Analiza ruchu i QoS
w siaciach multimedialnych
Przygotowali:
Michał Bogusz
Michał Ignatowski
Michał Mazurek
Marek Rachwał
(grupa STiSK 9.1)
Założenia projektu:
Poniższy projekt ma na celu przedstawienie jednego ze sposobów analizy „ruchu” (w pasmie mediów transmisyjnych) w sieci z usługami multimedialnymi, a także określania QoS (Quality of Service - jakość usługi) usług w sieci za pomoca dostepnych narzedzi administracyjnych. Istnieje cała gama usług wykorzystujących transmisje grupową. Jako przykład posłużyć mogą: wideokonferencje, zdalne nauczanie, radio i telewizja internetowa, IPTV. Wymienione serwisy charakteryzują się różnymi wymaganiami co do jakości zestawianych połączeń (ang. QoS). Jakość połączenia opisana jest przez zbiór parametrów np. wymagane pasmo, maksymalne dopuszczalne opóźnienie, poziom błędów, itp. Zauważmy, że wymagania QoS dla przedstawionych usług składają się z więcej niż tylko jednego atrybutu. Przykładowo serwis wideo-konferencyjny wymaga zarówno stosunkowo dużego pasma jak i niewielkich opóźnień transmisyjnych. Z całej grupy świadczonych usług multimedialnych oferowanych w sieciach internetowych przez dostarczycieli internetu w naszym projekcie wykorzystamy 3 podstawowe; mianowicie : strumienowanie plików (video), udostępnianie plików w sieci na serwerze plików oraz możliwość rozmowy telefonicznej w technologi VoIP. Postaramy sie przedstawić konfiguracje i działanie sieci w zależności od różnych protokołów routingu sieciowego i płynące z nich korzyści lub niekorzystne efekty dla poszczególnych usług w sieciach. Na potrzeby projektu sieci z usługami multimedialnymi posłużymy sie mniejsza imitacją sieci składającą sie z 4 routerów połaczonych ze soba 2 rodzajami mediów transmisyjnych (FTP kat.6 / 100 Mb/s oraz Smart Serial DTE - DCE / 128 Kb/s), kilkoma przełacznikami warstwy 2 modelu ISO-OSI oraz telefonami z wbudowana technologia VoIP i 4 stacjami roboczymi (hostami).
Do obserwacji i analizy „ruchu” w różnych punktach sieci poslużymy sie wyprodukowanym przez firme CISCO analizatorem sieci (NAM - Network Analysis Module) wbudowanym module w jeden z routerów wykorzystywanych w naszym projekcie.
Specyfikacja urządzeń:
- router CISCO z serii 3825 z wbudowanym modułem NAM (póżniej oznaczany jako - R2NAM);
- router CISCO z serii 2811 z zainstalowanym oprogramowaniem technologii VoIP - Call Manager Express (pózniej oznaczany jako - R0);
- routery CISCO z serii 2811 (później oznaczane jako R5 i R4);
- przełaczniki CISCO z serii Catalyst 3560 oraz Catalyst 2950;
- telefony z wbudowana technologia VoIP z serii 7940;
- stacje robocze z zainstalowanym systemem XP oraz oprogramowaniem do strumieniowania danych w sieci VLC Media Player w wersji 0.9.4 i CesarFTP 0.99g jako serwer plików;
Struktura fizyczna sieci:
Konfiguracja urządzeń:
Konfiguracje urządzeń rozpoczniemy od routerów R5 i R4.
Router R5
!
version 12.4
service timestamps debug datetime msec
service timestamps log datetime msec
no service password-encryption
!
hostname r5
!
boot-start-marker
boot-end-marker
!
logging message-counter syslog
!
no aaa new-model
memory-size iomem 5
!
!
!
dot11 syslog
ip source-route
!
!
ip cef
!
ip dhcp pool r5s
network 192.168.5.0 255.255.255.0
default-router 192.168.5.1
domain-name r5switch
option 150 ip 192.168.4.1
!
!
no ipv6 cef
!
multilink bundle-name authenticated
!
.
.
.
!
voice-card 0
!
.
.
!
archive
log config
hidekeys
!
.
.
