Procesor

Procesor (CPU - centralna jednostka wykonawcza) to układ scalony, którego działanie polega na wykonywaniu instrukcji programów. Nadzoruje on i synchronizuje prace wszystkich urządzen w komputerze.

Płyta Główna

Płyta główna (ang. mainboard) jest jednym z najważniejszych elementów komputera. To na niej znajduje się gniazdo procesora, układy sterujące, sloty i porty. Bezpośrednio na płycie instalowane są również karty rozszerzeń oraz niektóre urządzenia peryferyjne. Od stabilności i jakości wykonania płyty głównej zależy wydajność całego systemu. Obowiązujący w starszych konstrukcjach standard Baby-AT został już całkowicie wyparty przez specyfikację ATX. Płyty standardu ATX różnią się między sobą liczbą gniazd PCI I ISA, oraz ilością pomięci RAM, która może być zainstalowana na płycie. Zmiany oferowane przez normę ATX usuwają pewne niedociągnięcia dotychczasowych konstrukcji. Typowa płyta tego standardu przypomina konstrukcję Baby-AT obróconą o 90 stopni. Nowsza specyfikacja ściśle określa położenie procesora, który teraz nie jest umieszczany na przeciw slotów PCI i ISA, dzięki czemu możliwy jest bezproblemowy montaż kart rozszerzeń pełnej długości. Dodatkowo norma ATX zapewnia programową kontrolę zasilania, co umożliwia automatyczne wyłączenie komputera przez system operacyjny (najczęściej po zamknięciu systemu). Zaletą jest również możliwość wykorzystania wentylatora zasilacza także do chłodzenia radiatora procesora, co wydatnie zmniejsza poziom hałasu wytwarzanego przez komputer. Nowością jest zastosowanie jednoczęściowego gniazda zasilającego. Jest to istotne, ponieważ dotychczas stosowane na konstrukcjach Baby-AT dwuczęściowe złącze można było przypadkowo odwrotnie podłączyć i tym samym narazić na zniszczenie płytę główną oraz inne podłączone komponenty. Na płycie ATX umieszczono obok złączy portów I/O standardowo gniazda PS/2 dla klawiatury oraz myszki. Należy zauważyć także, że złącza pamięci umieszczono bardziej w okolicy środka, co zazwyczaj ułatwia dostęp do modułów pamięci. Modyfikacji uległo położenie zintegrowanych kontrolerów FDD i IDE, które przesunięto bardziej na zewnątrz w kierunku wnęk na napędy. Pozwala to nieco przerzedzić pajęczynę przewodów rozpiętą nad płytą.

Pamięć RAM

Pamięć RAM (Random Access Memory)

Podstawowy rodzaj pamięci o dostępie swobodnym, nieodzowny w każdym komputerze, przechowujący całość lub część bieżąco wykonywanego programu. Pamięć operacyjna pozostaje w stałym kontakcie z procesorem, dla którego logicznie przedstawia uporządkowany ciąg komórek zaadresowanych od 0 do 2n, przy czym n oznacza liczbę bitów rejestru adresowego procesora. Pamięć operacyjna może być zrealizowana jako pamięć stała lub pamięć zapisywalna.
Rozmiar (pojemność) pamięci operacyjnej, oprócz szybkości procesora, charakteryzuje możliwości komputera. Współczesne komputery PC z reguły dysponują dziesiątkami megabajtów pamięci operacyjnej. Takich ilości pamięci wymagają programy stosujące interfejsy graficzne.

Porty Komputera

Komputer korzysta z licznych urządzeń zewnętrznych typu: klawiatura, mysz, drukarka itd. W celu umożliwienia połączenia komputera z tymi urządzeniami posiada on złącze nazywane portem. Port to złącze w komputerze umożliwiające podłączenie urządzeń zewnętrznych. W przypadku komputerów klasy IBM PC rozróżniamy porty szeregowe i równoległe. Porty szeregowe oznaczane są w zależności od ich liczby, odpowiednio COM1, COM2 itd. Dla odmiany porty równoległe są oznaczane LPT1, LPT2, itd. Zasadnicza różnica pomiędzy nimi polega na ich wyglądzie oraz sposobie kodowania przesyłanych sygnałów (prędkości transmisji). W przypadku płyt nowej generacji mamy do czynienia z tzw. portem USB (Universal Serial Bus). Pozwala on dołączyć do komputera urządzenia peryferyjne, np. drukarkę, skaner, mysz itd. Tym samym może on z powodzeniem zastępować port szeregowy i równoległy, zapewniając jednocześnie większą szybkość transferu danych. Urządzenia łączone z komputerem za pomocą portów nazywane są popularnie urządzeniami peryferyjnymi. Przykładem połączenia przez port szeregowy, np. COM1, jest połączenie myszki z komputerem, natomiast przez port równoległy, np. LPT1, możemy połączyć z komputerem drukarkę.

