WIDNOKRĄG , HORYZONT, ODLEGŁOŚĆ WIDNOKRĘGU,OBNIŻENIE WIDNOKRĘGU.
Podstawowe określenia:
LINIA PIONU - jest to linia łącząca miejsce obserwatora ze środkiem Ziemi
WYSOKOŚĆ OCZNA(h) - jest to wzniesienie oczu obserwatora nad powierzchnię morza , wyrażone w metrach lub w stopach.
HORYZONT ASTRONOMICZNY - płaszczyzna prostopadła do linii pionu i przechodząca przez środek Ziemi.
HORYZONT OBSERWATORA - płaszczyzna prostopadła do linii pionu , przechodząca przez oczy obserwatora i oddalona od powierzchni Ziemi o wysokość oczną.
WIDNOKRĄG - linia łącząca punkty styczności między powierzchnią Ziemi a tworzącą stożka prostego , którego wierzchołkiem są oczy obserwatora . Na morzu jest to linia styczności morza z nieboskłonem.
OBNIŻENIE WIDNOKRĘGU - jest to kąt zawarty między horyzontem obserwatora a linią przechodzącą przez oczy obserwatora i styczną do powierzchni Ziemi.
A Ho
h
d0
W
Rys.2. Obniżenie widnokręgu.
ODLEGŁOŚĆ DO WIDNOKRĘGU d0 - jest to odległość obserwatora do punktu, w którym promień oczny obserwatora jest styczny do powierzchni kuli ziemskiej.
Obliczenia odległości do widnokręgu sprowadzają się do znalezienia wartości obniżenia widnokręgu wyrażonego w minutach kątowych.
do = 1,93
gdzie : h- wysokość oczna [m]
do- odległość do widnokręgu w Mm
Ziemia otoczona jest powłoką z powietrza, w której następuje załamanie się promieni świetlnych ( refrakcja atmosferyczna ), toteż w wyniku refrakcji następuje wzrost odległości do widnokręgu o ok. 1/13 (8%).
ŚREDNIA ODLEGŁOŚĆ DO WIDNOKRĘGU(d ) -jest to zwiększona odległość do widnokręgu wskutek średniej refrakcji ziemskiej.
A' Ho
A d
W1
B
W
ŚREDNIE OBNIŻENIE WIDNOKRĘGU (k) -jest to zmniejszona o ok. 8% wartość obniżenia widnokręgu uwzględniająca średnią refrakcję.
k= ko-
k = 1,78
[Mm]
Średnia refrakcja ziemska r = < MA'W = ko - k
Średnia refrakcja ziemska występuje przy ciśnieniu atmosferycznym 1013 hPa , temperaturze powietrz 15°C, wilgotności względnej 60%, mierzonych na poziomie morza. W tych warunkach współczynnik refrakcji wynosi 0,16.
Współczynnik refrakcji (ro) możemy określić jako stosunek promienia kuli ziemskiej R do promienia okręgu po którym rozprzestrzenia się promień świetlny R1(większy 5-6 razy) (rys.4 ).
ro =
Wartość współczynnika refrakcji jest wartością zmienną ,ulega wahaniom w ciągu doby.
Średnia odległość widnokręgu d ( łuk AB ) w poniższych rozważaniach ,bez popełnienia większego błędu zostanie przyjęta jako cięciwa AB. Rozpatrując trójkąt A A' B ( rys.4) , a w nim kąt A = 90°+
, kąt B =
- r uwzględniając niewielką krzywiznę Ziemi (kąty C i r wynoszą kilka minut ) oraz nie zbyt dużą wysokość oczną obserwatora h, można zapisać:
Horyzont obserwatora
990
O'
Rys.4. Średnia odległość do widnokręgu..
Biorąc pod uwagę niewielkie wartości kątów C i r otrzymamy:
sin(90°+
sin
; więc
d=
podstawiając za : r=
otrzymamy
d=
czyli
d =
podstawiając do powyższego równania współczynnik refrakcji r0=0,16 oraz średni promień ziemski
wyliczony dla elipsoidy WGS - 84 wzorem
R =
Otrzymamy
d= 1,09
[Mm] ;
Wzór na średnią odległość do widnokręgu (d) przyjmie postać:
Jeżeli wysokość oczna h wyrażona jest w stopach to
d = 1,091
Średnie obniżenie widnokręgu (k) w minutach można wyliczyć ,jeśli do wyrażenia
k = C-2r podstawimy C=
; 2r=r0
otrzymamy
k=
(1- r0) podstawiając d =2,1
; r0 =0.16 oraz d = d' arc 1' , R = 34400.06953 Mm
Otrzymamy k =
k = 1,768
k = 0,97
ZASIĘGI WIDOCZNOŚCI ŚWIATEŁ I OBIEKTÓW.
