(Różnice i podobieństwa między Arkuszem kalkulacyjnym a Edytorem tekstu)
Edytor tekstu umożliwia redagowanie dokumentu tekstowego zapisanego na nośniku pamięci zewnętrznej komputera i otrzymanie go w postaci drukowanej. Redagowanie tekstu w edytorze to nie tylko pisanie, ale też poprawianie: kasowanie, zmienianie i dodawanie znaków, wyrazów lub większych fragmentów tekstu. Na fragmentach tekstu(na blokach) można wykonywać takie same operacje jak na rysunkach :kopiować, wycinać, wklejać czyli przenosić tekst z jednego miejsca w inne - w tym samym dokumencie , a także do innego. Do tekstu można również wklejać rysunki przygotowane w edytorze graficzny Dzięki edytorom tekstu można nie tylko pracować nad treścią tekstu, ale również nad jego formą, np. : używać różnego rodzaju czcionek. Większość edytorów wyposażone zostały w słownik ortograficzny, dzięki któremu można sprawdzić pisownię. Największą zaletą programu jest oczywiście to , że tekst można wielokrotnie odczytywać i redagować. Edytory odgrywają znaczącą rolę nad tekstem zawierającym dziesiątki , a nawet setki stron np. przy pisaniu książki przydaje się również wiele automatycznych funkcji edytora np. szybki dostęp do dowolnej strony, wyszukiwanie słowa lub ciągu słów , automatyczna zmiana na inne słowo czy zmiana formy całego tekstu, np. zróżnicowanie czcionki Edytory, a zwłaszcza ich najnowsze wersje pracujące w środowisku Windows , umożliwiają wygodne przygotowanie dokumentu tekstowego. Aby jednak móc z nich korzystać trzeba poznać kilka podstawowych metod redagowania tekstu. Najbardziej popularny edytor to MS Word . Do pisania prostych tekstów wystarczy jednak WrodPad . Jeśli na dysku twardym został zainstalowany system Windows, to odnajdziemy tam również WordPada- nie trzeba więc kupować dodatkowego programu. Uruchomienie edytora tekstu powoduje najczęściej podobnie jak w edytorze graficznym, otwarcie nowego dokumentu, który można zapisać w pliku pod daną przez użytkownika nazwą. Jeśli uruchomienie programy nie powoduje równoczesnego otwarcia nowego dokumentu, to trzeba wybrać opcje PLIK| NOWY. Dokument tworzony w edytorze tekstu składa się z zapisanych stron tekstu. Po uruchomieniu edytora pojawia się najczęściej czysta strona. Zwykle nie jest ona widoczna w całości na ekranie monitora. Tekst komputerowy może zawierać wiele stron Posługując się edytorem graficznym zwracaliśmy uwagę na postać kursora myszy. W oknie dokumentu tekstowego są dwa kursory:
-kursor tekstowy, wyznaczający miejsce, od którego można rozpocząć pisanie
-kursor myszy, który umożliwia wybór opcji z menu, wybór przycisków oraz zmianę położenia kursora tekstowego. Kursor myszy zawsze znajduje się na ekranie monitora, choć może przybierać różną postać-w zależności od miejsca położenia lub funkcji, jaką spełnia .
Po otwarciu nowego dokumentu kursor tekstowy znajduje się w lewym górnym rogu, czyli na początku pierwszego wiersza dokumentu. Długość jednego wiersza tekstu standardowo jest tak ustawiona, żeby mieścił się on na kartce formatu A4-z zachowaniem odpowiednich marginesów z lewej i prawej strony. Gdy tekst nie mieści się w jednym wierszu, wówczas automatycznie ,,przenosi się” do wiersza następnego. Aby zacząć pisanie od nowego wiersza należy nacisnąć ENTER.Za pomocą klawiatury można wprowadzać litery, cyfry, znaki interpunkcyjne i inne, np. ?,!,$,&,#,(,), ; , naciśnięcie klawisza SPACJI lub klawisza ENTER to również wprowadzenie znaku chociaż niewidocznego. Kursor tekstowy można przemieszczać za pomocą myszy lub klawiszy sterujących (strzałki). Nie jest możliwe ustawienie kursora tekstowego w miejscu w którym nie został wprowadzony żaden znak. Pisząc tekst wyrazy trzeba oddzielić znakiem odstępu czyli SPACJĄ . Między wyrazami powinna się znajdować tylko jedna spacja. Dokument tekstowy zapisuje się do pliku tak samo ja rysunek w edytorze graficznym. Pliki oprócz nazwy mają trzyliterowe rozszerzenie. W edytorach tekstu WordPad czy MS Word (w różnych jego wersjach) pliki są zapisywane standardowo z rozszerzaniem wps , a w edytorze Write- wri. W trakcie pracy nad dokumentem należy ci jakiś czas sprawdzać na Podglądzie wydruku, jak tekst będzie wyglądał po wydrukowaniu-jak będzie rozmieszczony między marginesami i ile miejsca zajmie na stronie. Czasami w trakcie pracy nad dokumentem stwierdzamy, że należy zapisać go do nowego katalogu. Nie trzeba wówczas kończyć pracy danego programu czy zamykać okna redagowanego właśnie dokumentu, wystarczy je zminimalizować. W systemie Windows może być otwartych kilka okien równocześnie. Nowoczesne edytory tekstu umożliwiają łatwe i efektowne redagowanie tekstu. Poznamy tylko podstawowe metody i pojęcia związane z tworzeniem dokumentów tekstowych, niezależnie od rodzaju programu, ponieważ podstawowe operacje edytorskie są realizowane w każdym z nich podobnie. Czasami trzeba zacząć pisanie od nowego wiersza, zanim dojdzie się do końca poprzedniego-wówczas trzeba wiersz ,,złamać”. Aby złamać wiersz tekstu należy wstawić kursor tekstowy w miejscu, w którym wiersz ma być zakończony i nacisnąć klawisz ENTER. Aby wstawić pusty wiersz, należy umieścić kursor tekstowy na końcu poprzedniego wiersza i nacisnąć klawisz ENTER. Aby usunąć niepotrzebny pusty wiersz, należy ustawić kursor tekstowy w tym wierszu i użyć klawisza do kasowania znaków. Każda z wymienionych wyżej operacji związana jest z ustawieniem w odpowiednim miejscu kursora tekstowego. Teksty tworzone w edytorach tekstu można w dowolny sposób formatować ; format tekstu można ustalać przed lub już po jego napisaniu. Formatowanie tekstu to m.in. ustalenie stylu, rodzaju i rozmiaru czcionki, ustawienie wcięć w tekście, odstępy między wierszami, ustalenie czy tekst ma być wyrównany między marginesami(inaczej justowany), czy wyśrodkowany (inaczej centrowany) lub przysunięty do prawego lub lewego marginesu. W każdym edytorze tekstu, najczęściej w opcji menu FORMAT, można zobaczyć, jakie parametry formatowania tekstu oferuje program. Standardowo w edytorze tekstu są już ustalone: rodzaj, wielkość i styl czcionki, szerokość marginesów oraz odstęp między wierszami. Aby rozpocząć pisanie tekstu od nowego wiersza, należy nacisnąć klawisz ENTER, kończąc w ten sposób wprowadzony fragment. Mówimy że powstał w ten sposób akapit. Aby połączyć dwa akapity trzeba ustawić kursor na początku drugiego akapitu i nacisnąć klawisz BACKSPACE. Aby tekst zaznaczyć jako blok, należy ustawić kursory(tekstowy i myszy) w miejscu od którego tekst ma być zaznaczony, następnie trzymając wciśnięty lewy przycisk myszy przesunąć kursor po tekście i zwolnić przycisk w miejscu , w którym blok ma się zakończyć . Zaznaczenie można zlikwidować, ustawiając w dowolnym miejscu dokumentu kursor myszy i wciskając jej lewy przycisk. Tekst można zaznaczać w dowolnym kierunku od położenia kursora (w: dół, górę, lewo, prawo). Przed wydrukowaniem należy podejrzeć wygląd dokumentu na całej stronie. Warto podglądać dokument również w trakcie tworzenia . Dokumenty tekstowe często zajmują więcej niż jedną stronę. Drukowanie dokumentu umożliwia opcja PLIK|DRUKUJ ; w menu plik znajduje się również 0polecenie Podgląd wydruku. Wielkość strony drukowania jest ustalona standardowo, najczęściej jest to format A4. Program sam dzieli dłuższy tekst na strony. Standardowo ustalone są również marginesy(z prawej, z lewej, od góry, od dołu), tak aby tekst był odpowiednio umieszczony na kartce. Standardowa długość wiersza wynosi 16cm. Aby skopiować zaznaczony tekst do schowka należy wybrać z menu opcję EDYCJA|KOPIUJ. ABY wyciąć zaznaczony tekst należy wybrać z menu opcję EDYCJA|WYTNIJ. Aby wkleić tekst umieszczony w schowku w innym miejscu w tym samym dokumencie, należy umieścić kursor tekstowy tam, gdzie tekst ma być wstawiony i wybrać z menu opcję EDYCJA|WKLEJ. Operacje WYTNIJ, KOPIUJ, WKLEJ można również wykonać wybierając odpowiednie przyciski z paska narzędzi.
Arkusz kalkulacyjny umożliwia tworzenie dokumentów w postaci tabeli w których można umieszczać dane i zlecać programowi wykonanie skomplikowanych i żmudnych obliczeń, np. kalkulacje wydatków, kosztów, różne obliczenia finansowe. Dane i wyniki można prezentować w postaci wykresów. Dokument arkusza można zapisać na dysku twardym bądź na dyskietce czy drukując. Dokument arkusza kalkulacyjnego można zapisać w pliku na dowolnym nośniku pamięci zewnętrznej- podobnie jak dokument edytora tekstu czy edytora graficznego. Sposób zapisu dokumentu który jest tabelą arkusza kalkulacyjnego, niczym nie różni się od zapisu dokumentu tekstowego czy rysunku. Arkusz kalkulacyjny proponuje nazwę domyślną, np. zeszyt1, arkusz1, oraz rozszerzenie nazwy np. xls, w przypadku arkusza Exel, wks- w arkuszu kalkulacyjnym programu Works. W arkuszu kalkulacyjnym pamiętane jest położenie komórek względem komórki, w której jest zapisana formuła. Taki sposób adresowania nazywamy adresowaniem względnym. Podstawową zaletą arkusza kalkulacyjnego jest to, że można łatwo i szybko wykonywać różne operacje na danych: wprowadzić je, aktualizować(kasować, poprawiać i wpisywać nowe) oraz wykonywać obliczenia czyli tworzyć formuły. Dane powinny być tak umieszczone w komórkach arkusza aby było możliwe łatwe i poprawne utworzenie formuły. Arkusze kalkulacyjne udostępniają wiele standardowych funkcji matematycznych, logicznych, finansowych, dotyczących czasu itp. , które ułatwiają wykonywanie działań. Umieszczenie danych do obliczeń w tym samym wierszu lub kolumnie ułatwiają wykorzystanie funkcji obliczających sumę liczb czy średnią arytmetyczną.