Karta Dźwiękowa

Karta Dzwiękowa: Karta rozszerzeń pozwalająca na odgrywanie oraz nagrywanie na komputerze dźwięku w formie plików muzycznych. Karty muzyczne umożliwiają także podłączenie do nich głośników, wzmaczniacza, mikrofonu oraz urządzeń MIDI.

Obecnie w prawie każdym pececie znajduje się jakaś karta dźwiękowa. Najważniejszą jej częścią składową, jest przetwornik A/D-D/A (analog/digital-digital/analog), zmieniający sygnał analogowy w cyfrowy i odwrotnie, odpowiedzialny za nagrywanie i odtwarzanie plików WAV. Proces nagrywania nazywany jest samplingiem. Poziom (głośność) sygnału wejściowego, pochodzącego np. z mikrofonu lub wejścia LINE IN jest mierzony w określonych odstępach czasu, zaś wynik pomiaru zapisywany w pliku WAV. Znajduje się w nim również informacje o parametrach nagrania, mających wpływ na jakość dźwięku i zapotrzebowanie na wolne miejsce na dysku.

Modem

Modem służy do przekazywania informacji w postaci cyfrowej, odbierania jej i wysyłania. Obecnie jednym z najpopularniejszych jego zadań jest łączenie się z komputerów domowych z Internetem, nie jest to jednak jedyna rzecz, jaką potrafi robić. Najważniejszym parametrem, jakim charakteryzuje się modem, jest szybkość przesyłania danych cyfrowych i szybkość wysyłania faksów. Współczesne modemy potrafią wymieniać dane z szybkością 56 Kb/s (w standardach x2 lub K56Flex), a wysyłać faksy z szybkością 14,4 Kb/s. Wiele jednak zależy od jakości linii telefonicznej: gdy podczas połączenia pojawią się zakłócenia, szybkość transmisji spada. Im szybszy jest modem, tym jest droższy, ale szybszy modem oszczędza rachunki telefoniczne, ponieważ pozwala ściągnąć potrzebny ci plik w krótszym czasie. Modemy nowszych typów używają protokołów kontroli błędów, co pozwala poradzić sobie z usterkami na linii i kompresji danych, dzięki której niektóre typy informacji mogą być przesyłane nawet szybciej, niż wskazywałaby na to maksymalna szybkość danego modemu. Oprócz modemów podłączanych do zwykłych linii telefonicznych istnieją także modemy ISDN, działające na cyfrowych liniach ISDN. Pozwalają one na łączenie się z szybkością 64 KB/s albo - gdy zostaną połączone w pary - z szybkością 128 Kb/s. Innymi, rzadziej jeszcze używanymi modemami, są modemy telewizji kablowej pozwalające na połączenie komputera z siecią telewizji kablowej, a przez nią - z Internetem.

Karta Graficzna

Karta graficzna, często określana też mianem akcelerator grafiki, to element komputera tworzący sygnał dla monitora.

Podstawowym zadaniem karty graficznej jest przechowywanie informacji o tym jak powinien wyglądać obraz na ekranie monitora i odpowiednim sterowaniu monitorem. Pierwsze karty graficzne potrafiły jedynie wyświetlać znaki alfabetu łacińskiego ze zdefiniowanego w pamięci karty generatora znaków - tryb tekstowy. Kolejna generacja kart graficznych potrafiła już wyświetlać w odpowiednim kolorze poszczególne punkty (piksele) - tryb graficzny. Nowoczesne procesory graficzne udostępniają wiele funkcji ułatwiających i przyśpieszających pracę programów. Możliwe jest narysowanie odcinka, trójkąta, wieloboku, wypełnienie ich zadanym kolorem lub wzorem, tzw. akceleracja 2D. Większość kart na rynku posiada również wbudowane funkcje ułatwiające tworzenie obrazu przestrzeni trójwymiarowej, tzw. akceleracja 3D. Niektóre posiadają zaawansowane algorytmy potrafiące na przykład wybrać tylko widoczne na ekranie elementy z przestrzeni.