!
interface FastEthernet0/0
ip address 192.168.0.1 255.255.255.0
duplex auto
speed auto
!
interface FastEthernet0/1
ip address 192.168.5.1 255.255.255.0
duplex auto
speed auto
Konfiguracja nazwy routera
Router# configure terminal
Router# hostname R5
Konfiguracja dhcp na routerze R5
R5#conf t
R5(config)#service dhcp
R5(config)#ip dhcp pool r5s
R5(config)#option 150 ip 192.168.4.1
R5(dhcp-config)#network 192.168.5.0 255.255.255.0
R5(dhcp-config)#default-router 192.168.5.1
R5(dhcp-config)#domain-name r5switch
R5(dhcp-config)#end
Konfiguracja interfejsow na routerze R5
R5#conf t
R5(config)#interface fastEthernet 0/0
R5(config-if)#ip address 192.168.0.1 255.255.255.0
R5(config-if)#no shutdown
R5(config-if)#end
R5(config)#interface fastEthernet 0/1
R5(config-if)#ip address 192.168.5.1 255.255.255.0
R5(config-if)#no shutdown
R5(config-if)#end
!
interface Serial0/0/0
ip address 192.168.3.1 255.255.255.0
clock rate 128000
!
interface Serial0/0/1
ip address 192.168.2.3 255.255.255.0
!
interface Analysis-Module1/0
no ip address
shutdown
hold-queue 60 out
!
router rip
version 2
network 192.168.0.0
network 192.168.2.0
network 192.168.3.0
network 192.168.5.0
!
ip forward-protocol nd
no ip http server
no ip http secure-server
!
!
!
!
!
!
!
!
!
control-plane
!
!
!
!
mgcp fax t38 ecm
mgcp behavior g729-variants static-pt
!
!
!
!
!
!
line con 0
line aux 0
line 66
no activation-character
no exec
transport preferred none
transport input all
transport output pad telnet rlogin lapb-ta mop udptn v120 ssh
line vty 0 4
login
!
scheduler allocate 20000 1000
end
R5(config)#interface Serial 0/0/0
R5(config-if)#ip address 192.168.3.1 255.255.255.0
R5(config-if)#clock rate 128000
R5(config-if)#no shutdown
R5(config-if)#end
R5(config)#interface Serial 0/0/1
R5(config-if)#ip address 192.168.2.3 255.255.255.0
R5(config-if)#no shutdown
R5(config-if)#end
Konfiguracja RIP v2 na routerze R5
R5#conf t
R5(config)#router rip
R5(config-router)#version 2
R5(config-router)#network 192.168.0.0
R5(config-router)#network 192.168.2.0
R5(config-router)#network 192.168.3.0
R5(config-router)#network 192.168.5.0
Nastepnie konfigurujemy router R4
!
version 12.4
service timestamps debug datetime msec
service timestamps log datetime msec
no service password-encryption
!
hostname r4
!
boot-start-marker
boot-end-marker
!
logging message-counter syslog
!
no aaa new-model
!
!
!
dot11 syslog
ip source-route
!
!
ip cef
!
!
no ipv6 cef
!
multilink bundle-name authenticated
!
.
.
.
!
voice-card 0
!
.
!
archive
log config
hidekeys
!
.
!
interface FastEthernet0/0
ip address 192.168.1.1 255.255.255.0
duplex auto
speed auto
!
interface FastEthernet0/1
no ip address
shutdown
duplex auto
speed auto
!
interface Serial0/0/0
ip address 192.168.2.2 255.255.255.0
clock rate 128000
!
interface Serial0/0/1
ip address 192.168.3.2 255.255.255.0
!
Konfiguracja nazwy routera R4
Router# configure terminal
Router# hostname R4
Konfiguracja interfejsow na routerze R4
R4#conf t
R4(config)#interface fastEthernet 0/0
R4(config-if)#ip address 192.168.1.1 255.255.255.0
R4(config-if)#no shutdown
R4(config-if)#end
R4(config)#interface Serial 0/0/0
R4(config-if)#ip address 192.168.2.2 255.255.255.0
R4(config-if)#clock rate 128000
R4(config-if)#no shutdown
R4(config-if)#end
R4(config)#interface Serial 0/0/1
R4(config-if)#ip address 192.168.3.2 255.255.255.0
R4(config-if)#no shutdown
R4(config-if)#end
!
router rip
version 2
network 192.168.0.0
network 192.168.1.0
network 192.168.2.0
network 192.168.3.0
!
ip forward-protocol nd
no ip http server
no ip http secure-server
!
