Dach (s)cementowany

Powłoki sprawiają, że woda łatwo spływa z powierzchni dachówek cementowych,

i chronią je przed przyleganiem zabrudzeń.

Dachówki cementowe to jedyne prawdziwe rywalki dachówek ceramicznych.

Różnią się jednak od swoich przeciwniczek.

Zobacz na czym polegają te różnice oraz jakie są zalety i ograniczenia tego pokrycia.

Najczęściej dachówki cementowe wybierają miłośnicy tradycji, czyli ci, którzy nie wyobrażają sobie dachu z blachodachówką lub gontem bitumicznym.

Przyczyna jest prosta - po ułożeniu tego pokrycia trudno je odróżnić od dachówek ceramicznych.

Ale dla pokrycia dachu bardziej liczą się trwałość, szczelności i odporność na warunki atmosferyczne.

Dlatego wybierając rodzaj materiału, trzeba wiedzieć, jak spełnia on powyższe wymagania.

Z piasku, wody i cementu

Dachówki cementowe zwane są również betonowymi ze względu na składniki, z których są produkowane - piasek kwarcowy, woda, szybko wiążący cement portlandzki o małej zawartości wapnia oraz barwnik.

Z tych samych materiałów (w innych proporcjach i bez barwników) powstają pustaki stropowe i bloczki fundamentowe, czyli elementy konstrukcji domu, których cechą charakterystyczną jest wytrzymałość.

To także bardzo ważna właściwość dachówek cementowych.

Istotne jest też to, że są z surowców naturalnych i nie zawierają substancji szkodliwych dla zdrowia.

Dachówki cementowe charakteryzuje również dokładność wymiarowa - wiązanie cementu nie powoduje istotnych zmian wymiarów uformowanej zaprawy ani nie wprowadza naprężeń termicznych, dzięki czemu wyroby nie zmieniają wymiarów w trakcie procesu produkcji.

Dachówki cementowe są większe od ceramicznych.

Mają zwykle 42 cm długości i 33 cm szerokości, dzięki czemu na 1 m² dachu wystarczy ich dziesięć.

Kupić można też dachówki mniejsze, o wymiarach 41 x 24 cm, tych potrzeba około 15.

Choć dachówki cementowe należą do pokryć ciężkich, są lżejsze od ceramicznych. 1 m² nie waży więcej niż 45 kg, podczas gdy ciężar 1 m² dachówek ceramicznych może dochodzić do 75 kg (ale tylko w przypadku dachówki karpiówki).
Ciężar pokrycia nie jest wadą, szczególnie jeśli dom ma poddasze użytkowe.

W pomieszczeniach pod dachem pokrytym dachówką nie słyszy się odgłosów deszczu, a podczas upalnego lata nie odczuwa się podwyższonej temperatury.

O dobrej jakości dachówek cementowych świadczy mała porowatość betonu oraz gładkość powłoki.

Przez to mniej nasiąkają wodą, więc poprawia się ich mrozoodporność. Powierzchnia pokryta ochronną powłoką dłużej opiera się działaniu kwaśnych deszczów, porostów i mchów, które niszczą dachówki.

Beton do produkcji dachówek jest zagęszczany (aby było w nim jak najmniej pęcherzyków powietrza, które wpływają na porowatość materiału) i formowany, a następnie sezonowany w specjalnych suszarniach.

Ten proces jest o wiele mniej energochłonny niż wypalenie dachówek ceramicznych, co jest jedną z przyczyn niższej ceny pokryć cementowych.

Zapłacimy za nie 15 do 30% mniej.
Ponieważ wszystkie zalety dachówek cementowych, czyli trwałość, nienasiąkliwość i mrozoodporność, zależą od dokładnego dozowania i zagęszczania składników, w cieszących się renomą zakładach produkcyjnych proces wyrobu dachówek jest zautomatyzowany i sterowany komputerowo.

Dzięki temu i badaniom prowadzonym na bieżąco w laboratoriach kontroli jakości dachówki cementowe mają bardzo wyrównaną jakość.

Producenci udzielają na nie najczęściej 30 lat gwarancji.

Gdy są ciemnoszare, dodają domowi elegancji i nadają mu indywidualny wyraz.

Zastosowanie pokrycia cementowego ma również walory praktyczne - dachówki dobrze izolują termicznie i tłumią odgłosy deszczu.