Dysk Twardy

Jest to urządzenie którego nie widać, ale jest bardzo ważne w systemie komputerowym. Zapisuje się na nim programy, system operacyjny i dane aplikacji. To właśnie na nim zapisujemy edytowane dokumenty, ulubione pliki mp3 i sam system MS Windows. Jest to więc element ważny i trzeba go starannie wybrać. Ważnym kryterium wyboru jest pojemność wyrażana w gigabajtach (GB). Dyski obecnie dostępne są już bardzo pojemne i przekraczają 200 GB. Spowodowane jest to coraz większym zapotrzebowaniem programów takich jak gry czy programy edukacyjne. Dla kogoś kto będzie tylko pracował wystarczy najmniejszy dostępny dysk, jednak nie należy przesadzać, ponieważ różnice w cenach są na tyle niewielkie, że czasem nie warto oszczędzać. Szybkość dysków w domu ma znaczenie drugorzędne, choć oczywiście im szybszy, tym lepiej. Ważniejsze jest wybranie marki i producenta. Dobre firmy oferują dyski o długiej gwarancji (nawet 5 lat), co oznacza małą awaryjność. Trzeba pamiętać, że utrata dysku jest często boleśniejsza niż zepsucie procesora. Możemy stracić wszystkie dane i programy, które z takim mozołem gromadziliśmy.  Dyski twarde nożna z grubsza podzielić na dwie grupy: ATAPI i SCSI. Różnica polega na typie interfejsu za pomocą którego dysk komunikuje się z jednostką centralną. Dyski SCSI są szybsze od ATAPI, ale obecnie ta różnica nie jest już tak duża jak niegdyś. Domowy użytkownik powinien raczej kupić dysk ATAPI, ponieważ sprawia mniej kłopotów podczas instalacji. Pojawiły się nowe typy dysków: FireWire i USB. Pierwsze są bardzo szybkie i bardzo drogie i są przeznaczone dla profesjonalistów. Drugie są ciekawym uzupełnieniem domowego zestawu komputerowego, ponieważ są to dyski zewnętrzne, więc można je łatwo odłączyć i przenieść do innego komputera. Użycie w nich łącza typu USB bardzo upraszcza tą procedurę.

Stacja Dyskietek

Do odczytu i zapisu danych z dysku przez komputer stosuje się urządzenie nazywane napędem dysków elastycznych. Podstawowym elementem są głowice zapisująco - odczytujące, przemieszczające się między ścieżkami na specjalnym wózku, poruszanym silnikiem krokowym. W celu odczytania danych na ścieżce, realizowany jest obrót nośnika wokół jego środka przez silnik sprzężony z nośnikiem, obracający się z prędkością 300 obr/min dla HD lub 360 obr/min dla DD. Ważne jest aby prędkość obrotowa była stała, ponieważ jej zmiany mogą powodować błędy w zapisie lub odczycie danych. Kolejnym elementem jest mechanizm odpowiedzialny za umieszczenie i wyciąganie dysku, pozwalający na ułożenie dyskietki we właściwej pozycji. Można wyróżnić brak czujników mechanicznych lub (i) optycznych, odpowiadających za prawidłową obsługę nośnika. Czujniki te realizują nast. funkcje: czujnik zabezpieczenia przed zapisem; obecności dyskietek; identyfikacji początku ścieżki. Wszystkimi elementami napędu zarządza elektroniczny układ sterowania. Jego zadanie polega na sterowaniu silnikami, sprawdzaniu stanów czujników oraz na generowaniu i odbieraniu impulsów przemagnesowania nośnika dla i z głowic.

Napęd CD-ROM

Odczyt danych z płyt CD-ROM odbywa się za pomocą odpowiedniego urządzenia, zwanego napędem CD-ROM. W celu zapisania danych na dysku CD należy komputer doposażyć w urządzenie zwane nagrywarką (wypalarką). Zapis odbywa się na specjalnie do tego celu przygotowanych płytach, które posiadają oznaczenie CD-R. Szczególną odmianą są dyski CD-RW (Compact Disk Re-Writable), na których istnieje możliwość wielokrotnego zapisu danych. Ważnym parametrem napędu CD jest, podobnie jak w przypadku dysków, średni czas dostępu, który w obecnie sprzedawanych modelach jest krótszy niż 80 milisekund. Innym istotnym parametrem jest prędkość odtwarzania napędu. Im wyższa prędkość odtwarzania, tym większy transfer danych. Nowoczesne napędy CD osiągają 48-, a nawet 52-krotną prędkość odtwarzania (1-krotna prędkość odtwarzania to transfer danych rzędu 150 kB/s). Napędy CD-ROM umożliwiają odczyt danych z płyt CD zawierających dane komputerowe, jak i płyt CD z muzyką.

---