PROCEDURA POSTĘPOWANIA POWYPADKOWEGO
I. Definicje, zgłoszenie wypadku
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 30 października 2002 r. (Dz.U. Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.)
Rozporządzenie MPiPS z dnia 19 grudnia 2002 r. (Dz.U. Nr 236, poz. 1992)
Dokument: Powiadomienie o wypadku (wzór w załączeniu)
Sporządza: Podmiot
Ilość egz.: min. 2
Adresat: właściwa terenowa jednostka org. ZUS
D e f i n i c j e: (dotyczy wypadków osób ubezpieczonych niebędących pracownikami)
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas:
1) uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe,
2) wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
3) pełnienia mandatu posła lub senatora pobierającego uposażenie,
4) odbywania szkolenia lub stażu przez absolwenta pobierającego stypendium w okresie odbywania tego stażu lub szkolenia na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy,
5) wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni, w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni,
6) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
7) współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
8) wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,
9) wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,
10) wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi,
11) odbywania zastępczych form służby wojskowej,
12) nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium,
13) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło - jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.
Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy dokonuje w karcie wypadku:
1) podmiot wypłacający stypendium sportowe - w stosunku do pobierających te stypendia,
2) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - w stosunku do wykonujących tę pracę na podstawie skierowania do pracy,
3) Kancelaria Sejmu i Kancelaria Senatu - w stosunku do posłów i senatorów,
4) pracodawca lub jednostka, w której absolwent odbywa staż, lub jednostka, w której absolwent odbywa szkolenia na podstawie skierowania pobierającego stypendium, w okresie odbywania tego stażu lub szkolenia na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy,
5) spółdzielnia produkcyjna, spółdzielnia kółek rolniczych - w stosunku do członków tych spółdzielni oraz innych osób traktowanych na równi z członkiem spółdzielni, w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, wykonujących pracę na rzecz tych spółdzielni,
6) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest praca na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do wykonujących te umowy,
7) osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do wykonujących te umowy,
8) osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do współpracujących z tą osobą,
9) Zakład - w stosunku do prowadzących pozarolniczą działalność oraz współpracujących przy prowadzeniu takiej działalności w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,
10) Komisja ds. Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców - w stosunku do twórców i artystów,
11) właściwa zwierzchnia instytucja diecezjalna lub zakonna - w stosunku do duchownych,
12) pracodawca, u którego poborowy odbywa zastępczą służbę wojskową - w stosunku do odbywających tę służbę,
13) Krajowa Szkoła Administracji Publicznej - w stosunku do słuchaczy tej szkoły pobierających stypendium,
14) pracodawca - w stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy
o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoby te pozostają w stosunku pracy,
15) podmiot, z którym została zawarta umowa agencyjna, umowa zlecenia lub umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowa o dzieło - w stosunku do osób wykonujących umowę, jeżeli w ramach takiej umowy praca jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym osoby te pozostają w stosunku pracy.
II. Prowadzenie postępowania powypadkowego
Podstawa prawna: jak w pkt I
Dokumenty: A. Protokół z oględzin miejsca wypadku (wzór w załączeniu)
B. Szkic - opis miejsca, fotografia (wzór w załączeniu)
C. Wyjaśnienia poszkodowanego, Informacje uzyskane od świadków (wzory w załączeniu)
D. Inne dokumenty niezbędne do ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku
E. Karta wypadku
Sporządza: Podmiot
Ilość egzemplarzy: min. 3 (dotyczy dokumentów A-E)
Adresat: ZUS, poszkodowany, podmiot
1. Ustalenie, czy wydarzenie uznaje się za wypadek przy pracy, następuje po zbadaniu jego okoliczności, a w szczególności przez:
a) zabezpieczenie miejsca wypadku w sposób pozwalający odtworzyć jego okoliczności,
b) dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadanie warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku,
c) przesłuchanie poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala,
d) przesłuchanie świadków wypadku,
e) zebranie innych dowodów dotyczących wypadku, uznanych za niezbędne.
Czynności powyższe wykonywane są przez podmiot prowadzący postępowanie (jak w pkt I).
Uwagi:
- W postępowaniu może uczestniczyć przedstawiciel ZUS.
- W razie nieuznania zdarzenia za wypadek przy pracy (pkt 4 karty wypadku), należy bardzo szczegółowo uzasadnić podjęcie takiej decyzji.
- Oględziny miejsca wypadku powinny być wykonane niezwłocznie po uzyskaniu informacji o zaistniałym wydarzeniu.
- Karta wypadku powinna być sporządzona w terminie 14 dni od daty uzyskania informacji o wypadku.
- Poszkodowany ma prawo zgłosić uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku. Uwagi i zastrzeżenia powinny być dołączone do karty wypadku.