Według Ustawy o odpadach (Dz.U.07.39.251 t.j.)

• Odpady oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany.

• Kategorie odpadów (załącznik nr 1 do ustawy)

• Q1 Pozostałości z produkcji lub konsumpcji, nie wymienione w pozostałych kategoriach.

• Q2 Produkty nie odpowiadające wymaganiom jakościowym.

• Q3 Produkty, których termin przydatności do właściwego użycia upłynął.

• Q4 Substancje lub przedmioty, które zostały rozlane, rozsypane, zgubione lub takie, które uległy innemu zdarzeniu losowemu, w tym zanieczyszczone wskutek wypadku lub powstałe wskutek prowadzenia akcji ratowniczej.

• Q5 Substancje lub przedmioty zanieczyszczone lub zabrudzone w wyniku planowych działań (np. pozostałości z czyszczenia, materiały z opakowań - odpady opakowaniowe, pojemniki, itp.).

• Q6 Przedmioty lub ich części nie nadające się do użytku (np. usunięte baterie, zużyte katalizatory itp.).

• Q7 Substancje, które nie spełniają już należycie swojej funkcji (np. zanieczyszczone kwasy, zanieczyszczone rozpuszczalniki, zużyte sole hartownicze itp.).

• Q8 Pozostałości z procesów przemysłowych (np. żużle, pozostałości podestylacyjne itp.).

• Q9 Pozostałości z procesów usuwania zanieczyszczeń (np. osady ściekowe, szlamy
  z płuczek, pyły z filtrów, zużyte filtry itp.).

• Q10 Pozostałości z obróbki skrawaniem lub wykańczania (np. wióry, zgary itp.).

• Q11 Pozostałości z wydobywania lub przetwarzania surowców (np. pozostałości górnicze itp.).

• Q12 Podrobione lub zafałszowane substancje lub przedmioty (np. oleje zanieczyszczone PCB itp).

• Q13 Wszelkie substancje lub przedmioty, których użycie zostało prawnie zakazane (np. PCB itp.).

• Q14 Substancje lub przedmioty, dla których posiadacz nie znajduje już dalszego zastosowania (np. odpady z rolnictwa, gospodarstw domowych, odpady biurowe, z placówek handlowych, sklepów itp.).

• Q15 Zanieczyszczone substancje powstające podczas rekultywacji gleby i ziemi.

• Q16 Wszelkie substancje lub przedmioty, które nie zostały uwzględnione w powyższych kategoriach (np. z działalności usługowej, remontowej).

Odpady można podzielić ze względu na:

• skład chemiczny,

• właściwości,

• na miejsce ich powstawania,

• sposób ich unieszkodliwienia lub wykorzystania,

• czy ze względu na zagrożenie dla środowiska.

Odpady niebezpieczne są to odpady:

• należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika nr 2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy lub

• należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy.

Strategia UE w dziedzinie gospodarowania odpadami

Sformułowano 5 zasad:

• Zasada 1
  zapobieganie powstawaniu odpadów przez właściwe technologie i produkty

• Zasada 2
  powtórne wykorzystanie odpadów w drodze recyklingu materiałowego lub energetycznego

• Zasada 3
  optymalizacja ostatecznego usuwania odpadów

• Zasada 4
  bezpieczny przewóz odpadów

• Zasada 5
  konieczność prowadzenia działań naprawczych w środowisku

Krytyka dyrektywy unijnej o odpadach.

• brak jasnego rozgraniczenia między składowiskiem odpadów komunalnych a odpadów niebezpiecznych

• definicja odpadów komunalnych jest niepełna, brak jest wyszczególnia parametrów, według których następuje przyporządkowanie odpadów do danej grupy

• kryteria stopniowego ograniczenia zawartości organiki w dopuszczonych do składowania odpadach są powierzchowne i niejednoznaczne

• okresy przejściowe wdrożenia wymogów tej dyrektywy (redukcja organiki) są w odniesieniu do istniejących obiektów dużo za długie

• zapisy odnośnie eksploatacji składowiska/ zarządzania składowiskiem niczego nie precyzują

