Ważniejsze osiągnięcia pierwszych 30 lat ery kosmicznej
Obiekt |
Data |
Osiągnięcia, kosmonauci |
Państwo |
Sputnik 1 |
4.X.1957 |
Pierwszy sztuczny satelita Ziemi |
ros. |
Sputnik 2 |
3.XI.1957 |
Pierwszy sztuczny satelita Ziemi z żywym zwierzęciem (pies Łajka) |
ros. |
Explorer 1 |
31.I.1958 |
Pierwszy amerykański sztuczny satelita Ziemi |
USA |
Łuna 1 |
4.I.1959 |
Pierwszy próbnik Księżyca i pierwsza sztuczna planteoida |
ros. |
Łuna 2 |
13.IX.1959 |
Pierwszy obiekt ziemski, który osiągnął powierzchnię Księżyca |
ros. |
Łuna 3 |
6.X.1959 |
Pierwszy obiekt, którego aparatura dostarczyła zdjęć przeciwnej strony Księżyca |
ros. |
Tiros 1 |
1.IV.1960 |
Pierwszy satelita meteorologiczny |
USA |
Transit 1B |
13.IV.1960 |
Pierwszy satelita nawigacyjny |
USA |
Sputnik-Korabl 2 |
20.VIII.1960 |
Pierwszy obiekt satelitarny, którego kabina z żywymi zwierzętami powróciła na Ziemię i łagodnie wylądowała na jej powierzchni |
ros. |
Courier 1B |
4.X.1960 |
Pierwszy czynny satelita łącznościowy |
USA |
Wenera 1 |
12.II.1961 |
Pierwszy próbnik kosmiczny w kierunku Wenus |
ros. |
Wostok 1 |
12.IV.1961 |
Pierwszy lot kosmiczny człowieka (jednego okrążenia Ziemi dokonuje J. Gagarin) |
ros. |
Mercury |
5.V.1961 |
Pierwszy Amerykanin w kosmosie (15 minut lotu balistycznego) |
USA |
Wostok 2 |
6-7.VIII.1961 |
Pierwszy dobowy pobyt w kosmosie (H. Titow) |
ros. |
Mercury MA-6 |
10.II.1962 |
Pierwszy lot kosmiczny Amerykanina wokół Ziemi (J. Glenn) |
USA |
Anna 1B |
31.X.1962 |
Pierwszy satelita geodezyjny |
USA |
Mars 1 |
1.XI.1962 |
Pierwszy probnik kosmiczny w kierunku Marsa |
ros. |
Mariner 2 |
14.XII.1962 |
Pierwszy próbnik Wenus, który zbliżył się do niej na odległość około 35 000 km |
USA |
Wostok 6 |
16.VI.1963 |
Pierwszy lot kosmiczny kobiety (W. Bykowski i W. Tiereszkowa w prawie 3-dobowym locie) |
ros. |
ERS 1 |
18.VII.1963 |
Pierwszy najmniejszy satelita Ziemi (1,3 kg) i pierwsze grupowe umieszczenie czterech satelitów przy pomocy jednej rakiety |
USA |
Ranger 7 |
31.VII.1964 |
Pierwszy próbnik Księżyca, który dostarczył zdjęć jego powierzchni wykonanych z bardzo małej odległości |
USA |
Syncom 3 |
19.VIII.1964 |
Pierwszy geostacjonarny sztuczny satelita Ziemi |
USA |
Woschod 1 |
12.X.1964 |
Pierwszy lot statku kosmicznego z załogą 3-osobową (W. Komarow, K. Fieoktisow, J. Boris) |
ros. |
Woschod 2 |
18.III.1965 |
Pierwsze wyjście człowieka na zewnątrz statku kosmicznego w otwartą przestrzeń (A. Leonow na 12 minut) |
ros. |
Gemini 3 |
23.III.1965 |
Pierwszy lot załogowy Amerykanów (V. Grissom i J. Young) |
USA |
Mariner 4 |
14.VII.1965 |
Pierwszy próbnik Marsa, który dostarczył jego zdjęć wykonanych z odległości ok. 9 000 km |
USA |
Asterix A1 |
26.XI.1965 |
Pierwszy francuski satelita techniczny |
fr. |
Łuna 9 |
3.II.1966 |
Pierwsze łagodne lądowanie obiektu kosmicznego na Księżycu |
ros. |
Wenera 3 |
1.III.1966 |
Pierwszy obiekt ziemski, który wtargnął w atmosferę Wenus |
ros. |
Genini 8-Agena |
17.III.1966 |
Piewsze połączenie dwóch obiektów kosmicznych na okołoziemskiej orbicie satelitarnej |
