-------------------------------------------------------------------------
Ze zbiorow Biblioteki Sieciowej - http://www.webmedia.pl/bs/
-------------------------------------------------------------------------
NR.ID: 00096
TYTUL: Kodeks Postepowania Administracyjnego
AUTOR: Sejm RP
-------------------------------------------------------------------------
USTAWA
z dnia 14 czerwca 1960 r.
Kodeks post臋powania administracyjnego
Dz.U.80.9.26
(zmiany: Dz.U.80.27.111, Dz.U.82.7.55, Dz.U.82.45.289,
Dz.U.83.41.185, Dz.U.84.34.183, Dz.U.86.47.228, Dz.U.87.33.186,
Dz.U.87.21.123, Dz.U.89.20.107, Dz.U.90.34.201, Dz.U.91.119.513,
Dz.U.91.100.442, Dz.U.94.122.593, Dz.U.95.1.1, Dz.U.95.74.368)
DZIA艁 I
PRZEPISY OG脫LNE.
Rozdzia艂 1
Zakres obowi膮zywania.
Art. 1. 搂 1. Kodeks post臋powania administracyjnego normuje
post臋powanie:
1) przed organami administracji pa艅stwowej oraz organami
samorz膮du terytorialnego w nale偶膮cych do w艂a艣ciwo艣ci tych
organ贸w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze
decyzji administracyjnych,
2) w sprawach rozstrzygania spor贸w o w艂a艣ciwo艣膰 mi臋dzy
organami administracji pa艅stwowej i organami samorz膮du
terytorialnego oraz mi臋dzy tymi organami a s膮dami,
3) w sprawach zaskar偶ania decyzji administracyjnych do
Naczelnego S膮du Administracyjnego z powodu ich niezgodno艣ci
z prawem,
4) w sprawach wydawania za艣wiadcze艅.
搂 2. Kodeks stosuje si臋 r贸wnie偶 w post臋powaniu przed organami:
1) pa艅stwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych,
2) organizacji zawodowych, samorz膮dowych, sp贸艂dzielczych i
innych organizacji spo艂ecznych
- gdy s膮 one powo艂ane z mocy prawa do za艂atwiania spraw
okre艣lonych w 搂 1 pkt. 1 i 4.
Art. 2. Kodeks post臋powania administracyjnego normuje ponadto
post臋powanie przed organami pa艅stwowymi, organami
samorz膮dowymi, organami pa艅stwowych i komunalnych jednostek
organizacyjnych oraz przed organami organizacji spo艂ecznych w
sprawie skarg i wniosk贸w (dzia艂 VIII).
Art. 3. 搂 1. Przepis贸w Kodeksu post臋powania administracyjnego
nie stosuje si臋 do post臋powania w sprawach karnych skarbowych.
搂 2. Przepis贸w Kodeksu post臋powania administracyjnego nie
stosuje si臋 r贸wnie偶 do post臋powania w sprawach:
1) (skre艣lony),
2) (skre艣lony),
3) (skre艣lony),
4) nale偶膮cych do w艂a艣ciwo艣ci polskich przedstawicielstw
dyplomatycznych i urz臋d贸w konsularnych,
o ile przepisy szczeg贸lne nie stanowi膮 inaczej.
搂 3. Przepis贸w Kodeksu post臋powania administracyjnego nie
stosuje si臋 tak偶e do post臋powania w sprawach wynikaj膮cych z:
1) nadrz臋dno艣ci i podleg艂o艣ci organizacyjnej w stosunkach mi臋dzy
organami administracji pa艅stwowej i innymi pa艅stwowymi
jednostkami organizacyjnymi,
2) podleg艂o艣ci s艂u偶bowej pracownik贸w organ贸w i jednostek
organizacyjnych wymienionych w pkt. 1,
o ile przepisy szczeg贸lne nie stanowi膮 inaczej.
搂 4. Do post臋powania w sprawach wymienionych w 搂 1, 2 i 3 pkt.
2 stosuje si臋 jednak przepisy dzia艂u VIII.
搂 5. Rada Ministr贸w w drodze rozporz膮dzenia mo偶e rozci膮gn膮膰
przepisy Kodeksu post臋powania administracyjnego w ca艂o艣ci lub w
cz臋艣ci na post臋powania w sprawach wymienionych w 搂 2.
Art. 4. Kodeks post臋powania administracyjnego nie narusza
szczeg贸lnych uprawnie艅 wynikaj膮cych z immunitet贸w
dyplomatycznych i konsularnych oraz um贸w i zwyczaj贸w
mi臋dzynarodowych.
Art. 5. 搂 1. Je偶eli przepis prawa powo艂uje si臋 og贸lnie na przepisy
o post臋powaniu administracyjnym, rozumie si臋 przez to przepisy
Kodeksu post臋powania administracyjnego.
搂 2. Ilekro膰 w przepisach Kodeksu post臋powania
administracyjnego jest mowa o:
1) kodeksie - rozumie si臋 przez to Kodeks post臋powania
administracyjnego,
2) s膮dzie administracyjnym - rozumie si臋 przez to Naczelny S膮d
Administracyjny,
3) organach administracji pa艅stwowej - rozumie si臋 przez to
naczelne i centralne organy administracji pa艅stwowej, terenowe
organy administracji rz膮dowej, organy samorz膮du terytorialnego,
a tak偶e organy wymienione w art. 1 搂 2,
4) ministrach i innych organach administracji pa艅stwowej - rozumie
si臋 przez to r贸wnie偶 urz臋dy centralne i inne r贸wnorz臋dne organy,
a tak偶e kierownik贸w tych urz臋d贸w i organ贸w,
5) organizacjach spo艂ecznych - rozumie si臋 przez to organizacje
zawodowe, samorz膮dowe, sp贸艂dzielcze i inne organizacje
spo艂eczne,
6) organach samorz膮du terytorialnego - rozumie si臋 przez to organy
gmin, ich zwi膮zk贸w lub samorz膮dowe kolegia odwo艂awcze.
Rozdzia艂 2
Zasady og贸lne.
Art. 6. Organy administracji pa艅stwowej dzia艂aj膮 na podstawie
przepis贸w prawa.
Art. 7. W toku post臋powania organy administracji pa艅stwowej
stoj膮 na stra偶y praworz膮dno艣ci i podejmuj膮 wszelkie kroki niezb臋dne
do dok艂adnego wyja艣nienia stanu faktycznego oraz do za艂atwienia
sprawy, maj膮c na wzgl臋dzie interes spo艂eczny i s艂uszny interes
obywateli.
Art. 8. Organy administracji pa艅stwowej obowi膮zane s膮
prowadzi膰 post臋powanie w taki spos贸b, aby pog艂臋bia膰 zaufanie
obywateli do organ贸w Pa艅stwa oraz 艣wiadomo艣膰 i kultur臋 prawn膮
obywateli.
Art. 9. Organy administracji pa艅stwowej s膮 obowi膮zane do
nale偶ytego i wyczerpuj膮cego informowania stron o okoliczno艣ciach
faktycznych i prawnych, kt贸re mog膮 mie膰 wp艂yw na ustalenie ich
praw i obowi膮zk贸w b臋d膮cych przedmiotem post臋powania
administracyjnego. Organy czuwaj膮 nad tym, aby strony i inne osoby
uczestnicz膮ce w post臋powaniu nie ponios艂y szkody z powodu
nieznajomo艣ci prawa, i w tym celu udzielaj膮 im niezb臋dnych
wyja艣nie艅 i wskaz贸wek.
Art. 10. 搂 1. Organy administracji pa艅stwowej obowi膮zane s膮
zapewni膰 stronom czynny udzia艂 w ka偶dym stadium post臋powania, a
przed wydaniem decyzji umo偶liwi膰 im wypowiedzenie si臋 co do
zebranych dowod贸w i materia艂贸w oraz zg艂oszonych 偶膮da艅.
搂 2. Organy administracji pa艅stwowej mog膮 odst膮pi膰 od zasady
okre艣lonej w 搂 1 tylko w przypadkach, gdy za艂atwienie sprawy nie
cierpi zw艂oki ze wzgl臋du na niebezpiecze艅stwo dla 偶ycia lub zdrowia
ludzkiego albo ze wzgl臋du na gro偶膮c膮 niepowetowan膮 szkod臋
materialn膮.
搂 3. Organ administracji pa艅stwowej obowi膮zany jest utrwali膰 w
aktach sprawy, w drodze adnotacji, przyczyny odst膮pienia od zasady
okre艣lonej w 搂 1.
Art. 11. Organy administracji pa艅stwowej powinny wyja艣ni膰
stronom zasadno艣膰 przes艂anek, kt贸rymi kieruj膮 si臋 przy za艂atwianiu
sprawy, aby w ten spos贸b w miar臋 mo偶liwo艣ci doprowadzi膰 do
wykonania przez strony decyzji bez potrzeby stosowania 艣rodk贸w
przymusu.
Art. 12. 搂 1. Organy administracji pa艅stwowej powinny dzia艂a膰 w
sprawie wnikliwie i szybko, pos艂uguj膮c si臋 mo偶liwie najprostszymi
艣rodkami prowadz膮cymi do jej za艂atwienia.
搂 2. Sprawy, kt贸re nie wymagaj膮 zbierania dowod贸w, informacji
lub wyja艣nie艅, powinny by膰 za艂atwione niezw艂ocznie.
Art. 13. 搂 1. Sprawy, w kt贸rych uczestnicz膮 strony o spornych
interesach, mog膮 by膰 za艂atwiane w drodze ugody sporz膮dzonej przed
organem administracji pa艅stwowej (ugoda administracyjna).
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej, przed kt贸rym toczy si臋
post臋powanie w sprawie, powinien w tych przypadkach podejmowa膰
czynno艣ci sk艂aniaj膮ce strony do zawarcia ugody.
Art. 14. 搂 1. Sprawy nale偶y za艂atwia膰 w formie pisemnej.
搂 2. Sprawy mog膮 by膰 za艂atwiane ustnie, gdy przemawia za tym
interes strony, a przepis prawa nie stoi temu na przeszkodzie. Tre艣膰
oraz istotne motywy takiego za艂atwienia powinny by膰 utrwalone w
aktach w formie protoko艂u lub podpisanej przez stron臋 adnotacji.
Art. 15. Post臋powanie administracyjne jest dwuinstancyjne.
Art. 16. 搂 1. Decyzje, od kt贸rych nie s艂u偶y odwo艂anie w
administracyjnym toku instancji, s膮 ostateczne. Uchylenie lub zmiana
takich decyzji, stwierdzenie ich niewa偶no艣ci oraz wznowienie
post臋powania mo偶e nast膮pi膰 tylko w przypadkach przewidzianych w
kodeksie.
搂 2. Decyzje mog膮 by膰 - na zasadach i w trybie okre艣lonym w
kodeksie - zaskar偶ane do s膮du administracyjnego z powodu ich
niezgodno艣ci z prawem.
Rozdzia艂 3
Organy wy偶szego stopnia i organy naczelne.
Art. 17. Organami wy偶szego stopnia w rozumieniu kodeksu s膮:
1) w stosunku do organ贸w gmin w sprawach nale偶膮cych do zada艅
zleconych z zakresu administracji rz膮dowej - wojewodowie, a w
pozosta艂ych sprawach - samorz膮dowe kolegia odwo艂awcze,
2) w stosunku do kierownik贸w rejonowych urz臋d贸w rz膮dowej
administracji og贸lnej - wojewodowie, a w stosunku do
wojewod贸w - w艂a艣ciwi w sprawie ministrowie,
3) w stosunku do innych organ贸w administracji rz膮dowej,
pa艅stwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych -
odpowiednie organy nadrz臋dne i w艂a艣ciwi ministrowie,
4) w stosunku do organ贸w organizacji spo艂ecznych - odpowiednie
organy wy偶szego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku -
organ pa艅stwowy sprawuj膮cy nadz贸r nad ich dzia艂alno艣ci膮.
Art. 18. Organami naczelnymi w rozumieniu kodeksu s膮:
1) w stosunku do organ贸w administracji pa艅stwowej, organ贸w
samorz膮du terytorialnego oraz organ贸w pa艅stwowych i komunalnych
jednostek organizacyjnych - Prezes Rady Ministr贸w i w艂a艣ciwi
ministrowie,
2) w stosunku do organ贸w organizacji spo艂ecznych - naczelne
organy tych organizacji, a w razie braku takiego organu - naczelny
organ administracji pa艅stwowej, sprawuj膮cy zwierzchni nadz贸r
nad ich dzia艂alno艣ci膮.
Rozdzia艂 4
W艂a艣ciwo艣膰 organ贸w.
Art. 19. Organy administracji pa艅stwowej przestrzegaj膮 z urz臋du
swojej w艂a艣ciwo艣ci rzeczowej i miejscowej.
Art. 20. W艂a艣ciwo艣膰 rzeczow膮 organu administracji pa艅stwowej
ustala si臋 wed艂ug przepis贸w o zakresie jego dzia艂ania.
Art. 21. 搂 1. W艂a艣ciwo艣膰 miejscow膮 organu administracji
pa艅stwowej ustala si臋:
1) w sprawach dotycz膮cych nieruchomo艣ci - wed艂ug miejsca jej
po艂o偶enia; je偶eli nieruchomo艣膰 po艂o偶ona jest na obszarze
w艂a艣ciwo艣ci dw贸ch lub wi臋cej organ贸w, orzekanie nale偶y do
organu, na kt贸rego obszarze znajduje si臋 wi臋ksza cz臋艣膰
nieruchomo艣ci,
2) w sprawach dotycz膮cych prowadzenia zak艂adu pracy - wed艂ug
miejsc, w kt贸rym zak艂ad pracy jest, by艂 lub ma by膰 prowadzony,
3) w innych sprawach - wed艂ug miejsca zamieszkania (siedziby) w
kraju, a w braku zamieszkania w kraju - wed艂ug miejsca pobytu
strony lub jednej ze stron; je偶eli 偶adna ze stron nie ma w kraju
zamieszkania (siedziby) lub pobytu - wed艂ug miejsca ostatniego
ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraju.
搂 2. Je偶eli nie mo偶na ustali膰 w艂a艣ciwo艣ci miejscowej w spos贸b
wskazany w 搂 1, sprawa nale偶y do organu w艂a艣ciwego dla miejsca, w
kt贸rym nast膮pi艂o zdarzenie powoduj膮ce wszcz臋cie post臋powania,
albo w razie braku ustalenia takiego miejsca - do organu w艂a艣ciwego
dla obszaru dzielnicy 艢r贸dmie艣cie w m. st. Warszawie.