.
.
.
!
control-plane
!
.
!
mgcp fax t38 ecm
mgcp behavior g729-variants static-pt
!
.
!
line con 0
line aux 0
line vty 0 4
login
!
scheduler allocate 20000 1000
end
Konfiguracja RIP v2 na routerze R4
R4#conf t
R4(config)#router rip
R4(config-router)#version 2
R4(config-router)#network 192.168.0.0
R4(config-router)#network 192.168.1.0
R4(config-router)#network 192.168.2.0
R4(config-router)#network 192.168.3.0
Następnie konfigurujemy router R0
!
version 12.4
service timestamps debug datetime msec
service timestamps log datetime msec
no service password-encryption
!
hostname r0
!
boot-start-marker
boot-end-marker
!
!
no aaa new-model
!
!
ip cef
no ip dhcp use vrf connected
!
ip dhcp pool r0s
network 192.168.4.0 255.255.255.0
default-router 192.168.4.1
domain-name r0switch
option 150 ip 192.168.4.1
!
!
ip auth-proxy max-nodata-conns 3
ip admission max-nodata-conns 3
!
Konfiguracja nazwy routera R0
Router# configure terminal
Router# hostname R0
Konfiguracja dhcp na routerze R0
R0#conf t
R0(config)#service dhcp
R0(config)#ip dhcp pool r0s
R0(config)#option 150 ip 192.168.4.1
R0(dhcp-config)#network 192.168.4.0 255.255.255.0
R0(dhcp-config)#default-router 192.168.4.1
R0(dhcp-config)#domain-name r0switch
R0(dhcp-config)#end
!
voice-card 0
no dspfarm
!
.
.
!
class-map match-all grupa1
!
!
policy-map marek
description Marek ostatnia polisa
class grupa1
!
.
!
interface Multilink1
ip address 192.168.20.3 255.255.255.0
ppp multilink
ppp multilink fragment delay 20
ppp multilink interleave
ppp multilink group 1
ppp multilink multiclass
service-policy input marek
service-policy output marek
!
interface FastEthernet0/0
ip address 192.168.1.254 255.255.255.0
duplex auto
speed auto
!
interface FastEthernet0/1
ip address 192.168.4.1 255.255.255.0
duplex auto
speed auto
!
!
interface Serial0/0/0
no ip address
encapsulation ppp
no fair-queue
ppp multilink
ppp multilink group 1
!
interface Serial0/0/1
no ip address
encapsulation ppp
no fair-queue
ppp multilink
ppp multilink group 1
!
interface Vlan1
no ip address
!
router rip
version 2
network 192.168.1.0
network 192.168.4.0
network 192.168.20.0
!
ip forward-protocol nd
!
Konfiguracja polityki priorytetów (policy map)
R0#conf t
R0(config)#class-map grupa1
R0(config-cmap)#exit
R0(config)#policy-map marek
R0(config-pmap)#class grupa1
R0(config-pmap-c)#exit
R0(config-pmap)#descrpition marek ostatnia polisa
R0(config-pmap)#exit
Konfiguracja Multilink na routerze R0
R0#conf t
R0(config)#interface multilink 1
R0(config-if)#ip address 192.168.20.3 255.255.255.0
R0(config-if)#servic-policy output marek
R0(config-if)#servic-policy input marek
R0(config-if)#ppp multilink fragment delay 20
R0(config-if)#ppp multilink interleave
R0(config-if)#ppp multilink multiclass
R0(config-if)#no shutdown
R0(config-if)#end
Konfiguracja interfejsow na routerze R0
R0#conf t
R0(config)#interface fastEthernet 0/0
R0(config-if)#ip address 192.168.1.254 255.255.255.0
R0(config-if)#no shutdown
R0(config-if)#end
R0(config)#interface fastEthernet 0/1
R0(config-if)#ip address 192.168.4.1 255.255.255.0
R0(config-if)#no shutdown
R0(config-if)#end
R0(config)#interface serial 0/0/0
R0(config-if)#no fair-queue
R0(config-if)#encapsulation ppp
R0(config-if)#ppp multilink group 1
R0(config-if)#no shutdown
R0(config)#interface serial 0/0/1
R0(config-if)#no fair-queue
R0(config-if)#encapsulation ppp
R0(config-if)#ppp multilink group 1
R0(config-if)#no shutdown
Konfiguracja RIP v2 na routerze R0
R0#conf t
R0(config)#router rip
R0(config-router)#version 2
R0(config-router)#network 192.168.1.0
R0(config-router)#network 192.168.4.0
R0(config-router)#network 192.168.20.0
!
