ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA CZ. 2

Wykład 7: Liczby zespolone w elektrotechnice. Pojęcie wektora zespolonego. Wartość chwilowa zespolona, amplituda zespolona, wartość skuteczna. Moz pozorna zespolona.

LICZBY ZESPOLONE W ELEKTROTECHNICE

1. Liczba zespolona.

_,

2.

3. Liczby sprzężone.

,

4.

^* =

=

liczba rzeczywista

5. Postać trygonometryczna.

=

PRZYKŁAD 1

Zamienić na postać trygonometryczną:

a.

b.
=

c.
= 9

a.

b.

PRZYKŁAD 2

Przedstawić w postaci:

• algebraicznej

• trygonometrycznej

Rozwiązania:

PRZYKŁAD 3

Liczba zespolona
i liczba sprzężona

,

:
;

;

tj

b

a

- b

POSTAĆ WYKŁADNICZA LICZBY ZESPOLONEJ

PRZYKŁAD 4

Przedstawić liczbę
w postaci wykładniczej.

np. napięcie

wartość chwilowa zespolona

gdzie:

amplituda zespolona

a.
wartość skuteczna zespolona

b.

c.

1. postać wykładnicza

2. postać trygonometryczna

3. postać algebraiczna

Impedancja zespolona

Płaszczyzna zespolona

+j

- R_e +R_e

- j

REZYSTANCJA ZESPOLONA

ale

zatem

I_m +j

R_e

R

REAKTANCJA INDUKCYJNA ZESPOLONA

I_m +j

R_e

zatem:

REAKTANCJA POJEMNOŚCIOWA ZESPOLONA

w postaci symbolicznej

Moc zespolona

DEF.

jeśli

;

to:

Rozwiązywanie obwodów metodą symboliczną

Bilans napięć w oczku

Równanie różniczkowo-całkowe bilansu napięć

Równanie zespolone bilansu napięć w oczku

lub

,

Dla zaznaczonych oczek podanego układu ułożyć równania napięciowe, zg. Z II pr. K., stosując metodę symboliczną!

1.

2.

3.

4.

Rozwiązać układ metodą prądów oczkowych.

=

=

=

Poprawa współczynnika mocy

a.

b.

U

I''

I_B''

Wykład 8: Obwody sprzężone magnetycznie. Indukcyjność wzajemna. Zagadnienia elektromagnetycznego przetwarzania energii. Zagadnienie elektromechanicznego przetwarzania energii.

OBWODY MAGNETYCZNE

OBWÓD MAGNETYCZNY to droga, którą przenika skoncentrowany strumień magnetyczny.

ISTOTNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z OBLICZANIEM OBWODÓW MAGNETYCZNYCH:

1. są to obwody wielowymiarowe, w sensie geometrycznym;

2. brak doskonałych izolatorów, na tyle, by dobrze ograniczały strumień magnetyczny;

3. są to przeważnie obwody nieliniowe.

ZASADNICZA PROBLEMATYKA OBLICZEŃ.

1. Jaki przepływ prądu
   należy zastosować (jakie amperozwoje), by wzbudzić w obwodzie strumień magnetyczny
   o żądanej wartości?

2. Jaki strumień magnetyczny
   zostanie wzbudzony w obwodzie magnetycznym, jeżeli zostanie zastosowany określony przepływ prądu (tzn. określony prąd magnesujący będzie przepływał przez ozwojenie wzbudzenia)?

