STACJE I ROZDZIELNIE ELEKTROENERGETYCZNE
(mgr. inz. S. Nowinski)
Wykład 01 (09.10.2006)
Stacją elektroenergetyczną nazywa się zespół urządzeń, służących do rozdzielania albo zarówno zarówno przetwarzania jak i rozdzielania energii elektrycznej, znajdujących się we wspólnym, wydzielonym pomieszczeniu lub ogrodzonym terenie, albo umieszczonych na wspólnych konstrukcjach wsporczych.
Stacjami rozdzielczymi nazywa się stacje, w których występuje tylko rozdział energii z obwodów zasilających do obwodów odbiorczych, przy tym samym napięciu.
Stacje z transformatorami, których następuje zarówno przetwarzanie, jak i rozdział energii elektrycznej przy różnych poziomach napięć nazywa się stacjami transformatorowo-rozdzielczymi. Przetwarzanie energii może odbywać się nie tylko przez transformatory, lecz również za pomocą prostowników i falowników przekształcających prąd przemienny na stały lub odwrotnie.
W zależności od przeznaczenia rozróżnia się stacje energetyki zawodowej (elektrowniane i sieciowe) oraz stacje przemysłowe, zasilające zakłady przemysłowe. Wyróżnia się też często stacje miejskie i wiejskie, zasilające odbiorców komunalnych. Niektóre stacje mogą łączyć różne funkcje.
Zespół urządzeń elektroenergetycznych, składający się z aparatury rozdzielczej, zabezpieczeniowej, pomiarowej, sterowniczej i sygnalizacyjnej wraz z szynami zbiorczymi i elementami izolacyjnymi oraz konstrukcją mechaniczną i osłonową, tworzący układ przeznaczony do rozdziału energii elektrycznej przy jednm napięciu znamionowym nazywa się rozdzielnicą.
Rozdzielnią nazywa się wyodrębnioną część stacji elektroenergetycznej zawierającej wydzielone pomieszczenie, zespół pomieszczeń lub wydzielony teren, gdzie znajduje się zespół urządzeń rozdzielczych określonego napięcia umożliwiający dokonywanie czynności łączeniowych. W odniesieniu do stacji napowietrznych o napięciu 110KV i wyższych nie wyróżnia się przeważnie pojęcia rozdzielnica i używa się jedynie terminu rozdzielnia.
Ze względu na wartość napięcia znamionowego stacje elektroenergetyczne o napięciu powyżej 1KV można podzielić na:
- najwyższych napięć o napięciu 500KV i wyższym
- wysokich napięć o napięciu od 110 do 400KV
- średnich napięć zwanych średnio-wysokimi o napięciu od 6 do 40KV.
Energia elektryczna jest wytwarzana w elektrowniach i elektrociepłowniach przy stosunkowo niskim napięciu tzw. generatorowym, nie przekraczającym 25KV. Następnie jest transformowana w stacjach elektrownianych na napięcie 110, 220 lub 400KV i przy tym hnapięciu wprowadzana do sieci elektroenergetycznej. Dalej energia jest rozprowadzana przez węzlowe stacje sieciowe - przeważnie liniami 110KV - do wielkiej liczby stacji z transformatorami o dolnym napięciu średnim. Zasilają one rejonowe sieci rozdzielcze, najczęściej 15KV, a te z kolei niewielkie zakłady przemysłowe, małe miasta i wsie. Podobnie z sieci 100KV jest zasilana sieć rozdzielcza 15/20KV w dużych miastach. Główne punkty zasilające sieć 100KV (GPZ) są zasilane z elektrowni i elektrociepłowni oraz z sieci 200 lub 400KV. Z głównych punktów zasilających (GPZ) są wyprowadzane odejścia do zasilania rozdzielni sieciowych miejskich (RSM) o napięciu 15-20KV.
Elektroenergetyczne stacje przemysłowe dzieli się na:
- główne stacje zasilające (GSZ) łącze ze sobą sieć dostawcy i odbiorcy energii elektrycznej, niezależnie od wartości napięcia znamionowego, w jednym zakładzie może być więcej niż jedna taka stacja.
- stacje pośrednie (SP) przeznaczone do zasilania na średnim napięciu, a w bardzo dużych obiektach również przy 100KV, wydzielonych grup odbiorników lub stacji oddziałowych oddalonych od stacji głównej GPZ.
- stacje oddziałowe (SO)
Do wad stacji wnętrzowych zaliczamy:
- dłuższy okres budowy oraz większe koszty
- trudności z rozbudową i modernizacją
- większa możliwość rozprzestrzeniania się uszkodzeń.