Mój idealny system operacyjny
Wstęp
System operacyjny - w sensie ogólnym to program, w realizacji układ wielu programów działający jako pośrednik między użytkownikiem komputera a sprzętem komputerowym. Nie podaje się jednoznacznej definicji systemu operacyjnego, operacyjnego zamian operuje się cechami wyróżniającymi ten rodzaj oprogramowania. Są to między innymi:
1) duża złożoność;
2) systemy operacyjne są sterowane przerwaniami;
3) system operacyjny rozpoczyna działanie jako pierwszy program w komputerze i nie zaprzestaje działania aż do wyłączenia komputera.
Pod względem sposobu komunikacji z użytkownikiem rozróżniamy:
• systemy tekstowe - komunikacja za pomocą wydawanych z linii poleceń komend (CP/M, DOS)
• systemy graficzne - komunikujące się za pomocą graficznych okienek i symboli (ikon), obsługa komputera polega na manipulowaniu kursorem i wybieraniu ikon odpowiadających określonym programom (zadaniom).
z kolei pod względem architektury, systemy dzielimy na:
• monolityczne - o najprostszej strukturze i jednozadaniowe - system wykonuje tylko jedno zadanie (polecenie),
• warstwowe - o hierarchicznej strukturze poleceń systemowych - system wykonuje w tym samym czasie kilka zadań (poleceń)
• klient/serwer - o bardzo rozbudowanej strukturze - system pełni nadzór nad podrzędnymi systemami zainstalowanymi na poszczególnych komputerach w sieci.
Istnieje wiele systemów operacyjnych. Najwcześniejszym systemem był DOS. Najbardziej znane to oczywiście systemy firmy Microsoft - Windows od numeru 1.0 z roku 1984 do Windows XP 64 bity z 2004 roku i konkurencyjny dla nich - LINUKS. Inne systemy operacyjne to: GeoWorks, Desqview, MacOS, eComStation, systemy z rodziny OS/2, SCOPE, George 3, MCP - Master Control Program, MULTICS, Tenex, XOS, VM, VIS, UNIX, QNX, CP/M, LANtastic, Solaris, Novell NetWare, Free BSD.
Mój idealny system operacyjny
Pierwsza i najważniejsza cechą idealnego systemu komputerowego powinna być jego dostępność i cena, czyli dostępny w każdym sklepie komputerowym w cenie nośnika, na którym jest jego wersja instalacyjna, aktualizacje powinny być dostępne na szybkich serwerach internetowych, a dla tych, którzy nie posiadają dostępu do sieci internetowej za niewielką opłatą przesyłane na adres domowy (pokrycie kosztów nośnika i kosztów przesyłki). Wersja instalacyjna powinna zawierać sterowniki do wszystkich urządzeń peryferyjnych i kart rozszerzeń (grafika, dźwięk, modem, karta telewizyjna i radiowa, karta sieciowa i inne) wyprodukowanych przed stworzeniem systemu. Powinien być multi zadaniowy, powinien mieć małe wymagania sprzętowe, sam system powinien zabierać minimalną ilość miejsca na twardym dysku oraz być kompatybilny ze wszystkimi dostępnymi aplikacjami bez potrzeby instalowania dodatkowych „łatek”.
W czasie pracy nie powinien pozostawiać tzw. „śmieci” w folderach tymczasowych, a jeżeli już to robi to po ponownym jego uruchomieniu lub w czasie jego zamykania powinien usuwać wszystkie pliki tymczasowe i niepotrzebne wpisy z rejestru systemowego. W czasie defragmentacji dysku powinien być defragmentowany też plik wymiany, powinna istnieć łatwy dostęp do programu skanującego błędy i uszkodzenia powierzchni dysków twardych (na podobieństwo Windows 98 SE lub Milenium).
System powinien mieć standardowo instalowany, na podobieństwo Windows XP firewall, oraz swój własny program antywirusowy. Powinien być przystosowany (z wyprzedzeniem) do obsługi dużych dysków twardych.
System w czasie pracy powinien być bardzo stabilny na podobieństwo Windows NT. Powinien posiadać możliwość otwierania dużej ilości aplikacji i bezproblemowego zamykania i usuwania aplikacji wadliwie działających.
W systemie powinna istnieć możliwość przydzielania kont użytkownikom, blokowanie możliwości dostępu do zaawansowanych opcji dla użytkowników bez względu na system plików (FAT 32, NTFS czy inny), tworzenie wirtualnych dysków z poziomu systemu. Usunięcie całego systemu lub jakiegokolwiek z jego plików powinno być możliwe tylko wtedy, gdy do napędu będzie włożony oryginalny nośnik z wersją instalacyjną tego systemu.
Wyszukiwanie programów, plików i folderów na dysku powinno odbywać się na zasadzie wyszukiwarek internetowych. Każdy instalowany program powinien dodawać swoje słowa kluczowe do rejestru wyszukiwarki zgodne z tym, do czego jest przeznaczony.
Wszystkie systemy powinny być kompatybilne między sobą. Nie powinno być problemu z przenośnością programów i innych plików na nośnikach wymienialnych lub zewnętrznych dyskach twardych pomiędzy komputerami posiadającymi różne systemy operacyjne.