PODSUMOWANIE

1. Dany jest
   
   znaleźć
   
   

2. Dany jest
   
   znaleźć
   

OBWODY MAGNETYCZNE PRĄDU STAŁEGO

ANALOGIE MIĘDZY WIELKOŚCIAMI ELEKTRYCZNYMI I MAGNETYCZNYMI

WIELKOŚCI PRZESTRZENNE

(są brane pod uwagę ich wymiary geometryczne)

GĘSTOŚĆ PRĄDU

I

NATĘŻENIE POLA

ELEKTRYCZNEGO

E

elektryczna przewodowość właściwa

wielkości prądowe

wielkości napięciowe

podstawowe prawo

stała materiałowa

GĘSTOŚĆ STRUMIENIA

B

NATĘŻENIE POLA MAGNETYCZNEGO

H

przenikalność magnetyczna

WIELKOŚCI OBWODOWE

Wielkości prądowe

układów zamkniętych

PRĄD ELEKTRYCZNY I STRUMIEŃ MAGNETYCZNY

Wielkości napięciowe

Spadek napięcia U Magnetyczne napięcie

źródłowe

~ - s.m.m. Magnetyczny spadek

(wymuszenie strumienia napięcia

magnetycznego

Napięcie źródłowe E - sam.

(wymuszenie prądu I)

RÓWNANIA OPOROWE - ASPEKT GEOMETRYCZNY

PODSTAWOWE PRAWO

TWIERDZENIE WĘZŁOWE

TWIERDZENIE OCZKOWE

DZIELNIK PRĄDOWY PRZY POŁĄCZENIU RÓWNOLEGŁYM

DZIELNIK NAPIĘCIA PRZY POŁĄCZENIU SZEREGOWYM

POŁĄCZENIE SZEREGOWE OPORNOŚCI

R_CAŁK =

POŁĄCZENIE RÓWNOLEGŁE

UWAGA:

JEŻELI W DANYM OBWODZIE MAGNETYCZNYM STRUMIEŃ JEST STAŁY (NIE ULEGA MIEJSCOWEMU ROZPROSZENIU),

to stwierdza się, że

oporność magnetyczna szeregowo połączonych elementów jest równa sumie oporności magnetycznych tych elementów.

Przykłady oporności magnetycznych.

1. DANY JEST OBWÓD MAGNETYCZNY:

B

B_obw

H_obw H

DANE:

SZUKANE:

(przekrój magnetowodu)

z krzywej magnesowania
H

średnia droga strumienia

z prawa przepływu

stąd siła magnetomotoryczna

podsumowanie:

z krzywej

magnesowania

2. Dany jest obwód magnetyczny
   , a = 5cm, b = 25cm, c = 20cm, h = 8cm, materiał: stal nakrzemiona.

Rozw.

ŚREDNIA DROGA STRUMIENIA

Z KRZYWEJ MAGNESOWANIA

podsumowanie:

C. DANY JEST MAGNETOWÓD ZŁOŻONY Z KOLUMN O RÓŻNYCH PRZEKROJACH.

Dany:

Szukana:
= ?

Zadanie typu A:

Z krzywej magnesowania:

Dla

Dla

Stąd

Zadanie typu B:

Dana:

Szukany:

Problem zadania to podział
między oba składniki I i II magnetowodu.

D. PRZYPADEK, GDY MAGNETOWÓD SKŁADA SIĘ Z RÓŻNYCH MATERIAŁÓW. /ŚRODOWISKA O RÓŻNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH MAGNETYCZNYCH/.

B

H

H_Ke H_pow H

Metoda przecięcia charakterystyk.

2.

I

II (I + II)

Metoda charakterystyki wypadkowej

I

II

Metoda przecięcia charakterystyk

INDUKCJA ELEKTROMAGNETYCZNA

Działanie maszyn elektrycznych oparte jest na dwóch zjawiskach:

1. elektromechanicznego oddziaływania między polem magnetycznym i przewodem wiodącym prąd elektryczny

2. elektromagnetycznej indukcji

tzn. sem. jest indukowana w zamkniętym obwodzie, gdy wokół przewodnika występują zmiany strumienia magnetycznego

Kierunek sem. Indukowanej określa prawo Lenza:

Sem. Indukowana w zamkniętym obwodzie wzbudza w nim przepływ prądu o takim kierunku, że przeciwdziała on każdej zmianie strumienia.

