Projekt zagospodarowania złoża kruszywa naturalnego „Alex I”
Autor opracowania:
Serwik Justyna
Nr 126619
Wrocław, styczeń 2005r.
Spis treści
I. Część opisowa
Wstęp - Przedmiot, podstawa prawna i zakres opracowania
Położenie i granice udokumentowanego złoża.
Określenie granic projektowanego obszaru i terenu górniczego.
System eksploatacji kopaliny.
Zagrożenia mogące wpłynąć na bezpieczeństwo eksploatacji.
Proces przeróbczy kopaliny i sposób gospodarowania odpadami.
Zapobieganie niekorzystnym wpływom kopalni na środowisko.
Wody pochodzące z górotworu.
Klasyfikacja zasobów.
Straty w zasobach przemysłowych.
Postępowanie z zasobami nieprzemysłowymi.
Rekultywacja.
Analiza ekonomiczna.
II. Część tabelaryczna projektu.
III. Część graficzna projektu zagospodarowania złoża.
Szkic granic bilansowych złoża
Mapa rozpoczęcia eksploatacji (wg stanu po zakończeniu udostępniania złoża) 1:2000
Mapa po zakończeniu eksploatacji 1:2000
Mapa klasyfikacji zasobów 1:2000
Profile wyrobiska odkrywkowego 1:200
Przekrój geologiczno-górniczy 1:2000/200
Zasoby złoża "Alex I” według stanu na 31.12.2004 r.
Lp. |
Wyszczególnienie |
Kubatura zasobów (m3) |
Ilość zasobów (Mg) |
1 |
Zasoby bilansowe |
4 090 222 |
5 930 821,9 |
2. |
Zasoby przemysłowe |
4 029 816 |
5 843 233,2 |
3. |
Zasoby nieprzemysłowe |
60 406 |
87 588,7 |
4. |
Straty eksploatacyjne |
161 193,1 |
233 730 |
5. |
Straty poza eksploatacyjne |
1 170 410 |
1 697 094,5 |
6. |
Zasoby operatywne |
2 859 408 |
4146141,6 |
7. |
Wskaźnik wykorzystania zasobów przemysłowych |
0,95 |
I. Część opisowa
Wstęp - Przedmiot, podstawa prawna i zakres opracowania
Podstawą wykonania niniejszego projektu zagospodarowania złoża jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28.12.2001r. (Dz. U. Nr 157, poz. 1866), które zarządza wykonanie PZZ dla istniejącego lub projektowanego obszaru górniczego, w którym będzie prowadzona eksploatacja złoża, lub wydzielonej jego części, przewidzianej do zagospodarowania w okresie ważności koncesji. Projekt zagospodarowania złoża dołączony jest do wniosku o udzielenie koncesji.
Projekt określa optymalny wariant wykorzystania zasobów złoża w wyniku analizy warunków ogólnych, geologicznych i morfologicznych jego położenia. Oceniono pozytywnie możliwość uzyskania zamierzonego wydobycia kopaliny, oraz zaproponowano sposób wydobycia i scharakteryzowano środki techniczne umożliwiające osiągnięcie celu.
Obliczono również możliwy do uzyskania stopień wykorzystania zasobów w ustalonych granicach obszaru górniczego, które pokrywają się z granicami udokumentowanego złoża.
Określone w projekcie zasoby przemysłowe stanowią wystarczającą bazę zasobową dla przewidywanej kopalni. Zaprojektowano miejsce i sposób udostępnienia złoża, tymczasowego składowania skał nadkładu, kolejności i kierunków eksploatacji, oraz odstawy urobku.
Położenie i granice udokumentowanego złoża
Złoże piasku formierskiego położone jest w województwie wrocławskim, na terenie gminy Ścinawa. Pokład ma miąższość 12 m, przy czym cała warstwa rozdzielona jest przerostem o miąższości 1 m, tworząc dwa pokłady o miąższości 6 m każdy. Pokład zalega poziomu i jest słabo zróżnicowany
Parametry jakościowe piasków formierskich (odlewniczych):
uziarnienie - drobnoziarniste, poniżej 3 mm,
średnia gęstość objętościowa - 1,45 t/m3
W najbliższym sąsiedztwie nie są przewidywane żadne kopalnie towarzyszące. Okoliczny teren jest niezalesiona, brak cieków wodnych oraz jakichkolwiek zabudowań niezwiązanych bezpośrednio z pracami geologiczno-górniczymi. Obszar górniczy pokryty jest roślinnością trawiastą.