• szereg postanowień nie ma mocy wiążącej (dotyczy to zarówno uszczelnienia bazowego, jak i gromadzenia odcieków, odgazowania, uszczelnienia powierzchniowego, rekultywacji, zabezpieczenia, kontroli wpływu na środowisko)

• wszystkie aneksy są bezużyteczne, ponieważ niczego nie wyjaśniają i nie regulują

• absolutnie niedoskonałe są np. podane w nich kryteria lub warunki odnośnie doboru lokalizacji, wykluczenia danych terenów, ochrony środowiska

• idea zmniejszenia ilości odpadów i recyclingu w ogóle nie jest w tej dyrektywie reprezentowana (np. w formie zakazu składowania materiałów nadających się do odzysku)

Udział frakcji organicznej w odpadach dopuszczonych do składowania:

• Faza I - w 2 lata po ogłoszeniu dyrektywy i najpóźniej w ciągu 5 lat zawartość frakcji organicznej nie może przekraczać 75% zawartości w roku porównawczym 1995. w praktyce jest to ok. 22,5% organiki zamiast obecnych ok. 30%

• Faza II - po 8 latach zwartość organiki może wynosić max 50% w stosunku do roku porównawczego 1995, czyli ok. 15%

• Faza III - zakłada po 15 latach redukcję organiki do 30% jej zawartości w roku porównawczym 1995, tj. ok. 10%.

1. Ogólne zasady klasyfikacji odpadów przemysłowych wg. UE

Opady przemysłowe są to powstające w procesach produkcyjnych stałe i ciekłe substancje oraz przedmioty bezużyteczne bez dodatkowych zabiegów technologicznych

W Polsce wyróżnia się 19 grup odpadów przemysłowych usystematyzowanych ze względu na miejsce ich powstawania (np. odpady z rolnictwa i leśnictwa, odpady z przeróbki ropy naftowej czy odpady z przemysłu fotograficznego).

Klasyfikacja ta jest zgodna z normami obowiązującymi w Unii Europejskiej.

Odpady : stanowią zagrożenie dla wszystkich komponentów środowiska, powierzchni

ziemi, hydrosfery, biosfery i atmosfery. Zagrożenia te zasadniczo występują we wszystkich

fazach gospodarki odpadami, tj. w czasie ich

• wytwarzania

• gromadzenia

• transportu

• utylizacji

• unieszkodliwiania

• składowania

Racjonalna gospodarka odpadami należy do priorytetowych kierunków szeroko rozumianej ochrony

środowiska, nie tylko w państwach wysoko rozwiniętych, ale także w wielu innych, m.in. w

Polsce. Ważnym etapem na drodze do całkowitego uporządkowania problemu racjonalnego

zarządzania i gospodarowania odpadami jest przyjęta z dnia 27 kwietnia 2001 r. ustawa o

odpadach (dz. U. Z dnia 20 czerwca 2001 r.). Ustawa ta wprowadziła klasyfikację odpadów

opartą na Europejskim Katalogu Odpadów wraz z listą odpadów niebezpiecznych

(Roz. Ministra Środ. z dn. 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów).

Listę odpadów niebezpiecznych ustalono poprzez oznakowanie odpadów niebezpiecznych w

ww. katalogu odpadów indeksem górnym w postaci gwiazdki „*” przy kodzie rodzaju odpadu.

Ustawa ta ułatwia pozyskiwanie danych o odpadach, poprzez nałożenie obowiązku

prowadzenia ewidencji zarówno przez wytwarzającego jak i odbiorcę odpadów.

Odpady przemysłowe stanowią ponad 90 % całkowitej ilości odpadów wytwarzanych w

Polsce; w 1999 roku ilość wytworzonych odpadów przemysłowych wynosiła 126,3 mln Mg, z czego odpady górnicze z kopalń i zakładów przeróbczych stanowiły ok. 50 mln Mg.