• zgodnie z regułą korkociągu strumień od prądu indukowanego przeciwstawia się strumieniowi zewnętrznemu

• ilościowy związek między sem. e indukowaną i zmianą strumienia magnetycznego w zamkniętym obwodzie został sformułowany przez Maxwella

Prawo indukcji magnetycznej określa:

1. kierunek e

2. wartość e

STRUMIEŃ SKOJARZONY

Jeśli uzwojenie ma
zwojów i uzwojenie to jest przecinane przez różne strumienie (uzwojenie jest skojarzone z różnymi strumieniami
, .......,
), wówczas sem. całego uzwojenia jest sumą sem. poszczególnych zwojów, tzn.:

A.

Jeśli w zwojów jest skojarzonych z tym samym strumieniem, wówczas

B.

Jeśli jedna część zwojów w₁ jest skojarzona ze strumieniem
, zaś druga w₂ ze strumieniem
, to wówczas:

- strumień skojarzony

stąd:

Zmiana strumienia magnetycznego wokół przewodu w rezultacie ruchu przewodu w polu (elektro)magnesu.

Tu: przypadek, gdy przewód porusza się

prostopadle do linii pola

W czasie dt, gdy
, przesunięcie przewodu w polu magnetycznym

/pole jednorodne B takie samo w każdym punkcie pola).

Ponieważ mówimy o przewodzie przecinającym linie pola (obwód otwarty), stąd można przyjąć wyrażenie

• Kierunek sem. Określa reguła prawej ręki.

• Gdy pole magnetyczne jest niejednorodne

INDUKCYJNOŚĆ

Jeśli magnetyczne pole jest wytworzone przez przewodnik w nieferromagnetycznym środowisku, wówczas magnetyczny strumień
i strumień skojarzony
są proporcjonalne do prądu i, będącym źródłem strumienia (pola).

współczynnik proporcjonalny INDUKCYJNOŚĆ

jest wówczas

gdy
,
sem. w opozycji do prądu

gdy
,
sem. ten sam zwrot

WYMIAR

ew.

Siły bezwładności:

dynamika Newtona
, elektrodynamika Maxwella

INDUKCYJNOŚĆ WZAJEMNA

- strumień skojarzony z obw. 1, wytworzony przez
;

- strumień skojarzony z obw. 2, wytworzony przez
;

- strumień skojarzony z obw. 1, wytworzony przez
;

- strumień skojarzony z obw. 2, wytworzony przez
;

stąd indukcyjności:

;

;

oporności magnetyczne szczelin

Założenia:

• nieskończona przewodność magnetyczna

• nieskończona rezystywność

Strumień rozproszenia od obw. 1 nie jest skojarzony z żadnymi zwojami obw. 2:

;

ma podstawie analogii z obwodami elektrycznymi.

Korzystając z zasady dzielnika prądowego

stąd

wymieniając indeksy, określa się:

W przypadku sprzężenia dwóch obwodów

Współczynnik sprzężenia

Jeśli
to

wówczas sprzężenie jest idealne.

Zwykle rozproszenie istnieje

wówczas współczynnik sprzężenia:

Obwody sprzężone magnetycznie

TRANSFORMATOR

urządzenie stacjonarne:

• do przekształcenia napięcia przemiennego,

• do oddzielenia, separacji elektrycznej obwodów,

• w celu przekształcenia impedancji wejściowej; transformator dopasowujący

Transformator idealny - transformator bez strat

współczynnik transformacji

transformacja wielkości

TRANSFORMATOR POWIETRZNY

1. schemat zastępczy

Indukcja wzajemna - zjawisko, dzięki któremu transformator działa

2. równania napięciowe transformatora

3. wykres wektorowy

• w obw. wtórnym suma napięć
  

• 
  

• 
  

Wartości wniesione

to takie, jakie należałoby wnieść do obwodu pierwotnego, ze względu na wymaganą wartość prądu I₁, chcąc uwzględnić zmianę obciążenia.

TRANSFORMATOR Z RDZENIEM STALOWYM

• na nieliniową zależność między strumieniem i natężeniem pola magnetycznego w rdzeniu, płyną w uzwojeniach prądy niesinusoidalne
  okresowa, niesinusoidalne.