Art. 22. 搂 1. Spory o w艂a艣ciwo艣膰 rozstrzygaj膮:
1) mi臋dzy organami gmin w jednym wojew贸dztwie w sprawach
nale偶膮cych do zada艅 w艂asnych gmin - wsp贸lne dla nich
samorz膮dowe kolegium odwo艂awcze,
2) mi臋dzy organami gmin w r贸偶nych wojew贸dztwach w sprawach
nale偶膮cych do zada艅 w艂asnych gmin - w艂a艣ciwe samorz膮dowe kolegia
odwo艂awcze, dzia艂aj膮ce wsp贸lnie,
3) mi臋dzy organami gmin w jednym wojew贸dztwie w sprawach
nale偶膮cych do zada艅 zleconych z zakresu administracji rz膮dowej -
wojewoda,
4) mi臋dzy organami gmin w r贸偶nych wojew贸dztwach w sprawach
nale偶膮cych do zada艅 zleconych z zakresu administracji rz膮dowej -
minister w艂a艣ciwy do spraw administracji,
5) mi臋dzy kierownikami rejonowych urz臋d贸w rz膮dowej
administracji og贸lnej - wsp贸lny dla nich wojewoda,
6) mi臋dzy kierownikami rejonowych urz臋d贸w rz膮dowej
administracji og贸lnej w r贸偶nych wojew贸dztwach oraz mi臋dzy
wojewodami - minister w艂a艣ciwy do spraw administracji,
7) mi臋dzy terenowymi organami rz膮dowej administracji og贸lnej a
organami administracji specjalnej - minister w艂a艣ciwy do spraw
administracji po porozumieniu z organem sprawuj膮cym nadz贸r
nad organem pozostaj膮cym w sporze z terenowym organem
rz膮dowej administracji og贸lnej,
8) mi臋dzy organami administracji rz膮dowej innymi ni偶 wymienione
w pkt. 5-7 - wsp贸lny dla nich organ wy偶szego stopnia, a w razie
braku takiego organu - minister w艂a艣ciwy do spraw administracji,
9) mi臋dzy organami administracji pa艅stwowej, gdy jednym z nich
jest naczelny organ administracji pa艅stwowej - Prezes Rady
Ministr贸w.
搂 2. Spory o w艂a艣ciwo艣膰 mi臋dzy organami samorz膮du
terytorialnego a terenowymi organami administracji rz膮dowej
rozstrzyga s膮d administracyjny.
搂 3. Z wnioskiem o rozpatrzenie sporu, o kt贸rym mowa w 搂 2,
mo偶e wyst膮pi膰:
1) organ samorz膮du terytorialnego lub terenowy organ administracji
rz膮dowej - gdy uznaj膮 si臋 r贸wnocze艣nie za w艂a艣ciwe do za艂atwienia
sprawy (sp贸r pozytywny),
2) strona - gdy w sprawie za niew艂a艣ciwy uznaje si臋 zar贸wno organ
samorz膮du terytorialnego, jak i terenowy organ administracji
rz膮dowej (sp贸r negatywny),
3) minister w艂a艣ciwy do spraw administracji,
4) Minister Sprawiedliwo艣ci, Prokurator Generalny.
Art. 23. Do czasu rozstrzygni臋cia sporu o w艂a艣ciwo艣膰 organ
administracji pa艅stwowej, na kt贸rego obszarze wynik艂a sprawa,
podejmuje tylko czynno艣ci nie cierpi膮ce zw艂oki ze wzgl臋du na interes
spo艂eczny lub s艂uszny interes obywateli i zawiadamia o tym organ
w艂a艣ciwy do rozstrzygni臋cia sporu.
Rozdzia艂 5
Wy艂膮czenie pracownika oraz organu.
Art. 24. 搂 1. Pracownik organu administracji pa艅stwowej podlega
wy艂膮czeniu od udzia艂u w post臋powaniu w sprawie:
1) w kt贸rej jest stron膮 albo pozostaje z jedn膮 ze stron w takim
stosunku prawnym, 偶e wynik sprawy mo偶e mie膰 wp艂yw na jego
prawa lub obowi膮zki,
2) swego ma艂偶onka oraz krewnych i powinowatych do drugiego
stopnia,
3) osoby zwi膮zanej z nim z tytu艂u przysposobienia, opieki lub
kurateli,
4) w kt贸rej by艂 艣wiadkiem lub bieg艂ym albo by艂 lub jest
przedstawicielem jednej ze stron, albo w kt贸rej przedstawicielem
strony jest jedna z os贸b wymienionych w pkt. 2 i 3,
5) w kt贸rej bra艂 udzia艂 w ni偶szej instancji w wydaniu zaskar偶onej
decyzji,
6) z powodu kt贸rej wszcz臋to przeciw niemu dochodzenie s艂u偶bowe,
post臋powanie dyscyplinarne lub karne,
7) w kt贸rej jedn膮 ze stron jest osoba pozostaj膮ca wobec niego w
stosunku nadrz臋dno艣ci s艂u偶bowej.
搂 2. Powody wy艂膮czenia pracownika od udzia艂u w post臋powaniu
trwaj膮 tak偶e po ustaniu ma艂偶e艅stwa (搂 1 pkt. 2), przysposobienia,
opieki lub kurateli (搂 1 pkt. 3).
搂 3. Bezpo艣redni prze艂o偶ony pracownika jest obowi膮zany na jego
偶膮danie lub na 偶膮danie strony albo z urz臋du wy艂膮czy膰 go od udzia艂u
w post臋powaniu, je偶eli zostanie uprawdopodobnione istnienie
okoliczno艣ci nie wymienionych w 搂 1, kt贸re mog膮 wywo艂a膰
w膮tpliwo艣ci co do bezstronno艣ci pracownika.
搂 4. Wy艂膮czony pracownik powinien podejmowa膰 tylko czynno艣ci
nie cierpi膮ce zw艂oki ze wzgl臋du na interes spo艂eczny lub wa偶ny
interes stron.
Art. 25. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej podlega wy艂膮czeniu
od za艂atwienia sprawy dotycz膮cej interes贸w maj膮tkowych:
1) jego kierownika lub os贸b pozostaj膮cych z tym kierownikiem w
stosunkach okre艣lonych w art. 24 搂 1 pkt. 2 i 3,
2) osoby zajmuj膮cej stanowisko kierownicze w organie
bezpo艣rednio wy偶szego stopnia lub os贸b pozostaj膮cych z nim w
stosunkach okre艣lonych w art. 24 搂 1 pkt. 2 i 3.
搂 2. Przepis art. 24 搂 4 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 26. 搂 1. W przypadku wy艂膮czenia pracownika (art. 24) jego
bezpo艣redni prze艂o偶ony wyznacza innego pracownika do prowadzenia
sprawy.
搂 2. W przypadku wy艂膮czenia organu spraw臋 za艂atwia:
1) w okoliczno艣ciach przewidzianych w art. 25 搂 1 pkt. 1 - organ
wy偶szego stopnia nad organem za艂atwiaj膮cym spraw臋,
2) w okoliczno艣ciach przewidzianych w art. 25 搂 1 pkt. 2 - organ
wy偶szego stopnia nad organem, w kt贸rym osoba wymieniona w
tym przepisie zajmuje stanowisko kierownicze.
Organ wy偶szego stopnia mo偶e do za艂atwienia sprawy wyznaczy膰
inny podleg艂y sobie organ. W razie gdy osob膮 wymienion膮 w art. 25
搂 1 pkt. 2 jest osoba pe艂ni膮ca funkcj臋 naczelnego organu
administracji pa艅stwowej, organ w艂a艣ciwy do za艂atwienia sprawy
wyznacza Prezes Rady Ministr贸w.
Art. 27. 搂 1. Cz艂onek organu kolegialnego podlega wy艂膮czeniu w
przypadkach okre艣lonych w art. 24 搂 1. O wy艂膮czeniu tego cz艂onka w
przypadkach okre艣lonych w art. 24 搂 3 postanawia przewodnicz膮cy
organu kolegialnego lub organu wy偶szego stopnia na wniosek strony,
cz艂onka organu kolegialnego albo z urz臋du.
搂 2. Je偶eli wskutek wy艂膮czenia cz艂onk贸w organu kolegialnego
organ ten sta艂 si臋 niezdolny do podj臋cia uchwa艂y z braku
wymaganego quorum, stosuje si臋 odpowiednio przepisy art. 26 搂 2.
搂 3. Je偶eli samorz膮dowe kolegium odwo艂awcze na skutek
wy艂膮czenia jego cz艂onk贸w nie mo偶e za艂atwi膰 sprawy, minister
w艂a艣ciwy do spraw administracji wyznaczy do za艂atwienia sprawy
samorz膮dowe kolegium odwo艂awcze w innym wojew贸dztwie.
Art. 27a. (skre艣lony).
Rozdzia艂 6
Strona.
Art. 28. Stron膮 jest ka偶dy, czyjego interesu prawnego lub
obowi膮zku dotyczy post臋powanie albo kto 偶膮da czynno艣ci organu ze
wzgl臋du na sw贸j interes prawny lub obowi膮zek.
Art. 29. Stronami mog膮 by膰 osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy
chodzi o pa艅stwowe jednostki organizacyjne i organizacje spo艂eczne
- r贸wnie偶 jednostki nie posiadaj膮ce osobowo艣ci prawnej.
Art. 30. 搂 1. Zdolno艣膰 prawn膮 i zdolno艣膰 do czynno艣ci prawnych
stron ocenia si臋 wed艂ug przepis贸w prawa cywilnego, o ile przepisy
szczeg贸lne nie stanowi膮 inaczej.
搂 2. Osoby fizyczne nie posiadaj膮ce zdolno艣ci do czynno艣ci
prawnych dzia艂aj膮 przez swych ustawowych przedstawicieli.
搂 3. Strony nie b臋d膮ce osobami fizycznymi dzia艂aj膮 przez swych
ustawowych lub statutowych przedstawicieli.
搂 4. W sprawach dotycz膮cych praw zbywalnych lub
dziedzicznych w razie zbycia prawa lub 艣mierci strony w toku
post臋powania na miejsce dotychczasowej strony wst臋puj膮 jej
nast臋pcy prawni.
搂 5. W sprawach dotycz膮cych spadk贸w nie obj臋tych jako strony
dzia艂aj膮 osoby sprawuj膮ce zarz膮d maj膮tkiem masy spadkowej, a w
ich braku - kurator wyznaczony przez s膮d na wniosek organu
administracji pa艅stwowej.
Art. 31. 搂 1. Organizacja spo艂eczna mo偶e w sprawie dotycz膮cej
innej osoby wyst臋powa膰 z 偶膮daniem:
1) wszcz臋cia post臋powania,
2) dopuszczenia jej do udzia艂u w post臋powaniu,
je偶eli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy
przemawia za tym interes spo艂eczny.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej, uznaj膮c 偶膮danie organizacji
spo艂ecznej za uzasadnione, postanawia o wszcz臋ciu post臋powania z
urz臋du lub o dopuszczeniu organizacji do udzia艂u w post臋powaniu.
Na postanowienie o odmowie wszcz臋cia post臋powania lub
dopuszczenia do udzia艂u w post臋powaniu organizacji spo艂ecznej
s艂u偶y za偶alenie.
搂 3. Organizacja spo艂eczna uczestniczy w post臋powaniu na
prawach strony.
搂 4. Organ administracji pa艅stwowej, wszczynaj膮c post臋powanie
w sprawie dotycz膮cej innej osoby, zawiadamia o tym organizacj臋
spo艂eczn膮, je偶eli uzna, 偶e mo偶e ona by膰 zainteresowana udzia艂em w
tym post臋powaniu ze wzgl臋du na swoje cele statutowe, i gdy
przemawia za tym interes spo艂eczny.
搂 5. Organizacja spo艂eczna, kt贸ra nie uczestniczy w post臋powaniu
na prawach strony, mo偶e za zgod膮 organu administracji pa艅stwowej
przedstawi膰 temu organowi sw贸j pogl膮d w sprawie, wyra偶ony w
uchwale lub o艣wiadczeniu jej organu statutowego.
搂 6. (skre艣lony).
Art. 32. Strona mo偶e dzia艂a膰 przez pe艂nomocnika, chyba 偶e
charakter czynno艣ci wymaga jej osobistego dzia艂ania.
Art. 33. 搂 1. Pe艂nomocnikiem strony mo偶e by膰 osoba fizyczna
posiadaj膮ca zdolno艣膰 do czynno艣ci prawnych.
搂 2. Pe艂nomocnictwo powinno by膰 udzielone na pi艣mie lub
zg艂oszone do protoko艂u.
搂 3. Pe艂nomocnik do艂膮cza do akt orygina艂 lub urz臋dowo
po艣wiadczony odpis pe艂nomocnictwa. Adwokat mo偶e sam
uwierzytelni膰 odpis udzielonego mu pe艂nomocnictwa.
搂 4. W sprawach mniejszej wagi organ administracji pa艅stwowej
mo偶e nie 偶膮da膰 pe艂nomocnictwa, je艣li pe艂nomocnikiem jest cz艂onek
najbli偶szej rodziny lub domownik strony, a nie ma w膮tpliwo艣ci co do
istnienia i zakresu upowa偶nienia do wyst臋powania w imieniu strony.
Art. 34. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej wyst膮pi do s膮du z
wnioskiem o wyznaczenie przedstawiciela dla osoby nieobecnej lub
niezdolnej do czynno艣ci prawnych, o ile przedstawiciel nie zosta艂 ju偶
wyznaczony.
搂 2. W przypadku konieczno艣ci podj臋cia czynno艣ci nie cierpi膮cej
zw艂oki organ administracji pa艅stwowej wyznacza dla osoby
nieobecnej przedstawiciela uprawnionego do dzia艂ania w
post臋powaniu do czasu wyznaczenia dla niej przedstawiciela przez
s膮d.
Rozdzia艂 7
Za艂atwianie spraw.
Art. 35. 搂 1. Organy administracji pa艅stwowej obowi膮zane s膮
za艂atwia膰 sprawy bez zb臋dnej zw艂oki.
