SPIS TREŚCI

Część I

ZASADY OGÓLNE I INSTRUMENTY PRAWNE ZARZĄDZANIA GOSPODARKĄ ODPADAMI KOMUNALNYMI W GMINIE

1. Zasady i obowiązki związane z gospodarowaniem odpadami ........................................... 1

1.1. Ustawa o odpadach .................................................................................................. 1

1.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ................................................... 5

1.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów poza instalacjami .............................................................................................. 6

2. Prawne instrumenty zarządzania gospodarką odpadami komunalnymi .................................... 7

2.1. Prawne instrumenty planistyczne .................................................................................... 7

2.1.1. Ustawa o odpadach ...................................................................................................... 7

2.1.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ................................................. 8

2.1.3. Ustawa o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw ..... 9

2.1.4 Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami .......................................................................................................................... 9

2.2. Prawne instrumenty legislacyjne ..................................................................................... 11

2.3. Prawne instrumenty reglamentacyjne ............................................................................. 18

2.3.1. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ................................................ 18

2.3.2. Ustawa o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw ..... 21

2.3.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu określania wymagań, jakie powinien spełniać przed-
siębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia (Dz. U z 2006 r. Nr 5, poz. 33) ... 21

2.3.4. Prawne standardy techniczne dla urządzeń stosowanych do odbierania ............... 22

2.3.5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 kwietnia 2003 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz.U. Nr 91, poz. 858) .................................................................... 23

2.3.6. Normy zharmonizowane ....................................................................................... 25

2.3.7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 lipca
2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz.U. Nr 138, poz. 1316) ..... 27

2.3.8. Standardy organizacyjne dla gospodarowania odpadami komunalnymi .......... 27

2.4. Prawne instrumenty kontrolne i sankcyjne ..................................................................... 27

2.4.1. Ustawa - Prawo ochrony środowiska ............................................................ 27

2.4.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ....................................... 27

2.4.3. Ustawa o odpadach .............................................................................................. 29

2.4.4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. (Dz.U. Nr 30,
poz. 213) ........................................................................................................................... 33

2.4.5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. (Dz.U. z 2007 r.
Nr 101, poz. 686) ............................................................................................................ 37

2.4.6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r.
(Dz. U. Nr 101, poz. 687) .................................................................................... 50

2.4.7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie
rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia
ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję (Dz.U. Nr 152, poz. 1735) .................................... 52

2.5. Prawne instrumenty ekonomiczne .................................................................................. 53

2.5.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ............................................................... 53

2.5.2. Ustawa -Prawo ochrony środowiska .................................................................. 53

2.5.3. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ....................................... 53

2.5.4. Ustawa o odpadach .............................................................................................. 54

2.5.5. Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej ................................... 54

2.5.6. Rozporządzenie Rady Ministrów zmieniające rozporządzenie w sprawie
opłat za korzystanie ze środowiska ..................................................................... 57

2.5.7. Schemat ogólny obliczenia górnej stawki opłaty ................................................. 59

3. Inne obowiązki i uprawnienia związane z ochroną środowiska wybrane w kontekście
gospodarki odpadami komunalnymi ........................................................................................ 62

3.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ........................................................................... 62

3.2. Ustawa o samorządzie gminnym .................................................................................... 62

3.3. Ustawa o gospodarce komunalnej ................................................................................... 62

Część II

STAN AKTUALNY, CELE I ZADANIA WYNIKAJĄCE Z DOKUMENTÓW
ISTOTNYCH DLA GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI

1. Cele i zadania wynikające z dokumentu „Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2007÷2010
z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011÷2014” ............................................................... 1

1.1. Cele średniookresowe do 2014 roku w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi ..... 1

1.2. Kierunki działań na lata 2007÷2010 ................................................................................... 1

2. Cele wynikające z analizy programu operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko
- narodowa strategia spójności 2007÷2013” .......................................................................... 1

3. Stan gospodarki odpadami komunalnymi, cele i zadania wynikające z „Krajowego planu gospodarki odpadami 2010” ............................................................................................................ 2

3.1. Stan gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce ....................................................... 2

3.2. Cele ................................................................................................................................. 6

4. Stan gospodarki odpadami komunalnymi i ocena realizacji celów wg „Sprawozdania
z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami za okres od dnia 30 października
2004 r. do dnia 31 grudnia 2006 r.” ................................................................................................ 8

4.1. Stan gospodarki odpadami komunalnymi ..................................................................... 8

4.2. Ocena realizacji celów w gospodarce odpadami komunalnymi ................................... 9

4.3. Podsumowanie i wnioski .............................................................................................. 9

5. Stan gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce wg GUS ................................................ 10

Część III

SPOSOBY REDUKCJI SKŁADOWANIA (ZBIERANIA, ODZYSKU, UNIESZKODLIWIANIA)
ODPADÓW KOMUNALNYCH ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI

1. Wybrane przepisy prawne związane z gospodarowaniem odpadami ulegającymi
biodegradacji ............................................................................................................................ 1

1.1. Ustawa o odpadach ......................................................................................................... 1

1.2. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ................................................... 4

1.3. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów poza instalacjami .............................................................................................. 4

1.4 Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami .. 5

1.5. Rozporządzenie Rady Ministrów zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska .............................................................................................. 6

1.6. Ustawa o nawozach i nawożeniu .................................................................................... 6

1.7. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie procesu R10 ...................................... 8

1.8. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykonania
niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu ................................................. 9

2. Podstawowe procesy technologiczne (wprowadzenie do tematu) ............................................ 11

2.1. Rozkład tlenowy - kompostowanie ................................................................................... 11