ip http server
no ip http secure-server
!
!
tftp-server flash:P00308010100.bin
tftp-server flash:P00308010100.loads
tftp-server flash:P00308010100.sb2
tftp-server flash:P00308010100.sbn
!
control-plane
!
!
mgcp behavior g729-variants static-pt
!
!
telephony-service
load 7960-7940 P00308010100
max-ephones 3
max-dn 20
ip source-address 192.168.4.1 port 2000
create cnf-files version-stamp Jan 01 2002 00:00:00
keepalive 45
max-conferences 8 gain -6
!
!
ephone-dn 1 dual-line
number 101
name Telefon_101
!
!
ephone-dn 2 dual-line
number 102
name Telefon_102
!
!
ephone 1
mac-address 0014.A9BD.C2A7
type 7940
button 1:1
!
!
!
ephone 2
mac-address 0014.A9AE.1924
type 7940
button 2:2
!
!
!
line con 0
line aux 0
line vty 0 4
login
!
scheduler allocate 20000 1000
!
End
Konfiguracja servera tftp na potrzeby VoIP
R0#conf t
R0(config)#tftp-server flash: p00308010100.bin
R0(config)#tftp-server flash: p00308010100.loads
R0(config)#tftp-server flash: p00308010100.sb2
R0(config)#tftp-server flash: p00308010100.sbn
Konfiguracja Call Manager Express na R0
R0(config)#telephony-service
R0(config-telephony)#max-ephones 3
R0(config-telephony)#max-dn 20
//nazwa obrazu p00308010100 w pamięci flash
R0(config-telephony)#load 7960-7940 P00308010100.bin
R0(config-telephony)#create cnf-files
R0(config-telephony)#ip source-address R0(config-telephony)#192.168.4.1 port 2000
R0(config-telephony)#keepalive 45
R0(config-telephony)#exit
ephone-dn 4 dual-line
Konfiguracja telefonów VoIP 7940
R0(config)#ephone-dn 1 dual-line
R0(config-ephone-dn)#number 101
R0(config-ephone-dn)#name Telefon_101
R0(config-ephone-dn)#exit
R0(config)#ephone-dn 2 dual-line
R0(config-ephone-dn)#number 102
R0(config-ephone-dn)#name Telefon_102
R0(config-ephone-dn)#exit
R0(config)#ephone 1
R0(config-ephone)#mac-address 0014.a9bd.c2a7
R0(config-ephone)#type 7940
R0(config-ephone)#button 1:1
R0(config-ephone)#exit
R0(config)#ephone 2
R0(config-ephone)#mac-address 0014.a9ae.1924
R0(config-ephone)#type 7940
R0(config-ephone)#button 2:2
R0(config-ephone)#exit
Konfiguracja routera R2NAM
!
version 12.4
service timestamps debug datetime msec
service timestamps log datetime msec
no service password-encryption
!
hostname r2nam
!
boot-start-marker
boot-end-marker
!
!
no aaa new-model
dot11 syslog
!
!
ip cef
!
!
multilink bundle-name authenticated
!
voice-card 0
no dspfarm
!
.
!
archive
log config
hidekeys
!
!
.
!
class-map match-all grupa1
!
policy-map marek
description Marek ostatnia polisa
class grupa1
!
.
!
interface Multilink1
ip address 192.168.20.1 255.255.255.0
ppp multilink
ppp multilink interleave
ppp multilink group 1
ppp multilink fragment delay 20
ppp multilink multiclass
service-policy input marek
service-policy output marek
!
interface GigabitEthernet0/0
ip address 192.168.0.254 255.255.255.0
duplex auto
speed auto
media-type rj45
!