Ponad 80 % ilości odpadów przemysłowych w Polsce wytwarzanych jest przez przemysł wydobywczy, głównie górniczy, oraz przemysł energetyczny i hutniczy. Dlatego też w województwach: śląskim, dolnośląskim i małopolskim, w których zlokalizowany jest przemysł wydobywczy, metalurgiczny i energetyczny, wytwarzana jest największa ilość odpadów.

Według danych statystycznych odpady przemysłowe w przeważającej ilości (około 90%) są odzyskiwane. Z ogólnej ilości wytwarzanych odpadów przemysłowych zaledwie 6,6% odpadów przemysłowych trafia na składowiska odpadów.

Każdy wytwórca opadów jest zobowiązany do rozwiązania gospodarki odpadami we własnym zakresie. Zwykle odpady przemysłowe są odbierane, odzyskiwane lub unieszkodliwiane przez uprawnionych odbiorców posiadających stosowne zezwolenia często z innych miejscowości.

Dla pełnej charakterystyki odpadów koniecznym jest określenie:

1. źródeł, warunków i wielkości wytwarzanych odpadów,

2. pełnej charakterystyki właściwości fizyko-chemicznych i biologicznych,

3. toksykologicznego zagrożenia dla środowiska,

4. możliwości utylizacji odpadów z uwzględnieniem warunków technologicznych i

ekonomicznych,

5. sposobów przetwarzania odpadów w formie nie zagrażającej środowisku,

6. geologiczno-technicznych uwarunkowań składowania odpadów.

Klasyfikacja odpadów może być różna i zależy ona od kryterium przyjętego spośród wielu, a

mianowicie: źródło ich powstawania, skład i właściwości fizyko-chemiczne i biologiczne,

masowość wytwarzania i ich użyteczność, szkodliwość dla środowiska.

Przyjmując jako kryterium źródło ich powstawania odpady podzielono na 20 grup:

Grupa - ujmuje odpady o wspólnym pochodzeniu i wynikających stąd właściwościach.

Podgrupa - ujmuje odpady bliskie pod względem głównego(-ych) składnika (-ów) i właściwości.

Rodzaj - odpadu, któremu przypisano odpowiedni kod sześciocyfrowy, określa specyficzne właściwości odpadu.

Katalog odpadów dzieli odpady w zależności od źródła ich powstawania na 20 następujących grup:

1) odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin - 01,

2) odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa żywności - 02,

3) odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury - 03,

4) odpady z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego - 04,

5) odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla - 05,

6) odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej - 06,

7) odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii organicznej - 07,

8) odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów,

szczeliw i farb drukarskich - 08,

9) odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych - 09,

10) odpady z procesów termicznych - 10,

11) odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z procesów hydrometalurgii metali

nieżelaznych - 11,

12) odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych - 12,

13) oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) - 13,

14) odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i propelentów (z wyłączeniem grup 07 i 08) - 14,

15) odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nieujęte w innych grupach - 15,

16) odpady nieujęte w innych grupach - 16,

17) odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z

terenów zanieczyszczonych) - 17,

18) odpady medyczne i weterynaryjne - 18,

19) odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i

wody do celów przemysłowych - 19,

20) odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie - 20.

8. Odpady komunalne

Odpady komunalne - odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych, pochodzących od innych wytwórców odpadów, które, ze względu na skład i charakter, są odpadami podobnymi do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.

To stałe i ciekłe odpady powstające

• w gospodarstwach domowych,

• w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych,

• porzucone wraki pojazdów mechanicznych,

• wyjątek odpady niebezpieczne z zakładów opieki zdrowotnej
  i weterynaryjnej.

Odpady niebezpieczne w masie odpadów komunalnych

Należą do nich odpady zawierające w swoim składzie substancje toksyczne, palne, wybuchowe, biologicznie czynne, skażone mikroorganizmami chorobotwórczymi, np.:

• zużyte baterie, akumulatory,

• lampy rtęciowe, świetlówki, termometry,

• puszki po farbach i lakierach, rozpuszczalniki,

• środki czyszczące i opakowania po nich,

• środki ochrony roślin i opakowania po nich,

• środki do konserwacji drewna,

• zbiorniki po aerozolach,

• filtry oleju, smary,

• odczynniki fotograficzne,

• przeterminowane leki, zużyte opatrunki, strzykawki, pampersy.