Po uwzględnieniu wyżej wymienionych czynników nie odnajduje się uwarunkowań prawnych, ochrony środowiska i lokalizacji obiektów zakładu górniczego ograniczających możliwość eksploatacji złoża lub jego części.
Określenie granic projektowanego obszaru i terenu górniczego
Granice zaprojektowanego obszaru górniczego zostały wytyczone przez otwory wiertnicze, z których na podstawie prób geologicznych określono złoże o najlepszej jakości, uzasadnione ekonomicznie. Zakłada się objęcie eksploatacją całego złoża w jego udokumentowanych granicach, to jest na powierzchni około 340 852 m2. Granice obszaru górniczego przedstawia szkic dołączony do projektu zagospodarowania złoża..
Udostępnienie złoża dla piętra I będzie usytuowane w północno-zachodniej części złoża poprzez uformowanie rampy zjazdowej o kącie nachylenia ok 3°.
Miejscem składowania odpadów górniczych i nadkładu będzie w początkowej fazie eksploatacji zwałowisko zewnętrzne formowane do momentu wybrania kopaliny z pietra III. Po uzyskaniu odpowiednich możliwości technologicznych czyli warunków przestrzennych dla pracy zwałowarki będzie prowadzone zwałowanie zewnętrzne.
System eksploatacji kopaliny.
Eksploatacja będzie prowadzona selektywnie ze względu na obecność wewnętrznego nadkładu w złożu kopaliny. System eksploatacji kopaliny głównej tj. kruszywa naturalnego i kopalin towarzyszących (przerost i nadkład) będzie się odbywał przy zastosowaniu koparek jednonaczyniowych typu UB-162-1. Kopalina główna oraz towarzysząca będą transportowane samochodami do zakładu przeróbczego oraz na zwałowiska.
Rozpoczęcie budowy wkopu udostępniającego, poprzedzą prace rozpoczęciem odwadniania górotworu. Wynikający z warunków hydrogeologicznych duży współczynnik filtracji narzuca odwadnianie sposobem studziennym z wyprzedzeniem dwuletnim. Z powierzchni terenu wykonana zostanie sieć studni odwodniających. Woda wypompowana przy pomocy pomp zostanie skierowana do osadników, a następnie do elementów sieci hydrostatycznej.
Odwadnianie powierzchniowego:
Przewidziano sieć rowów zabezpieczających wyrobisko przed dopływem wody powierzchniowej z obszaru zlewni kopalni. Sieć będzie rozwijana w miarę postępu frontu roboczego kopalni.
Odwadnianie zwałowiska wewnętrznego:
Odwadnianie będzie się odbywało poprzez sieć rowów odwadniających, drenów żwirowych oraz sączków ceramicznych. Istnienie tej sieci odwadniającej oraz sieci odprowadzającej wody z powierzchni będzie powodowało sprowadzanie wody do najniższego punktu w odkrywce, gdzie będzie znajdował się zbiornik wodny. Woda ze zbiornika będzie wypompowywana przy pomocy pomp (stacja pomp - przepompownia), a następnie kierowana będzie do osadników, a dalej do najbliższego cieku.
Przewidziano również stację badawczą (laboratorium), która będzie się zajmować badaniem stopnia zanieczyszczenia wód odprowadzanych z kopalni oraz zapobiegać będzie odprowadzaniu wód o niedopuszczalnym stężeniu zanieczyszczeń stosując odpowiednie środki zapobiegawcze.
Z uwagi na możliwe przypadki przybierki stropu złoża podczas zdejmowania nadkładu, oraz konieczność usunięcia warstwy nadkładu wewnętrznego przewiduje się powstanie pewnych minimalnych strat eksploatacyjnych - w granicach około 4 % zasobów przemysłowych.
Zagrożenia mogące wpłynąć na bezpieczeństwo eksploatacji.