搂 2. Niezw艂ocznie powinny by膰 za艂atwiane sprawy, kt贸re mog膮
by膰 rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stron臋
艂膮cznie z 偶膮daniem wszcz臋cia post臋powania lub w oparciu o fakty i
dowody powszechnie znane z urz臋du organowi, przed kt贸rym toczy
si臋 post臋powanie, b膮d藕 mo偶liwe do ustalenia na podstawie danych,
kt贸rymi rozporz膮dza ten organ.
搂 3. Za艂atwienie sprawy wymagaj膮cej post臋powania
wyja艣niaj膮cego powinno nast膮pi膰 nie p贸藕niej ni偶 w ci膮gu miesi膮ca, a
sprawy szczeg贸lnie skomplikowanej - nie p贸藕niej ni偶 w ci膮gu dw贸ch
miesi臋cy od dnia wszcz臋cia post臋powania, za艣 w post臋powaniu
odwo艂awczym - w ci膮gu miesi膮ca od dnia otrzymania odwo艂ania.
搂 4. Organy wy偶szego stopnia mog膮 okre艣la膰 rodzaj spraw, kt贸re
za艂atwiane s膮 w terminach kr贸tszych ni偶 okre艣lone w 搂 3.
搂 5. Do termin贸w okre艣lonych w przepisach poprzedzaj膮cych nie
wlicza si臋 termin贸w przewidzianych w przepisach prawa dla
dokonania okre艣lonych czynno艣ci, okres贸w zawieszenia
post臋powania oraz okres贸w op贸藕nie艅 spowodowanych z winy strony
albo z przyczyn niezale偶nych od organu.
Art. 36. 搂 1. O ka偶dym przypadku nieza艂atwienia sprawy w
terminie okre艣lonym w art. 35 organ administracji pa艅stwowej
obowi膮zany jest zawiadomi膰 strony, podaj膮c przyczyny zw艂oki i
wskazuj膮c nowy termin za艂atwienia sprawy.
搂 2. Ten sam obowi膮zek ci膮偶y na organie administracji
pa艅stwowej r贸wnie偶 w przypadku zw艂oki w za艂atwieniu sprawy z
przyczyn niezale偶nych od organu.
Art. 37. 搂 1. Na nieza艂atwienie sprawy w terminie okre艣lonym w
art. 35 lub ustalonym w my艣l art. 36 stronie s艂u偶y za偶alenie do
organu administracji pa艅stwowej wy偶szego stopnia.
搂 2. Organ wymieniony w 搂 1, uznaj膮c za偶alenie za uzasadnione,
wyznacza dodatkowy termin za艂atwienia sprawy oraz zarz膮dza
wyja艣nienie przyczyn i ustalenie os贸b winnych nieza艂atwienia sprawy
w terminie, a w razie potrzeby tak偶e podj臋cie 艣rodk贸w
zapobiegaj膮cych naruszaniu termin贸w za艂atwienia spraw w
przysz艂o艣ci.
Art. 38. Pracownik organu administracji pa艅stwowej, kt贸ry z
nieuzasadnionych przyczyn nie za艂atwi艂 sprawy w terminie lub nie
dope艂ni艂 obowi膮zku wynikaj膮cego z art. 36 albo nie za艂atwi艂 sprawy
w dodatkowym terminie ustalonym w my艣l art. 37 搂 2, podlega
odpowiedzialno艣ci porz膮dkowej lub dyscyplinarnej albo innej
odpowiedzialno艣ci przewidzianej w przepisach prawa.
Rozdzia艂 8
Dor臋czenia.
Art. 39. Organ administracji pa艅stwowej dor臋cza pisma za
pokwitowaniem przez poczt臋, przez swoich pracownik贸w lub przez
inne upowa偶nione osoby lub organy.
Art. 40. 搂 1. Pisma dor臋cza si臋 stronie, a gdy strona dzia艂a przez
przedstawiciela - temu przedstawicielowi.
搂 2. Je偶eli strona ustanowi艂a pe艂nomocnika, pisma dor臋cza si臋
pe艂nomocnikowi.
搂 3. W sprawie wszcz臋tej na skutek podania z艂o偶onego przez dwie
lub wi臋cej stron pisma dor臋cza si臋 wszystkim stronom, chyba 偶e w
podaniu wskaza艂y jedn膮 jako upowa偶nion膮 do odbioru pism.
Art. 41. 搂 1. W toku post臋powania strony oraz ich przedstawiciele
i pe艂nomocnicy maj膮 obowi膮zek zawiadomi膰 organ administracji
pa艅stwowej o ka偶dej zmianie swego adresu.
搂 2. W razie zaniechania obowi膮zku okre艣lonego w 搂 1 dor臋czenie
pisma pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny.
Art. 42. 搂 1. Pisma dor臋cza si臋 osobom fizycznym w ich
mieszkaniu lub miejscu pracy.
搂 2. Pisma mog膮 by膰 dor臋czone r贸wnie偶 w lokalu organu
administracji pa艅stwowej, je偶eli przepisy szczeg贸lne nie stanowi膮
inaczej.
搂 3. W razie niemo偶no艣ci dor臋czenia pisma w spos贸b okre艣lony w
搂 1 i 2, a tak偶e w razie koniecznej potrzeby, pisma dor臋cza si臋 w
ka偶dym miejscu, gdzie si臋 adresata zastanie.
Art. 43. W przypadku nieobecno艣ci adresata w mieszkaniu pisma
dor臋cza si臋 za pokwitowaniem do r膮k doros艂ego domownika, s膮siada
lub dozorcy domu, gdy osoby te podj臋艂y si臋 oddania pisma
adresatowi; o dor臋czeniu pisma do r膮k s膮siada lub dozorcy
umieszcza si臋 zawiadomienie na drzwiach mieszkania adresata.
Art. 44. W razie niemo偶no艣ci dor臋czenia pisma w spos贸b
wskazany w art. 42 i 43 pismo sk艂ada si臋 na okres siedmiu dni w
urz臋dzie pocztowo-telekomunikacyjnym lub w urz臋dzie gminy, a
zawiadomienie o tym umieszcza si臋 na drzwiach mieszkania adresata
albo biura lub innego pomieszczenia, w kt贸rym adresat wykonuje
swoje czynno艣ci zawodowe, b膮d藕 w miejscu widocznym na
nieruchomo艣ci, kt贸rej post臋powanie dotyczy; w tym przypadku
dor臋czenie uwa偶a si臋 za dokonane z up艂ywem ostatniego dnia tego
okresu.
Art. 45. Pa艅stwowym jednostkom organizacyjnym, organizacjom
spo艂ecznym oraz innym jednostkom organizacyjnym dor臋cza si臋
pisma w lokalu ich siedziby do r膮k os贸b uprawnionych do odbioru
pism.
Art. 46. 搂 1. Odbieraj膮cy pismo potwierdza dor臋czenie mu pisma
swym podpisem ze wskazaniem daty dor臋czenia.
搂 2. Je偶eli odbieraj膮cy pismo uchyla si臋 od potwierdzenia
dor臋czenia lub nie mo偶e tego uczyni膰, dor臋czaj膮cy sam stwierdza
dat臋 dor臋czenia oraz wskazuje osob臋, kt贸ra odebra艂a pismo, i
przyczyn臋 braku jej podpisu.
Art. 47. 搂 1. Je偶eli adresat odmawia przyj臋cia pisma przes艂anego
mu przez poczt臋 lub inny organ albo w inny spos贸b, pismo zwraca
si臋 nadawcy z adnotacj膮 o odmowie jego przyj臋cia i dat膮 odmowy.
Pismo wraz z adnotacj膮 w艂膮cza si臋 do akt sprawy.
搂 2. W przypadkach, o kt贸rych mowa w 搂 1, uznaje si臋, 偶e pismo
dor臋czone zosta艂o w dniu odmowy jego przyj臋cia przez adresata.
Art. 48. 搂 1. Pisma skierowane do os贸b nie znanych z miejsca
pobytu, dla kt贸rych s膮d nie wyznaczy艂 przedstawiciela, dor臋cza si臋
przedstawicielowi ustanowionemu w my艣l art. 34.
搂 2. Pisma kierowane do os贸b korzystaj膮cych ze szczeg贸lnych
uprawnie艅 wynikaj膮cych z immunitetu dyplomatycznego lub
konsularnego dor臋cza si臋 w spos贸b przewidziany w przepisach
szczeg贸lnych, w umowach i zwyczajach mi臋dzynarodowych.
Art. 49. Strony mog膮 by膰 zawiadamiane o decyzjach i innych
czynno艣ciach organ贸w administracji pa艅stwowej przez obwieszczenie
lub w inny zwyczajowo przyj臋ty w danej miejscowo艣ci spos贸b
publicznego og艂aszania, je偶eli przepis szczeg贸lny tak stanowi; w tych
przypadkach zawiadomienie b膮d藕 dor臋czenie uwa偶a si臋 za dokonane
po up艂ywie czternastu dni od dnia publicznego og艂oszenia.
Rozdzia艂 9
Wezwania.
Art. 50. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e wzywa膰 osoby
do udzia艂u w podejmowanych czynno艣ciach i do z艂o偶enia wyja艣nie艅
lub zezna艅 osobi艣cie, przez pe艂nomocnika lub na pi艣mie, je偶eli jest to
niezb臋dne dla rozstrzygni臋cia sprawy lub dla wykonania czynno艣ci
urz臋dowych.
搂 2. Organ obowi膮zany jest do艂o偶y膰 stara艅, aby zado艣膰uczynienie
wezwaniu nie by艂o uci膮偶liwe.
搂 3. W przypadkach, w kt贸rych osoba wezwana nie mo偶e stawi膰
si臋 z powodu choroby, kalectwa lub innej nie daj膮cej si臋 pokona膰
przeszkody, organ mo偶e dokona膰 okre艣lonej czynno艣ci lub przyj膮膰
wyja艣nienie albo przes艂ucha膰 osob臋 wezwan膮 w miejscu jej pobytu,
je偶eli pozwalaj膮 na to okoliczno艣ci, w jakich znajduje si臋 ta osoba.
Art. 51. 搂 1. Do osobistego stawienia si臋 wezwany jest
obowi膮zany tylko w obr臋bie gminy lub miasta, w kt贸rym
zamieszkuje albo przebywa.
搂 2. Obowi膮zek osobistego stawiennictwa dotyczy r贸wnie偶
wezwanego, zamieszka艂ego lub przebywaj膮cego w s膮siedniej gminie
albo mie艣cie.
Art. 52. W toku post臋powania organ administracji pa艅stwowej
zwraca si臋 do w艂a艣ciwego terenowego organu administracji rz膮dowej
lub organu samorz膮du terytorialnego o wezwanie osoby zamieszka艂ej
lub przebywaj膮cej w danej gminie lub mie艣cie do z艂o偶enia wyja艣nie艅
lub zezna艅 albo do dokonania innych czynno艣ci, zwi膮zanych z
tocz膮cym si臋 post臋powaniem. Organ prowadz膮cy post臋powanie
oznacza zarazem okoliczno艣ci b臋d膮ce przedmiotem wyja艣nie艅 lub
zezna艅 albo czynno艣ci, jakie maj膮 by膰 dokonane.
Art. 53. Przepis贸w art. 51 i 52 nie stosuje si臋 w przypadkach, w
kt贸rych charakter sprawy lub czynno艣ci wymaga dokonania czynno艣ci
przed organem administracji pa艅stwowej prowadz膮cym
post臋powanie.
Art. 54. 搂 1. W wezwaniu nale偶y wskaza膰:
1) nazw臋 i adres organu wzywaj膮cego,
2) imi臋 i nazwisko wzywanego,
3) w jakiej sprawie oraz w jakim charakterze i w jakim celu zostaje
wezwany,
4) czy wezwany powinien si臋 stawi膰 osobi艣cie lub przez
pe艂nomocnika, czy te偶 mo偶e z艂o偶y膰 wyja艣nienie lub zeznanie na
pi艣mie,
5) termin, do kt贸rego 偶膮danie powinno by膰 spe艂nione, albo dzie艅,
godzin臋 i miejsce stawienia si臋 wezwanego lub jego
pe艂nomocnika,
6) skutki prawne niezastosowania si臋 do wezwania.
搂 2. Wezwanie powinno by膰 zaopatrzone podpisem pracownika
organu wzywaj膮cego, z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska
s艂u偶bowego podpisuj膮cego.
Art. 55. 搂 1. W sprawach nie cierpi膮cych zw艂oki wezwania mo偶na
dokona膰 r贸wnie偶 telegraficznie lub telefonicznie albo przy u偶yciu
innych 艣rodk贸w 艂膮czno艣ci, z podaniem danych wymienionych w art.
54.
搂 2. Wezwanie dokonane w spos贸b okre艣lony w 搂 1 powoduje
skutki prawne tylko wtedy, gdy nie ma w膮tpliwo艣ci, 偶e dotar艂o do
adresata we w艂a艣ciwej tre艣ci i w odpowiednim terminie.
Art. 56. 搂 1. Osobie, kt贸ra stawi艂a si臋 na wezwanie, przyznaje si臋
koszt podr贸偶y i inne nale偶no艣ci wed艂ug przepis贸w o nale偶no艣ciach
艣wiadk贸w i bieg艂ych w post臋powaniu s膮dowym. Dotyczy to r贸wnie偶
koszt贸w osobistego stawiennictwa stron, gdy post臋powanie zosta艂o
wszcz臋te z urz臋du albo gdy strona zosta艂a bez swojej winy b艂臋dnie
wezwana do stawienia si臋.
搂 2. 呕膮danie przyznania nale偶no艣ci nale偶y zg艂osi膰 organowi
administracji pa艅stwowej, przed kt贸rym toczy si臋 post臋powanie,
przed wydaniem decyzji, pod rygorem utraty roszczenia.
Rozdzia艂 10
Terminy.
Art. 57. 搂 1. Je偶eli pocz膮tkiem terminu okre艣lonego w dniach jest
pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzgl臋dnia si臋
dnia, w kt贸rym zdarzenie nast膮pi艂o. Up艂yw ostatniego z wyznaczonej
liczby dni uwa偶a si臋 za koniec terminu.
搂 2. Terminy okre艣lone w tygodniach ko艅cz膮 si臋 z up艂ywem tego
dnia w ostatnim tygodniu, kt贸ry nazw膮 odpowiada pocz膮tkowemu
dniowi terminu.