H h
Rys.5. Zasięg geograficzny
Zasięg geograficzny (D) (Geographical Range ) -największa odległość , z której może być widoczny dany obiekt o określonym wzniesieniu nad poziom morza i przy danej wysokości ocznej obserwatora.
Zasięg geograficzny uwzględnia :
Wzniesienie oczu obserwatora nad poziom morza
Wzniesienie obiektu nad poziom morza
Krzywiznę Ziemi
Średnią refrakcję atmosferyczną
Zasięg geograficzny można wyliczyć wzorem:
D [Mm]= 2,1 (
Gdzie:h- wysokość oczna w metrach
H - wzniesienie obiektu nad poziom morza
Tablice Nawigacyjne oraz Spisy Świateł (List of Lights) podają w formie tablic, wartości zasięgów geograficznych w funkcji wzniesień obiektu i obserwatora nad poziom morza (rys 6).
Określanie zasięgu geograficznego z wykorzystaniem Admiralty List of Lights and Fog Signals( rys 6)
Rys.6.Fragment tablicy zasięgu geograficznego umieszczonej w Admiralty List of Lights and Fog Signals.
1)Przy : wzniesieniu oczu obserwatora h= 10m
a) wzniesieniu obiektu (elevation) H= 10 m D= 12,8 M
b) wzniesieniu obiektu (elevation) H= 20 m D= 15,5 M
2) Przy : wzniesieniu oczu obserwatora h= 20m
a) wzniesieniu obiektu (elevation) H= 10 m D= 15,5 M
b) wzniesieniu obiektu (elevation) H= 20 m D= 18,2 M
Im wyższe wzniesienie obserwatora i obiektu tym większy zasięg geograficzny
Określanie odległości do widnokręgu z wykorzystaniem Admiralty List of Lights and Fog Signals( rys 6):
1)Przy : wzniesieniu oczu obserwatora h= 10m
a) wzniesieniu obiektu (elevation) H=0 m d= 6,4 M
2) Przy : wzniesieniu oczu obserwatora h= 20m
a) wzniesieniu obiektu (elevation) H= 0 m d= 9,1 M
3)Przy : wzniesieniu oczu obserwatora h= 25m
a) wzniesieniu obiektu (elevation) H=0 m d= 10,2 M
Należy zwrócić uwagę na różnicę między pojęciami (rys.7):
Wzniesienie światła nad poziom morza (H2)-jest to fizyczna odległość między ogniskową źródła światła a powierzchnią morza w danej chwili
Wzniesienie obiektu nad poziom morza (H) - odległość od szczytu obiektu do powierzchni morza w danej chwili
Wysokość obiektu (a )-height- odległość od podstawy ,na której stoi obiekt do jego szczytu
Wzniesienie światła(H1 )- elevation-podawane na mapie lub w Spisie Świateł- odległość ogniskowej źródła światła do poziomu odniesienia dla wysokości ustalonego dla danego akwenu. Poziomem tym jest wysoka woda (najczęściej Średnia Wysoka Woda Pływu Syzygijnego MHWS ) lub w akwenach bezpływowych średni poziom morza.
Rys.7.Wysokość i wzniesienie światła oraz obiektu
Zasięg nominalny ( Nominal Range ) -jest to największa odległość , z której może być widoczne dane światło o kreślonej intensywności świecenia przy panującej widzialności meteorologicznej równej 10 Mm.
Wartości zasięgów nominalnych podawane są na mapach przy pozycji światła, po charakterystyce światła np.:
Fl R 4s 10m 12M
12 M - oznacza zasięg nominalny światła , a więc zobaczymy to światło z odległości 12 M ,jeżeli widzialność będzie wynosić 10 M i jeżeli zasięg geograficzny na to pozwoli (wystarczające wzniesienia światła i oczu
obserwatora).
OcWRG 15m 12-8 M
12-8 M - przykład podanych zasięgów dla trzech kolorów świateł :
światło białe -zasięg nominalny 12 M;
światło zielone - zasięg nominalny 8 M;
światło czerwone - zasięg nominalny 10 M
Iso WR 14 /12 M - przykład podanych zasięgów dla dwóch kolorów świateł :
światło białe - zasięg nominalny 14 M;
światło czerwone - zasięg nominalny 12 M.