Konfiguracja nazwy routera R2NAM
Router# configure terminal
Router# hostname R2NAM
Konfiguracja polityki priorytetów (policy map)
R2NAM #conf t
R2NAM (config)#class-map grupa1
R2NAM (config-cmap)#exit
R2NAM (config)#policy-map marek
R2NAM (config-pmap)#class grupa1
R2NAM (config-pmap-c)#exit
R2NAM (config-pmap)#descrpition marek ostatnia polisa
R2NAM (config-pmap)#exit
Konfiguracja Multilink na routerze R2NAM
R2NAM #conf t
R2NAM(config)#interface multilink 1
R2NAM(config-if)#ip address 192.168.20.1 255.255.255.0
R2NAM(config-if)#servic-policy output marek
R2NAM(config-if)#servic-policy input marek
R2NAM(config-if)#ppp multilink fragment delay 20
R2NAM(config-if)#ppp multilink interleave
R2NAM(config-if)#ppp multilink multiclass
R2NAM(config-if)#no shutdown
R2NAM(config-if)#end
Konfiguracja interfejsow na routerze R2NAM
R2NAM#conf t
R2NAM(config)#interface GigabitEthernet 0/0
R2NAM(config-if)#ip address 192.168.0.254 255.255.255.0
R2NAM(config-if)#no shutdown
R2NAM(config-if)#end
!
interface GigabitEthernet0/1
ip address 192.168.4.1 255.255.255.0
duplex auto
speed auto
media-type rj45
!
interface Serial0/0/0
no ip address
encapsulation ppp
no fair-queue
ppp multilink
ppp multilink group 1
!
interface Serial0/0/1
no ip address
encapsulation ppp
no fair-queue
ppp multilink
ppp multilink group 1
!
interface Analysis-Module1/0
no ip address
shutdown
hold-queue 60 out
!
router rip
version 2
network 192.168.0.0
network 192.168.4.0
network 192.168.20.0
!
ip forward-protocol nd
!
!
no ip http server
no ip http secure-server
!
.
!
control-plane
!
.
!
line con 0
line aux 0
line 66
no activation-character
no exec
transport preferred none
transport input all
transport output pad telnet rlogin lapb-ta mop udptn v120 ssh
line vty 0 4
login
!
scheduler allocate 20000 1000
!
end
R2NAM#conf t
R2NAM(config)#interface GigabitEthernet 0/1
R2NAM(config-if)#ip address 192.168.4.1 255.255.255.0
R2NAM(config-if)#no shutdown
R2NAM(config-if)#end
R2NAM(config)#interface serial 0/0/0
R2NAM(config-if)#no fair-queue
R2NAM(config-if)#encapsulation ppp
R2NAM(config-if)#ppp multilink group 1
R2NAM(config-if)#no shutdown
R2NAM(config)#interface serial 0/0/1
R2NAM(config-if)#no fair-queue
R2NAM(config-if)#encapsulation ppp
R2NAM(config-if)#ppp multilink group 1
R2NAM(config-if)#no shutdown
(konfiguracja modułu NAM na stronie)
Konfiguracja RIP v2 na routerze R2NAM
R2NAM#conf t
R2NAM(config)#router rip
R2NAM(config-router)#version 2
R2NAM(config-router)#network 192.168.0.0
R2NAM(config-router)#network 192.168.4.0
R2NAM(config-router)#network 192.168.20.0
Konfiguracja modułu NAM na routerze R2NAM
R2NAM>enable
R2NAM#show interfaces brief podglad wszystkich interfejsów
R2NAM#conf t
R2NAM(config)#interface analysis-Module 1/0
R2NAM(config-if)#ip address 192.168.6.1 255.255.255.0
R2NAM(config-if)#no shutdown
R2NAM(config-if)#exit
R2NAM#show ip interface brief
R2NAM#service-module analysis-Module 1/0 session logowanie do NAM
login: root
password: root
root@vod.vod.pl# ip interface external uruchamiamy zewnetrzny interfejs
Ethernetowy modułu NAM
#ip address 192.168.7.1 255.255.255.0 konfiguracja interfejsu
zewnetrznego
#ip broadcast 192.168.7.255
#ip interface internal
#ip gateway 192.168.7.254
#exsession on
#ip domain mike.pl stworzenie domeny mike.pl
