Uzasadnienie dla retardacji przekształcania zasobów środowiskowych
Retardacja - termin pochodzi z języka łacińskiego (retardatio, opóźnienie) i oznacza opóźnienie, spowolnienie procesów przyrodniczych, procesów rozwojowych człowieka, zjawisk w biosferze i innych. W aspekcie ochrony środowiska jest to działanie mające na celu spowolnienie eksploatacji zasobów przyrodniczych świata oraz powszechnego konsumpcjonizmu.
Ze względu na duży stopień zanieczyszczenia, zniszczenia i eksploatacji środowiska, jego zasobów, nasuwa się konieczność zwolnienia tempa produkcji w przemyśle.
Retardować - spowalniać wykorzystanie zasobów.
Cel retardacji - przywrócenie równowagi przyrodniczej
… Im lepiej i łatwiej się żyje tym więcej „przybywa” ludzi, im więcej ludzi tym trudniej o zachowanie zasad retardacji …
… Kształtuje się pewna odmienność pomiędzy ludnością wiejską a miejską bowiem na wsi, życie ludzi bardziej zbliżone jest do naturalnego, nie tak intensywnego jak w mieście …
Zasoby:
niewyczerpywane, zaliczamy do nich takie, których eksploatacja nie zagraża ich wyczerpaniem. Np. energia prądów morskich, wód płynących, wiatrów, światła słonecznego. Są to przede wszystkim zasoby energetyczne, dające szanse uzyskania źródła energii. Główny wysiłek ludzki powinien być skierowany na opracowanie metod racjonalnego i najbardziej efektywnego wykorzystania niewyczerpywanych zasobów.
Wyczerpywane- to takie, które w wyniki eksploatacji mogą uleć całkowitemu wyczerpaniu i zniszczeniu. Wyczerpywalność zależy od intensywności pozyskiwania ich przez człowieka
a)zasoby odnawialne np. wegiel kamienny, ropa.
b) nieodnawialne - złoża surowców mineralnych i energetycznych, rudy metali, skały, w wielu przypadkach organizmy żywe i całe biocenozy. Pokłady węgla kamiennego tworzyły się przez około 300 milionów lat, a węgla brunatnego około 200mln. Przy tak szybkim tempie wydobycia, tych zasobów nie starczy prawdopodobnie nawet na 300lat.
UNESCO ogłosiło Dekadę Edukacji dla Zrównoważonego rozwoju (2005-2014), wiele ludzi podejmuje działania w zakresie znalezienia drogi dla szybszego wdrażania koncepcji w życie. Nie jest to łatwe gdyż oznacza to ogromne zmiany dotychczasowych sposobów myślenia, organizacji świata oraz przyzwyczajeń- w tym między innymi znalezienie drogi do zwiększenia zakresu powszechnego korzystania z takich działań jak retardacja.
RETARDACJA- (opóźnienie) spowolnienie materialnego przekształcania świata, wobec powszechnego obecnie konsumpcjonizmu i sposobu pojmowania postępu gospodarczego. W powiązaniu ze zrównoważonym rozwojem polega na konieczności ograniczania łapczywości i rozrzutności w stosunku do dóbr przyrodniczych, z których powstają dobra używane przez człowieka. W wersjach bardziej stanowczych pojawia się potrzeba zwolnienia tempa produkcji przemysłowej i wprowadzenia innych kryteriów postępu i dobrobytu.
Każdy z nas może przyczynić się do retardacji
-działania w zakładach pracy na rzecz wdrażania różnych form tzw. Ekologicznej analizy cyklu życia produktu
-ograniczanie zakupu dotychczas używanych artykułów (ograniczanie swojej konsumpcji)(ludziom brak rozsądku jak mogą mieć więcej )
-zmiana dotychczasowych (obciążających środowisko przyrodnicze i społeczne) nawyków
-oszczędzanie wody, prądu, gazu zarówno w gospodarstwach domowych, jak i w miejscu pracy, miejscach publicznych, zieleni zwłaszcza w miastach
-rzucanie palenia papierosów, ograniczanie stosowania środków chemicznych i kosmetyków
-zaangażowanie w organizację segregacji odpadów, oddawanie zużytych sprzętów AGD do fachowej utylizacji
-używanie rowerów
-rezygnacja z kupowania nadmiaru rzeczy
Milenijna Ocena Ekosystemu
Człowiek od zawsze ingerował w naturalne procesy przyrodnicze. Problemem pozostaje dzisiaj jednak skala naszej ingerencji. Populacja ludzka czerpie niezliczone korzyści ze środowiska naturalnego w postaci dóbr i usług, takich jak: woda, żywność, drewno, energia. Naturalne ekosystemy stanowią także źródło wielu ratujących życie środków leczniczych. Dobrobyt każdej populacji ludzkiej na całym świecie jest całkowicie i bezpośrednio zależny od usług ekosystemowych. Niestety poziom wielu korzyści, które czerpiemy z natury, w ciągu ostatnich 50 lat gwałtownie spadł, gdyż dramatycznie zmniejszyła się różnorodność biologiczna (utrata bioróżnorodności- 6-17gatunków/godz).