W Admiralty List of Lights & Fog Signals podawane są :
Najczęściej zasięgi nominalne. Jeżeli jest inaczej , w uwagach specjalnych( Special Ramarks) odczytujemy informację pod nazwą państwa ,do którego należy światło,iż podaje się:
zasięg geograficzny dla wysokości ocznej 5 m lub zasięg optyczny jeżeli jest on mniejszy. W przypadku braku informacji w uwagach specjalnych należy przyjąć , iż w Spisie Świateł podany jest:
zasięg optyczny dla widzialności 20 M ,pomnożony przez współczynnik 0,85.
Zasięg optyczny (Luminous Range)- jest to największa odległość z której może być dostrzeżone dane światło o określonej intensywności w określonym momencie tzn. przy ustalonej widzialności meteorologicznej panującej w danym momencie.
Zasięg nominalny równy jest zasięgowi optycznemu, jeżeli widzialność panująca w czasie obserwacji wynosi 10 Mm. W warunkach widzialności mniejszej od 10 Mm zasięg optyczny będzie mniejszy od nominalnego i odwrotnie, gdy widzialność jest większa od 10 Mm ,wówczas zasięg optyczny osiąga wartość większą od zasięgu nominalnego.
Wartości zasięgów optycznych sprawdzamy dwoma metodami:
mierząc odległość za pomocą radaru do światła zidentyfikowanego ,w momencie gdy pojawiło się na widnokręgu;
wykorzystując diagram „Luminous Range Diagram” zawarty w „Admiralty List of Lights and Fog Signals”.
Argumentami wejściowymi do diagramu są:
zasięg nominalny -z mapy
widzialność meteorologiczna - określona wcześniej.
Stosując metodę b do wyliczenia zasięgu optycznego należy pamiętać o podstawowej zasadzie, mianowicie:
Zobaczymy światło z odległości jaką wyznacza zasięg optyczny pod warunkiem, że zasięg geograficzny będzie równy bądź większy od zasięgu optycznego, a więc
Zasięg geograficzny
zasięg optyczny
Jeżeli zasięg geograficzny będzie mniejszy od zasięgu optycznego należy oczekiwać, że światło będzie zobaczone z odległości równej zasięgowi geograficznemu. Przed momentem ujrzenia światła możliwa będzie do zobaczenia łuna światła zza widnokręgu.
the fire is visible: |
|
the fire isn't visible: |
|
Widzialność meteorologiczna (Visibility ) - jest to największa odległość , z której można dostrzec i rozpoznać czarny obiekt odpowiednich rozmiarów na widnokręgu . W nocy -największa odległość , z której można dostrzec ten obiekt gdyby oświetlenie wzrosło do dziennego. Widzialność meteorologiczną powinno określać się w momencie znikania obiektu na widnokręgu.
Podsumowując , zasięg widzenia obiektów i świateł uzależniony jest od następujących czynników:
wzniesienie obserwatora nad poziom morza -im większe wzniesienie tym większy zasięg widzenia
wzniesienie obiektu , światła nad poziom morza ( elevation ) -im większe wzniesienie tym większy zasięg widzenia
intensywność świecenia źródła światła - latarnie morskie posiadające światła o dużej intensywności, będą widoczne z większej odległości niż np. pławy ,których intensywność świecenia jest niewielka
widzialność meteorologiczna panująca w czasie obserwacji ( deszcz, śnieg, mgła, pył, opary- zmniejszają wartość widzialności meteorologicznej.
refrakcja atmosferyczna - warunki atmosferyczne odbiegające od średnich mogą zwiększyć lub zmniejszyć zasięg widzenia
właściwości obiektu i tła - kształt, kolor, kolor światła ,kolor tła ,obecność innych świateł
właściwości oczu obserwatora
ZASTOSOWANIE DIAGRAMU „LUMINOUS RANGE DIAGRAM”.