USA |
Łuna 10 |
3.IV.1966 |
Pierwszy sztuczny satelita Księżyca |
ros. |
Apollo 1 |
27.I.1967 |
Pierwsze ofiary badań kosmicznych (śmierć trzech Amerykanów w czasie pożaru statku na wyrzutni - giną E. White, R. Chaffee i V. Grissom) |
USA |
Sojuz 1 |
24.IV.1967 |
Pierwsza ofiara wśród kosmonautów rosyjskich (śmierć W. Komarowa w wyniku awarii układu spadochronowego w czasie lądowania) |
ros. |
Kosmos 186 i 188 |
30.X.1967 |
Pierwsze automatyczne połączenie dwóch obiektów kosmicznych na okołoziemskiej orbicie satelitarnej |
ros. |
Zond 5 |
14-21.IX.1968 |
Pierwszy lot próbnika w pobliże Księżyca, jego oblot i powrót na Ziemię |
ros. |
Apollo 8 |
21-27.XII.1968 |
Pierwszy lot załogowy w pobliże Księżyca, jego oblot i powrót na Ziemię (F. Borman, J. Lovell, W. Anders) |
USA |
Sojuz 4 i 5 |
15.I.1969 |
Pierwszy prototyp stacji kosmicznej, złożony z połączonych ze sobą dwóch statków załogowych |
ros. |
Apollo 11 |
16-24.VII.1969 |
Pierwszy lot człowieka na Księżyc, wyjście na powierzchnię (pierwszy postawił nogę 20.VII.1969 r. N. Armstrong, a po nim E. Aldrin) |
USA |
Sojuz 6,7 i 8 |
13.X.1969 |
Pierwszy lot zespołowy trzech statków kosmicznych |
ros. |
Azur GRS1 |
8.XI.1969 |
Pierwszy satelita niemiecki - badawczy |
niem. |
Łuna 16 |
12.IX.1970 |
Pierwszy próbnik Księżyca, którego powrotnik samoczynnie pobrał próbkę gruntu |
ros. |
Ohsumi |
11.II.1970 |
Pierwszy japoński satelita - techniczny |
jap. |
Chiny 1 |
24.IV.1970 |
Pierwszy chiński satelita - badawczy |
chin. |
Łunochod 1 |
17.XI.1970 |
Pierwsza ruchoma stacja badawcza, dostarczona na Księżyc przez próbnik Łuna 17 (działał przez 10,5 miesiąca, zbadał 500 punktów gruntu i dostarczył 220 000 zdjęć powierzchni Księżyca) |
ros. |
Wenera 7 |
15.XII.1970 |
Pierwsze łagodne lądowanie obiektu ziemskiego na powierzchni Wenus |
ros. |
Salut 1 |
19.IV.1971 |
Pierwsza doświadczalna stacja kosmiczna |
ros. |
Apollo 15 |
26.VII-7.VIII.1971 |
Pierwsze użycie w wyprawie księżycowej pojazdu do przewożenia ludzi i sprzętu (LRV Rower (Wędrowiec) - przebył 15 km) |
USA |
Prospero X3 |
28.X.1971 |
Pierwszy brytyjski satelita - techniczny |
ang. |
Mariner 9 |
14.XI.1971 |
Pierwszy sztuczny satelita Marsa |
USA |
Mars 3 |
2.XII.1971 |
Pierwsze łagodne lądowanie obiektu ziemskiego na powierzchni Marsa |
|
Pionier 10 |
3.III.1972 |
Pierwszy próbnik międzyplanetrany mający badać planety od Jowisza do Neptuna |
USA |
Interkosmos - Kopernik 500 |
19.IV.1973 |
Pierwszy satelita z polskim radiospektrografem do badania wybuchowego promieniowania radiowego Słońca |
ros. |
Skylab |
14.V.1973 |
Pierwsza amerykańska stacja kosmiczna |
USA |
Pionier 10 |
3.XII.1973 |
Pierwszy obiekt ziemski, który zbliżył się do Jowisza na odległość 131 300 km |
USA |
Mariner 10 |
29.III.1974 |
Pierwszy obiekt ziemski, który zbliżył się do Merkurego na odległość 703 km |
USA |
Helios 1 |
15.III.1975 |
Pierwszy obiekt ziemski, który zbliżył się do Słońca na odległość 46 mln km |
RFN |
Sojuz 19, Apollo |
15-24.VII.1975 |