System powinien instalować przy standardowej instalacji rozbudowany edytor tekstowy, arkusz kalkulacyjny, program do kopiowania i nagrywania płyt CD, kompilatory języków programowania (jeżeli nie wszystkich to, chociaż tych najbardziej popularnych), program graficzny podobny do Corela, edytor html z podglądem tworzonej strony oraz z możliwością jej publikacji, translatory językowe (standardowo angielsko - polski). Powinien także posiadać odtwarzacz multimedialny do odtwarzania płyt CD (z napisami) i DVD oraz możliwością aktualizacji programów dekodujących pliki multimedialne przez sieć internetową (powinien też usuwać starsze wersje w czasie aktualizacji kodeków, za wzór może posłużyć ALLPlayer V2.1 TEST) oraz umożliwiający bezpośrednie kopiowanie płyt audio na dysk twardy w systemie wybranym przez użytkownika.
System powinien posiadać ułatwienia dla osób niepełnosprawnych np. sterowanie przez komendy wydawane głosem na podobieństwo aplikacji IBM Voice Type z systemu eComStation.
Co do aplikacji internetowych to przeglądarka internetowa powinna posiadać wbudowany moduł antydialerowy i zamykający okienka reklamowe oraz zintegrowaną wyszukiwarki internetową, program pocztowy - moduł antyspamowy. Komunikator internetowy powinien być kompatybilny z innymi komunikatorami dostępnymi i używanymi w sieci internetowej.
Wiem, że wiele osób ma inne wyobrażenie o swoim idealnym systemie, ale jak na razie niestety możemy tylko zmieniać detale a nie całe systemy. W obecnej chwili systemy operacyjne są dopracowane w najdrobniejszych szczegółach, ale wciąż zdarzają się w nich luki, które są wykorzystywane przez programistów piszących programy zawierające skrypty wirusów internetowych oraz ludzi trudniących się próbą niepowołanego dostępu do komputerów innych użytkowników sieci internetowej. Luki te firmy tworzące systemy operacyjne starają się eliminować przez wydawanie aktualizacji do danego systemu, ale ich dostępność istnieje w zasadzie tylko poprzez sieć internetową.
Można powybierać ze wszystkich systemów operacyjnych dostępnych na rynku to, co jest najlepsze i stworzyć „system idealny”, ale zawsze znajdzie się ktoś, kto stwierdzi, że jest to system mało stabilny i niespełniający jego oczekiwań.
Mogę to powiedzieć z pełną odpowiedzialnością na swoim przykładzie. Chodzi oczywiście o system Windows XP Profesional. Na początku nawet nie chciałem nic o nim słyszeć dopóki nie zacząłem na nim pracować w zakładzie pracy. W obecnej chwili posiadam go zainstalowanego na swoim prywatnym komputerze i nie mam z nim praktycznie żadnych problemów. Dla mnie jedyną wadą tego systemu jest ilość zajmowanego przez niego miejsca na dysku twardym.
Bezpieczeństwo
Program antywirusowy powinien być integralną częścią systemu. Wtedy każda zmiana któregokolwiek pliku systemowego byłaby wykrywana automatycznie. Antywirus powinien mieć moduł zabezpieczający przed nieautoryzowanym dostępem z sieci do naszych zasobów tzw. FireWire lub „zapora ogniowa” (np. jak Panda Antivirus Platinum). Hasła w systemie kodowane powinny być minimum 128 bitowym kluczem i system nie powinien zezwalać na ustawienie prostego hasła (imiona, nazwiska, nazwy własne, daty oraz hasła zawarte w nieoficjalnej encyklopedii hackera).
Wszystkie ataki z zewnątrz na naszą jednostkę centralną powinny być rejestrowane z numerem IP oraz hasłem, jakie zostało użyte do włamania. Dzięki temu będziemy mogli sprawdzić czyje hasło zostało użyte i czy było ono przekazane rozmyślnie czy po prostu przez zwykłe gadulstwo.
Jeżeli nasz komputer jest podpięty do sieci internetowej to powinien wszystkie dokumenty, jakie tworzymy kodować przed zapisaniem na twardym dysku. Jeżeli dokument taki będziemy chcieli przenieść na inny nośnik to powinniśmy sami zdecydować czy będziemy je kodować czy też wykonamy kopię tzw. „otwartym tekstem”.
Klawiatura powinna być podpięta do jednostki przewodem, bo jeżeli istnieje możliwość nagrania sygnału wysyłanego przez pilota do wyłączenia alarmu w samochodzie to prawdopodobnie istnieje też możliwość nagrania sygnału wysyłanego przez klawiaturę bezprzewodową.
Co do bezpieczeństwa to jest to określenie względne bo jak wiadomo na każde nowe zabezpieczenie jest tworzone kilka sposobów na jego złamanie. Obecnie Ci, co pracują na systemie LINUKS mówią, że jest on bardzo bezpieczny. Według mnie będzie tak do czasu aż system zacznie być wykorzystywany powszechnie przez różne firmy.
Według mnie wadą tego systemu jest bezproblemowa dostępność kodu źródłowego i tworzenie do tego systemu aplikacji przez osoby niepowiązane ze sobą w żaden sposób. Przecież może zdarzyć się, że ktoś napisze programik, który będzie dajmy na to kalkulatorem naukowym z bardzo dużą ilością funkcji a naprawdę będzie zwykłym „szpiegiem” przesyłającym hasła i dane do zainteresowanej osoby pod pozorem aktualizacji tego kalkulatora.
Więc tak jak napisałem wyżej bezpieczeństwo systemów komputerowych jest pojęciem bardzo względnym, bo nawet gdyby się ktoś uparł to znalazłby też sposób przy obecnym rozwoju techniki komputerowej i podsłuchowej na dostęp do komputerów, które nie są podłączone do jakiejkolwiek sieci.