搂 3. Terminy okre艣lone w miesi膮cach ko艅cz膮 si臋 z up艂ywem tego
dnia w ostatnim miesi膮cu, kt贸ry odpowiada pocz膮tkowemu dniowi
terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesi膮cu nie by艂o - w
ostatnim dniu tego miesi膮ca.
搂 4. Je偶eli koniec terminu przypada na dzie艅 ustawowo wolny od
pracy, za ostatni dzie艅 terminu uwa偶a si臋 najbli偶szy nast臋pny dzie艅
powszedni.
搂 5. Termin uwa偶a si臋 za zachowany, je偶eli przed jego up艂ywem
nadano pismo w polskim urz臋dzie pocztowo-telekomunikacyjnym
albo z艂o偶ono w polskim urz臋dzie konsularnym. Termin uwa偶a si臋 za
zachowany r贸wnie偶 w przypadku, gdy przed jego up艂ywem 偶o艂nierz
lub cz艂onek za艂ogi statku morskiego z艂o偶y艂 je w dow贸dztwie
jednostki wojskowej lub kapitanowi statku, a tak偶e gdy osoba
pozbawiona wolno艣ci z艂o偶y艂a pismo w administracji zak艂adu karnego.
Art. 58. 搂 1. W razie uchybienia terminu nale偶y przywr贸ci膰 termin
na pro艣b臋 zainteresowanego, je偶eli uprawdopodobni, 偶e uchybienie
nast膮pi艂o bez jego winy.
搂 2. Pro艣b臋 o przywr贸cenie terminu nale偶y wnie艣膰 w ci膮gu
siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu.
Jednocze艣nie z wniesieniem pro艣by nale偶y dope艂ni膰 czynno艣ci, dla
kt贸rej okre艣lony by艂 termin.
搂 3. Przywr贸cenie terminu do z艂o偶enia pro艣by przewidzianej w 搂 2
jest niedopuszczalne.
Art. 59. 搂 1. O przywr贸ceniu terminu postanawia w艂a艣ciwy w
sprawie organ administracji pa艅stwowej. Od postanowienia o
odmowie przywr贸cenia terminu s艂u偶y za偶alenie.
搂 2. O przywr贸ceniu terminu do wniesienia odwo艂ania lub
za偶alenia postanawia ostatecznie organ w艂a艣ciwy do rozpatrzenia
odwo艂ania lub za偶alenia.
Art. 60. Przed rozpatrzeniem pro艣by o przywr贸cenie terminu o
wniesienie odwo艂ania lub za偶alenia organ administracji pa艅stwowej
na 偶膮danie strony mo偶e wstrzyma膰 wykonanie decyzji lub
postanowienia.
DZIA艁 II
POST臉POWANIE.
Rozdzia艂 1
Wszcz臋cie post臋powania.
Art. 61. 搂 1. Post臋powanie administracyjne wszczyna si臋 na
偶膮danie strony lub z urz臋du.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e ze wzgl臋du na
szczeg贸lnie wa偶ny interes strony wszcz膮膰 z urz臋du post臋powanie
tak偶e w sprawie, w kt贸rej przepis prawa wymaga wniosku strony.
Organ obowi膮zany jest uzyska膰 na to zgod臋 strony w toku
post臋powania, a w razie nieuzyskania zgody - post臋powanie
umorzy膰.
搂 3. Dat膮 wszcz臋cia post臋powania na 偶膮danie strony jest dzie艅
dor臋czenia 偶膮dania organowi administracji pa艅stwowej.
搂 4. O wszcz臋ciu post臋powania z urz臋du lub na 偶膮danie jednej ze
stron nale偶y zawiadomi膰 wszystkie osoby b臋d膮ce stronami w
sprawie.
Art. 62. W sprawach, w kt贸rych prawa lub obowi膮zki stron
wynikaj膮 z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy
prawnej i w kt贸rych w艂a艣ciwy jest ten sam organ administracji
pa艅stwowej, mo偶na wszcz膮膰 i prowadzi膰 jedno post臋powanie
dotycz膮ce wi臋cej ni偶 jednej strony.
Art. 63. 搂 1. Podania (偶膮dania, wyja艣nienia, odwo艂ania, za偶alenia)
mog膮 by膰 wnoszone pisemnie, telegraficznie lub za pomoc膮
dalekopisu, a tak偶e ustnie do protoko艂u.
搂 2. Podanie powinno zawiera膰 co najmniej wskazanie osoby, od
kt贸rej pochodzi, jej adres i 偶膮danie oraz czyni膰 zado艣膰 innym
wymaganiom ustalonym w przepisach szczeg贸lnych.
搂 3. Podanie wniesione pisemnie albo ustnie do protoko艂u
powinno by膰 podpisane przez wnosz膮cego, a protok贸艂 ponadto przez
pracownika, kt贸ry go sporz膮dzi艂. Gdy podanie wnosi osoba, kt贸ra nie
mo偶e lub nie umie z艂o偶y膰 podpisu, podanie lub protok贸艂 podpisuje za
ni膮 inna osoba przez ni膮 upowa偶niona, czyni膮c o tym wzmiank臋
obok podpisu.
搂 4. Organ administracji pa艅stwowej obowi膮zany jest potwierdzi膰
wniesienie podania, je偶eli wnosz膮cy je tego za偶膮da.
Art. 64. 搂 1. Je偶eli w podaniu nie wskazano adresu wnosz膮cego i
nie ma mo偶no艣ci ustalenia tego adresu na podstawie posiadanych
danych, podanie pozostawia si臋 bez rozpoznania.
搂 2. Je偶eli podanie nie czyni zado艣膰 innym wymaganiom
ustalonym w przepisach prawa, nale偶y wezwa膰 wnosz膮cego podanie
do usuni臋cia brak贸w w terminie siedmiu dni z pouczeniem, 偶e
nieusuni臋cie tych brak贸w spowoduje pozostawienie podania bez
rozpoznania.
Art. 65. 搂 1. Je偶eli organ administracji pa艅stwowej, do kt贸rego
podanie wniesiono, jest niew艂a艣ciwy w sprawie, powinien
niezw艂ocznie przekaza膰 je do organu w艂a艣ciwego, zawiadamiaj膮c o
tym wnosz膮cego podanie.
搂 2. Podanie wniesione do organu niew艂a艣ciwego przed up艂ywem
przepisanego terminu uwa偶a si臋 za wniesione z zachowaniem
terminu.
Art. 66. 搂 1. Je偶eli podanie dotyczy kilku spraw podlegaj膮cych
za艂atwianiu przez r贸偶ne organy, organ administracji pa艅stwowej, do
kt贸rego podanie wniesiono, uczyni przedmiotem rozpoznania sprawy
nale偶膮ce do jego w艂a艣ciwo艣ci. R贸wnocze艣nie zawiadomi wnosz膮cego
podanie, 偶e w sprawach innych powinien wnie艣膰 odr臋bne podanie do
w艂a艣ciwego organu, i poinformuje go o tre艣ci 搂 2.
搂 2. Odr臋bne podanie z艂o偶one zgodnie z zawiadomieniem, o
kt贸rym mowa w 搂 1, w terminie czternastu dni od daty dor臋czenia
zawiadomienia uwa偶a si臋 za z艂o偶one w dniu wniesienia pierwszego
podania.
搂 3. Je偶eli podanie wniesiono do organu niew艂a艣ciwego, a organu
w艂a艣ciwego nie mo偶na ustali膰 na podstawie danych podania, albo gdy
z podania wynika, 偶e w艂a艣ciwym w sprawie jest s膮d, organ, do
kt贸rego podanie wniesiono, zwraca je wnosz膮cemu z odpowiednim
pouczeniem.
Rozdzia艂 2
Protoko艂y i adnotacje.
Art. 67. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej sporz膮dza zwi臋z艂y
protok贸艂 z ka偶dej czynno艣ci post臋powania, maj膮cej istotne znaczenie
dla rozstrzygni臋cia sprawy, chyba 偶e czynno艣膰 zosta艂a w inny spos贸b
utrwalona na pi艣mie.
搂 2. W szczeg贸lno艣ci sporz膮dza si臋 protok贸艂:
1) przyj臋cia wniesionego ustnie podania,
2) przes艂uchania strony, 艣wiadka i bieg艂ego,
3) ogl臋dzin i ekspertyz, dokonywanych przy udziale przedstawiciela
organu administracji pa艅stwowej,
4) rozprawy,
5) ustnego og艂oszenia decyzji i postanowienia.
Art. 68. 搂 1. Protok贸艂 sporz膮dza si臋 tak, aby z niego wynika艂o,
kto, kiedy, gdzie i jakich czynno艣ci dokona艂, kto i w jakim
charakterze by艂 przy tym obecny, co i w jaki spos贸b w wyniku tych
czynno艣ci ustalono i jakie uwagi zg艂osi艂y obecne osoby.
搂 2. Protok贸艂 odczytuje si臋 wszystkim osobom obecnym,
bior膮cym udzia艂 w czynno艣ci urz臋dowej, kt贸re powinny nast臋pnie
protok贸艂 podpisa膰. Odmow臋 lub brak podpisu kt贸rejkolwiek osoby
nale偶y om贸wi膰 w protok贸le.
Art. 69. 搂 1. Protok贸艂 przes艂uchania powinien by膰 odczytany i
przedstawiony do podpisu osobie zeznaj膮cej niezw艂ocznie po z艂o偶eniu
zeznania.
搂 2. W protoko艂ach przes艂uchania osoby, kt贸ra z艂o偶y艂a zeznanie w
j臋zyku obcym, nale偶y poda膰 w przek艂adzie na j臋zyk polski tre艣膰
z艂o偶onego zeznania oraz wskaza膰 osob臋 i adres t艂umacza, kt贸ry
dokona艂 przek艂adu; t艂umacz ten powinien podpisa膰 protok贸艂
przes艂uchania.
Art. 70. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e zezwoli膰 na
do艂膮czenie do protoko艂u zeznania na pi艣mie, podpisanego przez
zeznaj膮cego, oraz innych dokument贸w maj膮cych znaczenie dla
sprawy.
Art. 71. Skre艣le艅 i poprawek nale偶y tak dokonywa膰, aby wyrazy
skre艣lone i poprawione by艂y czytelne. Skre艣lenia i poprawki powinny
by膰 stwierdzone w protokole przed jego podpisaniem.
Art. 72. Czynno艣ci organu administracji pa艅stwowej, z kt贸rych
nie sporz膮dza si臋 protoko艂u, a kt贸re maj膮 znaczenie dla sprawy lub
toku post臋powania, utrwala si臋 w aktach w formie adnotacji
podpisanej przez pracownika, kt贸ry dokona艂 tych czynno艣ci.
Rozdzia艂 3
Udost臋pnianie akt.
Art. 73. 搂 1. W ka偶dym stadium post臋powania organ administracji
pa艅stwowej obowi膮zany jest umo偶liwi膰 stronie przegl膮danie akt
sprawy oraz sporz膮dzanie z nich notatek i odpis贸w.
搂 2. Strona mo偶e 偶膮da膰 uwierzytelnienia sporz膮dzonych przez
siebie odpis贸w z akt sprawy lub wydania jej z akt sprawy
uwierzytelnionych odpis贸w, o ile jest to uzasadnione wa偶nym
interesem strony.
Art. 74. 搂 1. Przepisu art. 73 nie stosuje si臋 do akt sprawy,
obj臋tych ochron膮 tajemnicy pa艅stwowej, a tak偶e do innych akt, kt贸re
organ administracji pa艅stwowej wy艂膮czy ze wzgl臋du na wa偶ny
interes pa艅stwowy.
搂 2. Odmowa umo偶liwienia stronie przegl膮dania akt sprawy,
sporz膮dzania z nich notatek i odpis贸w, uwierzytelnienia tych
odpis贸w lub wydania uwierzytelnionych odpis贸w nast臋puje w drodze
postanowienia, na kt贸re s艂u偶y za偶alenie.
Rozdzia艂 4
Dowody.
Art. 75. 搂 1. Jako dow贸d nale偶y dopu艣ci膰 wszystko, co mo偶e
przyczyni膰 si臋 do wyja艣nienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
W szczeg贸lno艣ci dowodem mog膮 by膰 dokumenty, zeznania
艣wiadk贸w, opinie bieg艂ych oraz ogl臋dziny.
搂 2. Je偶eli przepis prawa nie wymaga urz臋dowego potwierdzenia
okre艣lonych fakt贸w lub stanu prawnego w drodze za艣wiadczenia
w艂a艣ciwego organu administracji, organ administracji pa艅stwowej
odbiera od strony, na jej wniosek, o艣wiadczenie z艂o偶one pod rygorem
odpowiedzialno艣ci za fa艂szywe zeznania. Przepis art. 83 搂 3 stosuje
si臋 odpowiednio.
Art. 76. 搂 1. Dokumenty urz臋dowe sporz膮dzone w przepisanej
formie przez powo艂ane do tego organy pa艅stwowe w ich zakresie
dzia艂ania stanowi膮 dow贸d tego, co zosta艂o w nich urz臋dowo
stwierdzone.
搂 2. Przepis 搂 1 stosuje si臋 odpowiednio do dokument贸w
urz臋dowych sporz膮dzonych przez organy innych pa艅stwowych
jednostek organizacyjnych oraz organizacji spo艂ecznych w zakresie
poruczonych im z mocy prawa spraw wymienionych w art. 1 搂 2.
搂 3. Przepisy 搂 1 i 2 nie wy艂膮czaj膮 mo偶liwo艣ci przeprowadzenia
dowodu przeciwko tre艣ci dokument贸w wymienionych w tych
przepisach.
Art. 77. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej jest obowi膮zany w
spos贸b wyczerpuj膮cy zebra膰 i rozpatrzy膰 ca艂y materia艂 dowodowy.
搂 2. Organ mo偶e w ka偶dym stadium post臋powania zmieni膰,
uzupe艂ni膰 lub uchyli膰 swoje postanowienie dotycz膮ce
przeprowadzenia dowodu.
搂 3. Organ przeprowadzaj膮cy post臋powanie na wezwanie organu
w艂a艣ciwego do za艂atwienia sprawy (art. 52) mo偶e z urz臋du lub na
wniosek strony przes艂ucha膰 r贸wnie偶 nowych 艣wiadk贸w i bieg艂ych na
okoliczno艣ci b臋d膮ce przedmiotem tego post臋powania.