W trakcie trwania eksploatacji nie ma żadnych zagrożeń, które mogłyby wpłynąć na bezpośrednie utrudnienia w eksploatacji.
Jedynym zagrożeniem mogły być warunki hydrogeologiczne, dla których zakres, środków zapobiegawczych został szczegółowo zaplanowany. Zachowanie podstawowych zasad BHP przy użytkowaniu maszyn, przyjęcie konta nachylenia generalnego dla gliny wilgotnej w celu zachowania styczności oraz przyjęcie odpowiednich pasów bezpieczeństwa pozwoli uniknąć zagrożeń związanych z eksploatacją.
Określenie przewidywanej wielkości wydobycia kopalin,
Przewiduje się że wydobyta kopalina główna będzie miała 2 566 727,90 m3 objętości. Będzie ona kierowana do zakładu przeróbczego zlokalizowanego na wschód od terenu górniczego. Kopalina towarzysząca (przerost) i nadkład będą zwałowane z myślą o przyszłym wykorzystaniu w procesie rekultywacji.
Wydobywana kopalina nie podlega procesom przeróbczym, po wydobyciu spełnia warunki handlowe, dlatego też nie przewiduje się występowania odpadów przeróbczych.
Zapobieganie niekorzystnym wpływom kopalni na środowisko.
Kopalnia prowadzić będzie stałą kontrolę wpływu eksploatacji na środowisko naturalne. W okolicy planowanej kopalni znajduje się ciek, do którego będzie odprowadzana woda opadowa zbierana w rowach odwadniających
Wybudowane zostaną osadniki, oczyszczalnia ścieków oraz stacja badawcza (laboratorium) prowadząca stałą kontrolę zanieczyszczeń emitowanych przez kopalnię. W przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązujących przepisów w tym zakresie, zakład podejmie odpowiednie kroki zaradcze przewidziane ustawą. Jednocześnie zarząd kopalni zobowiązuje się do stosowania wszelkich dostępnych środków zaradczych przeciw ewentualnym szkodom, jak również do nie korzystania z technologii sprzyjających dewastacji środowiska lub systematycznego ich wycofywania.
Wody pochodzące z górotworu.
Projekt eksploatacji dla złoża nie przewiduje odwadniania górotworu, z uwagi iż nie ma takiej potrzeby. Teren górniczy nie jest zagrożony zalewem wód. Zbierane w rowach odwadniających (na zboczach) wody opadowe, będą odpompywane i wtłaczane do pobliskiej rzeki, odległej o 1200 m od terenu górniczego.
Klasyfikacja zasobów.
Część złoża w której nastąpiło udostępnienie, czyli uformowanie skarp, ramp zjazdowych oraz pola manewrowego na poziomie została wliczona do zasobów przemysłowych, a dokładniej do strat poza eksploatacyjnych. Technologia wydobycia tej części kopaliny byłaby ekonomicznie nieopłacalna, natomiast konieczne jest zachowanie ramp zjazdowych i dróg transportowych w celu maksymalnego wykorzystania zasobów złoża. W przypadku zmiany technologii eksploatacji pozwalającej na zmniejszenie strat eksploatacyjnych przewiduje się minimalizację tychże strat, z maksymalizacją wykorzystania zasobów przemysłowych złoża.
Brak zabudowań oraz dróg nie wymaga ustalania filarów ochronnych na terenie obszaru górniczego.
Wielkość zasobów przemysłowych i nieprzemysłowych została określona przy pomocy iloczynu powierzchni przekroju poprzecznego oraz miąższości zasobów.
Straty w zasobach przemysłowych.
Straty powstałe na wskutek eksploatacji koparkami jednonaczyniowymi możemy podzielić na:
stropowe
spągowe
Łączna wielkość strat w zasobach przemysłowych została określona na 4% wielkości zasobów przemysłowych. Straty te związane są z technologią pracy koparek jednonaczyniowych - straty w okolicach stropu i spągu kopaliny.
Straty związane z budową złoża pomijamy, ponieważ jest to złoże kategorii A o bardzo dogodnych warunkach eksploatacji i bardzo małym zróżnicowaniu miąższości kopaliny.