Największa ocena ekosystemu jakiejkolwiek się podjęto to Milenijna Ocena Ekosystemu. Raport analizował usługi świadczone przez człowieka- pokarm, woda, kontrola erozji, rekreacja, wartości estetyczne). Oceniono, że 60% usług świadczonych przez ekosystemy zostało zniszczonych albo wykorzystywanych w sposób nieracjonalny.
Hipoteza wypadających nitów
Istnieje tzw. Hipoteza wypadających nitów, według której każdy gatunek odgrywa jakąś znaczącą rolę w ekosystemie, tak jak nity spajające konstrukcję, np. most. Można sobie wyobrazić, że codziennie każdy przechodzień wyjmuje z niego na pamiątkę jeden nit. Przez bardzo długi czas nic się nie dzieje, aż nadejdzie moment, gdy pojawi się kolejna osoba, wyjmie nit i całość się zawali. Tak właśnie dzisiaj postępujemy z przyrodą, nie zdając sobie sprawy jakie będą ostateczne skutki naszej działalności. Co takiego złego robimy? Przede wszystkim dokonujemy destrukcji środowiska naturalnego poprzez nadmierną eksploatację, zanieczyszczenie, wprowadzanie elementów obcych do środowiska, które niszczą lub wypierają naturalne składniki. Wycięcie wielu setek km2 lasów prowadzi do nieodwracalnych zmian, powstanie tam np. pastwisko, jednak całe bogactwo tamtejszej przyrody zanika i tego procesu nie da się odwrócić. Biocenozy są bogate lecz także niezwykle wrażliwe- wszystkie elementy są ze sobą spasowane.- i nie dziwne ze ludzie tak robia od zawsze wycinali drzewa itp. teraz to ma zasiag globalny bo jest ich o wiele więcej niż w prehistorii.
Ślad ekologiczny
Ziemia to około 51mld ha, z czego obszar produkcyjny to około 11,3mld ha. Ślad ekologiczny jest pierwszym narzędziem mierzącym, jak dużo powierzchni ziemi i wody potrzeba do wytworzenia zasobów, które konsumujemy na co dzień, oraz do przetworzenia naszych odpadów. Na każdego z nas przypada około 2 ha. Ale jakiej ziemi ? Niepokojące jest jednak to, że dzisiaj ślad ekologiczny dla polski wynosi 4ha. Presja na środowisko naturalne nasiliła się. W 2007 r. po raz pierwszy w historii ludności, więcej ludzi zamieszkiwało tereny miejskie niż wiejskie.
Fast-food a środowisko
Fast - food oznacza szybkie jedzenie, czyli byle jakie odżywianie się. To bardzo wygodne jedzenie. Można przecież mieć niedrogi posiłek w niespełna pięć minut. Ten sposób odżywiania może zniszczyć nasze zdrowie a także zdrowie naszej planety - ziemi. Jest to może smaczny i wygodny posiłek ale płacimy za niego dużo - zdrowiem i zanieczyszczeniem środowiska.
W barach szybkiej obsługi dostajemy opakowanie i pudełko z papieru, pojemnik lub woreczek na frytki, papierowy kubek na napój, papierową serwetkę, do tego słomki, a wszystko na koniec pakowane jest do dużej papierowej torby lub tekturowego pudełka. Następnie to wszystko ląduje w koszu…
Rezygnacja z tego typu posiłków, lub ograniczenie ich spożycia ograniczy ilość wytwarzanych odpadów, oraz wpłynie pozytywnie na nasze zdrowie.
Jakie są mocne strony retardacji?
-większe szanse na dobrobyt przyszłych pokoleń
-utrzymywanie odnawialnego poziomu zasobów biologicznych
-ograniczenie ekspansji przemysłowej człowieka, ocalenie krajobrazów i ekosystemów
-ograniczenie zanieczyszczenia środowiska odpadami
-ograniczenie zanieczyszczenia powietrza, wody, gleb
-dostosowanie rozwoju oraz ilości zużywanych dóbr do potencjału naszej planety
-zachowanie odpowiednie dużych powierzchni niezmienionych regionów celem poprawnego funkcjonowania ekosystemów
-zracjonalizowanie pojęcia zdrowej satysfakcji, radość z posiadania rzeczy potrzebnych, a nie nadmiaru luksusów
-szansa na zachowanie równowagi między „mieć” i „być”
-poprawa stosunków międzyludzkich (środowisko społeczne)
Druga połowa XX wieku to czas ogromnych przemian. Na korzyść środowiska
1992 - To przełom w myśleniu o środowisku. Organizacja Narodów Zjednoczonych zwołuje kolejną konferencję. Tym razem jest to Szczyt Ziemi w Rio de Janeiro. Powstaje tam bardzo ważny dla świata dokument - to Agenda 21. Jest to międzynarodowy program działań w perspektywie XXI wieku, który uwzględnia kompleksowe podejście do problemów ochrony środowiska i rozwoju.