Diagram „Luminous Range Diagram” (rys.8 ) zawarty jest w każdym volumie „Admiralty List of Lights and Fog Signals”. Argumentami wejściowymi do diagramu mogą być dowolne dwie dane z poniższych:
Luminous Range - zasięg otyczny- oś pionowa
Nominal Range - zasięg nominalny -górna oś pozioma
Intensity in candelas - intensywność świecenia źródła światła wyrażona w kandelach - dolna oś pozioma
Visibility - widzialność meteorologiczna w milach morskich -krzywe umieszczone wewnątrz diagramu
Znając wartość dwóch argumentów wejściowych można odczytać szukaną wartość. Wykorzystanie diagramu w praktyce sprowadza się do znalezienia wartości zasięgu optycznego lub widzialności meteorologicznej.
Wykorzystanie diagramu celem sprawdzenia widzialności meteorologicznej (rys. 8 ).
LUMINOUS RANGE DIAGRAM
NOMINAL RANGE IN SEA MILES
Rys.8. „Luminous Range Diagram”
W celu sprawdzenia widzialności meteorologicznej panującej w momencie obserwacji należy ustalić dwie wartości:
zasięg nominalny(z mapy lub ze Spisu Świateł ) lub intensywność świecenia światła( ze Spisu Świateł)
zasięg optyczny- odległość zmierzona do światła w momencie pojawienia się jego na widnokręgu
Przykład 1
Zasięg nominalny NR = 17,5 Mm odczyt : widzialność V= 2 Mm
Zasięg optyczny LR = 5 Mm
Przykład 2
Zasięg nominalny NR = 17,5 Mm odczyt : widzialność V= 8,5 Mm
Zasięg optyczny LR = 15 Mm
Przykład 3
Zasięg nominalny NR = 17,5 Mm odczyt : widzialność V = 10 Mm
Zasięg optyczny LR = 17,5 Mm
Zasięg optyczny równy jest zasięgowi nominalnemu jeżeli widzialność meteorologiczna w czasie obserwacji wynosi 10 Mm. Im większa widzialność meteorologiczna tym większy zasięg optyczny.
Rys. 9 .Wykorzystanie diagramu celem określenia widzialności meteorologicznej.
W przypadku lekko oświetlonej linii brzegu , do diagramu należy wejść zasięgiem nominalnym, któremu odpowiada na dolnej skali wartość intensywności świecenia. Intensywność należy zmniejszyć 10 -cio krotnie (podzielić przez 10 ) .Punkt przecięcia zmniejszonej wartości intensywności z zasięgiem optycznym wyznacza wartość widzialności meteorologicznej (rys. 9 )
Dla powyższych przykładów ( NR= 17,5Mm, LR1=5Mm, LR2=15Mm ) przy identyfikacji światła stojącego na lekko oświetlonej linii brzegu widzialność wyniesie:
W przykładzie 1 : 3 Mm
W przykładzie 2 : 15 Mm
Jeżeli światło było identyfikowane na tle oświetlonego miasta, wówczas do diagramu wchodzimy intensywnością zmniejszoną 100 krotnie oraz odległością, z której zidentyfikowano światło( zasięg optyczny) otrzymując dla powyższych przykładów wartości panujących widzialności meteorologicznych (rys. 9 ):
W przykładzie 1 : 4,9 Mm
W przykładzie 2 :widzialność > od 20 Mm
Wykorzystanie diagramu „Luminous Range Diagram” do odczytu zasięgu optycznego.
Pragnąc poznać największą odległość ,z jakiej będzie możliwe dostrzeżenie światła i jego zidentyfikowanie w warunkach panującej w danym momencie widzialności meteorologicznej, a więc poznanie wartości zasięgu optycznego należy ustalić następujące dane (rys.10):
zasięg nominalny (z mapy lub ze Spisu Świateł ) lub intensywność świecenia światła( ze Spisu Świateł)
widzialność meteorologiczną V- ustaloną wcześniej
Przykład 1
Zasięg nominalny = 14 Mm odczyt : zasięg optyczny LR= 8,7 Mm
Widzialność V= 5 Mm
Przykład 2
Zasięg nominalny = 14 Mm odczyt : zasięg optyczny LR = 14 Mm
Widzialność V= 10 Mm
Przykład 3
Zasięg nominalny = 14 Mm odczyt : zasięg optyczny LR = 22Mm
Widzialność V = 20 Mm
Rys.10 odczyt zasięgu optycznego
Wartości zasięgów optycznych odczytanych z diagramu ( rys10 ) będą faktycznie największą odległością, z której zobaczymy dane światło przy danej widzialności meteorologicznej, pod warunkiem, że zasięg geograficzny będzie równy lub większy od odczytanych wartości zasięgów optycznych .Oznacza to, iż światło i obserwator muszą być wystarczająco wysoko wzniesieni nad poziom morza ,by obserwator dostrzegł je z odległości jaką podaje zasięg optyczny.