W Europie Zachodniej odpady niebezpieczne stanowią około 0,4% ogólnej masy odpadów komunalnych, a na mieszkańca rocznie przypada około 1,5 kg odpadów niebezpiecznych, w Polsce - 1,3 kg na osobę.

Klasyfikacja odpadów komunalnych

Odpady komunalne można podzielić na kilka grup:

• odpady domowe (bytowe) - związane z przebywaniem ludzi w miejscu zamieszkania; są to odpady gromadzone w mieszkaniach w koszach na śmieci : resztki żywności, opakowania, zużyte przedmioty domowe,

• odpady wielkorozmiarowe (wielkogabarytowe) - są to miedzy innymi: wraki samochodowe, meble, telewizory, pralki, lodówki,

• odpady z obiektów użyteczności publicznej: placówek oświatowych, kulturalnych, sportowych, administracyjnych i biurowych,

• odpady zielone - odpady z pielęgnacji terenów zieleni miejskiej i ogródków przydomowych,

• odpady uliczne - odpady komunalne zbierane w koszach ulicznych oraz zmiotki z ulic i placów miejskich,

• gruz i ziemia z prac budowlanych i remontowych,

• śnieg i lód - usuwany z ulic i placów w okresie zimowym.

Odpady komunalne mają specyficzny charakter zmieniający się w zależności od wielu czynników takich jak:

1. rodzaj zabudowy (miejska, wiejska, niska, wysoka, zwarta, rozproszona),

2. nasycenie terenu obiektami usługowymi oraz innymi obiektami niemieszkalnymi (szkoły, biura, parki),

3. wyposażenie techniczne i sanitarne budynków (szczególnie sposób ogrzewania),

4. stopy życiowej mieszkańców.

Istotny wpływ na skład odpadów komunalnych mają też:

• stan zamożności mieszkańców,

• odzysk surowców wtórnych,

• pory roku,

• czy posiadanie ogródka przydomowego.

Charakterystyka odpadów komunalnych stałych

Do najważniejszych, niekorzystnych cech odpadów komunalnych należą:

• znaczna zmienność ilościowo-jakościową w cyklu wieloletnim, rocznym
  i w poszczególnych porach roku,

• duża niejednorodność składu surowcowego (morfologicznego) i chemicznego stałych odpadów komunalnych, zarówno w postaci mieszanej (bez selektywnej zbiórki),
  jak i pozostałości po selektywnej zbiórce lub mechanicznym sortowaniu,

• potencjalne zagrożenie zakażeniem (higieniczno-sanitarne) związane z obecnością drobnoustrojów chorobotwórczych w:

• mieszanych odpadach komunalnych,

• selektywnie gromadzonej frakcji mokrej lub w odpadach kuchennych,

• ciekłych odpadach komunalnych (z osadników gnilnych, w osadach ściekowych
  i innych odpadach z oczyszczania ścieków),

• niestabilność, podatność na zagniwanie i wydzielanie uciążliwych odorów frakcji organicznej (mokrej) zawartej w odpadach, zarówno w miejscu powstawania, gromadzenia, jak i podczas utylizacji lub unieszkodliwiania,

• obecność odpadów niebezpiecznych, tj. chemikaliów domowych, przeterminowanych leków, zużytych świetlówek, baterii itp.,

• zanieczyszczenie poszczególnych składników odpadów komunalnych (frakcji, surowców, materiałów) substancjami niebezpiecznymi organicznymi
  i nieorganicznymi (głównie metalami ciężkimi), co generalnie wynika z:

• niskiej jakości materiałów stosowanych w gospodarce,

• niskiego stopnia przetworzenia i oczyszczenia surowców,

• przestarzałych technologii przemysłowych

• zanieczyszczenia środowiska w Polsce (głównie pyły i gazy).

W Polsce wymieszane odpady komunalne mają przeciętnie:

• wilgotność 45 - 55%,

• zawartość części palnych 20 - 30 %,

• części niepalnych również 20 - 30 %,

• zawartość substancji organicznej w suchej masie odpadów wynosi 30 - 50%.