Mija 5 lat - w Nowym Jorku odbywa się specjalna sesja Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Podczas tej sesji zostaje podsumowany pięcioletni okres realizacji zasad ekorozwoju w skali globu, regionów i krajów oraz realizacje zaleceń Agendy 21 w okresie od 1992 do 1996 roku. W Nowym Jorku określone zostają podstawowe problemy i wyznaczone kierunki działań globalnych na następne 5 lat, czyli do roku 2002. Człowiek się jednoczy.
Koniec XX wieku - właściwie już jego druga połowa. Człowiek zaczyna myśleć.
O sobie, o następnych pokoleniach. Do tej pory myślał tylko o sobie. Nie zastanawiał się, co zostawi po sobie swoim dzieciom, wnukom, następnym.
Powoli, bardzo powoli zaczyna działać. Zaczyna działać w myśl powiedzenia: "Nie odziedziczyliśmy Ziemi po naszych przodkach, pożyczyliśmy ją od naszych dzieci". Nie każdy jednak działa. Wielu myśli nadal tylko o sobie. Wkroczyliśmy w wiek XXI… pytanie co przekażemy następnym pokoleniom?
W warunkach codziennego wyrzekania się starych przyzwyczajeń i wysiłków na rzecz retardacji, ocalenie przyrody zabezpieczającej warunki trwania globalnej populacji gatunku ludzkiego nabiera praktycznego i realnego znaczenia. Niestety nadal może funkcjonować ludzka zachłanność i konsumpcjonizm w różnej postaci, od których może bronić nas właśnie pojęcie retardacji, zabezpieczające przed degradacją i uzależnieniem. Musimy być więc czujni i nie pozwalać sobie na zachłanność w obrębie świata oraz chronić środowisko przed naszymi nagannymi zachowaniami.
Co powoduje, że działalność człowieka powoduje groźne i rozległe straty środowisku, przenoszące się na stan naszego zdrowia, samopoczucia, jakość życia? Przyczyna nie leży po stronie „nadwrażliwości” środowiska, lecz tkwi w nas samych - w naszych złych przyzwyczajeniach, lekceważeniu zwyczajów. Warto wspomnieć o zasadzie zrównoważonego rozwoju: czyli nieprzenoszeniu uciążliwości środowiskowych na przyszłe pokolenia i pozostawienie im zasobów ziemskich w stanie nawet wzbogaconym.
Przyroda pojawia się w codziennych praktykach, takich jak spacery po parku i wiejskiej okolicy, pływanie, jazda samochodem i wyprowadzanie psa. Takie praktyki uważa się za podwyższające poziom życia i pogłębiające więź z rodzinnymi stronami, dlatego warto dbać o środowisko i wybierać alternatywne „Zycie”.
Uzasadnieniem dla retardacji powinno być zrozumienie dzisiejszej sytuacji świata i kraju a także dostrzeżenie potrzeb naszych potomnych.
Pojęcie „wspólnej łodzi" mówi, że wszyscy mamy udział w tych samych skończonych zasobach Ziemi i środkach służących rozwojowi oraz że jeśli nie nauczymy się współpracować jako jeden globalny byt, ryzykujemy wspólną katastrofą. Nie wiem czy lepiej przestrzegac tej zasady czy tez nie lecz wiem tylko jedno gdyby stała się taka sytuacja ze nie przestrzegalibyśmy nikt by tego nie robił na świecie i jak prorokują dopadła by nas katastrofa - to ja bardzo sie z tego cieszę bo sama jestem częścią natury która sama sie reguluje i wtedy by zadziałała i gdybym już nie starczyło mi sił na przetrwanie to odeszła bym z tego świata z duma i honorem. A moja zasada jest rozsądna gospodarność mojego terenu ze względu na szacunek i hojnośc jakim obdarowuje mnie ziemia i natura. Być może wprowadzanie zasady retardacji może nauczy szacunku innych ale jeżeli ma to wymiar polityczny to jest to dziura w płocie !
Retardację rozwoju społeczno- gospodarczego rozumianą jako spowolnienie materialnego przekształcania środowiska, osiągnąć można w wyniku:
Zmniejszenia konsumpcji
Zmniejszenia produkcji przemysłowej szczególnie opartej na wykorzystywaniu surowców nieodnawialnych
Zmniejszanie presji na przestrzeń
Przekształcenie świadomości społecznej, polegającej na odejściu od oceny postępu, dobrobytu, jakości życia w kierunku związanym z jakością środowiska, spójnością społeczną.
Czy to nie jest sprzeczne z równoważonym rozwojem który ma za zadanie rozwiązac problem głodu na swiecie? A zmniejszenie produkcji ma na celu ograniczenie konkurencji a tym samym spadak wzrostu gospodarczego i zubożenie firm itp. …