Wskaźnik wykorzystania zasobów przemysłowych złoża
Wskaźnik obliczono według wzoru:
Gdzie:
Wz — wskaźnik wykorzystania zasobów
Qw- zasoby przemysłowe pomniejszone o straty eksploatacyjne
Qp- zasoby przemysłowe
Qnp - zasoby nieprzemysłowe
Postępowanie z zasobami nieprzemysłowymi.
Zasoby nieprzemysłowe przyjmuje się za straty, gdyż, znajdują się w obrębie zubożania się pokładu złożowego przechodząc w stopniowy zanik. Zasoby nie przemysłowe stanowią, więc obwiednie złoża tworzącą skarpy bezpieczeństwa wokół wyrobiska górniczego.
Rekultywacja.
Rozpoczęcie rekultywacji przewidziano w momencie przejścia na system zwałowania wewnętrznego. Zbocza zostaną odpowiednio ukształtowane i obsiane trawami, zasadzone zostaną gatunki drzew przystosowanych do wzrastania w trudnych warunkach glebowych, a jednocześnie o znacznym przyroście rocznym. Nastąpi regulacja stosunków wodnych poprzez budowę niezbędnych obiektów i urządzeń hydrotechnicznych Odtwarzanie gleb realizowane będzie również poprzez przykrywanie skarp humusem pozyskiwanym wcześniej z terenów przeznaczonych pod odkrywkę i zwałowisko. W miarę prowadzenia rekultywacji przewidziano również stworzenie miejsc służących wypoczynkowi okolicznej ludności oraz pracowników kopalni.
W projekcie uwzględnia się budowę sieci dróg użytku publicznego, oraz budynków mieszkalnych dla wczasowiczów.
Analiza ekonomiczna.
Warunki ekonomiczne dla prowadzonej eksploatacji i wykorzystania złoża są dogodne i wynikają z dużego zapotrzebowania na eksploatowany surowiec.
II. Część tabelaryczna projektu.
Podstawowe parametry złoża
powierzchnia złoża bilansowego |
340 852 m2 |
średnia grubość złoża |
12 m |
średnia grubość nadkładu |
5 m |
powierzchnia występowania zasobów przemysłowych |
335 818 m2 |
powierzchnia występowania zasobów nieprzemysłowych |
5 034 m2 |
zasoby bilansowe piasków formierskich w kategorii C1 - stan na dzień 31.12.2004 r. |
5 930 821,9 Mg
|
- zasoby przemysłowe piasków formierskich |
5 843 233,2 Mg |
- zasoby nieprzemysłowe |
87 588,7 Mg |
straty eksploatacyjne przewidywane |
233 730 Mg |
ilość nadkładu zalegająca w obszarze projektowanej eksploatacji |
1 704 260 m3 |
Zbiorcze zestawienie zasobów piasków formierskich w złożu "Alex I”
według stanu na 31.12.2004 r.
Lp. |
Wyszczególnienie |
Kubatura zasobów (m3) |
Ilość zasobów (Mg) |
1 |
Zasoby bilansowe |
4 090 222 |
5 930 821,9 |
2. |
Zasoby przemysłowe |
4 029 816 |
5 843 233,2 |
3. |
Zasoby nieprzemysłowe |
60 406 |
87 588,7 |
4. |
Straty eksploatacyjne |
161 193,1 |
233 730 |
5. |
Straty poza eksploatacyjne |
1 170 410 |
1 697 094,5 |
6. |
Zasoby operatywne |
2 859 408 |
4 146 141,6 |
7. |
Wskaźnik wykorzystania zasobów przemysłowych |
0,95 |
Współrzędne punktów w lokalnym układzie współrzędnych
Numer poziomu |
Numer naroża |
Współrzędne naroży |
Rzędna terenu |
||
|
|
X [m] |
Y [m] |
|
|
Poziom 1 - nadkładowy |
1I |
Strop |
20,00 |
24,00 |
108,0 |
|
|
Spąg |
23,00 |
27,00 |
102,5 |
|
2I |
Strop |
404,00 |
22,00 |
108,0 |
|
|
Spąg |
401,00 |
25,00 |
102,5 |
|
3I |
Strop |
404,00 |
70,00 |
108,0 |
|
|
Spąg |
401,00 |
73,00 |
102,5 |
|
4I |
Strop |
778,00 |
82,00 |
108,0 |
|
|
Spąg |
775,00 |
85,00 |
102,5 |
|
5I |
Strop |
760,00 |
540,00 |
108,0 |
|
|
Spąg |
757,00 |
537,00 |
102,5 |
|
6I |
Strop |
456,00 |
534,00 |
108,0 |
|
|
Spąg |
456,00 |
531,00 |
102,5 |
|
7I |
Strop |
4,00 |
408,00 |
108,0 |
|
|
Spąg |
- |
- |
- |
Poziom 2 - kopalina |
1II |
Strop |
36,00 |
42,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
42,00 |
48,00 |
96,5 |
|
2II |
Strop |
390,00 |