• Wielkości transformatora ze względu na wpływ nieliniowości na ich przebiegi sinusoidalne są zaadaptowane ich wartościami skutecznymi.

- amplituda strumienia głównego przenikającego uzwojenia
i

1. schemat zastępczy

2. równania napięciowe transformatora

- napięcie sem. ind. na w₁

- napięcie sem. ind. na w₂

• stan jałowy transformatora:

smm. transf.

• stan obciążenia transformatora:

smm. transf.

ponieważ:

stąd:

*

stanu jałowego
stanu obciążenia

zatem:

gdzie:

ponieważ:

stąd:

**

* i **

3. wykres wektorowy transformatora

Wykład 9: Czwórniki

Założenia:

1-1' - zaciski wyjściowe

2-2' - zaciski wyjściowe

Podstawowe równanie czwórnika to zależność między:

i
.

Dowolny pasywny czwórnik liniowy można opisać dwoma równaniami:

(A, B, C, D) - współczynniki zespolone, zależne od połączeń wewnętrznych czwórnika:

AD - BC = 1

Klasyfikacja czwórników:

1. liniowe, nieliniowe,

2. jedno-; wieloelementowe,

3. aktywne; pasywne

4. reaktancyjne; ze stratami rezystancyjnymi.

Zadania czwórników:

1. przetwarzanie energii,

2. przetwarzanie informacji,

3. przetwarzanie zmiennych elektrycznych - napięć i prądów.

Przykłady:

Transformatory

Filtry

Wzmacniacze

Inne postaci równań czwórnikowych:

Typu Y:

Typu Z:

Typu H:

Typu G:

Typu B:

Aby współczynniki jednej postaci wyznaczyć z pomocą innej postaci, należy dwie dowolne zmienne jednej postaci równań porównać z takimi samymi zmiennymi drugiej postaci, np.:

z A:

z Z:

;

;

WYZNACZAMIE PARAMETRÓW CZWÓRNIKA

1. Stan jałowy - rozwarcie
   

2. Stan zwarcia - zwarcie
   

3. Stan zwarcia - zwarcie
   

Ad. 1.

Ad. 2.

Ad. 3.

Wykład 10: Elementy półprzewodnikowe elektroniki: zasadnicze własności, polaryzacja, charakterystyki, podstawowe układy pracy. Tranzystor bipolarny - parametry czwórnikowi tranzystora

DIODA PROSTOWNICZA

1. symbol

2. charakterystyka napięciowo-prądowa

I

U[V]

3. polaryzacja

c1. przewodzenie c2. blokowanie (nie przewodzenie)

+ - - +

4. 
   elementarny układ prostowania

U_R

t

U_R

5. prostownik dwupołówkowy

e1. i

t

i

t

e2. układ mostkowy

• Moc dostarczana ze źródła prądu przemiennego:

• Moc użyteczna (prądu stałego):

Sprawność prostowania:

6. zmiana punktu pracy

f1.

I I

U U

E E

f2. I

E U U

i I

f3. t

u

DIODA ZENERA

1. symbol

2. 
   charakterystyka napięciowo-prądowa

I

U_2max U_2min

U₂ U

I_Zmin

Wykorzystywany zakres pracy

P_m

Dioda Zenera jest przystosowana do pracy ciągłej w stanie przebicia tzn. wykorzystuje się jej zakres pracy przy polaryzacji w kierunku wstecznym.

3. polaryzacja w zakresie pracy:

- +

moc dopuszczalna

4. oporność dynamiczna (tu: przyrostowa)

Stabilizator napięcia I

U

I_min

I_max

*

Charakterystyka
jest liniowa w całym zakresie.

Równanie charakterystyki stabilizatora *:

;
;

z **

p. dopasowanie odbiornika do źródła

- rezystancja zastępcza stabilizatora

widziana od strony obciążenia

- współczynnik stabilizacji

Tym większa stabilizacja u₂, im większy S_t.

