Po prostu Red Hat Linux 7.1

Jeśli chcesz szybko, a zarazem dogłębnie poznać wszystkie możliwości systemu Red Hat Linux 7.1, to koniecznie powinieneś kupić tę książkę. Przystępny, bogato ilustrowany wykład poprowadzi Cię krok po kroku przez wszystkie zagadnienia Red Hat Linuksa 7.1, prezentując kolejne i wskazując właściwe czynności. Książka ta może być też swego rodzaju leksykonem: znajdź potrzebną informację, przejrzyj ją i wypróbuj. Nie znajdziesz tu długich i nudnych opisów: wszystkie potrzebne wiadomości podane są w zwięzłej i prostej formie, wzbogaconej ilustracjami.

Poznaj najważniejsze, wykorzystywane na co dzień polecenia i możliwości Red Hat Linuksa 7.1, bez wgłębiania się w niepotrzebne detale.

I to wszystko za rozsądną cenę.

Tłumaczenie: Jerzy Hodor, Krzysztof Olesiejuk

Projekt okładki: Maciej Pasek, „ARTGRAF”

Znaki handlowe i towarowe występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami ich posiadaczy i zostały użyte jedynie w celu identyfikacji.

Copyright © 1999 by Harold Davis

Published by arrangement with Peachpit Press, a division of Addison Wesley Longman, Inc. - All Rights Reserved

© Wydawnictwo Helion Sp. z o.o. 1999

ISBN: 83-7197-196-6

Wydawnictwo Helion
skrytka pocztowa 462
ul. Chopina 6
44-100 Gliwice

tel.: [phone]
fax: [phone] wew. 10
e-mail: [e-mail]
http://www.helion.com.pl (najnowszy katalog, możliwość zamawiania książek przez Internet)

Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:

--> http://www.helion.com.pl/cgi-bin/zakupy/ocen.cgi?pprh6[Author:KO]

Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.

Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości utworu lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Printed in Poland

Dedykuję tę książkę Linusowi oraz Julianowi; pierwszemu za stworzenie Linuksa, drugiemu zaś za to, że jest Julianem.

Specjalne podziękowania Specjalne podziękowania należą się Corbin Collins, doskonałemu edytorowi. Chciałbym również podziękować Nancy Aldrich-Ruenzel, Mimi Heft, Maureen Forys, Charles Seiter i wspaniałemu zespołowi Peachpit. Nancy Davis, za namówienie mnie do napisania tej książki. Martinowi Davis, za pomoc przy rozdziale 10, Normanowi Shapiro, za pomoc przy opracowaniu rozdziału 12. I Mattowi Wagner. I, jak zawsze, Phillis. No i rycerzom, którzy mówią „Ni”!