Dachówki cementowe w najpopularniejszym kolorze czerwieni, trudno odróżnić od ich ceramicznych kuzynek.

Praktyka pokazuje, że powłoka ochronna naniesiona w zakładzie produkcyjnym najpóźniej po 20 latach jest już starta i zużyta.

Pod wpływem różnych czynników środowiskowych coraz gorzej chroniona powierzchnia betonu staje się z wiekiem zbyt porowata, na co wpływ mają kwaśne deszcze, porosty i mchy.

Dlatego producenci usilnie pracują nad nowymi powłokami charakteryzującymi się coraz większą trwałością.

Zamiast zwykłych, akrylowych, stosują polimerowo-akrylowe, gładsze i lepiej podkreślające kolor.

Jeśli jednak dachówki cementowe mają już swoje lata i ich powłoka wymaga odnowienia - także nie ma z tym problemu, bo producenci farb przygotowali już specjalne preparaty służące do tego celu.

Diabeł tkwi... w zamku

Dachówki cementowe to dachówki zakładkowe z bocznymi zamkami.

Pozwalają one na rozsunięcie lub zsunięcie dachówek podczas układania nawet o kilka centymetrów i rozmieszczenie ich tak, aby trzeba było docinać jak najmniejszą liczbę elementów.

Ułatwia to krycie dachu, a także zwiększa szczelność całego pokrycia, co pozwala na układanie dachówek na dachach o niewielkim kącie nachylenia.

Dla dachówek cementowych musi on mieć co najmniej 22°.

Warto o tym pamiętać, zanim sięgniemy po to pokrycie.

Dachówki cementowe mają zamki wyprofilowane na dłuższych bokach, więc można je rozsuwać lub zsuwać tylko w kierunku poziomym.

W dachówkach ceramicznych zamki są na całym obwodzie, co pozwala na ich swobodne rozsuwanie i zsuwanie także w kierunku pionowym.

To zasadnicza różnica między tymi materiałami pokryciowymi.

Brak zamka poziomego nie jest wadą, bo dachówkę tylko z zamkami bocznymi można po ułożeniu przesuwać do góry.

Na skutek silnego uderzenia w jej dolną krawędź wsunie się ona pod dachówkę z wyższego rzędu.

Dzięki temu powstaje tymczasowa dziura w pokryciu odsłaniająca drewnianą łatę, na której można bezpiecznie oprzeć nogę, wspinając się po dachu.

Jest to bardzo przydatna funkcja, gdy trzeba oczyścić komin czy dokonać jakiejś naprawy, a na dachu brakuje stopni kominiarskich.

Po skończeniu prac na dachu dachówkę wystarczy z powrotem zsunąć na miejsce.

Takie manewry są niemożliwe z pokryciem z dachówek ceramicznych.

Tradycyjne i nowoczesne formy

Kształt nadają dachówkom cementowym, podobnie jak ceramicznym, odpowiednie formy. Niestety, tych, których używa się do cementu, jest mniej, więc producenci oferują nieco mniej wzorów dachówek cementowych.

Niektórzy produkują tylko jeden, inni - maksymalnie siedem.

Najpopularniejsze to podwójna rzymska i podwójna esówka.

Wśród dachówek cementowych znajdziemy również zupełnie płaskie, nowoczesne wzory. Mimo dość tradycyjnych form producenci wyposażają dachówki tego typu w niewidoczne na dachu, ale pomocne rozwiązania, na przykład wypukły rąbek wzdłużny i zapory wodne, które umożliwiają szybki odpływ wody z powierzchni dachówki.

Dzięki zastosowaniu ożebrowania spodniego na zawietrznej stronie dachówki powstaje efekt poduszki powietrznej - zmniejsza to wnikanie śniegu i deszczu pod pokrycie.

Podwójne wzmacniające żebra w części spodniej podwyższają stabilność pokrycia i jego dopuszczalne obciążenie.

Dachówki cementowe mogą mieć również cztery wypustki wspierające, które umożliwiają właściwe rozłożenie ciężaru własnego dachówek oraz obciążenia przez wiatr i śnieg, zapobiegając równocześnie zawilgoceniu drewnianych łat i ich gniciu.

Więcej informacji na temat dachówek cementowych w miesięczniku Murator 03/2009.

---