R_S - powinno być duże

R_D - powinno być małe

U₁ - w stosunku do
powinno być duże.

TRANZYSTOR

1. symbol

npn pnp

2. polaryzacja

b1. w stanie aktywnym

E K

wzajemne wartości potencjałów

- praca normalna

b2. w stanie odcięcia

E K

wzajemne wartości potencjałów

b3. w stanie nasycenia

wzajemne wartości potencjałów

3. Konfiguracja pracy:

c1. WB

V_B = const

c2. WE

V_E = const

c3. WK

V_K = const

CHARAKTERYSTYKI WYJŚCIOWE

WB

, gdy I_E = const

I_KBO - prąd nośników mniejszościowych baza - kolektor

Współczynnik wzmocnienia prądowego dla pracy normalnej:

*

dla

WE

dla niskich temperatur

wówczas

współczynnik wzmocnienia prądowego

w układzie WE

Dla prądu stałego: Dla prądu zmiennego:

np.

p. B:
,
,

p. A:
,
,

B:

A:

Podobnie jak przy prądzie stałym, przy prądzie zmiennym:

Wykład 11: Klasy wzmacniaczy. Sprzężenia zwrotne: ujemne, dodatnie. Generatory drgań. Stabilizatory. Wzmacniacze operacyjne.

Tranzystor jako wzmacniacz:

układ WE

;

Powierzchnia pracy aktywnej tranzystora.

Tranzystor jako czwórnik:

wap. wzmocnienia prądowego

Schemat zastępczy typu „h”

Rzeczywiste stałe zastępcze tranzystora:

R_E, R_B, R_K oraz
:

Schemat zastępczy typu „T”.

Wzmacniacz tranzystorowy jako czwórnik liniowy i współczynniki wzmocnienia wzmacniacza.

W przypadku prądu sinusoidalnego:

a.

*

b.

równanie obwodu wejściowego

c.

b. i c.
*

• Wsp. wzmocnienia prądowego:

• Wsp. wzmocnienia napięciowego:

gdzie

• Wsp. wzmocnienia mocy:

Rezystancja wejściowa: Rezystancja wyjściowa:

WZMACNIACZE ZE SPRZĘŻENIEM ZWROTNYM

1. napięciowe sprzężenie szeregowe c. prądowe sprzężenie szeregowe

2. napięciowe sprzężenie równoległe d. prądowe sprzężenie równoległe

np. wzmocnienie napięciowe wzmacniacza ze sprzężeniem zwrotnym:

CHARAKTERYSTYKA ROBOCZA WZMACNIACZA W UKŁADZIE WE

PRZEBIEGI NA WYJŚCIU WZMACNIACZA W UKŁADZIE WE

KLASY WZMACNIACZY

Przebiegi prądu kolektora, napięcia kolektor - emiter, oraz mocy kolektorowej dla różnych klas wzmacniacza w układzie WE

Zmniejszenie strat kolektorowych przez zmniejszenie składowej stałej prądu kolektorowego.

Wykład 12: Układy techniki impulsowej: klucze, przerzutniki

ENERGIA ZGROMADZONA W NAKŁADANYM KONDENSATORZE

podczas rozładowania:

;

zmiana granic całkowania ze względu na rozładowanie

Ładowanie kondensatora

;

;

* **

U = const

ale

l_nK - stała całkowania

Tuż po komotacji:

oznaczając:
, jest -

gdy:

- stała czasowa

Rozładowanie kondensatora

ładunek maleje:

;

gdy

;

Układ całkujący

jeśli

ładowanie:

rozładowanie:

Układ różniczkujący

ładowanie:

wyładowanie:

OGRANICZNIKI NAPIĘCIA

PRACA PRZEŁĄCZENIOWA TRANZYSTORA - KLUCZ TRANZYSTOROWY

a/

b/

zp - zakres proporcjonalności

Przy pracy napięciowej tranzystor zachowuje się jak funktor NIE /układ WE/

Interpretacja logiczna podstawowych układów pracy pojedynczego tranzystora.

a.