搂 4. Fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi z urz臋du
nie wymagaj膮 dowodu. Fakty znane organowi z urz臋du nale偶y
zakomunikowa膰 stronie.
Art. 78. 搂 1. 呕膮danie strony dotycz膮ce przeprowadzenia dowodu
nale偶y uwzgl臋dni膰, je偶eli przedmiotem dowodu jest okoliczno艣膰
maj膮ca znaczenie dla sprawy.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e nie uwzgl臋dni膰
偶膮dania (搂 1), kt贸re nie zosta艂o zg艂oszone w toku przeprowadzania
dowod贸w lub w czasie rozprawy, je偶eli 偶膮danie to dotyczy
okoliczno艣ci ju偶 stwierdzonych innymi dowodami, chyba 偶e maj膮
one znaczenie dla sprawy.
Art. 79. 搂 1. Strona powinna by膰 zawiadomiona o miejscu i
terminie przeprowadzenia dowodu ze 艣wiadk贸w, bieg艂ych lub
ogl臋dzin przynajmniej na siedem dni przed terminem.
搂 2. Strona ma prawo bra膰 udzia艂 w przeprowadzeniu dowodu,
mo偶e zadawa膰 pytania 艣wiadkom, bieg艂ym i stronom oraz sk艂ada膰
wyja艣nienia.
Art. 80. Organ administracji pa艅stwowej ocenia na podstawie
ca艂okszta艂tu materia艂u dowodowego, czy dana okoliczno艣膰 zosta艂a
udowodniona.
Art. 81. Okoliczno艣膰 faktyczna mo偶e by膰 uznana za
udowodnion膮, je偶eli strona mia艂a mo偶no艣膰 wypowiedzenia si臋 co do
przeprowadzonych dowod贸w, chyba 偶e zachodz膮 okoliczno艣ci, o
kt贸rych mowa w art. 10 搂 2.
Art. 82. 艢wiadkami nie mog膮 by膰:
1) osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych
spostrze偶e艅,
2) osoby obowi膮zane do zachowania tajemnicy pa艅stwowej i
s艂u偶bowej na okoliczno艣ci obj臋te tajemnic膮, je偶eli nie zosta艂y w
trybie okre艣lonym obowi膮zuj膮cymi przepisami zwolnione od
obowi膮zku zachowania tej tajemnicy,
3) duchowni co do fakt贸w obj臋tych tajemnic膮 spowiedzi.
Art. 83. 搂 1. Nikt nie ma prawa odm贸wi膰 zezna艅 w charakterze
艣wiadka, z wyj膮tkiem ma艂偶onka strony, wst臋pnych, zst臋pnych i
rodze艅stwa strony oraz jej powinowatych pierwszego stopnia, jak
r贸wnie偶 os贸b pozostaj膮cych ze stron膮 w stosunku przysposobienia,
opieki lub kurateli. Prawo odmowy zezna艅 trwa tak偶e po ustaniu
ma艂偶e艅stwa, przysposobienia, opieki i kurateli.
搂 2. 艢wiadek mo偶e odm贸wi膰 odpowiedzi na pytania, gdy
odpowied藕 mog艂aby narazi膰 jego lub bliskich wymienionych w 搂 1
na odpowiedzialno艣膰 karn膮, ha艅b臋 lub bezpo艣redni膮 szkod臋
maj膮tkow膮 albo spowodowa膰 naruszenie obowi膮zku zachowania
prawnie chronionej tajemnicy zawodowej.
搂 3. Przed odebraniem zeznania organ administracji pa艅stwowej
uprzedza 艣wiadka o prawie odmowy odpowiedzi na pytania oraz o
odpowiedzialno艣ci za fa艂szywe zeznania.
Art. 84. 搂 1. Gdy w sprawie wymagane s膮 wiadomo艣ci specjalne,
organ administracji pa艅stwowej mo偶e zwr贸ci膰 si臋 do bieg艂ego lub
bieg艂ych o wydanie opinii.
搂 2. Bieg艂y podlega wy艂膮czeniu na zasadach i w trybie
okre艣lonym w art. 24. Poza tym do bieg艂ych stosuje si臋 przepisy
dotycz膮ce przes艂uchania 艣wiadk贸w.
Art. 85. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e w razie
potrzeby przeprowadzi膰 ogl臋dziny.
搂 2. Je偶eli przedmiot ogl臋dzin znajduje si臋 u os贸b trzecich, osoby
te s膮 obowi膮zane na wezwanie organu do okazania przedmiotu
ogl臋dzin.
Art. 86. Je偶eli po wyczerpaniu 艣rodk贸w dowodowych lub z
powodu ich braku pozosta艂y nie wyja艣nione fakty istotne do
rozstrzygni臋cia sprawy, organ administracji pa艅stwowej dla ich
wyja艣nienia mo偶e przes艂ucha膰 stron臋. Do przes艂uchania stron stosuje
si臋 przepisy dotycz膮ce 艣wiadk贸w, z wy艂膮czeniem przepis贸w o
艣rodkach przymusu.
Art. 87. Organ kolegialny, w艂a艣ciwy do wydania decyzji w
sprawie, mo偶e zleci膰 przeprowadzenie post臋powania dowodowego
lub jego cz臋艣ci jednemu ze swych cz艂onk贸w lub pracownik贸w, je偶eli
szczeg贸lne przepisy temu si臋 nie sprzeciwiaj膮.
Art. 88. 搂 1. Kto, b臋d膮c obowi膮zany do osobistego stawienia si臋
(art. 51), mimo prawid艂owego wezwania nie stawi艂 si臋 bez
uzasadnionej przyczyny jako strona, 艣wiadek, bieg艂y albo
bezzasadnie odm贸wi艂 z艂o偶enia zeznania, wydania opinii, okazania
przedmiotu ogl臋dzin albo udzia艂u w innej czynno艣ci urz臋dowej, mo偶e
by膰 ukarany przez organ przeprowadzaj膮cy dow贸d grzywn膮 do 10 gr,
a w razie ponownego niezastosowania si臋 do wezwania - grzywn膮 do
15 gr. Na postanowienie o ukaraniu grzywn膮 s艂u偶y za偶alenie.
搂 2. Organ, kt贸ry na艂o偶y艂 kar臋 grzywny, mo偶e na wniosek
ukaranego, z艂o偶ony w ci膮gu siedmiu dni od daty otrzymania
zawiadomienia o ukaraniu, uzna膰 za usprawiedliwion膮 nieobecno艣膰
lub odmow臋 zeznania, wydania opinii albo okazania przedmiotu
ogl臋dzin i zwolni膰 od kary grzywny. Na odmow臋 zwolnienia od kary
s艂u偶y za偶alenie.
搂 3. Ukaranie grzywn膮 nie wyklucza mo偶no艣ci zastosowania do
opornego 艣wiadka 艣rodk贸w przymusu przewidzianych w przepisach
szczeg贸lnych.
Rozdzia艂 5
Rozprawa.
Art. 89. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej przeprowadzi w
toku post臋powania rozpraw臋 w ka偶dym przypadku, gdy zapewni to
przyspieszenie lub uproszczenie post臋powania b膮d藕 osi膮gni臋cie celu
wychowawczego albo gdy wymaga tego przepis prawa.
搂 2. Organ powinien przeprowadzi膰 rozpraw臋, gdy zachodzi
potrzeba uzgodnienia interes贸w stron oraz gdy jest to potrzebne do
wyja艣nienia sprawy przy udziale 艣wiadk贸w lub bieg艂ych albo w
drodze ogl臋dzin.
Art. 90. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej podejmuje przed
rozpraw膮 czynno艣ci niezb臋dne do jej przeprowadzenia.
搂 2. W szczeg贸lno艣ci organ wzywa:
1) strony do z艂o偶enia przed rozpraw膮 wyja艣nie艅, dokument贸w i
innych dowod贸w i do stawienia si臋 na rozpraw臋 osobi艣cie lub
przez przedstawicieli albo pe艂nomocnik贸w,
2) 艣wiadk贸w i bieg艂ych do stawienia si臋 na rozpraw臋.
搂 3. Ponadto organ zawiadamia o rozprawie pa艅stwowe jednostki
organizacyjne, organizacje spo艂eczne, a tak偶e inne osoby, je偶eli ich
udzia艂 w rozprawie jest uzasadniony ze wzgl臋du na jej przedmiot. W
tym przypadku organ wzywa je do wzi臋cia udzia艂u w rozprawie albo
do z艂o偶enia przed rozpraw膮 o艣wiadczenia i dowod贸w dla jego
poparcia.
Art. 91. 搂 1. W wezwaniu na rozpraw臋 okre艣la si臋 termin, miejsce
i przedmiot rozprawy.
搂 2. Stronom, 艣wiadkom, bieg艂ym oraz pa艅stwowym jednostkom
organizacyjnym, organizacjom i innym osobom, wezwanym do
udzia艂u w rozprawie (art. 90 搂 3), dor臋cza si臋 wezwanie na pi艣mie.
搂 3. Je偶eli zachodzi prawdopodobie艅stwo, 偶e opr贸cz wezwanych
stron, uczestnicz膮cych w post臋powaniu, mog膮 by膰 jeszcze w sprawie
inne strony, nie znane organowi administracji pa艅stwowej, nale偶y
ponadto o terminie, miejscu i przedmiocie rozprawy og艂osi膰 w drodze
obwieszczenia albo w spos贸b zwyczajowo przyj臋ty w danej
miejscowo艣ci.
Art. 92. Termin rozprawy powinien by膰 tak wyznaczony, aby
dor臋czenie wezwa艅 oraz og艂oszenie o rozprawie nast膮pi艂y
przynajmniej na siedem dni przed rozpraw膮.
Art. 93. Rozpraw膮 kieruje wyznaczony do przeprowadzenia
rozprawy pracownik tego organu administracji pa艅stwowej, przed
kt贸rym toczy si臋 post臋powanie. Gdy post臋powanie toczy si臋 przed
organem kolegialnym, rozpraw膮 kieruje przewodnicz膮cy albo
wyznaczony cz艂onek organu kolegialnego.
Art. 94. 搂 1. Nieobecno艣膰 na rozprawie stron nale偶ycie
wezwanych na rozpraw臋 nie stanowi przeszkody do jej
przeprowadzenia.
搂 2. Kieruj膮cy rozpraw膮 odroczy j膮, je偶eli stwierdzi powa偶ne
nieprawid艂owo艣ci w wezwaniu stron na rozpraw臋, je偶eli niestawienie
si臋 strony zosta艂o spowodowane przeszkod膮 trudn膮 do
przezwyci臋偶enia, a tak偶e z innej wa偶nej przyczyny.
Art. 95. 搂 1. Na rozprawie strony mog膮 sk艂ada膰 wyja艣nienia,
zg艂asza膰 偶膮dania, propozycje i zarzuty oraz przedstawia膰 dowody na
ich poparcie. Ponadto strony mog膮 wypowiada膰 si臋 co do wynik贸w
post臋powania dowodowego.
搂 2. Kieruj膮cy rozpraw膮 mo偶e uchyli膰 zadawane 艣wiadkom,
bieg艂ym i stronom pytania, je偶eli nie maj膮 one istotnego znaczenia
dla sprawy. Jednak偶e na 偶膮danie strony nale偶y zamie艣ci膰 w protokole
osnow臋 tre艣ci uchylonego pytania.
Art. 96. Za niew艂a艣ciwe zachowanie si臋 w czasie rozprawy strony,
艣wiadkowie, biegli i inne osoby uczestnicz膮ce w rozprawie mog膮 by膰
po uprzednim ostrze偶eniu wydalone z miejsca rozprawy przez
kieruj膮cego rozpraw膮 oraz ukarane grzywn膮 do 10 gr. Na
postanowienie o ukaraniu grzywn膮 s艂u偶y za偶alenie.
Rozdzia艂 6
Zawieszenie post臋powania.
Art. 97. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej zawiesza
post臋powanie:
1) w razie 艣mierci strony lub jednej ze stron, je偶eli wezwanie
spadkobierc贸w zmar艂ej strony do udzia艂u w post臋powaniu nie jest
mo偶liwe i nie zachodz膮 okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w art. 30 搂 5, a
post臋powanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe (art.
105),
2) w razie 艣mierci przedstawiciela ustawowego strony,
3) w razie utraty przez stron臋 lub przez jej ustawowego
przedstawiciela zdolno艣ci do czynno艣ci prawnych,
4) gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zale偶y od uprzedniego
rozstrzygni臋cia zagadnienia wst臋pnego przez inny organ lub s膮d.
搂 2. Gdy ust膮pi艂y przyczyny uzasadniaj膮ce zawieszenie
post臋powania, organ administracji pa艅stwowej podejmuje
post臋powanie z urz臋du lub na 偶膮danie strony.
Art. 98. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e zawiesi膰
post臋powanie, je偶eli wyst膮pi o to strona, na kt贸rej 偶膮danie
post臋powanie zosta艂o wszcz臋te, a nie sprzeciwiaj膮 si臋 temu inne
strony oraz nie zagra偶a to interesowi spo艂ecznemu.
搂 2. Je偶eli w okresie trzech lat od daty zawieszenia post臋powania
偶adna ze stron nie zwr贸ci si臋 o podj臋cie post臋powania, 偶膮danie
wszcz臋cia post臋powania uwa偶a si臋 za wycofane.
Art. 99. Organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry z przyczyny
okre艣lonej w art. 97 搂 1 pkt. 1-3 zawiesi艂 post臋powanie wszcz臋te z
urz臋du, poczyni r贸wnocze艣nie niezb臋dne kroki w celu usuni臋cia
przeszkody do dalszego prowadzenia post臋powania. Tak samo
post膮pi organ w razie zawieszenia z tej samej przyczyny
post臋powania wszcz臋tego na 偶膮danie strony, je偶eli interes spo艂eczny
przemawia za za艂atwieniem sprawy.
Art. 100. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry zawiesi艂
post臋powanie z przyczyny okre艣lonej w art. 97 搂 1 pkt. 4, wyst膮pi
r贸wnocze艣nie do w艂a艣ciwego organu lub s膮du o rozstrzygni臋cie
zagadnienia wst臋pnego albo wezwie stron臋 do wyst膮pienia o to w
oznaczonym terminie, chyba 偶e strona wyka偶e, 偶e ju偶 zwr贸ci艂a si臋 w
tej sprawie do w艂a艣ciwego organu lub s膮du.