Spis treści

Wprowadzenie 11

Czym jest Linux? 12

Publiczna licencja GPL 12

Czym jest Gnome? 12

Co to jest Red Hat Linux 7.1? 12

Kto powinien przeczytać tę książkę? 13

Jak zorganizowana jest ta książka 13

Jak korzystać z tej książki 13

Jak skontaktować się z autorem 14

Nie ma na co czekać! 14

Część 1. Instalacja systemu Linux Red Hat 7.1

Rozdział 1. Instalacja - Szybki start 17

Zbieranie informacji 18

Zabezpiecz sobie odwrót 20

Tworzenie dyskietki startowej Linuksa 22

Instalacja Linuksa 24

Zupełnie pierwszy raz... 28

Podsumowanie 30

Rozdział 2. Szczegółowa procedura instalacyjna 31

Linux i Windows na tym samym komputerze 32

Korzystanie z programu FIPS 35

DOS-owy fdisk 37

Linuksowy fdisk 38

Disk Druid 40

Uruchamianie Windows oraz Linuksa 41

Różne rodzaje instalacji 46

Konfiguracja karty graficznej i monitora 47

Konfiguracja drukarki 50

Podsumowanie 52

Rozdział 3. Konfiguracja Gnome 53

Korzystanie z programu Gnome Control Center 54

Tapeta 55

Tematy pulpitu 57

Wykorzystanie Window Managera 58

Uaktywnianie okna 59

Podpowiedzi 59

Praca z wirtualnymi pulpitami 60

Wyłączanie pulpitów wirtualnych 61

Korzystanie z multimediów 62

Korzystanie z myszy i klawiatury 63

Korzystanie z Session Managera 64

Zmiana graficznego środowiska pracy 66

Uruchamianie systemu w trybie tekstowym 68

Ponowne uruchamianie i wyłączanie systemu 70

Korzystanie z Menu Editora 71

Konfigurowanie programu File Manager 72

Wybór edytora 74

Ustawianie właściwości Panelu Gnome 75

Korzystanie z programu GnoRPM 77

Zapytanie o pakiet 78

Weryfikacja zawartości pakietu 78

Podsumowanie 80

Rozdział 4. Poczta elektroniczna oraz WWW 81

Uprawnienia administratora (root) 82

Konfigurowanie systemu za pomocą panelu sterowania (Control Panel) 83

Konfigurowanie modemu 84

Konfiguracja połączenia bezpośredniego 88

Konfiguracja programu Netscape Communicator 90

Podsumowanie 92

Rozdział 5. Dokumentacja systemu 93

Pomoc w konkretnych programach 94

Program Gnome Help Browser 95

Dokumentacja systemowa 95

Dokumentacja w formacie info 96

Dokumentacja pomocnicza związana z Gnome 96

Wyszukiwanie informacji w sieci Internet 97

Errata Red Hat 100

Linux Documentation Project 101

Podsumowanie 102

Część 2. Praca w okienkach w Linux Red Hat 7.1

Rozdział 6. Graficzne środowiska pracy 105

Alternatywne graficzne środowiska pracy 106

Opcje logowania się do systemu 107

Opcje związane z sesją 108

Tryb awaryjny (Failsafe) 109

Dodawanie pozycji Desktop Switcher 110

Opcje w menu System 112

Opcje dostępne w menu Languages 113

Korzystanie ze środowiska Another Level (Fvwm) 114

Korzystanie ze środowiska KDE 116

Centrum sterowania KDE (KDE Control Center) 117

Pakiet KOffice 118

Modyfikacje kont i grup użytkowników 120

Podsumowanie 125

Rozdział 7. Programy środowiska Gnome 127

Korzystanie z programu Gnome Calendar 128

Zagnieżdżanie rezerwacji 130

Korzystanie z programu GnomeCard 132

Korzystanie z programu Gnotepad+ 136

Korzystanie z arkusza kalkulacyjnego Gnumeric 138

Automatyczne wypełnianie 139

Korzystanie z programu GTimeTracker 141

Korzystanie z Gimpa 145

Pozyskiwanie obrazków 147

Korzystanie z programu xPDF 150

Korzystanie z programu Lynx 151

Korzystanie z programu Netscape Communicator 154

Menu programu Communicator 155

--> Podsumowanie[Author:KO] 156

Rozdział 8. Praca z bazami danych 173

PostgreSQL 175

Użytkownik postgres 177

Program rezydentny Postmaster 181

Tworzenie tabeli 183

Dziedziczenie tabeli 185

Dodawanie użytkowników 186

Informix Dynamic Server, wersja dla systemu Linux 187

Inicjalizacja programu IDS 188

Podsumowanie 190

Część 3. Obsługa wiersza poleceń systemu Linux

Rozdział 9. Powłoka Bash 193

Przejście do wiersza poleceń 194

Powłoki 197

Zmiana powłoki 198

Powłoka Bash 200

Zmienne środowiskowe 200

Program more i potoki 202

Ustalanie wartości zmiennych środowiskowych 203

Zmienna PATH 204

Edycja plików konfiguracyjnych 205

Zmiana znaku zachęty powłoki bash 209

Inne możliwości powłoki Bash 210

Katalogi, katalogi, katalogi 210

Historia sesji 211

Edytory tekstów i poczta elektroniczna 212

