Temat: Funkcjonowanie przedsiębiorstw w warunkach oligopolu.
oligopol symetryczny- siła ekonomiczna producentów jest względnie wyrównana,
oligopol asymetryczny- występuje dominująca firma, która kształtuje sytuację rynkową oraz firmy mniejsze tzw. Satelity,
- produkty sprzedawane na rynku mogą być jednorodne (oligopol homogeniczny) lub zróżnicowane (oligopol heterogeniczny).
- cena jest ustalana na podstawie współzależnych decyzji przedsiębiorstw- cena administrowana
duopol- szczególny przypadek oligopolu, charakteryzujący się tym, że występuje dwóch producentów określonego produktu,
cena administrowana (kierowana)- cena narzucana rynkowi z zewnątrz przez największe firmy, odzwierciedlająca układ sił w danej gałęzi czy branży,
- istnieją znaczne bariery ograniczające dostęp do danego rynku, np: prawno-administracyjne, techniczne, ekonomiczne, naturalne,
- pełna informacja o rynku.
złamana krzywa popytu:
Jeżeli przedsiębiorstwo podniesie cenę swojego produkty- konkurenci chcąc przechwycić część popytu nie zareagują na zmianę cen.
Jeżeli przedsiębiorstwo obniży cenę produktu reakcja dostosowawcza wszystkich innych firm będzie również związana z obniżką ceny.
przywództwo cenowe- polega na tym, że pozycja ekonomiczna poszczególnych oligopolistów nie jest z reguły jednakowa i najsilniejszy z nich ustala cenę, spełniając rolę przywódcy cenowego,
równowaga Nasha- równowaga pojawia się wtedy, kiedy każdy z graczy (przedsiębiorstw) wybiera najlepszą strategię przy danych strategiach innych graczy(przedsiębiorstw).
kartel- jawne porozumienie producentów działających działających określonej gałęzi, które może dotyczyć rozmiarów produkcji w poszczególnych firmach, podziałów rynków zbytu dla każdego uczestnika kartelu lub ustalania ceny. Porozumienie w kartelu może obejmować wszystkie 3 elementy lub kombinację 2 dowolnych elementów.
Teoria gier- zajmujący się badaniem optymalnego zachowania w przypadku konfliktu interesów. Gra, to dowolna sytuacja konfliktowa. Graczem może być na przykład człowiek, przedsiębiorstwo. Każda strona wybiera pewną strategię postępowania, po czym zależnie od strategii własnej oraz innych uczestników każdy gracz otrzymuje wypłatę w jednostkach użyteczności. Zależnie od gry jednostki te mogą reprezentować, np. pieniądze. Teoria gier bada, jakie strategie powinni wybrać gracze żeby osiągnąć najlepsze wyniki.
„dylemat więzienia”- to jeden z najważniejszych problemów teorii gier. Wybór podyktowany interesem osobistym nie zawsze jest najlepszy dla danej osoby. Jednym z popularnych rozwiązań jest dobrowolne przyjęcie na siebie kary w przypadku, jeśli zerwie się współpracę, drugi natomiast będzie współpracował. Tak działają różne systemy honorowe, w tym świat przestępczy. Jeśli obie strony uczestniczą w tego typu systemie honorowym i są świadome tego u przeciwnika, mogą zaryzykować współpracę, na czym obie zyskają.
Jakimi cechami charakteryzuje się rynek oligopolistyczny?
Na rynku występuje kilku producentów , po stronie popytu może występować wielu konsumentów.
W jakim celu wykorzystujemy koncepcję „złamanej krzywej popytu”.
Wyjaśnia stałość cen w warunkach oligopolu (dlaczego nie zawsze przedsiębiorstwo dostosowując swe ceny do zmian kosztów) przyjmując:
-żadna firma nie jest skłonna zmienić ceny w obawie przed reakcją rywali,
- cena może być stała przy różnych kosztach marginalnych, których krzywe mieszczą się w obszarze nieciągłości linii utargu marginalnego.
Wyjaśnij przyczyny stabilności cen w warunkach rynku oligopolistycznego.
Powiązane z pktem 2 i def. Złamanej krzywej popytu.
5. Na czym polega gra zwana „dylematem więzienia”. W jaki sposób wyjaśnia ona zachowania uczestników kartelu.
To jeden z najważniejszych problemów teorii gier. Wybór podyktowany interesem osobistym nie zawsze jest najlepszy dla danej osoby. Jednym z popularnych rozwiązań jest dobrowolne przyjęcie na siebie kary w przypadku, jeśli zerwie się współpracę, drugi natomiast będzie współpracował. Tak działają różne systemy honorowe, w tym świat przestępczy. Jeśli obie strony uczestniczą w tego typu systemie honorowym i są świadome tego u przeciwnika, mogą zaryzykować współpracę, na czym obie zyskają.
7. Na czym polega przywództwo cenowe.
Polega na tym, że pozycja ekonomiczna poszczególnych oligopolistów nie jest z reguły jednakowa i najsilniejszy z nich ustala cenę, spełniając rolę przywódcy cenowego.
8. Porównaj trwałość takich porozumień monopolistycznych jak kartel i syndykat.
Większą trwałość - syndykat, ponieważ stanowi wyższą formę umowy kartelowej. Przedsiębiorstwa są ze sobą powiązane poprzez wspólne biuro sprzedaży, zakupu surowców. Umowa ta narzuca wpolna politykę cen i zbytu oraz wielkość produkcji.