek
zarejestrowanych bezrobotnych w
wieku 35-44 lata wyniósł 18,1%, a
powyżej 54 lat  8,6%.
W stosunku do analogicznego okresu 2008 roku największe zmiany w strukturze
bezrobotnych zanotowano w grupie osób w wieku 45-54 lata (różnica in minus o 2,5 punktu
procentowego) oraz w grupie do 24 lat (różnica in plus o 2,4 punktu procentowego).
Zmiany w strukturze bezrobotnych wg poziomu
Podobnie jak w poprzednich
wykształcenia między końcem września 2009 r.,
okresach, największa grupa
a końcem września 2008 r.
bezrobotnych posiadała wykształcenie
w pkt %
gimnazjalne i niższe  28,1% oraz 1,5
1,2
1,0
zasadnicze zawodowe  28,5% ogółu 0,7
0,5
0,1
0,2
zarejestrowanych w urzędach pracy.
0,0
Świadectwem ukończenia szkół -0,5
-1,0
średnich zawodowych4 legitymowało
-1,5
się 22,8% ogółu bezrobotnych, średnich
-2,0
-2,2
ogólnokształcących  11,1%, a
-2,5
wyższe średnie średnie zasadnicze gimnazjalne i
dyplomem ukończenia szkół wyższych
zawodowe ogólnokształcące zawodowe nizsze
 9,5%.
W porównaniu z końcem września ub. roku najistotniejsze zmiany w strukturze
bezrobotnych zanotowano w grupie osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym (różnica
in minus o 2,2 punktu procentowego), w grupie z wykształceniem wyższym (różnica in plus o
1,2 punktu procentowego) oraz w grupie z wykształceniem średnim ogólnokształcącym
(różnica in plus o 0,7 punktu procentowego).
Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy w końcu września 2009 r. 
26,2% oczekiwało na pracę przez okres powyżej 1 roku. Osoby pozostające bez pracy
stosunkowo krótko, tj. do 1 miesiąca stanowiły 15,6%, od 1 do 3 miesięcy  18,8%, od 3 do 6
miesięcy  16,9%, zaś od 6 do 12 miesięcy  22,5% ogółu bezrobotnych. W porównaniu
z analogicznym okresem ub. roku najistotniejszą zmianę w strukturze bezrobotnych
zanotowano w grupie osób pozostających bez pracy powyżej 1 roku (różnica in minus
4
A
ącznie ze szkołami policealnymi.
4
o 13,1 punktu procentowego). Zmiana ta wynika między innymi z większej liczby wyłączeń
z ewidencji urzędów pracy, ze względu na skierowania na szkolenia i staż. Ponadto istotne
zmiany zanotowano w grupie od 6 do 12 m-cy (różnica in plus o 5,7 punktu procentowego)
i w grupie pozostających bez pracy od 3 do 6 miesięcy (różnica in plus o 4,1 punktu
procentowego).
We wrześniu 2009 r. pracodawcy zgłosili do urzędów pracy 87,9 tys. ofert pracy
(przed miesiącem 78,9 tys., przed rokiem 105,3 tys.). W końcu omawianego miesiąca urzędy
pracy dysponowały ofertami pracy dla 44,5 tys. osób (w tym 10,7 tys. to oferty
niewykorzystane dłużej niż 1 miesiąc); osobom niepełnosprawnym urzędy oferowały 1,4 tys.
wolnych miejsc pracy.
Z danych na koniec września 2009 r. wynika, że 551 zakładów pracy zadeklarowało
zwolnienie w najbliższym czasie 40,7 tys. pracowników, w tym z sektora publicznego
14,8 tys. osób (przed rokiem odpowiednio 236 zakładów, 15,6 tys. pracowników, w tym
z sektora publicznego 1,4 tys. osób).
5