Zawartość poszczególnych pierwiastków waha się w granicach:

• azotu 0,53 - 0,87%,

• fosforu 0,45 - 0,88%,

• potasu 0,14 - 0,48%

Koncentracja metali ciężkich w odpadach komunalnych:

• ołów - 200 mg/ kg suchej masy odpadów,

• miedź - 150 mg/ kg s.m.,

• cynk - 600 mg/ kg s.m.,

• chrom - 30 mg/ kg s.m.,

• nikiel - 10 mg/ kg s.m.,

• kadm - 3 mg/ kg s.m.,

• rtęć - 2 mg/ kg s.m.

Odpady komunalne jako surowce wtórne

Analizując odpady komunalne (w Polsce) jako potencjalne źródło surowców wtórnych, można w nich wyróżnić cztery zasadnicze grupy:

• traktowane realnie jako surowce wtórne produkty niekonsumpcyjne, takie jak papier, tworzywa sztuczne, szkło, metale, tekstylia, stanowiące ok. 30% masy odpadów,

• rzadko traktowane jako surowce wtórne odpady kuchenne z przygotowania posiłków, resztek pożywienia itp., stanowiące ok. 50% masy odpadów,

• nierozważane na ogół jako potencjalne surowce wtórne odpady paleniskowe z ogrzewania sezonowego mieszkań, głównie popiół i żużel, stanowiące do 20% masy odpadów,

• inne odpady o wątpliwej wartości surowcowej, występujące sporadycznie lub nieprzydatne do recyklingu ze względu na bezpieczeństwo ekologiczne, np. chemikalia i pozostałości odpadowe z porządków domowych.

Skład morfologiczny odpadów komunalnych miasta Warszawa 1996/97

Skład odpadów komunalnych z gospodarstw indywidualnych na terenach wiejskich

Ustawa z dnia 13 września 1996 r. "o utrzymaniu czystości i porządku w gminach" (Dz.U. Nr 132, poz. 622) definiuje odpady komunalne jako grupę odpadów, do których zalicza się "stałe i ciekłe odpady powstające w gospodarstwach domowych, w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, porzucone wraki pojazdów mechanicznych oraz odpady uliczne, z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych z zakładów opieki zdrowotnej i zakładów weterynaryjnych."

Trochę inna def.

Odpady komunalne - bytowe - to stałe i ciekłe odpady powstające w gospodarstwach domowych, w obiektach użyteczności publicznej i obsługi ludności, w tym nieczystości gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, porzucone wraki pojazdów mechanicznych oraz odpady uliczne, z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych z zakładów opieki zdrowotnej i zakładów weterynaryjnych (Dz. U. Nr 132/96, poz.622).

Odpady komunalne stałe (OKS) są bardzo zróżnicowane pod względem składu fizycznego i chemicznego. Zależy on głównie od wyposażenia budynków w urządzenia techniczno-sanitarne (głównie sposobu ogrzewania), rodzaju zabudowy, stopy życiowej mieszkańców. Składniki zawarte w odpadach komunalnych, głównie organiczne ulegają przemianom biochemicznym i oddziałują na środowisko poprzez produkty rozkłady: dwutlenek węgla, amoniak, siarkowodór, metan, azotany, azotyny, siarczany i in. Odpady komunalne stwarzają zagrożenie dla środowiska także ze względu na możliwość skażenia powietrza, wód gruntowych i powierzchniowych mikroorganizmami chorobotwórczymi, dla których stanowią pożywkę. Ponadto na wysypiskach odpadów komunalnych panują dobre warunki dla żerowania różnego rodzaju insektów, gryzoni, ptaków, które mogą przenosić na inne tereny zarazki chorób np. : duru brzusznego, paraduru, tężca, czerwonki.

Odpady komunalne i ich gromadzenie.