2.1.1. Charakterystyczne cechy procesu kompostowania ............................................... 11

2.1.2. Technologie kompostowania ................................................................................. 11

2.1.3. Rodzaje kompostów i ich zastosowanie ................................................................ 12

2.2. Rozkład beztlenowy - fermentacja metanowa .................................................................. 13

2.2.1. Charakterystyczne cechy procesu .......................................................................... 13

2.2.2. Metody rozkładu beztlenowego ............................................................................. 14

2.2.2.1. Pryzmy energetyczne ............................................................................... 14

2.2.2.2. Rozkład beztlenowy w komorze ............................................................. 14

3. Materiały dotyczące kompostowania odpadów wybrane z dostępnych publikacji .................. 15

3.1. Trendy, perspektywy, prawo i technologie ....................................................................... 15

3.1.1. Zbiórka bioodpadów i kompostowanie w Europie ................................................ 15

3.1.2 Historia dyrektywy o bioodpadach ........................................................................ 15

3.1.3. Inne regulacje i przepisy ........................................................................................ 17

3.2. Systemy prawne w niektórych krajach europejskich ........................................................ 19

3.2.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 19

3.2.2. Normy dobrowolne i ustawowe ............................................................................. 19

3.2.3. Instrumenty standaryzacji i specyfikacji ............................................................... 20

3.2.4. Polskie regulacje prawne ....................................................................................... 21

3.2.5. Hierarchia celów .................................................................................................... 21

3.2.6. Zezwolenie na gospodarowanie odpadami ............................................................ 22

3.3. Definicje, jakość i zastosowanie kompostu ....................................................................... 24

3.3.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 24

3.3.2. Europejskie definicje ............................................................................................. 24

3.3.3. Selektywne zbieranie i biologiczne przetwarzanie ................................................ 26

3.3.4. Jakość i zastosowanie kompostu ........................................................................... 26

3.3.5. Czekanie na sygnał ................................................................................................ 27

3.4. Stan techniki kompostowania w Austrii ............................................................................ 28

3.4.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 28

3.4.2. Najpopularniejsze technologie ............................................................................... 28

3.4.3. Zalety i wady systemu Kyberferm ......................................................................... 29

3.4.4. Najważniejsze − napowietrzać ............................................................................. 32

3.4.5. Jakość kompostu i jego zastosowanie .................................................................... 33

3.4.6. Nie więcej niż 50 km ............................................................................................. 35

3.5. Czym jest kompost? ........................................................................................................... 36

3.5.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 36

3.5.2. Cztery etapy próchnienia ....................................................................................... 36

3.5.3. Co może być kompostowane? ............................................................................... 38

3.5.4. Historia i tradycje kompostowania ........................................................................ 39

3.5.5. Kompost a prawo polskie ...................................................................................... 39

3.6. Właściwości i wpływ kompostu na gleby i rośliny ........................................................... 42

3.6.1. Wprowadzenie ........................................................................................................ 42

3.6.2. Właściwości i jakość substancji organicznych kompostu ...................................... 42

3.6.3. Wpływ kompostu na kondycję roślin .................................................................... 43

3.7. Rodzaje kompostowni ....................................................................................................... 45

3.7.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 45

3.7.2. Kompostownie pryzmowe, odkryte ........................................................................ 47

3.7.3. Kompostownie dynamiczne, pryzmowe, zakryte (reaktorowe) ............................ 48

3.7.4. Kompostownie statyczne, tunelowe lub tzw. boksy .............................................. 48

3.7.5. Inne rodzaje kompostowni ..................................................................................... 50

3.8. Kompost a kompost kompostowy w kontekście praktycznej ochrony roślin ................... 51

3.8.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 51

3.8.2. Podstawowy mankament ........................................................................................ 51

3.8.3. Kompost a pobudzanie odporności ........................................................................ 52

3.8.4. Wyciągi z kompostu a choroby liści ...................................................................... 53

3.8.5. Wybór kompostu .................................................................................................... 53

3.8.6. Jakość i efektywność kompotu .............................................................................. 53

3.8.7. Marginalne zainteresowanie ................................................................................. 54

3.9. Kompostownia gminna ...................................................................................................... 56

3.9.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 56

3.9.2. Frakcje odpadów .................................................................................................... 56

3.9.3. Metody przetwarzania odpadów ............................................................................ 57

3.9.4. Zanim powstanie kompostownia ........................................................................... 60

3.9.5. Alternatywy dla klasycznych metod ...................................................................... 63

3.10. ZOMB - jak wybrać? ........................................................................................................ 65

3.10.1. Wprowadzenie ....................................................................................................... 65

3.10.2. ZOMB o przepustowości 25-30 tys. Mg wsadu/rok .............................................. 66

3.10.3. Kompostowanie FOOK ......................................................................................... 67

3.10.4. Kompostowanie OBD ............................................................................................ 68

3.10.5. System sterujący procesem .................................................................................... 68

3.10.6. Koszty eksploatacyjne ZOMB-u ........................................................................... 70

3.11. Dobór technologii kompostowania odpadów .................................................................... 74

3.11.1. Trzeba wiedzieć, czego się chce ............................................................................ 74

3.11.2. Nie oszczędzać na doradztwie i koncepcji ............................................................ 77

ZAŁĄCZNIKI:

01_Wybrane opracowania

02_Wybrane ustawy

03_Wybrane rozporządzenia

04_Wybrane projekty ustaw

05_Wybrane projekty rozporządzeń

06_Wybrane przepisy i strategie UE

07_PEP_2010

08_KPGO_2006

09_KPGO_2010

1

1

---