#root@vod.mike.pl# ip host R2NAM
#root@R2NAM.mike.pl# show ip
#logout
// przełacznik Catalyst 2950 interfejsem FastEthernet 0/3 laczymy przewodem z interfejsem GigabitEthernet 0/0 na routerze R2NAM;
//karte sieciowa Ethernet dowolnej stacji roboczej (hosta) konfigurujemy nastepujaco
IP 192.168.7.2
Gateway 192.168.7.254
DNS automatycznie
//podłączamy hosta do przełacznika Catalyst 2950
//w pasku adresu okna przegladarki internetowej hosta wpisujemy adres http:// 192.168.7.1
//jesli modul NAM na routerze R2NAM został skonfigurowany poprawnie po odczekaniu paru
//sekund pownnismy zobaczyc na ekranie monitora wyświetlona witryne www slużaca do //logowania sie do modułu NAM
login: admin
password: admin
// po zalogowaniu sie do modułu NAM mammy do dyspozycji szereg narzedzi analitycznych i statystycznych do badania natężenia ruchu pakietów w sieci LAN
Konfiguracja programu VLC
Po zainstalowaniu na 2 komputerach (w odrębnych podsieciach) programu VLC w wersji 0.9.4 uruchamiamy program z następującymi ustawieniami:
1) Wybieramy z menu: PLIK/STRUMIENIUJ , określamy adres multicastowy strumienia.
2) Kolejnym krokiem jest wybór opcji strumieniowania , w naszym przypadku możemy zastosować
3) Klikamy na STREAM.
Nastęsnie na dowolnej stacji stacji roboczej uruchamiamy program i ustawieniach odczytu transmisji z sieci określamy adres UDP taki sam jak podaliśmy wcześniej (239.5.5.5). Powinniśmy cieszyć sie z usługi wideo w sieci LAN. Czy oby na pewno?
REZULTAT: Usługa wideo w naszej sieci nie jest dostąpna. Dlaczego? Moze popełniliśmy bład?
Otóż napotkaliśmy mały problem w sensie , który zostanie omówiony w podsumowaniu projektu.
Serwer plików Cesar FTP
CesarFTP jest łatwym w użyciu i konfiguracji serwerem FTP.
CesarFTP obsługuje grupy użytkowników dzięki czemu nie musimy przydzielać praw osobno każdemu użytkownikowi. Dużą zaletą systemu jest bardzo dobry wirtualny system plików. W większości innych serwerów FTP musisz układać swoje katalogi w systemie plików w taki sposób w jaki mają być wyświetlane na serwerze FTP. W serwerze CesarFTP tworzysz strukturę katalogów w podobny sposób jak podczas tworzenia struktury płyty CD w programie do nagrywania. Dzięki aplikacji możliwe jest udostępnianie użytkownikom Internetu, plików znajdujących się na dysku twardym domowego komputera. Oprogramowanie pozwala wrowadzić limity prędkości pobierania plików oraz limity ilości połączeń z serwerem. CesarFTP daje możliwość wysyłania do użytkowników wiadomość. Zablokowanie dostępu do serwera (ban) oraz chwilowe pozbawienie użytkownika możliwości korzystania z ftpa (kick), nie powinno sprawiać większego problemu nawet początkującemu adminstratorowi.
1)Uruchamiamy program
2) Konfigurujemy ustawienia z folderami do udostępniania w sieci
3) Uruchamiamy serwer plików
Na dowolnym komputerze w dowolnej podsieci naszego projektu ( skonfigurowanym adekwatnie do podsieci) uruchamiamy usługe pobierania plików z serwera FTP.
REZULTAT: Usługa pobierania plików jest dostępna w naszej sieci. Czy na pewno zawsze? O tym w podsumowaniu.
VoIP
Podłaczone w podsieciach naszego projektu telefony CISCO 7940 pracujące w technologii VoIP działąja i mogliśmy prowadzic rozmowy pomiedzy dwoma końcowymi obszarami sieci naszego projektu z bardzo dobra jakościa dźwięku.