Rozpatrzmy przykład 3 ,w którym zasięg optyczny wyniósł 22 Mm. Więc gdyby panowała widzialność 20 Mm moglibyśmy zobaczyć światło ,którego zasięg nominalny wynosi 14 Mm z maksymalnej odległości 22Mm.Czy na pewno każdy obserwator oddalony od tego światła maksymalnie 22 Mm zobaczy je? Załóżmy :
wzniesienie światła H = 30 m
wzniesienie obserwatora 1 , h1= 10 m
wzniesienie obserwatora 2 , h2= 20 m
wzniesienie obserwatora 3 , h3= 30 m
Zasięgi geograficzne wyniosą:
- dla obserwatora 1 : D1 =17,5 Mm
- dla obserwatora 2 : D2 =20,2 Mm
dla obserwatora 3 : D3 =22,2 Mm
(zasięgi odczytano z tabeli umieszczonej Admiralty List of Lights ( rys.6 )
W naszym przykładzie tylko obserwator 3 zobaczy latarnię z odległości 22 Mm, gdyż jest wystarczająco wysoko wzniesiony nad poziom morza. Natomiast obserwator 1 zobaczy latarnię z maksymalnej odległości 17,5 Mm. Obserwator 2 zobaczy omawianą latarnię z maksymalnej odległości 20,2 Mm
Wykorzystując omawiany diagram do odczytu zasięgu optycznego światła umieszczonego na tle lekko oświetlonej linii brzegu należy pamiętać o 10-cio krotnym zmniejszeniu intensywności świecenia , a w przypadku tła mocno oświetlonego 100-tu krotnie zmniejszyć intensywność świecenia źródła światła. Wchodzimy więc do diagramu zasięgiem nominalnym , dla którego odczytujemy pionowo w dół intensywność. Intensywnością zmniejszoną 10-cio lub 100-tu krotnie wchodzimy ponownie do diagramu odnajdując punkt przecięcia z krzywą widzialności meteorologicznej, którego odcięta wskazuje wartość zasięgu optycznego( rys. 10 )
Dla danych (NR= 14M V1=5M, V2 = 10M, V3= 20M )z powyższych przykładów odczytamy z diagramu następujące wartości zasięgów optycznych LR(rys . ):
Lekko oświetlona lina brzegu mocno oświetlona linia brzegu
Przykład 1:(NR= 14M V1=5M) LR = 6,1 M LR = 3,8 M
Przykład 2 :(NR= 14M V1=10M) LR = 9,4 M LR = 5,4 M
Przykład 3 :(NR= 14M V1=20M) LR = 13,5 M LR = 7,1 M
Rys.10. Wykorzystanie diagramu celem określenia zasięgu optycznego.
Rys.11. Zasięg geograficzny mniejszy od zasięgu optycznego.
Na rys. 11 przedstawiono sytuację , w której zasięg geograficzny jest mniejszy od zasięgu optycznego odczytanego z diagramu. W tej sytuacji obserwator będąc w większej odległości od latarni niż wartość zasięgu geograficznego zobaczy początkowo łunę światła , która w momencie zbliżenia do latarni do odległości równej zasięgowi geograficznemu przekształci się w widok normalnego światła latarni. Odległość równa zasięgowi geograficznemu jest tą odległością ,z której obserwator zobaczy i zidentyfikuje światło o dużej intensywność i przy widzialności powodującej iż zasięg optyczny jest większy od zasięgu geograficznego.
Rys.12. Zasięg geograficzny równy zasięgowi optycznemu.
W przypadku, gdy zasięg optyczny jest mniejszy od zasięgu geograficznego ( rys. 13 ), obserwator zobaczy światło
z odległości równej zasięgowi optycznemu. Mimo wystarczających wzniesień światła i obserwatora, intensywność świecenia lub widzialność są zbyt małe by móc dostrzec światło z odległości większej niż zasięg optyczny.
Rys. 13 Zasięg geograficzny większy od zasięgu optycznego.
IDENTYFIKACJA ŚWIATEŁ NAWIGACYJNYCH.