Gromadzenie odpadów komunalnych jest pierwszym elementem systemu gospodarowania odpadami. Stosowany do niedawna w kraju system sprowadzał się do gromadzenia w miejscu powstawania nie segregowanych odpadów. Rodzaje i różnorodność używanych pojemników i kontenerów była w tym systemie zadowalająca, zastrzeżenia budziły jedynie rozwiązania materiałowe. Cały produkowany w kraju tabor do wywozu odpadów komunalnych przystosowany był do istniejącego typoszeregu sprzętu do gromadzenia.

W ostatnich latach w systemach gromadzenia odpadów nastąpiły zmiany. I chociaż w dalszym ciągu podstawowymi urządzeniami do gromadzenia są pojemniki o objętości 110 l i 1,1 m³   oraz kontenery o objętości 6-7 m³ , to pojawiły się jednak dodatkowo pojemniki o objętości 220 l oraz cały typoszereg o pojemnościach 1,1 i 2,5 m³ .

Zgodnie z panującymi tendencjami w systemach gromadzenia odpadów należy w najbliższym czasie przewidywać działania związane z wdrażaniem selektywnego gromadzenia odpadów. Ogólne zasady selektywnego gromadzenia przewidują etapowe wdrażanie takich rozwiązań punktów gromadzenia, jak:

• Kontenery ustawiane "w sąsiedztwie" - zbiorcze punkty selektywnego gromadzenia. System ten polega na ustawieniu w newralgicznych punktach rejonu specjalnych, odpowiednio oznakowanych pojemników do selektywnej zbiórki surowców użytecznych. Przyjmuje się, że jeden zbiornik powinien przypadać, w zależności od gęstości zaludnienia, na 500-1000 gospodarstw domowych i mieć zasięg nie większy niż 200 m. Oczywiście liczbę pojemników i częstotliwość wywozu ustala się w zależności od ilości gromadzonych odpadów. Kontenery/pojemniki mogą być opróżniane regularnie, według harmonogramu, albo na żądanie osoby nadzorującej pracę takiego punktu. W pierwszej fazie wprowadzania systemu należy zainstalować zbiorniki na surowce, których udział w odpadach jest znaczący oraz występują możliwości zbytu tych surowców, np. papier i tektura, szkło, metale.

• System zbiórki "u źródła". jest to najbardziej efektywny sposób selektywnej zbiórki odpadów, ale jednocześnie najbardziej skomplikowany organizacyjnie. Wymaga zwielokrotnienia liczby pojemników i pojazdów oraz świadomości i dyscypliny społecznej. Niektóre gminy, dla zachęty, nie pobierają opłat za odbiór odpadów wyselekcjonowanych, natomiast podwyższają cenę za wywóz odpadów zmieszanych.

• Centralne/gminne punkty selektywnego gromadzenia. Przy wprowadzaniu podsystemów selektywnej zbiórki odpadów nieodzownym elementem systemu stają się zbiornice odpadów. Umożliwiają one tymczasowe przechowywanie, segregację oraz przygotowanie do transportu surowców wtórnych, zgodnie z wymaganiami kontrahenta przetwarzającego te surowce. Takie centralne/gminne punkty gromadzenia odpadów są bardzo popularne w krajach Unii Europejskiej. Stanowią miejsca ogrodzone, nadzorowane, wyposażone w odpowiednią ilość pojemników i kontenerów, obsługujące od 10 do 25 tys. gospodarstw. Do punktów tych mieszkańcy mogą dostarczać odpady wstępnie posegregowane, powstające w gospodarstwach domowych. Takie punkty są ważnymi centrami odzysku surowców wtórnych i umożliwiają odbiór makulatury, tektury, butelek itp. Mają także ogromne znaczenie w selektywnej zbiórce odpadów niebezpiecznych, takich jak zużyte oleje, farby wraz z opakowaniem, baterie, przeterminowane lub nie zużyte lekarstwa itp. Z uwagi na fachową obsługę taki system gromadzenia odpadów niebezpiecznych jest szczególnie zalecany. Jest też miejscem gromadzenia zużytych urządzeń stosowanych w gospodarstwach domowych, takich jak: lodówki, pralki, kuchenki, telewizory, stare meble itp., a niekiedy odpadów z ogrodów czy odpadów budowlanych.

---