Edytor vi 212

Edytor Pico 214

Podsumowanie 216

Rozdział 10. Pliki, procesy i prawa 217

Uzyskiwanie informacji o systemie 218

Określanie ilości wolnego miejsca na dyskach 218

Określanie typu pliku 219

Informacje o użytkownikach systemu 220

To mój proces i mogę z nim robić, co chcę 221

System plików 224

Posiadanie plików i prawa dostępu 230

Podsumowanie 234

Rozdział 11. Skrypty powłoki i programowanie 235

Planowanie zadań 236

Pliki cron 238

Podstawowe informacje o tworzeniu skryptów powłoki 241

Składnia skryptów powłoki 243

Instrukcje iteracyjne i warunkowe 245

Język Awk 248

Język Perl 249

Poznawanie kodu źródłowego systemu Linux 251

Podsumowanie 252

Część 4. Praca w sieci lokalnej i Internecie

Rozdział 12. Serwer linuxowy 255

Zasady działania TCP/IP 256

Protokół TCP/IP 256

Konfiguracja TCP/IP 256

Adresy IP i maski sieci 256

Adres rozgłaszania 257

Adresy bramki 257

Serwery nazw 257

Program Ping 258

Łączenie się z serwerem za pomocą programu Telnet 259

Korzystanie z FTP 262

Korzystanie z programu Gnome FTP 266

Korzystanie z klientów FTP dla systemu Windows 267

Korzystanie z NFS 268

Montowanie zdalnych systemów plików 269

Eksportowanie systemów plików 270

Korzystanie z DHCP 272

SAMBA 275

Program SMB Client 278

Serwer poczty 279

Bezpieczeństwo 281

Podsumowanie 282

Rozdział 13. Serwer Apache 283

Pojęcia związane z Siecią 285

Instalowanie serwera Apache 287

Wyświetlanie strony domyślnej serwera Apache 290

Konfiguracja serwera Apache 291

Domeny wirtualne 294

Robocze węzły wirtualne 295

Dyrektywy konfiguracyjne serwera Apache 299

Określanie typu serwera 300

Określanie portu 300

Ustawienia dotyczące działania serwera 301

Określanie katalogu głównego serwera 301

Dyrektywa Hostname Lookups 301

Określanie nazwy serwera 302

Dyrektywa Listen 302

Dyrektywy dotyczące domen wirtualnych 302

Korzystanie z plików rejestracji zdarzeń 303

Podsumowanie 305

Dodatki

Dodatek A Przydatne polecenia 309

find 310

ftp 311

ls 312

ps 313

vi 314

Dodatek B Publiczna licencja GNU 315

Skorowidz 321

O autorze Harold Davis jest projektantem specjalizującym się w aplikacjach internetowych oraz handlu elektronicznym. Ostatnio pracował jako dyrektor techniczny w Vignette Corporation, firmie, której produkty są często wykorzystywane do tworzenia systemów zarządzania relacjami internetowymi. Pracował także jako główny konsultant do spraw Internetu i handlu elektronicznego w firmie Informix Software, gdzie specjalizował się w przygotowywaniu rozwiązań klasy enterprise dla firm obecnych na liście 500 największych firm według Fortune. Harold jest autorem wielu książek na temat programowania i projektowania oprogramowania, m. in. takich bestsellerów, jak seria „Visual Basic Secrets”, „Web Developers Secrets” oraz „Delphi Power Toolkit”. Jest także autorem wielu książek na temat fotografowania, sztuki i tworzenia publikacji. Harold otrzymał tytuł Bachelor of Arts wydziału Computer Science and Mathematics Uniwersytetu w Nowym Jorku, a także doktorat w szkole prawniczej Rutgers Law School. Mieszka z żoną Phyllis oraz synem Julianem w Berkeley, w Kaliforni. W czasie wolnym od programowania, pisania książek i wygłaszania referatów lubi wypoczywać w ogrodzie.

Zazdroszczę Ci wspaniałej, nowej przygody, którą właśnie zaczynasz! Red Hat Linux 7.1 nie przypomina już UNIX-a, na którym pracował Twój ojciec. Posiada interfejs graficzny, przyjazny dla użytkownika i dający się dowolnie dostosowywać do Twoich potrzeb.

Potężne aplikacje osobiste - takie jak Gnomecard, Gnotepad+ czy arkusz kalkulacyjny Gnumeric - są rozprowadzane wraz z systemem Red Hat i są gotowe do pracy. Do przeglądania sieci, obsługi poczty czy tworzenia dokumentów tekstowych możesz używać znanych Ci pewno programów takich jak Netscape Communicator czy StarOffice. Jednak programów rozprowadzanych z tym systemem jest o wiele więcej! Weźmy dla przykładu program GNU Image Manipulation Program (zwany również Gimp), który jest dołączony do systemu Red Hat Linux 7.1. Na pewno dorównuje on możliwościami programowi Photoshop firmy Adobe, a jest o wiele tańszy.