WB

Funktor wtórnik:

b.

WC

Funktor wtórnik:

c.

WE

Funktor NIE

Układy generacji impulsów lub ciągu impulsów

Przerzutniki

a. bistabilny

b. monostabilny

c. Astabilny

UWAGA: stosując system funktorów logicznych (SFL) przyjmuje się jednolitą interpretację logiczną w całym układzie.

a.

logika pozytywna

b.

logika negatywna

c.

logika pozytywna

a., b., c. - interpretacja wartości /poziomów/ napięć i prądów

d.

l. pozytywna

e.

l. negatywna

f.

l. pozytywna

d., e., f. - praca impulsowa

Wykład 13: Wybrane zagadnienia techniki cyfrowej. Rejestry, liczniki.

LICZNIK BINARNY

Zmiana sygnału ciągłego (analogowego) x(t) na sygnał cyfrowy zakodowany dwójkowo.

t	t1	t2	t3	t4	t5	t6	t7	...
K	1	2	3	4	5	6	7	...

2^0=1	1	0	1	0	1	1	0
2^1=2	0	1	1	0	0	0	0
2^2=4	0	0	0	1	1	1	1
X1
X2
X3

K - poziomy kwantyzacji

L - rejestr stanów dyskretnych w chwilach próbkowania

Sygnał analogowy jako ciąg funkcji boole'owskich */.

Chwila sygnał

*/ Funkcje logiczne są pojęciami algebry Boole'a stosowanymi do opisu praw logiki.

Zamiana ciągłej skali czasowej na czas dyskretny:

• t - czas bieżący, teraźniejszy;

• (t + 1),(t +2),... - czas przyszły;

• (t - 1),(t - 2), ... - czas przeszły;

Stałe odstępy czasu między chwilami próbkowania.

Zmienne odstępy czasu między chwilami próbkowania.

- takty, odstępy czasu (stałe lub zmienne)

Wykład 14: Bilans pracy semestralnej

34

I R L C

E

X_L1 I₁

X_C2 R₂

X_L2 I₂ R₁

E I₅

I₃

I₄ X_L3 X_C2 R₃

4.

U

X_C X_L

E₁ E₂

U

I`

R X_L

U

I``

I` R X_L

I_C X_C

a b a

a

c

a

h

a b a

c

d

c

Fe

pow.

Fe

I

pow.

S

V

L

dx

i₁

obw. 1 obw. 2

R_m1 R_m2

i₁

obw. 1 w₁ R_mr w₂ obw. 2

A R₁ R₂ A`

U₁ R_r

B B`

i₁ i₂

i₁ i₂

i₁ i₂ i₁ i₂

E

I₁

R₁ L₁

M

R₂ L₂

I₂

Z_abc

I₁ I₁ * jwM

I₂ * jwL₂

E

I₂ * jwM₂ I₂ * R₂

I₁ * R₁

I₁ * jwL₁ I₂

I₁

w₁ w₂ Z_abc

R₁ X_r1

X_r2 R₂

w₁ w₂

U₁ Z_abc

U₁ I₁ * jX_r1

I₁ * R₁

jw * w₁

I₁ I₂ = - I₂

I₀

I₂

jw w₂

I₂ * R₂

I₂ * jX_r2

i₁ 1 2 i₂

Z₂

U₁ 2` i₂

i₁ 1`

• 2

1` 2`

• 2

1` 2`

• 2

1` 2`

i₁ 1 i₂ 2

U₁ U₂

1` 2`

i

+

U U_R

U

+ T

U U

-

U

A B

+ R₀ -

C D

U_R0

t

U_D

E

E

U_D

U

E

U_D t E U

U

t

U = U_Dt

B

A

U_D

i

R₃ + i₂

i=i₁+i₂ i₁

R_D i₁*R_D U₂

R_abc

U₁ U_o=U_z

B

B

E K

B

E K

B

K

B

E

E

B

K

I_E I_K

U_KB i_B

U_BE U_KE

I_K [mA] I_K [mA]

I_B = 50
A

I_E = 4 mA

3 mA 40
A

2 mA 20
A

1 mA 10
A

0 I_KB = 0 0 I_KE0

5 10 15 20 U_KB [V] 5 10 15 20 U_KE [V]

K

B

E

R

U₁

E_B E_K

I_K

I_B lub I_E = const.