Identyfikacja świateł opiera się na znajomości następujących elementów:
kolor światła
rodzaj światła
okres światła
Stosowane kolory świateł to:
Skrót na mapie polskiej skrót na mapie brytyjskiej
biały (white) b W
czerwony (red ) c R
zielony (green ) z G
żółty ( yellow ) ż Y
niebieski (blue ) n Bu
fioletowy (violet ) f Vi
pomarańczowy (orange ) pm Or (tylko na mapie w serii międzynarodowej)
bursztynowy (amber) Am (tylko na mapie w serii międzynarodowej)
Okres światła - czas wyrażony w sekundach obejmujący pełną sekwencję złożoną z poszczególnych faz świeceń i zaciemnień powtarzanych cyklicznie.
Faza światła- pojedynczy element sekwencji np. świecenie, zaciemnienie.
Rodzaje świateł.
Charakterystyki świateł dzielimy na trzy grupy :
Stałe
Rytmiczne
Zmiennobarwne
Stałe- światło świecące w sposób ciągły , nie zmieniające natężenia ani koloru
Rytmiczne-światło charakteryzujące się regularnym rytmem powtarzanych sekwencji.
Zmiennobarwne- światło świecące na przemian różnymi kolorami
CHARAKTERYSTYKI ŚWIATEŁ |
|||
|
Skrót stosowany na mapach Admiralicji Brytyjskiej |
Skrót stosowany na mapach polskich |
Ilustracja - świecenie - zaciemnienie - okres |
|
F |
S |
|
RYTMICZNE : |
|||
PRZERYWANE (OCCULTING ) - czas trwania świecenia w okresie jest większy od czasu zaciemnienia. - w przerywanych grupowych i złożonych w nawiasie podawane są ilości zaciemnień stanowiących grupę powtarzaną cykliczne. - w przerywanych grupowych i złożonych czas trwania świeceń w okresie jest większy lub równy czasowi wszystkich zaciemnień w okresie |
|||
Occulting |
Oc |
P |
|
Group occulting |
Oc (3) |
P ( 3 ) |
|
Composit Group Ccculting |
Oc (2+1) |
P ( 2+1) |
|
IZOFAZOWE (ISOPHASE)- czas trwania świecenia równa się czasowi zaciemnienia. |
|||
Isophase |
Iso |
I |
|
BŁYSKOWE (FLASHING)
|
|||
Flashing
|
Fl |
B |
|
Group flashing |
Fl ( 2) |
B ( 2 ) |
|
Composite Group flashing |
Fl (2 + 1) |
B (2+1 ) |
|
Long Flashing |
LFl |
Bl |
|
MIGAJĄCE ( QUICK ) - całkowity czas świeceń w okresie jest krótszy od całkowitego czasu zaciemnień
- błyski powtarzane są z częstotliwością
|
|||
Quick |
Q |
M |
|
Group Quick
|
Q (2 ) |
M (4 ) |
|
Interruped quick
|
I Q |
MP |
|
SZYBKO MIGAJĄCE ( VERY QUICK )
|
|||
Very quick |
VQ |
MV |
|
Group very quick |
VQ (3 ) |
MV (3 ) |
|
Interruped very quick |
IV Q |
MVP |
|
BARDZO SZYBKO MIGAJĄCE (ULTRA QUICK )
|
|||
Ultra quick |
UQ |
|
|
Interruped ultra quick |
IUQ |
|
|
KODU MORSA (MORSE CODE )
Morse'a. |
|||
|
Mo (K ) |
Mo (K ) |
|
|
Mo (AR ) |
Mo (AR ) |
|
|
Mo ( 4 ) |
Mo (4 ) |
|
ROZBŁYSKOWE ( FIXED AND FLASHING ) - światło stałe wzmacniane w regularnych odstępach czasu błyskami lub grupą błysków ( grupowe) o większej intensywności świecenia.