PODSUMOWANIE
Pomimo starań umysłowych całego zespołu projekt nie został całkowicie zrealizowany. Na drodze do pełni szczęsci ze świadczenia usług multimedialnych w naszej sieci LAN stanęły poniższe problemy:
Transmisja grupowa wideo i obrazów jest zapewniona tylko w obszarze 1 domeny, w której dostępna (nadawana) jest usługa. Do obsługi ruchu pomiędzy routerami wykorzystaliśmy protokołu RIP w wersji 2 który jest łatwymi i przyjemnym w konfiguracji protokołem wektora odległości. Do obsługi grupowej wideo potrzebujemy protokołu routującego wykorzystującech przynajmniej 2 metryki. Nie uwzględniliśmy opcji wykorzystania innych protokołów rutujących umożliwiających szersze wykorzystanie zasobów sieciowych a tym samym efektywniejsze zarzadzanie ruchem w sieci oraz zapewnienie QoS w sieci. Realizacja szerokiego zakresu usług z rożnymi wymaganiami co do jakości zestawianych połączeń wymaga użycia więcej niż tylko jednej metryki. Użytkownik chcący zrealizować wideo-konferencję opisze swe wymagania QoS przy użyciu dwóch metryk. Jedna określać będzie żądane pasmo podczas gdy druga określi wartość maksymalnego dopuszczalnego opóźnienia. Zauważmy, że w tym przypadku mamy do czynienia z wielokryterialnym problemem optymalizacyjnym. Implikuje to tym samym większą złożoność algorytmu zestawiania połączeń. Wang i Crowcroft wykazali, że algorytmy zestawiania połączeń punkt-punkt w których pod uwagę brane jest więcej niż jedno kryterium są NP-zupełne, czyli naturalnym jest, że także algorytmy połączeń punkt-grupa są NP-zupełne. Można to uzasadnić w inny sposób. Klasycznym, znanym w naukach informatycznych od dawna problem NP-zupełnym jest problem drzewa Steinera. Drzewo Stainera modeluje jednokryterialne minimalne drzewo transmisji grupowej. Skoro zatem znalezienie drzewa transmisji rozgłoszeniowej dla jednego kryterium jest problemem NP-zupełnym, to tym bardziej algorytm znalezienia dwukryterialnego minimalnego drzewo transmisji typu multicast jest NP-zupełny. Oznacza to, że problem ten cechuje się wykładniczą złożonością obliczeniową.Przykładem ilustrującym wykorzystanie wielokryterialnych algorytmów budowy drzew transmisji multicastowej jest IPTV. W celu zrealizowania transmisji telewizyjnej musi być zagwarantowana minimalna przepustowość łączy. Dodatkowo opóźnienie transmisji nie może być zbyt duże, w przeciwnym wypadku wpłynie to na negatywne postrzeganie przez widzów jakości przesyłanej transmisji. Nie bez znaczenia jest także poziom traconych. W przypadku wykorzystywanych obecnie algorytmów kompresji nawet stosunkowo niewielki poziom utraty pakietów powoduje bardzo duże zakłócenia transmisji (dla usługi IPTV poziom utraty pakietów nie może być większy niż 10-6).
W celu zbudowania optymalnego drzewa dystrybucji multicastowej stosuje się protokoły routingu multicastowego, które bazują na specjalnie do tego celu przygotowanych algorytmach. Podstawowym zadaniem protokołu jest utworzenie optymalnej ścieżki pomiędzy nadawcą (lub kilkoma nadawcami) informacji a odbiorcami danych multicastowych. Sposób konstrukcji drzewa ma istotne znaczenie dla optymalizacji sieci pod względem wydajności. Biorąc pod uwagę złożoność algorytmu chcemy minimalizować zużycie zasobów sprzętowych (w tym przypadku routerów lub ewentualnie zarządzalnych przełączników) i poprawiać parametry transmisji (np. minimalizując opóźnienia w przekazach).
