Księga wieczysta składa się z czterech działów.

Dział I obejmuje oznaczenie nieruchomości oraz wpisy praw związanych z jej własnością. Składa się z działu I-O „Oznaczenie nieruchomości” [dane pochodzące z ewidencji gruntów, pozwalające na dokładne oznaczenie nieruchomości] i działu I-Sp „Spis praw związanych z własnością” [ewentualne prawa związane z prawem własności wpisanej nieruchomości].

z działu I dowiem się: gdzie nieruchomości jest położona: województwo, powiat, gmina, miejscowość, dzielnica, jak oznaczona jest nieruchomość : nr działki, obręb działki, adres, powierzchnie lokalu, obszar działki, czy działka jest zabudowana czy niezabudowana, ile budynków, dokładnego adresu

Dział II obejmuje wpisy dotyczące własności i użytkowania wieczystego imię i nazwisko właściciela oraz - jeśli nieruchomość jest współwłasnością kilku osób - określenie, jaką część udziałów posiada każdy ze współwłaścicieli.

Dział III obejmuje ograniczone

• Prawa rzeczowe (z wyjątkiem hipotek): służebności osobiste i gruntowe obciążające daną nieruchomość, użytkowanie Służebność gruntowa to instrument prawny poprawiający sytuację właściciela nieruchomości, który nie może w pełni korzystać z prawa własności (np. nie może dostać się bezpośrednio z drogi publicznej na własną działkę)

• Prawa osobiste i roszczenia ciążące na nieruchomości np. prawo pierwokupu i odkupu, oddanie nieruchomości w najem lub dzierżawę, roszczenie wynikające z umowy przedwstępnej, określenie sposobu zarządu nieruchomością

Dział IV. W nim dokonywane są wyłącznie wpisy dotyczące hipoteki zabezpieczającej kredyt zaciągnięty przez właściciela nieruchomości.

Zasady ksiąg wieczystych:

1. Zasada jawności ksiąg wieczystych polega na zagwarantowaniu każdemu możliwości swobodnego dostępu do ksiąg wieczystych w celu zapoznania się z ich treścią, w obecności pracownika sądu.

2. Zasada domniemania zgodności ze stanem prawnym mówi, że prawo ujawnione w księdze wieczystej wpisane jest zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym, a prawo wykreślone z księgi wieczystej nie istnieje

3. Zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych pozwala uzyskać własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe dotyczące nieruchomości osobie, która dokonuje czynności prawnej działając w zaufaniu do treści księgi wieczystej tzn Osoba taka uzyskuje prawo nawet wówczas, gdy nie przysługiwało ono zbywcy, jeśli tylko na osobę tą jako na uprawnionego wskazywała treść księgi wieczystej

4. Zasada pierwszeństwa praw ujawnionych w księdze wieczystej obowiązuje w sytuacji, gdy nieruchomość obciążona jest prawami, pomiędzy którymi zachodzi kolizja. Wówczas kolejność praw rozstrzygana jest zgodnie z ustawą o księgach wieczystych i hipotece.

• prawo ujawnione w księdze wieczystej ma pierwszeństwo przed prawem nieujawnionym

• pierwszeństwo przysługuje prawu wcześniej wpisanemu do księgi wieczystej- decydujące znaczenie ma tutaj chwila (dzień, godzina i minuta)

• prawa wpisane na podstawie wniosków złożonych równocześnie mają równe pierwszeństwo.

W tekście ksiąg wieczystych można spotkać się jeszcze z takimi oznaczeniami jak np. karta C. Związane jest to z rejestrami prowadzonymi dla poszczególnych nieruchomości w dawniejszych czasach. Zachowują one moc obowiązującą po dziś dzień, będąc księgami wieczystymi w rozumieniu obecnego prawa jako tzw. księgi dawne.( Księgi wieczyste założone przed dniem 1 stycznia 1947 r) ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 14 lipca 1986 r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych założonych przed dniem 1 stycznia 1947 r. oraz utraty mocy prawnej niektórych takich ksiąg.

Struktura wykazu hipotecznego w Galicji

• Karta A - stan majątkowy (A1 - oznaczenie parcel, A2 - spis praw związanych z własnością nieruchomości)

• Karta B - własność (oznaczenie właściciela)

• Karta C - ciężary (spis obciążeń nieruchomości)

Obecnie tworzy się zmigrowane księgi wieczyste. Są to księgi wieczyste, które powstały po przeniesieniu treści dotychczasowej księgi wieczystej prowadzonej w formie papierowej (teczka) do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym (centralna baza danych ksiąg wieczystych)

---