Ale aplikacje to dopiero początek. Red Hat Linux 7.1 jest doskonałym systemem operacyjnym dla serwera. Potrafi on obsługiwać takie zadania jak udostępnianie plików i drukarek w domu czy w biurze. Można go wykorzystać do zarządzana dużymi, firmowymi sieciami. Wraz z serwerem Apache, najpopularniejszym serwerem stron WWW, może być używany do dostarczania stron WWW na najwyższym poziomie.

Nawet gdyby nie chodziło o cenę, system Red Hat Linux 7.1 byłby doskonałym wyborem do prawie wszystkich zastosowań. Oczywiście, liczy się również cena. Nic więc dziwnego, że wiele osób decyduje się na zainstalowanie Linuksa, przez co jest to najdynamiczniej rozwijający się system operacyjny na świecie.

System Red Hat Linux jest naprawdę tak dobry, jak o nim mówią!

Czym jest Linux? Linux został pierwotnie opracowany przez Linusa Torvaldsa, który wówczas był dwudziestokilkuletnim fińskim studentem. Jest to UNIX-owy system operacyjny, przeznaczony głównie dla systemów opartych o procesory firmy Intel (zwanych zwykle komputerami klasy PC lub Windows PC). Termin Linux używany jest w zasadzie w dwóch znaczeniach: jako określenie jądra systemu operacyjnego, jako bardziej ogólne określenie wszystkich aplikacji działających w oparciu o jądro systemu; w tym znaczeniu używa się również terminu dystrybucja. System Red Hat Linux 7.1 jest jedną z najważniejszych dystrybucji systemu Linux. Choć Linus Torvalds posiada prawo autorskie do jądra systemu operacyjnego, Linux w jego dzisiejszej postaci jest tworzony przez wielu programistów z całego świata. W przeciwieństwie do innych systemów operacyjnych i podobnie jak systemu UNIX-owe, Linux jest systemem naprawdę wielozadaniowym i wielodostępnym. Publiczna licencja GPL Jądro systemu Linux jest rozprowadzane za darmo zgodnie z licencją General Public License (GPL), opracowaną przez Free Software Foundation (pełny tekst tej licencji zamieszczamy w dodatku B; licencja ta jest znana również pod nazwą GNU General Public License). Założeniem licencji GPL jest promowanie wolnego rozprowadzania oprogramowania oraz otwartego opracowywania programów. Free Software Foundation podkreśla jednak, że wolna dystrybucja nie musi oznaczać dystrybucji darmowej. Każdy może sprzedawać programy objęte licencją GPL,

ale nie można ograniczać praw osób odkupujących oprogramowanie. Słowo „wolny” jest tu więc używane w sensie politycznym czy nawet wizjonerskim. Oznacza brak ograniczeń licencyjnych oraz wolność intelektualną. Takie właśnie są cele FSF: chcą oni stworzyć kompletny system operacyjny, wraz z potrzebnymi aplikacjami i programami narzędziowymi, który będzie rozprowadzany bez żadnych ograniczeń. Czym jest Gnome? Gnome to skrót od nazwy GNU Network Object Model Environment. Projekt Gnome to kompletne, przyjazne dla użytkownika środowisko graficzne, wraz z większymi aplikacjami i mniejszymi programami narzędziowymi. Środowisko graficzne nazywane jest Gnome Desktop Environment. Nazwy aplikacji opracowanych w ramach tego projektu zwykle rozpoczynają się od litery G, na przykład Gimp czy Gnotepad+. Aplikacja oraz środowisko Gnome mają dość jednolity interfejs. Gnome Desktop Environment oraz powiązane z nim aplikacje są programami darmowymi, rozprowadzanymi na licencji GPL. Co to jest Red Hat Linux 7.1? Red Hat jest najpopularniejszą i najbardziej znaną z dystrybucji Linuksa. Prócz jądra systemu, Red Hat Linux 7.1 zawiera program instalacyjny napisany przez firmę Red Hat, środowisko graficzne Gnome oraz bardzo wiele przeróżnych aplikacji i programów użytkowych.