48,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
382,00 |
54,00 |
96,5 |
|
3II |
Strop |
392,00 |
86,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
384,00 |
92,00 |
96,5 |
|
4II |
Strop |
760,00 |
98,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
754,00 |
104,00 |
96,5 |
|
5II |
Strop |
746,00 |
516,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
740,00 |
510,00 |
96,5 |
|
6II |
Strop |
458,00 |
512,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
458,00 |
506,00 |
96,5 |
|
7aII |
Strop |
78,00 |
294,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
86,00 |
286,00 |
96,5 |
|
7bII |
Strop |
98,00 |
318,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
106,00 |
314,00 |
96,5 |
|
7cII |
Strop |
28,00 |
298,00 |
102,5 |
|
|
Spąg |
34,00 |
294,00 |
96,5 |
Poziom 3 - nadkład wewnętrzny |
1III |
Strop |
50,00 |
56,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
52,00 |
58,00 |
95,5 |
|
2III |
Strop |
374,00 |
62,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
372,00 |
64,00 |
95,5 |
|
3III |
Strop |
376,00 |
100,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
374,00 |
102,00 |
95,5 |
|
4III |
Strop |
746,00 |
112,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
744,00 |
114,00 |
95,5 |
|
5III |
Strop |
732,00 |
496,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
730,00 |
494,00 |
95,5 |
|
6III |
Strop |
458,00 |
490,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
458,00 |
488,00 |
95,5 |
|
7aIII |
Strop |
104,00 |
378,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
108,00 |
376,00 |
95,5 |
|
7bIII |
Strop |
122,00 |
302,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
126,00 |
302,00 |
95,5 |
|
7cIII |
Strop |
42,00 |
282,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
44,00 |
280,00 |
95,5 |
|
8 |
Strop |
352,00 |
432,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
348,00 |
428,00 |
95,5 |
|
9 |
Strop |
344,00 |
460,00 |
96,5 |
|
|
Spąg |
340,00 |
458,00 |
95,5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Poziom 4 - kopalina |
1IV |
Strop |
64,00 |
72,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
72,00 |
78,00 |
89,5 |
|
2IV |
Strop |
358,00 |
78,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
352,00 |
84,00 |
89,5 |
|
3IV |
Strop |
360,00 |
114,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
354,00 |
122,00 |
89,5 |
|
4IV |
Strop |
730,00 |
128,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
722,00 |
134,00 |
89,5 |
|
5IV |
Strop |
718,00 |
476,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
712,00 |
470,00 |
89,5 |
|
6IV |
Strop |
460,00 |
470,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
460,00 |
464,00 |
89,5 |
|
7aIV |
Strop |
138,00 |
344,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
144,00 |
340,00 |
89,5 |
|
7bIV |
Strop |
132,00 |
288,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
136,00 |
284,00 |
89,5 |
|
7cIV |
Strop |
58,00 |
266,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
64,00 |
260,00 |
89,5 |
|
10 |
Strop |
382,00 |
412,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
374,00 |
416,00 |
89,5 |
|
11 |
Strop |
368,00 |
446,00 |
95,5 |
|
|
Spąg |
376,00 |
440,00 |
89,5 |
Materiały źródłowe
Projektowanie kopalni część I i VII(Praca zbiorowa pod redakcją Sewera Wiśniewskiego)
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28.12.2001 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać projekty zagospodarowania złóż. (Dz. U. Nr 157, poz. 1866)
Prawo Geologiczne i Górnicze wg stanu prawnego na dzień 21 sierpnia 2004