Algorytmy tworzenia drzew dystrybucyjnych można podzielić ze względu na sposób w jaki te struktury są tworzone. Najprostszymi algorytmami są tzw. prymitywne (ang. simply-minded), następnie trochę bardziej złożone, to algorytmy tworzące drzewa od źródła (ang. source trees) oraz kolejne, najbardziej złożone to algorytmy drzewa współdzielonego (ang. shared trees). W dystrybucji multicast zakłada się dowolną ilość odbiorców w sieci Internet co pociąga za sobą różne uwarunkowania co do rozmieszczenia odbiorców w topologii tejże sieci. Dlatego ze względu na rozproszenie odbiorców w sieci możemy wyróżnić dwa tryby:
tryb gęsty (ang. dense mode) - kiedy to w pewnym obszarze duża liczba podsieci posiada przynajmniej po jednym członku grupy. Istnieje wtedy konieczność przekazywania pakietów do wszystkich tych podsieci.
tryb rzadki (ang. sparse mode) - kiedy to członkowie grup znajdują się w dużym rozproszeniu.
UWAGA!! Do spełnienia założeń projektu skorzystać musimy z jednego z poniższych protokołów transmisji grupowej. Są nimi :
protokoły wewnątrzdomenowe tj:
a) Protokół DVMRP (ang. Distance-Vector Multicast Routing Protocol);
b) Protokół MOSPF (ang. Multicast Extensions to Open Shortest Path First);
c) Protokół PIM-SM (Protocol Independent Multicast - Sparse Mode) lub PIM-DM (PIM -Dense Mode);
protokoły międzydomenowe tj:
a) Protokół (MGBP) Multiprotocol Extensions to Border Gateway Protocol;
Wyznaczenie QoS w naszej sieci sprowadzało sie do zbudowania policy-map oraz klas, którym przypisuje sie w zależności od potrzeb priorytety ruchu w siecach LAN i WAN.
Próbowaliśmy wykorzystać technike rozszerzonych list dostępu (extended access-list) do interfejsów na routerach, ale ta technika nie spełniała założen projektu i została przez nas wykluczona.
WNIOSKI I KONTYNUACJA PROJEKTU
Przyjęty prze grupę plan działań i podąrzanie tym kierunkiem okazały sie być mało pomocne w realizacji założeń projektu. Jednak bardzo pomocnym okazało sie zbudowanie takiej sieci co więcej próby realizacji założeń projektu. Doprowadziły one do wniosków:
a) niemożliwe jest świadczenie usług transmisji grupowej wideo bez zakłóceń w sieciach opartych na protokole routingu RIP v2 zbudowanych w sali laboratorium nr3 Instytutu Informatyki;
b) możliwe byłoby zbudowanie takiej sieci przy dyspozycji żywą struktura sieci LAN ( z chmurką ) , gdzie routing międzydomenowy jest zapewniony przez odpowiednie do założeń protokoły transmisji grupowej i zmiany kierunku działania;
c) transmisja grupowa wideo jest specyficzną (wymagająca) usługą sieci multimedialnych, dlatego wymaga odrębnego podejścia w sensie realizacji połaczeń w sieciach LAN i WAN;
d) jesli wymagania dotyczące transmisji grupowej wideo zostaną osiągniete w zbudowanej sieci z wyznaczonymi priorytetami dostępu użytkowniak ado poszczególnych usług, pozostałe usługi (VoIP, FTP) będa działały bez niespodziewanych problemów;
e) w zależności od szeroości pasma mediów transmisyjnych i charakteru sieci z jaką mamy do czynienia zależnym od potrzeb użytkowników naszej sieci musimy zadecydować o priorytetyach uług w sieciach multimedialnych;
Przy kontynuacji projektu należy rozważyć użycie protokołu routującego tj: EIGRP lub polecany przez nas OSPF v2 , ktore umożliwią stworzenie drzew decyzyjnych routerów.
W kolejnym etapie należy wybrac jeden z protokołów routingu trasnsmisji grupowej kompatybilnego z protokołem routingu wybranego w poprzednim kroku i zrealizowanie polityki priorytetów usług w sieci (QoS za pomoca policy-map).
Moduł NAM powinien być opisany od strony możliwości administracji siecią oraz narzędzi do analizy ruchu w sieci przez administratora, wykorzystując do tego web-GUI.
2