Tym, co odróżnia dystrybucję Red Hat Linux 7.1 od innych dystrybucji, również poprzednich wersji dystrybucji Red Hat, jest dołączenie pakietu Gnome, będącego wysokiej klasy środowiskiem graficznym. Taką zmianę można porównać z przejściem ze środowiska MS-DOS do Windows. Kto powinien przeczytać tę książkę? Jeśli kupiłeś tę książkę, prawie na pewno posiadasz wersję instalacyjną systemu Red Hat Linux 7.1 - ponieważ jest ona dołączana do książki. Jeśli jesteś po prostu ciekaw, czym jest Linux i jak wypada on w porównaniu z systemem Microsoft Windows, ta książka zaspokoi Twoją ciekawość. Powinieneś przeczytać tę książkę, jeśli instalujesz system Linux, w szczególności Red Hat Linux 7.1, po raz pierwszy. Pomoże Ci ona zainstalować i uruchomić aplikacje Gnome czy program Netscape Communicator. Jeśli zainstalowałeś już system Linux, w książce tej znajdziesz mnóstwo informacji na nieco bardziej zaawansowane tematy. Być może chciałbyś na przykład dowiedzieć się, jak pracować z serwerem SQL dołączanym do systemu Red Hat Linux, albo jak obsługiwać powłokę bash i linuksowy wiersz poleceń czy też szybko uruchomić sieć czy serwer WWW. W tej książce znajdziesz wszystkie potrzebne informacje. Jak zorganizowana jest ta książka Książka, którą czytasz, jest podzielona na cztery części. Część 1. Instalacja systemu Linux Red Hat 7.1, poprowadzi Cię przez instalowanie systemu, konfigurację środowiska Gnome, konfigurację poczty elektronicznej i sieci WWW oraz pokaże, gdzie można znaleźć potrzebną dokumentację.

Cześć 2. Praca w okienkach w Linux Red Hat 7.1, wyjaśnia jak używać programów wchodzących w skład pakietu Gnome oraz programów obsługi baz danych takich jak PostgreSQL. Część 3. Obsługa wiersza poleceń systemu Linux, przedstawia zasady pracy z powłoką bash, opisuje wiele poleceń systemu Linux i pokazuje, w jaki sposób można tworzyć skrypty powłoki. Część 4. Praca w sieci lokalnej i Internecie, omawia konfigurację systemu Red Hat Linux 7.1 jako serwera. Wyjaśnia również, w jaki sposób obsługiwać serwer Apache, najpopularniejszy na świecie serwer stron WWW. Jak korzystać z tej książki Książka Po prostu Red Hat Linux 7.1 zawiera jasne, opatrzone ilustracjami instrukcje, które pomogą Ci zainstalować, skonfigurować i cieszyć się systemem Red Hat Linux 7.1. Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z Linuksem, powinieneś najpierw przejrzeć część pierwszą i drugą, a następnie korzystając z dokładnych instrukcji zainstalować i skonfigurować system. Bardziej doświadczeni użytkownicy mogą traktować tę książkę jako podręcznik, który pomoże wykonać potrzebne zadania.

Jak skontaktować się z autorem Dołożyłem wszelkich starań, aby informacje zawarte w tej książce były tak dokładne, jak to możliwe. Zawsze jednak mógł wkraść się jakiś błąd, dlatego oczekuję na wszelkie uwagi. Można się ze mną skontaktować pocztą elektroniczną - mój adres to [e-mail] Strona WWW poświęcona tej książce dostępna jest w witrynie wydawnictwa pod adresem --> http://www.peachpit.com/vqp/linux/[Author:KO] Nie ma na co czekać! Red Hat Linux 7.1, wraz z przyjaznym dla użytkownika, w pełni zintegrowanym środowiskiem graficznym Gnome, otwiera nowe możliwości zarówno przed początkującymi, jak i doświadczonymi użytkownikami tego systemu. Red Hat Linux pozwala dowolnie kontrolować i dostosowywać system do własnych wymagań. Na co więc czekać? Dlaczego nie zacząć od razu? Witamy w cudownym świecie systemu Red Hat Linux 7.1!

15

Spis treści

Spis treści

14

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Wpisać prawidłowy adres.

Rozdział 8. WordPerfect dla Linuksa 157

Instalacja pakietu WordPerfect 158

Okno sterujące programu WordPerfect 161

Praca z dokumentami programu WordPerfect 165

Wprowadzanie tekstu w dowolnym miejscu strony 165

Makropolecenia 166

Znaki wodne 168

Kody ukryte 169

Tabele 170

Edycja poszczególnych komórek 171

Podsumowanie 172

Rozdział usunięty.

Wstawić prawidłowy adres!!!!

Wprowadzenie

w

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Wprowadzenie

Wprowadzenie

---