|
|||
Fixed and Flashing
|
FFL |
R |
|
Fixed and group flashing |
FFl (2) |
R (2) |
|
ZMIENNOBARWNE (ALTERNATING )- światło widoczne ze stałego kierunku z morza jako światło z regularną zmianą barwy. Światła zmiennobarwne mogą posiadać cechy świateł ww. rytmicznych i wówczas pomiędzy świeceniami barwnymi występują zaciemnienia, których sumaryczny czas trwania w okresie musi spełniać wymogi dla światła o określonym charakterze tzn. jest krótszy od czasu świeceń gdy jest to światło przerywane lub dłuższy w przypadku np. światła Fl. |
|||
Alternating |
Al. WGR |
Zm bzc |
|
Alternating Flashing |
Al. Fl WR |
|
|
Grupowe błyskowe Alternating Group Flashing |
Al. Fl RW |
|
|
Grupowe błyskowe Alternating Group Flashing |
Al. Fl WWRR |
|
|
Przerywane Alternating Occulting
|
Al. Oc WG |
|
|
Alternating Group Occulting |
Al. Oc WGR |
|
|
Rozbłyskowe Alternating Fixed and Flashing |
AlFWFl R |
|
|
Rozbłyskowe grupowe Alternating Fixed and Group Flashing |
AlFWFlGR |
|
|
Rozbłyskowe grupowe Alternating Fixed and Groupe Flashing |
AlFWFl (3)G |
|
|
Rozbłyskowe złożone Alternating Fixed and Composite Group Flashing |
AlFWFlWRR |
|
|
UWAGA !!!
W G R
Dokonując identyfikacji światła należy kolejno ustalić następujące cechy światła:
Zmiennobarwność- przynajmniej dwie barwy następujące bezpośrednio po sobie lub z zaciemnieniami między nimi
Rodzaj światła- identyfikujemy zliczając ilość świeceń w czasie 1 minuty (światła pojedyncze) -ustalamy czas świeceń i zaciemnień stanowiących okres - który jest dłuższy?
Obliczamy grupy i okres - w światłach rytmicznych, poza przerywanymi i izofazowymi grupy złożone są z błysków . W światłach przerywanych grupy tworzą zaciemnienia.
Pamiętajmy, iż z zapisu na mapie IQ, IVQ, IUQ nie wynika ile błysków stanowi grupę.
Poniżej przedstawiono przykłady identyfikacji przy znajomości poszczególnych faz świeceń i zaciemnień składających się na okres światła .Stosowane skróty :
Fl - flash,świecenie,
ec- eclipse,zaciemnienie
fl 0.5, ec 1,fl 0.5, ec 6, fl 0.5, ec 1, fl 05, ec 10 - WHITE
- Fl(2+2)W20s , B(2+2)b20s
fl 2, ec 2, fl 2, ec 6 NIEBIESKIE
- LFl(2)Bu12s , Bl(2)12s
WHITE fl 0,3 , ec 14,7, RED fl 0.3, ec 14,7
- AlFlWR30s , ZmBbr30s
Ec 1.5, fl2, ec 1.5, fl 5 - RED
-Oc(2)R10s , P(2)c10s
Fl 3, ec 2, fl 3, ec 5 - ŻÓŁTE
- LFL(2)Y13s , Bl(2)ż 13s
W fl 0.1, ec 4.9, W fl 0.1, ec 4.9, R fl 0.1, ec 4.9
- AlFlWWR15s, ZmBbbc15s
Fl 0.3, ec 1.7, fl 0.3, ec 3.7, fl 0.3, ec 7.7 - FIOLETOWE
- Fl(2+1)Vi14s , B(2+1)f`4s
Ec 1.5, fl 3 - ZIELONE
- OcG4.5s , Pz4.5s
Przykłady podawanych informacji o światłach na mapach Admiralicji Brytyjskiej:
Fl (2) WRG 12s 20m 18- 14M (rys.14 )
Fl (2)- światło o charakterze błyskowego grupowego o 2 błyskach stanowiących grupę powtarzaną w regularnych odstępach czasu po których następuje dłuższa przerwa
WRG - kolory świateł w odpowiednich sektorach .Każdy kolor posiada swój sektor świecenia ,w którym charakterystyka jest taka sama , ale kolor inny np.:
Rys.14.Światło sektorowe
Światło Fl(2)W widoczne jest w sektorze od 335°-015° (40°), wielkość sektora 40°, kierunki podawane z morza
Światło Fl(2)R widoczne jest w sektorze od 015°do 035° (20°), wielkość sektora 20°, kierunki podawane z morza
Światło Fl(2)G widoczne jest w sektorze od 310°do 335° (25°), wielkość sektora 25°, kierunki podawane z morza
12 s - okres światła , na który w naszym przypadku składają się czasy 2 świeceń, przerw między nimi oraz czas długiego zaciemnienia
20m - wzniesienie (elevation )ogniskowej źródła światła nad poziom odniesienia dla wysokości
18M zasięg nominalny światła białego
14M - zasięg nominalny światła zielonego.!6M- zasięg nominalny światła czerwonego
AlWR 6s 30m 14/12M ( rys 15 )
Al. - światło zmiennobarwne, widoczne ze stałego kierunku jako światło o przynajmniej 2 barwach, może świecić dookoła widnokręgu lub sektorowo . Na mapie o dużej skali sektor będzie naniesiony
Światło AlWR widoczne w sektorze od 270° do 000°( 90°)-kierunki podawane są z morza
WR - barwy światła widoczne bezpośrednio jedna po drugiej bez zaciemnień między nimi
6s - okres światła składający się z czasów świeceń świateł W, R , G
30m - wzniesienie ogniskowej źródła światła nad poziom odniesienia dla wysokości
14M - zasięg nominalny światła białego
12M - zasięg nominalny światła czerwonego
Dir Iso WRG (rys.16 )
Dir( directional light ) - oznacza światło kierunkowe świecące bardzo wąskim sektorem podejściowym . Boczne sektory mogą być zaciemnione lub posiadać inną charakterystykę lub inną barwę światła
Iso - rodzaj światła - izofazowe - czas świecenia równy czasowi zaciemnienia
WRG- barwy światła ( biały, czerwony, zielony ) użyte w różnych sektorach
Rys.16.Światła kierunkowe.