搂 2. Je偶eli zawieszenie post臋powania z przyczyny okre艣lonej w
art. 97 搂 1 pkt. 4 mog艂oby spowodowa膰 niebezpiecze艅stwo dla 偶ycia
lub zdrowia ludzkiego albo powa偶n膮 szkod臋 dla interesu
spo艂ecznego, organ administracji pa艅stwowej za艂atwi spraw臋,
rozstrzygaj膮c zagadnienie wst臋pne we w艂asnym interesie.
搂 3. Przepis 搂 2 stosuje si臋 tak偶e w贸wczas, gdy strona mimo
wezwania (搂 1) nie wyst膮pi艂a o rozstrzygni臋cie zagadnienia
wst臋pnego albo gdy zawieszenie post臋powania mog艂oby spowodowa膰
niepowetowan膮 szkod臋 dla strony. W tym ostatnim przypadku organ
mo偶e uzale偶ni膰 za艂atwienie sprawy od z艂o偶enia przez stron臋
stosownego zabezpieczenia.
Art. 101. 搂 1. O postanowieniu w sprawie zawieszenia
post臋powania organ administracji pa艅stwowej zawiadamia strony.
搂 2. W przypadku zawieszenia post臋powania na 偶膮danie strony
lub jednej ze stron (art. 98 搂 1) organ pouczy je o tre艣ci przepisu art.
98 搂 2.
搂 3. Na postanowienie w sprawie zawieszenia post臋powania s艂u偶y
stronie za偶alenie.
Art. 102. W czasie zawieszenia post臋powania organ administracji
pa艅stwowej mo偶e podejmowa膰 czynno艣ci niezb臋dne w celu
zapobie偶enia niebezpiecze艅stwom dla 偶ycia lub zdrowia ludzkiego
albo powa偶nym szkodom dla interesu spo艂ecznego.
Art. 103. Zawieszenie post臋powania wstrzymuje bieg termin贸w
przewidzianych w kodeksie.
Rozdzia艂 7
Decyzje.
Art. 104. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej za艂atwia spraw臋
przez wydanie decyzji, chyba 偶e przepisy kodeksu stanowi膮 inaczej.
搂 2. Decyzje rozstrzygaj膮 spraw臋 co do jej istoty w ca艂o艣ci lub w
cz臋艣ci albo w inny spos贸b ko艅cz膮 spraw臋 w danej instancji.
Art. 105. 搂 1. Gdy post臋powanie z jakiejkolwiek przyczyny sta艂o
si臋 bezprzedmiotowe, organ administracji pa艅stwowej wydaje
decyzj臋 o umorzeniu post臋powania.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e umorzy膰
post臋powanie, je偶eli wyst膮pi o to strona, na kt贸rej 偶膮danie
post臋powanie zosta艂o wszcz臋te, a nie sprzeciwiaj膮 si臋 temu inne
strony oraz gdy nie jest to sprzeczne z interesem spo艂ecznym.
Art. 106. 搂 1. Je偶eli przepis prawa uzale偶nia wydanie decyzji od
zaj臋cia stanowiska przez inny organ (wyra偶enia opinii lub zgody albo
wyra偶enia stanowiska w innej formie), decyzj臋 wydaje si臋 po zaj臋ciu
stanowiska przez ten organ.
搂 2. Organ za艂atwiaj膮cy spraw臋, zwracaj膮c si臋 do innego organu o
zaj臋cie stanowiska, zawiadamia o tym stron臋.
搂 3. Organ, do kt贸rego zwr贸cono si臋 o zaj臋cie stanowiska,
obowi膮zany jest przedstawi膰 je niezw艂ocznie, jednak nie p贸藕niej ni偶
w terminie dw贸ch tygodni od dnia dor臋czenia mu 偶膮dania, chyba 偶e
przepis prawa przewiduje inny termin.
搂 4. Organ obowi膮zany do zaj臋cia stanowiska mo偶e w razie
potrzeby przeprowadzi膰 post臋powanie wyja艣niaj膮ce.
搂 5. Zaj臋cie stanowiska przez ten organ nast臋puje w drodze
postanowienia, na kt贸re s艂u偶y stronie za偶alenie.
搂 6. W przypadku niezaj臋cia stanowiska w terminie okre艣lonym w
搂 3 stosuje si臋 odpowiednio przepis art. 36-38.
Art. 107. 搂 1. Decyzja powinna zawiera膰: oznaczenie organu
administracji pa艅stwowej, dat臋 wydania, oznaczenie strony lub stron,
powo艂anie podstawy prawnej, rozstrzygni臋cie, uzasadnienie faktyczne
i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie s艂u偶y od niej odwo艂anie,
podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska s艂u偶bowego
osoby upowa偶nionej do wydania decyzji. Decyzja, w stosunku do
kt贸rej mo偶e by膰 wniesione pow贸dztwo do s膮du powszechnego lub
skarga do s膮du administracyjnego, powinna zawiera膰 ponadto
pouczenie o dopuszczalno艣ci wniesienia pow贸dztwa lub skargi.
搂 2. Przepisy szczeg贸lne mog膮 okre艣la膰 tak偶e inne sk艂adniki, kt贸re
powinna zawiera膰 decyzja.
搂 3. Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczeg贸lno艣ci
zawiera膰 wskazanie fakt贸w, kt贸re organ uzna艂 za udowodnione,
dowod贸w, na kt贸rych si臋 opar艂, oraz przyczyn, z powodu kt贸rych
innym dowodom odm贸wi艂 wiarygodno艣ci i mocy dowodowej, za艣
uzasadnienie prawne - wyja艣nienie podstawy prawnej decyzji, z
przytoczeniem przepis贸w prawa.
搂 4. Mo偶na odst膮pi膰 od uzasadnienia decyzji, gdy uwzgl臋dnia ona
w ca艂o艣ci 偶膮danie strony; nie dotyczy to jednak decyzji
rozstrzygaj膮cych sporne interesy stron oraz decyzji wydanych na
skutek odwo艂ania.
搂 5. Organ mo偶e odst膮pi膰 od uzasadnienia decyzji r贸wnie偶 w
przypadkach, w kt贸rych z dotychczasowych przepis贸w ustawowych
wynika艂a mo偶liwo艣膰 zaniechania lub ograniczenia uzasadnienia ze
wzgl臋du na interes bezpiecze艅stwa Pa艅stwa lub porz膮dek publiczny.
Art. 108. 搂 1. Decyzji, od kt贸rej s艂u偶y odwo艂anie, mo偶e by膰
nadany rygor natychmiastowej wykonalno艣ci, gdy jest to niezb臋dne
ze wzgl臋du na ochron臋 zdrowia lub 偶ycia ludzkiego albo dla
zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ci臋偶kimi stratami
b膮d藕 te偶 ze wzgl臋du na inny interes spo艂eczny lub wyj膮tkowo wa偶ny
interes strony. W tym ostatnim przypadku organ administracji
pa艅stwowej mo偶e w drodze postanowienia za偶膮da膰 od strony
stosownego zabezpieczenia.
搂 2. Rygor natychmiastowej wykonalno艣ci mo偶e by膰 nadany
decyzji r贸wnie偶 po jej wydaniu. W tym przypadku organ wydaje
postanowienie, na kt贸re s艂u偶y stronie za偶alenie.
Art. 109. 搂 1. Decyzj臋 dor臋cza si臋 stronom na pi艣mie.
搂 2. W przypadkach wymienionych w art. 14 搂 2 decyzja mo偶e
by膰 stronom og艂oszona ustnie.
Art. 110. Organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry wyda艂 decyzj臋,
jest ni膮 zwi膮zany od chwili jej dor臋czenia lub og艂oszenia, o ile
kodeks nie stanowi inaczej.
Art. 111. 搂 1. Strona mo偶e w terminie czternastu dni od dnia
dor臋czenia decyzji za偶膮da膰 jej uzupe艂nienia co do rozstrzygni臋cia
b膮d藕 co do prawa odwo艂ania, wniesienia w stosunku do decyzji
pow贸dztwa do s膮du powszechnego lub skargi do s膮du
administracyjnego albo sprostowania zamieszczonego w decyzji
pouczenia w tych kwestiach.
搂 2. W przypadkach okre艣lonych w 搂 1 termin dla strony do
wniesienia odwo艂ania, pow贸dztwa lub skargi biegnie od dnia
dor臋czenia jej odpowiedzi.
Art. 112. B艂臋dne pouczenie w decyzji co do prawa odwo艂ania albo
wniesienia pow贸dztwa do s膮du powszechnego lub skargi do s膮du
administracyjnego nie mo偶e szkodzi膰 stronie, kt贸ra zastosowa艂a si臋 do
tego pouczenia.
Art. 113. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e z urz臋du lub
na 偶膮danie strony prostowa膰 w drodze postanowienia b艂臋dy pisarskie
i rachunkowe oraz inne oczywiste pomy艂ki w wydanych przez ten
organ decyzjach.
搂 2. Organ, kt贸ry wyda艂 decyzj臋, wyja艣nia w drodze
postanowienia na 偶膮danie organu egzekucyjnego lub strony
w膮tpliwo艣ci co do tre艣ci decyzji.
搂 3. Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyja艣nienia s艂u偶y
za偶alenie.
Rozdzia艂 8
Ugoda.
Art. 114. W sprawie, w kt贸rej toczy si臋 post臋powanie przed
organem administracji pa艅stwowej, strony mog膮 zawrze膰 ugod臋 -
je偶eli przemawia za tym charakter sprawy, przyczyni si臋 to do
uproszczenia lub przyspieszenia post臋powania i nie sprzeciwia si臋
temu przepis prawa.
Art. 115. Ugoda mo偶e by膰 zawarta przed organem administracji
pa艅stwowej, przed kt贸rym toczy si臋 post臋powanie w pierwszej
instancji lub post臋powanie odwo艂awcze, do czasu wydania przez
organ decyzji w sprawie.
Art. 116. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej odroczy wykonanie
decyzji i wyznaczy stronom termin do zawarcia ugody, je偶eli z艂o偶膮
one zgodne o艣wiadczenie o zamiarze jej zawarcia.
搂 2. W przypadku zawiadomienia przez jedn膮 ze stron o
odst膮pieniu od zamiaru zawarcia ugody lub niedotrzymania przez
strony terminu wyznaczonego w my艣l 搂 1, organ administracji
pa艅stwowej za艂atwia spraw臋 w drodze decyzji.
Art. 117. 搂 1. Ugod臋 sporz膮dza si臋 w formie pisemnej. Powinna
ona zawiera膰 oznaczenie organu, przed kt贸rym zosta艂a zawarta, dat臋
sporz膮dzenia, oznaczenie stron, przedmiot i tre艣膰 ugody, wzmiank臋 o
jej odczytaniu i przyj臋ciu, podpisy stron oraz podpis pracownika
organu administracji pa艅stwowej, upowa偶nionego do sporz膮dzenia
ugody.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej utrwala fakt zawarcia ugody
w aktach sprawy, w formie protoko艂u podpisanego przez osob臋
upowa偶nion膮 do sporz膮dzenia ugody.
Art. 118. 搂 1. Ugoda wymaga zatwierdzenia przez organ
administracji pa艅stwowej, przed kt贸rym zosta艂a zawarta.
搂 2. Je偶eli ugoda dotyczy kwestii, kt贸rych rozstrzygni臋cie wymaga
zaj臋cia stanowiska przez inny organ, stosuje si臋 odpowiednio przepis
art. 106.
搂 3. Organ administracji pa艅stwowej odm贸wi zatwierdzenia
ugody zawartej z naruszeniem prawa, nie uwzgl臋dniaj膮cej stanowiska
organu, o kt贸rym mowa w 搂 2, albo naruszaj膮cej interes spo艂eczny
b膮d藕 s艂uszny interes stron.
Art. 119. 搂 1. Zatwierdzenie b膮d藕 odmowa zatwierdzenia ugody
nast臋puje w drodze postanowienia, na kt贸re s艂u偶y za偶alenie;
postanowienie w tej sprawie powinno by膰 wydane w ci膮gu siedmiu
dni od dnia zawarcia ugody.
搂 2. W przypadku gdy ugoda zawarta zosta艂a w toku
post臋powania odwo艂awczego, z dniem, w kt贸rym sta艂o si臋 ostateczne
postanowienie zatwierdzaj膮ce ugod臋, traci moc decyzja organu
pierwszej instancji, o czym zamieszcza si臋 wzmiank臋 w tym
postanowieniu.
搂 3. 艁膮cznie z postanowieniem zatwierdzaj膮cym ugod臋 dor臋cza
si臋 stronom odpis ugody.
Art. 120. 搂 1. Ugoda staje si臋 wykonalna z dniem, w kt贸rym
postanowienie o jej zatwierdzeniu sta艂o si臋 ostateczne.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej, przed kt贸rym zosta艂a
zawarta ugoda, potwierdza jej wykonalno艣膰 na egzemplarzu ugody.
Art. 121. Zatwierdzona ugoda wywiera takie same skutki, jak
decyzja wydana w toku post臋powania administracyjnego.
Art. 122. W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozdziale
do ugody i postanowienia w sprawie jej zatwierdzenia lub odmowy
zatwierdzenia stosuje si臋 odpowiednio przepisy dotycz膮ce decyzji.
Rozdzia艂 9
Postanowienia.
Art. 123. 搂 1. W toku post臋powania organ administracji
pa艅stwowej wydaje postanowienia.
搂 2. Postanowienia dotycz膮 poszczeg贸lnych kwestii wynikaj膮cych
w toku post臋powania, lecz nie rozstrzygaj膮 o istocie spraw, chyba 偶e
przepisy kodeksu stanowi膮 inaczej.
Art. 124. 搂 1. Postanowienie powinno zawiera膰: oznaczenie
organu administracji pa艅stwowej, dat臋 jego wydania, oznaczenie
strony lub stron albo innych os贸b bior膮cych udzia艂 w post臋powaniu,
powo艂anie podstawy prawnej, rozstrzygni臋cie, pouczenie, czy i w
jakim trybie s艂u偶y na nie za偶alenie lub skarga do s膮du
administracyjnego (art. 196 搂 3 pkt. 1) oraz podpis z podaniem
imienia i nazwiska oraz stanowiska s艂u偶bowego osoby upowa偶nionej
do jego wydania.