Pierwsze połączenie statków (ros. i USA) na 1d19h54min, wspólne eksperymenty wykonywali : A. Leonow, W. Kubasow, Th. Stafford, V. Brand, D. Slayton |
USA, ros. |
Wenus 9 |
22.X.1975 |
Człon orbitalny staje się pierwszym sztucznym satelitą Wenus, a lądownik próbnika przekazuje pierwsze zdjęcia powierzchni planety |
ros. |
Viking 1 |
20.VII.1976 |
Jego lądownik dokonuje pierwszego łagodnego lądowania na Marsie i przekazuje pierwsze zdjęcia z jego powierzchni |
USA |
Sojuz 28 |
2.X..1978 |
Pierwsza międzynarodowa załoga A. Gubariew, I.V. Remek |
ros. |
Sojuz 30 |
27.VI-5.VII. 1978 |
Pierwszy kosmonauta polski w kosmosie - M. Hermaszewski i P. Klimuk, lot trwał 7d20h49min. |
ros. |
Seasat 1 |
27.VI.1978 |
Pierwszy satelita oceanograficzny |
USA |
Voyager 1 |
5.III.1979 |
Kolejny próbnik zbliża się do Jowisza, przeprowadza szczegółowe badanie atmosfery, jego pierścienia i księżyców galileuszowych |
USA |
Pionier 11 |
1.IX.1979 |
Jako pierwszy obiekt ziemski zbliża się do Saturna na odległość 21 000 km |
USA |
Sojuz 35 |
9.IV.1980 |
Start L.I. Popowa i W. Riumina do najdłuższego lotu załogowego trwającego 184 dni |
ros. |
Voyager 1 |
12.XII.1980 |
Zbliża się do Saturna na odległość 112 000 km, bada ksieżyce i pierścienie |
USA |
Sojuz T-4 |
12.III.-26.V.1981 |
W locie uczestniczy W. Sawinych (50 kosmonauta rosyjski i 100 kosmonauta świata) i W. Kowalonok |
ros. |
Columbia |
12-14.IV.1981 |
Pierwszy lot wahadlowca (J. Young i R. Crippen) |
USA |
Columbia |
12-14.XI.1981 |
Po raz pierwszy w historii astronautyki drugi lot tego samego pojazdu zalogowego (J. Engle i R. Truly) |
USA |
Sojuz T-5 |
13.V.-10.XII.1982 |
Nowy rekordowy pobyt w kosmosie - 211 dni (A. Bieriezowoj i W. Lebiediew) |
ros. |
Sojuz T-7 |
19-27.VIII.1982 |
Drugi kosmiczny lot kobiecy (S. Sawicka, L. Popow i A. Sieriebrow) |
ros. |
Columbia |
11-16.XI.1982 |
Po raz pierwszy umieszczenie na orbicie okołoziemskiej dwóch satelitów kosmicznych przy pomocy statku kosmicznego |
USA |
Challenger |
18-24.VI.1983 |
Drugi lot drugiego wahadłowca, trzeci lot kobiety - S. Ride |
USA |
Columbia |
28.XI.-9.XII.1983 |
Szósty lot pierwszego wahadlowca i J. Young - szósty lot w kosmos |
USA |
Sojuz T-12 |
17-29.VII.1984 |
Po raz drugi lot kosmonautki S. Sawickiej i pierwsze wyjście kobiety w otwartą przestrzeń kosmiczną |
ros. |
Discovery |
30.VIII-5.IX.1984 |
Pierwszy lot trzeciego wahadlowca, umieszczenie na orbicie trzech satelitów i czwarty lot kobiety J. Resnik |
USA |
Discovery |
8-16.XI.1984 |
Po raz pierwszy w historii astronautyki ściągnięcie z orbity dwóch uszkodzonych satelitów i powrót z nimi na Ziemię |
USA |
Atlantis |
3-7.X.1985 |
Pierwszy lot czwartego wahadłowca w misji wojskowej |
USA |
Challenger |
27.I.1986 |
Dziesiąty lot drugiego wahadłowca i śmierć zalogi w kilkadziesiąt sekund po starcie, giną: D. Scobee, M. Smith, Ch. Mc Auliffe, J. Resnik, E. Onizuka, R. McNair i G. Jarvis |
USA |
Sojuz T-15 |
13.III.-16.VII.1986 |
Po raz pierwszy dokonano przelotu z jednej stacji orbitalnej na drugą |
ros. |