sign |
diagram |
course differing |
||
|
|
to port (left) |
none |
to starboard (right) |
direction light |
|
|
|
|
Ldg Lts Oc 4s& Oc R4s ( rys.17 )
Ldg (leading lights )- nabieżnik świetlny- dwa światła lub więcej (w naszym przypadku dwa), umieszczonych na znakach stałych w taki sposób ,że linia łącząca znaki wyznacza bezpieczną drogę nad dnem statku. Na mapie o małej skali może być naniesiona pozycja tylko jednego znaku
Oc 4s - charakterystyka tylnego światła , brak koloru oznacza barwę światła białą
Oc R - charakterystyka przedniego światła
Ldg Lts 270°
Rys.17.Nabieżnik.
EGY
PT Port of ALEXANDRIA
PORT OF IJMUIDEN Leading Lights 100,5° - Front and Rear exactly in line
sign |
diagram |
course differing |
||
|
|
to port (left) |
none |
to starboard (right) |
leading lights |
|
|
|
|
Lts in line -światła w linii (linia świateł )- światła ustawione w sposób wyznaczający linię najczęściej namiaru niebezpiecznego np. .:granica toru wodnego, granica toru pogłębionego , linia izobaty niebezpiecznej ( rys.18 )
Lts in line 270°
FlR FlR
Rys.18.Światła w linii.
Błędy w oświetleniu.
Blaski i błyski mogą trwać krócej niż podano przy obserwacji z dużej odległości
Światło rozbłyskowe może być pomylone ze światłem błyskowym z powodu większego natężenia błysków niż
światła stałego, obserwując je z dużej odległości
Zasięg świateł pław może ulec zmniejszeniu wskutek nachylenia pławy pod wpływem wiatru, prądu , falowania
Podczas mglistej pogody:
Światła białe mogą mieć zabarwienie czerwone
Granice sektorów świateł mogą ulec przesunięciu, sektor światła białego może ulec odchyleniu w kierunku sektorów świateł kolorowych ( przy osiadaniu kropel wody lub kryształów lodu na szybach latarni)
Światło zmiennobarwne , przy dużej odległości może być pomylone z innym z powodu mniejszych zasięgów świateł kolorowych
Zasięgi świateł kolorowych są mniejsze od światła białego
Światła mogą być nie dozorowane
2
28
k0
B
k
k0
k0
k0
o
r
M
O
90°-C/2
90°-C/2
90°+C/2
r
r
C/2
k
C
h
h
h
O
R
R1
2r
widnokrąg
A'
A
B
d0
D
+
h [m]
h [feet]
Fl(2)W
Fl(2)G
Fl(2)R
Rys.1.Widnokrąg
Rys.15.Światło zmiennobarwne sektorowe.
Z rys . 2 :
< HoAW = < ko - obniżenie widnokręgu.
Łuk BW w Mm jest odległością do widnokręgu d0
Załamanie się promieni świetlnych ku górze powoduje zmniejszenie obniżenia widnokręgu z k0 do k oraz zwiększenie odległości widnokręgu d ( łuk AB ) .
Kąt k = < HoA'M - średnie obniżenie widnokręgu
NABIEŻNIK GALERIOWA-MŁYNY