搂 2. Postanowienie powinno zawiera膰 uzasadnienie faktyczne i
prawne, je偶eli s艂u偶y na nie za偶alenie lub skarga do s膮du
administracyjnego oraz gdy wydane zosta艂o na skutek za偶alenia na
postanowienie.
Art. 125. 搂 1. Postanowienia, od kt贸rych s艂u偶y stronom za偶alenie
lub skarga do s膮du administracyjnego, dor臋cza si臋 na pi艣mie.
搂 2. W przypadkach wymienionych w art. 14 搂 2 postanowienia
mog膮 by膰 stronom og艂aszane ustnie.
搂 3. 搂 Postanowienie, kt贸re mo偶e by膰 zaskar偶one do s膮du
administracyjnego, dor臋cza si臋 stronie wraz z pouczeniem o
dopuszczalno艣ci wniesienia skargi oraz uzasadnieniem faktycznym i
prawnym.
Art. 126. Do postanowie艅 stosuje si臋 odpowiednio przepisy art.
107 搂 2-5 oraz art. 109-113, a do postanowie艅, od kt贸rych
przys艂uguje za偶alenie - r贸wnie偶 art. 145-152 oraz art. 156-159, z tym
偶e zamiast decyzji, o kt贸rej mowa w art. 149 搂 3, 151 搂 1, 157 搂 1 i
158, wydaje si臋 postanowienie.
Rozdzia艂 10
Odwo艂ania.
Art. 127. 搂 1. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji s艂u偶y
stronie odwo艂anie tylko do jednej instancji.
搂 2. W艂a艣ciwy do rozpatrzenia odwo艂ania jest organ administracji
pa艅stwowej wy偶szego stopnia, chyba 偶e ustawa przewiduje inny
organ odwo艂awczy.
搂 3. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez naczelny
organ administracji pa艅stwowej nie s艂u偶y odwo艂anie, jednak偶e strona
niezadowolona z decyzji mo偶e zwr贸ci膰 si臋 do tego organu z
wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje
si臋 odpowiednio przepisy dotycz膮ce odwo艂a艅 od decyzji.
搂 4. Od decyzji wydanej w I instancji przez samorz膮dowe
kolegium odwo艂awcze w sprawach nale偶膮cych do zada艅 w艂asnych
gmin odwo艂anie nie s艂u偶y. Przepis 搂 3 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 128. Odwo艂anie nie wymaga szczeg贸艂owego uzasadnienia.
Wystarczy, je偶eli z odwo艂ania wynika, 偶e strona nie jest zadowolona
z wydanej decyzji. Przepisy szczeg贸lne mog膮 ustala膰 inne wymogi co
do tre艣ci odwo艂ania.
Art. 129. 搂 1. Odwo艂anie wnosi si臋 do w艂a艣ciwego organu
odwo艂awczego za po艣rednictwem organu, kt贸ry wyda艂 decyzj臋.
搂 2. Odwo艂anie wnosi si臋 w terminie czternastu dni od dnia
dor臋czenia decyzji stronie, a gdy decyzja zosta艂a og艂oszona ustnie -
od dnia jej og艂oszenia stronie.
搂 3. Przepisy szczeg贸lne mog膮 przewidywa膰 inne terminy do
wniesienia odwo艂ania.
Art. 130. 搂 1. Przed up艂ywem terminu do wniesienia odwo艂ania
decyzja nie ulega wykonaniu.
搂 2. Wniesienie odwo艂ania w terminie wstrzymuje wykonanie
decyzji.
搂 3. Przepis贸w 搂 1 i 2 nie stosuje si臋 w przypadkach, gdy:
1) decyzji zosta艂 nadany rygor natychmiastowej wykonalno艣ci (art.
108),
2) decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy.
搂 4. Ponadto decyzja podlega wykonaniu przed up艂ywem terminu
do wniesienia odwo艂ania, gdy jest zgodna z 偶膮daniem wszystkich
stron.
Art. 131. O wniesieniu odwo艂ania organ administracji
pa艅stwowej, kt贸ry wyda艂 decyzj臋, zawiadomi strony.
Art. 132. 搂 1. Je偶eli odwo艂anie wnios艂y wszystkie strony, a organ
administracji pa艅stwowej, kt贸ry wyda艂 decyzj臋 uzna, 偶e to odwo艂anie
zas艂uguje w ca艂o艣ci na uwzgl臋dnienie, mo偶e wyda膰 now膮 decyzj臋, w
kt贸rej uchyli lub zmieni zaskar偶on膮 decyzj臋.
搂 2. Przepis 搂 1 stosuje si臋 tak偶e w przypadku, gdy odwo艂anie
wnios艂a jedna ze stron, a pozosta艂e strony wyrazi艂y zgod臋 na
uchylenie lub zmian臋 decyzji zgodnie z 偶膮daniem odwo艂ania.
搂 3. Od nowej decyzji s艂u偶y stronom odwo艂anie.
Art. 133. Organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry wyda艂 decyzj臋,
obowi膮zany jest przes艂a膰 odwo艂anie wraz z aktami sprawy organowi
odwo艂awczemu w terminie siedmiu dni od dnia, w kt贸rym otrzyma艂
odwo艂anie, je偶eli w tym terminie nie wyda艂 nowej decyzji w my艣l art.
132.
Art. 134. Organ odwo艂awczy stwierdza w drodze postanowienia
niedopuszczalno艣膰 odwo艂ania oraz uchybienie terminu do wniesienia
odwo艂ania. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne.
Art. 135. Organ odwo艂awczy mo偶e w uzasadnionych przypadkach
wstrzyma膰 natychmiastowe wykonanie decyzji.
Art. 136. Organ odwo艂awczy mo偶e przeprowadzi膰 na 偶膮danie
strony lub z urz臋du dodatkowe post臋powanie w celu uzupe艂nienia
dowod贸w i materia艂贸w w sprawie albo zleci膰 przeprowadzenie tego
post臋powania organowi, kt贸ry wyda艂 decyzj臋.
Art. 137. Strona mo偶e cofn膮膰 odwo艂anie przed wydaniem decyzji
przez organ odwo艂awczy. Organ odwo艂awczy nie uwzgl臋dni jednak
cofni臋cia odwo艂ania, je偶eli prowadzi艂oby to do utrzymania w mocy
decyzji naruszaj膮cej prawo lub interes spo艂eczny.
Art. 138. 搂 1. Organ odwo艂awczy wydaje decyzj臋, w kt贸rej:
1) utrzymuje w mocy zaskar偶on膮 decyzj臋 albo
2) uchyla zaskar偶on膮 decyzj臋 w ca艂o艣ci albo w cz臋艣ci i w tym
zakresie orzeka co do istoty sprawy b膮d藕 uchylaj膮c t臋 decyzj臋 -
umarza post臋powanie pierwszej instancji, albo
3) umarza post臋powanie odwo艂awcze.
搂 2. Organ odwo艂awczy mo偶e uchyli膰 zaskar偶on膮 decyzj臋 w
ca艂o艣ci i przekaza膰 spraw臋 do ponownego rozpatrzenia przez organ
pierwszej instancji, gdy rozstrzygni臋cie sprawy wymaga uprzedniego
przeprowadzenia post臋powania wyja艣niaj膮cego w ca艂o艣ci lub w
znacznej cz臋艣ci. Przekazuj膮c spraw臋 organ ten mo偶e wskaza膰, jakie
okoliczno艣ci nale偶y wzi膮膰 pod uwag臋 przy ponownym rozpatrzeniu
sprawy.
Art. 139. Organ odwo艂awczy nie mo偶e wyda膰 decyzji na
niekorzy艣膰 strony odwo艂uj膮cej si臋, chyba 偶e zaskar偶ona decyzja
ra偶膮co narusza prawo lub ra偶膮co narusza interes spo艂eczny.
Art. 140. W sprawach nie uregulowanych w art. 136-139 w
post臋powaniu przed organami odwo艂awczymi maj膮 odpowiednie
zastosowanie przepisy o post臋powaniu przed organami pierwszej
instancji.
Rozdzia艂 11
Za偶alenia.
Art. 141. 搂 1. Na wydane w toku post臋powania postanowienia
s艂u偶y stronie za偶alenie, gdy kodeks tak stanowi.
搂 2. Za偶alenie wnosi si臋 w terminie siedmiu dni od dnia
dor臋czenia postanowienia stronie, a gdy postanowienie zosta艂o
og艂oszone ustnie - od dnia jego og艂oszenia stronie.
Art. 142. Postanowienie, na kt贸re nie s艂u偶y za偶alenie, strona mo偶e
zaskar偶y膰 tylko w odwo艂aniu od decyzji.
Art. 143. Wniesienie za偶alenia nie wstrzymuje wykonania
postanowienia, jednak偶e organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry
wyda艂 postanowienie, mo偶e wstrzyma膰 jego wykonanie, gdy uzna to
za uzasadnione.
Art. 144. W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozdziale
do za偶ale艅 maj膮 odpowiednie zastosowanie przepisy dotycz膮ce
odwo艂a艅.
Rozdzia艂 12
Wznowienie post臋powania.
Art. 145. 搂 1. W sprawie zako艅czonej decyzj膮 ostateczn膮 wznawia
si臋 post臋powanie, je偶eli:
1) dowody, na kt贸rych podstawie ustalono istotne dla sprawy
okoliczno艣ci faktyczne, okaza艂y si臋 fa艂szywe,
2) decyzja wydana zosta艂a w wyniku przest臋pstwa,
3) decyzja wydana zosta艂a przez pracownika lub organ
administracji pa艅stwowej, kt贸ry podlega wy艂膮czeniu stosownie do
art. 24, 25 i 27,
4) strona bez w艂asnej winy nie bra艂a udzia艂u w post臋powaniu,
5) wyjd膮 na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczno艣ci faktyczne lub
nowe dowody istniej膮ce w dniu wydania decyzji, nie znane
organowi, kt贸ry wyda艂 decyzj臋,
6) decyzja wydana zosta艂a bez uzyskania wymaganego prawem
stanowiska innego organu,
7) zagadnienie wst臋pne zosta艂o rozstrzygni臋te przez w艂a艣ciwy organ
lub s膮d odmiennie od oceny przyj臋tej przy wydaniu decyzji (art.
100 搂 2),
8) decyzja zosta艂a wydana w oparciu o inn膮 decyzj臋 lub orzeczenie
s膮du, kt贸re zosta艂o nast臋pnie uchylone lub zmienione.
搂 2. Z przyczyn okre艣lonych w 搂 1 pkt. 1 i 2 post臋powanie mo偶e
by膰 wznowione r贸wnie偶 przed stwierdzeniem sfa艂szowania dowodu
lub pope艂nienia przest臋pstwa orzeczeniem s膮du lub innego organu,
je偶eli sfa艂szowanie dowodu lub pope艂nienie przest臋pstwa jest
oczywiste, a wznowienie post臋powania jest niezb臋dne dla unikni臋cia
niebezpiecze艅stwa dla 偶ycia lub zdrowia ludzkiego albo powa偶nej
szkody dla interesu spo艂ecznego.
搂 3. Z przyczyn okre艣lonych w 搂 1 pkt. 1 i 2 mo偶na wznowi膰
post臋powanie tak偶e w przypadku, gdy post臋powanie przed s膮dem lub
innym organem nie mo偶e by膰 wszcz臋te na skutek up艂ywu czasu lub z
innych przyczyn okre艣lonych w przepisach prawa.
Art. 146. 搂 1. Uchylenie decyzji z przyczyn okre艣lonych w art.
145 搂 1 pkt. 1 i 2 nie mo偶e nast膮pi膰, je偶eli od dnia dor臋czenia lub
og艂oszenia decyzji up艂yn臋艂o dziesi臋膰 lat, za艣 z przyczyn okre艣lonych
w art. 145 搂 1 pkt. 3-8, je偶eli od dnia dor臋czenia lub og艂oszenia
decyzji up艂yn臋艂o pi臋膰 lat.
搂 2. Nie uchyla si臋 decyzji tak偶e w przypadku, je偶eli w wyniku
wznowienia post臋powania mog艂aby zapa艣膰 wy艂膮cznie decyzja
odpowiadaj膮ca w swej istocie decyzji dotychczasowej.
Art. 147. Wznowienie post臋powania nast臋puje z urz臋du lub na
偶膮danie strony. Wznowienie post臋powania z przyczyny okre艣lonej w
art. 145 搂 1 pkt. 4 nast臋puje tylko na 偶膮danie strony.
Art. 148. 搂 1. Podanie o wznowienie post臋powania wnosi si臋 do
organu administracji pa艅stwowej, kt贸ry wyda艂 w sprawie decyzj臋 w
pierwszej instancji, w terminie jednego miesi膮ca od dnia, w kt贸rym
strona dowiedzia艂a si臋 o okoliczno艣ci stanowi膮cej podstaw臋 do
wznowienia post臋powania.
搂 2. Termin do z艂o偶enia podania o wznowienie post臋powania z
przyczyny okre艣lonej w art. 145 搂 1 pkt. 4 biegnie od dnia, w kt贸rym
strona dowiedzia艂a si臋 o decyzji.
Art. 149. 搂 1. Wznowienie post臋powania nast臋puje w drodze
postanowienia.
搂 2. Postanowienie stanowi podstaw臋 do przeprowadzenia przez
w艂a艣ciwy organ post臋powania co do przyczyn wznowienia oraz co do
rozstrzygni臋cia istoty sprawy.
搂 3. Odmowa wznowienia post臋powania nast臋puje w drodze
decyzji.
Art. 150. 搂 1. Organem administracji pa艅stwowej w艂a艣ciwym w
sprawach wymienionych w art. 149 jest organ, kt贸ry wyda艂 w sprawie
decyzj臋 w ostatniej instancji.
搂 2. Je偶eli przyczyn膮 wznowienia post臋powania jest dzia艂alno艣膰
organu wymienionego w 搂 1, o wznowieniu post臋powania rozstrzyga
organ wy偶szego stopnia, kt贸ry r贸wnocze艣nie wyznaczy organ
w艂a艣ciwy w sprawach wymienionych w art. 149 搂 2.
搂 3. Przepis 搂 2 nie dotyczy przypadk贸w, gdy decyzj臋 w ostatniej
instancji wyda艂 naczelny organ administracji pa艅stwowej, a w
sprawach nale偶膮cych do zada艅 w艂asnych gmin - samorz膮dowe
kolegium odwo艂awcze.