U_KB lub U_KE

I_KB0 lub I_KE0

B i_b i_k K

h_{11 (we)} h₂₁ * i₀

U_be h₁₂ * U_ke h₂₂ U_ke

E E

B i_b R_B R_K (1-
) i_k K

i_R

U_ke

*i_k

E E

R_g i₁ i₂

h₁₁, h₁₂

e_we U₁ U₂ R₂

h₂₁, h₂₂

I₂

U`₁ U₁ U₂ Z_L

U_Z

z

I₂

U`₁ U₁ U₂ Z_L

U_Z

z

I₂

U`₁ U₁ U₂ Z_L

U_Z

z

I₂

U`₁ U₁ U₂ Z_L

U_Z

z

R_C

R_B

U₂

E_B E_C

U₁

I_C [mA]

14

12

i_bmax

10

8 i_bmin

6 P

i_cm

I_C 4 Q

2

i_cm R

I_min, U_max

2 4 6 8 10 12 14 16 18 U_CE [V]

U_cm U_CE U_cm E_C

U_C

U_ce

U_Z = U_ce U_cem

U_ce U_cem U_ce

t

i_c i_c = i_C - I_C

i_c I_cm

i_c i_Cm I_C

t

U_ce

t

U_ce

t

U_ce

t

I_c

t

I_c

t

I_c

t

P_c

t

P_c

t

P_c

t

U

U - u_C U_c

i R C

i, u_c

U_C

I₀

i

t

+ -

U_c

i R

i, u_c

U_c

i

t

R

U_we C U_wy

i X_c

U_we

T

(RC)₂

(RC)₁

(RC)₁ > (RC)₂

X_c

C

U_we U_wy

i

U_we

t

U_wy

(RC)₂

(RC)₁

t

U_we

U₀ t

U_we

R

U_we U_D U_wy U₀ t

U₀

U_we

U₀ t

U_wy

R

U_we U_D U_wy

U₀ U₀ t

U_wy

R

U_we U_wy

t

U_D1 U_D2

+E

U_be

I_C

R_B i_B

T U_CE

I_C

Obszar nasycenia

B

B`

A i_b = 0

U_CE

0 zp 1

obszar odcięcia

I_C, U_ce

I_C

• U_CE

Zp 1 U_BE

+ U_CB

i_e i_c

U_e U_c

- U_Bc

i_b i_e

U_e

+ U_CE

i_b i_c

U_c

+ U

R R

Z₁ Z₂

y₁ y₂ = y₁

T₁ T₂

x₁ x₂

+ U

R R y

C C

y y t

R R

T₁ T₂ x

x₁ x₂

t

+ U

R R y

C C

y y t

T₁ T₂ x

x₁

t

+ U

y

y y t

T₁ T₂ x

x₁

t

U, i

1 0 1 0 1 0 1

0 t

0 t

1 0 1 0 1 0 1

-U, i

U, i

1 0 1 0 1 0 1

0 t

+U, i

0 1 1 0 0 1 1 1 0 1

1

0 t

0 t

1

0 1 1 0 0 1 1 1 0 1

-U, -i

1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1

t

0

1 2 n

Przerzutnik

U_we bistabilny U_wy U'_wy U''_wy P.b. P.b.

Układ Układ

różniczkujący prostowania

U_we

t

U_wy

0 0 0 0

1 1 1 1

t

t

t

U_we

t

U_wy

t

0 0 0 0.

0 0 1 1.

0 1 0 2.

0 1 1 3.

1 0 0 4.

1 0 1 5.

1 1 0 6.

1 1 1 7.

np. 7.:

X (t)

K

5

4

3

2

1

t

1 2 3 4 5 6 7

---