Każdy z bloków Filmoteki, przedstawia niezwykle ciekawe, a zarazem wartościowe filmy. Każdy z nich chce nam coś powiedzieć, nakłonić do przemyśleń albo udzielić odpowiedzi na nurtujące pytania. Spośród wszystkich lekcji najbardziej zaciekawiło mnie zagadnienie „Kim jestem?”. Omówione zostały w niej dwa filmy: „Zmruż oczy” oraz „Gadające głowy”. Nie udzielają one odpowiedzi na pytanie postawione w tytule bloku. Wręcz przeciwnie - to one zmuszają do głębszych refleksji na ten temat. Jak to powiedział Tadeusz Lubelski: „Jest w nich coś sokratycznego”.
Pierwszy film, wyreżyserowany przez Andrzeja Jakimowskiego, nosi tytuł „Zmruż oczy”. Głównym bohaterem jest Jasiek- stróż pilnujący pegeeru. Mieszka, jak to zostało powiedziane w trakcie jednego z dialogów w filmie, na końcu świata. Jest tam razem z Eugeniuszem, miejscowym dziwakiem recytującym grecką poezję oraz „Sosnuszczkiem”, nastoletnim chłopakiem. Gdy się dokładniej przyjrzymy postaci stróża, dostrzeżemy w nim mądrego nauczyciela, posiadającego ogromną wiedzę o życiu. Wraz z kolejnymi epizodami filmu, dzieli się nią z nami.
Kolejną bohaterką jest „Mała”- dziesięcioletnia dziewczynka, która ucieka z domu toksycznych rodziców. Szuka schronienia u byłego korepetytora. Tak się składa, że jest nim właśnie Jasiek. Dziewczynka kradnie różne rzeczy, w zasadzie do niczego jej nie potrzebne. Robi to tylko po to, by zwrócić na siebie uwagę dorosłych. Gdy składa obietnicę, że nie będzie więcej kraść, nauczyciel udziela jej azylu, zapewniając że jej nie wyda. Spokojną akcję filmu, zakłóca pojawienie się rodziców „Małej”. Martwią się oni o córkę, co jest całkowicie zrozumiałe. Dziewczynka jednak nie chce wracać do domu, gdzie wszystko opera się na materializmie.
„- Nie musiała kraść.
- Musiała. Gdyby nie nakradła, nikt nie zwróciłby na nią uwagi.
- W domu wszystko się kręci wokół niej!
- Jak tutaj wokół tego słupka. Ale wszyscy go omijają i nikt z nim nie chce gadać.”
Taka rozmowa nawiązała się między matką „Małej”, a stróżem. Próbuje on przekazać kobiecie, że dziewczynka nie potrzebuje nowej zabawki, czy pieniędzy. Ważniejsza jest rozmowa, wspólne spędzanie czasu. Jak słyszymy w kolejnym dialogu, dla rodziców ważne są inne morale:
„-No więc co uważa twój tata?
- Uważa, że pan jest zerem... Nie ciekawi pana dlaczego tak powiedział?
- Ciekawi mnie. Dlaczego tak powiedział?
- Nie ma pan kobiety, ani przyjaciół i nie umie pan zrobić nic pożytecznego. Nawet samochodu pan nie ma.”
Który z bohaterów właściwie postrzega świat? Jaka jest nasza pozycja w tej kwestii? Jakie wartości są dla nas najważniejsze? Na to pytanie każdy osobiście powinien sobie odpowiedzieć.
Drugi film jest dziełem Krzysztofa Kieślowskiego. Nosi on tytuł „Gadające głowy”. Składa się 44 krótkich wywiadów, z różnymi osobami- od jednolatka do stuletniej kobiety. Każdej z nich zadawane są pytania: Ile masz lat? Kim jesteś? Czego być chciał? Odpowiedzi są różne. Każdy jest kimś innym - nie ma dwóch jednakowych osób. W filmie tym widzimy również, jak różne są ludzkie pragnienia i jak zmieniają się one wraz z wiekiem, statusem społecznym czy też wykonywanym zawodem.
Niektóre odpowiedzi nas bawią, inne skłaniają do refleksji. Są osoby które odpowiadają, gorzko żartując, jak np. mężczyzna który mówi: „ Jestem inżynierem chemikiem. A obecnie - piję.” Zastanawiająca jest również wypowiedź staruszki, która po śmierci męża godzi się z losem i mówi, że nic nie chce od życia, ma wszystko co mogła mieć.
Podsumowując oba filmy: nasze życie wymaga udzielenia sobie odpowiedzi na pytanie: „Kim jestem?”. Dopiero jeśli to zrobimy, będziemy mogli zmienić w sobie to, co nam się nie podoba. Oglądając „Zmruż oczy” zrozumiałam, jak ważne jest odnalezienie własnej tożsamości oraz ustalenie w swoim życiu hierarchii wartości moralnych. Dowiedziałam się również, że nie należy zwracać uwagi na pozory. Aby dostrzec prawdziwą wartość danej osoby, trzeba zajrzeć do jej wnętrza. Natomiast po obejrzeniu filmu „Gadające głowy”, zaczęłam sobie sama próbować odpowiedzieć na pytania zadane przez autora. Doszłam do wniosku, że wbrew pozorom, nie jest to łatwe zadanie.