SPIS TREŚCI

Nieznany Leonardo da Vinci........ 7

Dwuznaczność Leonarda........ 7

Świeckość i cierpienie Renesansu..... 8

Ciało i geometria........... 11

Nieuniknione „ja" artysty........ 13

Pełnia konkretna........... 15

Bezmiar i udręka........... 17

O, nieśmiertelna śmierci........ 20

Żydzi i antysemici........... 22

Sartre kontra Sartre, czyli transcendentna misja

powieści............... 40

Filozofia kompleksu niższości...... 41

Zaangażowanie polityczne........ 44

Mroczny świat fikcji.......... 46

Transcendentna misja sztuki....... 47

Odkrycie Rozumu.......... 49

Reakcja jako postęp.......... 50

Zbytek czy jeden ze środków ocalenia? ... 53

Czy istnieje literatura „latynoamerykańska"? . . 59

O dwóch Borgesach........... 66

Argentyńczyk i metafizyka....... 66

Argentyńskość Borgesa......... 71

Gra metafizyczna........... 74

Sprzeciw wobec czasu, który nas rani .... 77

228

Podróż do Topos Uranos i (wątpliwy) powrót 81

And yet, and yet............. 83

Bądźmy sobą............. 86

O kilku grzechach oświaty......... 93

Pretensje encyklopedyzmu....... 93

Mit ścisłości............ 97

Fetyszyzm programu......... 99

Maieutyka, czyli metoda położnicza . . . . 101

PISARZ I JEGO ZMORY

Kilka znaków zapytania........ 106

Idee w powieści........... 108

O literaturze narodowej........ 108

Powieść psychologiczna i powieść społeczna . . 113

Pisarz i podróże........... 114

Główny problem pisarza........ 114

Technika powieściowa......... 115

Najcenniejsza cecha twórcy....... 116

Powieść totalna........... 116

Powieść i czasy nowożytne....... 117

Budzić człowieka........... 118

Sztuka jako poznanie......... 118

Balzak i nauka............ 120

Nie tyle wynalazca, co badacz...... 121

Czystość sztuki........... 123

Noc i dzień............. 123

Kolejne dzieła.............. 123

Plany i dzieła............ 124

Kryzys sztuki czy sztuka kryzysu?..... 124

Marks i literatura mieszczańska...... 127

Siła i ograniczenia literatury....... 128

Sztuka i mistyczna kontemplacja..... 129

Przeklęta interwencja autora....... 129

Naukowa uniwersalność i artystyczna indywi-
dualność ............. 130

Autobiografie............ 132

Sztuka przestrzeni i sztuka czasu..... 132

O sztuce i ekonomicznym determinizmie . . . 133

Kompromis............ 134

Powieść i fenomenologia........ 134

229

Literatura sytuacji krańcowych...... 136

Kolejne dzieła.............. 137

Tajemnica tworzenia......... 137

O tym, co subiektywne i obiektywne w sztuce 137

Sztuka prawdziwie rewolucyjna...... 140

Wielkość postaci........... 141

Od rzeczy do trwogi.......... 141

Powieść w kryzysie.......... 142

Sławna tranche de vie.......... 143

Realizm socjalistyczny, forma idealizmu . . . 144

Artysta i świat zewnętrzny........ 144

Wielki świadek........... 145

Jeszcze o literaturze i fenomenologii .... 146

„Obiektywizm" Kafki . . ....... 149

Atrybuty powieści.......... 149

Przyroda to rzecz smutna........ 150

Pisarze prawdziwi.......... 151

Zbędność autora........... 151

Czystość^ wieczność i rozum....... 152

Porozumiewanie się dzięki sztuce..... 153

Powleść-łamiglówka.......... 154

Artysta to świat........... 154x

Przejawy irracjonalizmu w powieści .... 155

Pisarze i rewolucje.......... 155

Sztuka i społeczeństwo......... 156

Jeszcze o sztuce i ustroju ekonomicznym . . . 161

Dla kogo pisać?........... 161

Sofizmaty o literaturze ludowej...... 162

Sztuka większości.......... 163

Złożoność tematów i postaci....... 163

Surrealizm............. 164

Sztuka jako bunt romantyczny...... 167

Korzyści niezrozumienia........ 173

Więzi autora z jego postaciami...... 173

Flaubert, patron obiekty wistów!...... 174

Literatura problemowa — literatura przyjemna 175

O słowie metafizyka.......... 175

Dramat istnienia........... 177

Mroczność powieści.......... 177

Rewindykacja ciała.......... 118

Ciałoj dusza i literatura......... 180

230

Powieść jako wyraz duszy........ 180

Filozofia egzystencjalna i poezja...... 181

Idee czyste i idee wcielone........ 182

Dysonans............. 185

Odzyskiwanie świata magicznego..... 185

Egzystencjalizm i marksizm...... 186

Problem języka dla pisarza....... 186

Literatura i sztuki piękne........ 187

Poezja i proza............ 188

O stylu.............. 188

O metaforze............ 188

Sztukę tworzy się i czuje całym ciałem .... 189

Nowe prądy literackie......... 189

Ciągłe odtwarzanie.......... 190

Jeszcze o romantycznym buncie...... 190

Odwaga twórcza........... 192

Reguły tworzenia........... 193

Niedogodność bycia geniuszem...... 193

Państwo przeciw artyście........ 193

My, barbarzyńcy........... 194

Jeszcze o sztuce ludowej........ 194

Źródło literackiej fikcji......... 196

Jeden z paradoksów fikcji........ 196

Literatura i prostytucja......... 197

Dzieło wśród ludzi.......... 197

Literatura nadziei?.......... 197

Twórcza ideefixe........... 199

Sny wracają............ 199

Powrót mitu............ 199

De-mityfikacja i de-mistyfikacja...... 201

Zło i literatura............ 202

Niezwyciężone Furie......... 204

Archetypy............. 205

Rodzinne podobieństwo........ 206

O niebezpieczeństwach strukturalizmu . . . 207

Nie ma sztuki ściśle indywidualnej..... 212

Temat i wykonanie.......... 213

Czym jest twórca?.......... 214

Powieść i świat współczesny....... 214

Powieść, odzyskanie pierwotnej jedni .... 215

Od tłumacza............. 222

---