Art. 151. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej, o kt贸rym mowa w
art. 150, po przeprowadzeniu post臋powania okre艣lonego w art. 149 搂
2 wydaje decyzj臋, w kt贸rej:
1) odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej, gdy stwierdzi brak
podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 搂 1, albo
2) uchyla decyzj臋 dotychczasow膮, gdy stwierdzi istnienie podstaw
do jej uchylenia na podstawie art. 145 搂 1, i wydaje now膮 decyzj臋
rozstrzygaj膮c膮 o istocie sprawy.
搂 2. W przypadku gdy w wyniku wznowienia post臋powania nie
mo偶na uchyli膰 decyzji na skutek okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w art.
146, organ administracji pa艅stwowej ograniczy si臋 do stwierdzenia
wydania zaskar偶onej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania
okoliczno艣ci, z powodu kt贸rych nie uchyli艂 decyzji.
Art. 152. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej w艂a艣ciwy w
sprawie wznowienia post臋powania wstrzyma z urz臋du lub na 偶膮danie
strony wykonanie decyzji, je偶eli okoliczno艣ci sprawy wskazuj膮 na
prawdopodobie艅stwo uchylenia decyzji w wyniku wznowienia
post臋powania.
搂 2. Na postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji
s艂u偶y stronie za偶alenie, chyba 偶e postanowienie wyda艂 naczelny organ
administracji pa艅stwowej lub samorz膮dowe kolegium odwo艂awcze.
Art. 153. 搂 1. Stronie, kt贸ra ponios艂a szkod臋 na skutek wydania
decyzji z naruszeniem przepisu art. 145 搂 1 albo uchylenia takiej
decyzji w wyniku wznowienia post臋powania, s艂u偶y roszczenie o
odszkodowanie w zakresie i na zasadach okre艣lonych w przepisach
Kodeksu cywilnego.
搂 2. Dochodzenie odszkodowania nast臋puje w post臋powaniu
przed s膮dem powszechnym.
Rozdzia艂 13
Uchylenie, zmiana oraz stwierdzenie niewa偶no艣ci decyzji.
Art. 154. 搂 1. Decyzja ostateczna, na mocy kt贸rej 偶adna ze stron
nie naby艂a prawa, mo偶e by膰 w ka偶dym czasie uchylona lub
zmieniona przez organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry j膮 wyda艂, lub
przez organ wy偶szego stopnia, je偶eli przemawia za tym interes
spo艂eczny lub s艂uszny interes strony.
搂 2. W przypadkach wymienionych w 搂 1 w艂a艣ciwy organ wydaje
decyzj臋 w sprawie uchylenia lub zmiany dotychczasowej decyzji.
搂 3. W sprawach nale偶膮cych do zada艅 w艂asnych gminy do
zmiany lub uchylenia decyzji, o kt贸rej mowa w 搂 1 oraz w art. 155,
w艂a艣ciwe s膮 organy gminy.
Art. 155. Decyzja ostateczna, na mocy kt贸rej strona naby艂a prawo,
mo偶e by膰 w ka偶dym czasie za zgod膮 strony uchylona lub zmieniona
przez organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry j膮 wyda艂, lub przez
organ wy偶szego stopnia, je偶eli przepisy szczeg贸lne nie sprzeciwiaj膮
si臋 uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes
spo艂eczny lub s艂uszny interes strony; przepis art. 154 搂 2 stosuje si臋
odpowiednio.
Art. 156. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej stwierdza
niewa偶no艣膰 decyzji, kt贸ra:
1) wydana zosta艂a z naruszeniem przepis贸w o w艂a艣ciwo艣ci,
2) wydana zosta艂a bez podstawy prawnej lub z ra偶膮cym
naruszeniem prawa,
3) dotyczy sprawy ju偶 poprzednio rozstrzygni臋tej inn膮 decyzj膮
ostateczn膮,
4) zosta艂a skierowana do osoby nie b臋d膮cej stron膮 w sprawie,
5) by艂a niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalno艣膰 ma
charakter trwa艂y,
6) w razie jej wykonania wywo艂a艂aby czyn zagro偶ony kar膮,
7) zawiera wad臋 powoduj膮c膮 jej niewa偶no艣膰 z mocy prawa.
搂 2. Nie stwierdza si臋 niewa偶no艣ci decyzji z przyczyn
wymienionych w 搂 1 pkt. 1, 3, 4 i 7, je偶eli od dnia jej dor臋czenia lub
og艂oszenia up艂yn臋艂o dziesi臋膰 lat, a tak偶e gdy decyzja wywo艂a艂a
nieodwracalne skutki prawne.
Art. 157. 搂 1. W艂a艣ciwy do stwierdzenia niewa偶no艣ci decyzji w
przypadkach wymienionych w art. 156 jest organ wy偶szego stopnia, a
gdy decyzja wydana zosta艂a przez naczelny organ administracji
pa艅stwowej lub samorz膮dowe kolegium odwo艂awcze - ten organ.
搂 2. Post臋powanie w sprawie stwierdzenia niewa偶no艣ci decyzji
wszczyna si臋 na 偶膮danie strony lub z urz臋du.
搂 3. Odmowa wszcz臋cia post臋powania w sprawie niewa偶no艣ci
decyzji nast臋puje w drodze decyzji.
Art. 158. 搂 1. Rozstrzygni臋cie w sprawie niewa偶no艣ci decyzji
nast臋puje w drodze decyzji.
搂 2. Je偶eli nie mo偶na stwierdzi膰 niewa偶no艣ci decyzji na skutek
okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w art. 156 搂 2, organ administracji
pa艅stwowej ograniczy si臋 do stwierdzenia wydania zaskar偶onej
decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczno艣ci, z powodu
kt贸rych nie stwierdzi艂 niewa偶no艣ci decyzji.
Art. 159. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej, w艂a艣ciwy w
sprawie stwierdzenia niewa偶no艣ci decyzji, wstrzyma z urz臋du lub na
偶膮danie strony wykonanie decyzji, je偶eli zachodzi
prawdopodobie艅stwo, 偶e jest ona dotkni臋ta jedn膮 z wad
wymienionych w art. 156 搂 1.
搂 2. Na postanowienie o wstrzymaniu wykonania decyzji s艂u偶y
stronie za偶alenie.
Art. 160. 搂 1. Stronie, kt贸ra ponios艂a szkod臋 na skutek wydania
decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 搂 1 albo stwierdzenia
niewa偶no艣ci takiej decyzji, s艂u偶y roszczenie o odszkodowanie za
poniesion膮 rzeczywist膮 szkod臋, chyba 偶e ponosi ona win臋 za
powstanie okoliczno艣ci wymienionych w tym przepisie.
搂 2. Do odszkodowania stosuje si臋 przepisy Kodeksu cywilnego, z
wy艂膮czeniem art. 418 tego kodeksu.
搂 3. Odszkodowanie przys艂uguje od organu, kt贸ry wyda艂 decyzj臋 z
naruszeniem przepisu art. 156 搂 1, chyba 偶e win臋 za powstanie
okoliczno艣ci wymienionych w tym przepisie ponosi inna strona
post臋powania dotycz膮cego tej decyzji; w tym ostatnim przypadku
roszczenie o odszkodowanie s艂u偶y w stosunku do strony winnej
powstania tych okoliczno艣ci.
搂 4. O odszkodowaniu przys艂uguj膮cym od organu wymienionego
w 搂 1 orzeka organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry stwierdzi艂
niewa偶no艣膰 decyzji z powodu naruszenia przepisu art. 156 搂 1 albo
stwierdzi艂, w my艣l art. 158 搂 2, 偶e zosta艂a ona wydana z naruszeniem
przepisu art. 156 搂 1. Dochodzenie odszkodowania od strony winnej
powstania okoliczno艣ci wymienionych w art. 156 搂 1 nast臋puje w
post臋powaniu przed s膮dem powszechnym.
搂 5. Strona niezadowolona z przyznanego jej odszkodowania
przez organ administracji pa艅stwowej wymieniony w 搂 4, w terminie
trzydziestu dni od dnia dor臋czenia jej decyzji w tej sprawie, mo偶e
wnie艣膰 pow贸dztwo do s膮du powszechnego.
搂 6. Roszczenie o odszkodowanie przedawnia si臋 z up艂ywem
trzech lat od dnia, w kt贸rym sta艂a si臋 ostateczna decyzja
stwierdzaj膮ca niewa偶no艣膰 decyzji wydanej z naruszeniem przepisu
art. 156 搂 1 albo decyzja, w kt贸rej organ stwierdzi艂, w my艣l art. 158 搂
2, 偶e zaskar偶ona decyzja zosta艂a wydana z naruszeniem przepisu art.
156 搂 1.
Art. 161. 搂 1. Naczelny organ administracji pa艅stwowej mo偶e
uchyli膰 lub zmieni膰 w niezb臋dnym zakresie ka偶d膮 decyzj臋
ostateczn膮, je偶eli w inny spos贸b nie mo偶na usun膮膰 stanu zagro偶enia
偶yciu lub zdrowiu ludzkiemu albo zapobiec powa偶nym szkodom dla
gospodarki narodowej lub dla wa偶nych interes贸w Pa艅stwa.
搂 2. Uprawnienia okre艣lone w 搂 1 w stosunku do decyzji
wydanych przez kierownik贸w rejonowych urz臋d贸w rz膮dowej
administracji og贸lnej oraz organy gmin w sprawach nale偶膮cych do
zada艅 zleconych z zakresu administracji rz膮dowej przys艂uguj膮 tak偶e
wojewodzie.
搂 3. Stronie, kt贸ra ponios艂a szkod臋 na skutek uchylenia lub
zmiany decyzji, s艂u偶y roszczenie o odszkodowanie za poniesion膮
rzeczywist膮 szkod臋 od organu, kt贸ry uchyli艂 lub zmieni艂 decyzj臋;
organ ten, w drodze decyzji, orzeka r贸wnie偶 o odszkodowaniu.
搂 4. Roszczenie o odszkodowanie przedawnia si臋 z up艂ywem
trzech lat od dnia, w kt贸rym sta艂a si臋 ostateczna decyzja uchylaj膮ca
lub zmieniaj膮ca decyzj臋.
搂 5. Do odszkodowania tego stosuje si臋 odpowiednio przepisy art.
160 搂 2 i 5.
Art. 162. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej, kt贸ry wyda艂
decyzj臋 w pierwszej instancji, stwierdza jej wyga艣ni臋cie, je偶eli
decyzja:
1) sta艂a si臋 bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wyga艣ni臋cia takiej
decyzji nakazuje przepis prawa albo gdy le偶y to w interesie
spo艂ecznym lub w interesie strony,
2) zosta艂a wydana z zastrze偶eniem dope艂nienia przez stron臋
okre艣lonego warunku, a strona nie dope艂ni艂a tego warunku.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej, o kt贸rym mowa w 搂 1,
uchyli decyzj臋, je偶eli zosta艂a ona wydana z zastrze偶eniem
dope艂nienia okre艣lonych czynno艣ci, a strona nie dope艂ni艂a tych
czynno艣ci w wyznaczonym terminie.
搂 3. Organ stwierdza wyga艣ni臋cie decyzji lub uchyla decyzj臋 na
podstawie przepis贸w 搂 1 i 2 w drodze decyzji.
Art. 163. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e uchyli膰 lub
zmieni膰 decyzj臋, na mocy kt贸rej strona naby艂a prawo, tak偶e w innych
przypadkach oraz na innych zasadach ni偶 okre艣lone w niniejszym
rozdziale, o ile przewiduj膮 to przepisy szczeg贸lne.
DZIA艁 III
PRZEPISY SZCZEG脫LNE POST臉POWANIA W SPRAWACH
ZOBOWI膭ZA艃 PODATKOWYCH ORAZ
UBEZPIECZE艃 SPO艁ECZNYCH.
Art. 164. Rada Ministr贸w mo偶e ustala膰 w艂a艣ciwo艣膰 miejscow膮
organ贸w podatkowych odmiennie, ni偶 to wynika z przepisu art. 21.
Odmienne ustalenie tej w艂a艣ciwo艣ci w sprawach dotycz膮cych
okre艣lonych grup podatnik贸w nie b臋d膮cych jednostkami gospodarki
uspo艂ecznionej nast臋puje w drodze rozporz膮dzenia.
Art. 165. 搂 1. W post臋powaniu w sprawach ustalania podstaw
opodatkowania i podatk贸w z organami podatkowymi wsp贸艂dzia艂aj膮
organizacje samorz膮du spo艂eczno-zawodowego i gospodarczego
podatnik贸w.
搂 2. Minister Finans贸w w drodze rozporz膮dzenia okre艣li
organizacje samorz膮du spo艂eczno-zawodowego i gospodarczego
wsp贸艂dzia艂aj膮ce z organami podatkowymi w sprawach, o kt贸rych
mowa w 搂 1, rodzaje podatk贸w, kt贸rych wsp贸艂dzia艂anie dotyczy, a
tak偶e zakres i zasady wsp贸艂dzia艂ania.
Art. 166. W post臋powaniu w sprawach ustalania podstaw
opodatkowania i podatk贸w zawieszenie post臋powania mo偶e nast膮pi膰,
je偶eli rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zale偶y od uprzedniego
rozstrzygni臋cia zagadnienia wst臋pnego przez w艂a艣ciwy organ lub s膮d.
Art. 167. 搂 1. Czynno艣ci kontrolnych dokonuje si臋 w obecno艣ci
podatnika, osoby zast臋puj膮cej podatnika lub przez niego zatrudnionej,
a w razie nieobecno艣ci tych os贸b - w obecno艣ci przywo艂anego
艣wiadka.
搂 2. Osoba dokonuj膮ca czynno艣ci kontrolnych obowi膮zana jest
okaza膰 pisemne upowa偶nienie do dokonywania tych czynno艣ci.
搂 3. Osoba dokonuj膮ca czynno艣ci kontrolnych w razie powzi臋cia
uzasadnionego podejrzenia, 偶e okazane lub ujawnione ksi臋gi, zapiski
lub inne dokumenty s膮 nierzetelne oraz 偶e w razie ich pozostawienia
na miejscu mog膮 by膰 usuni臋te lub przerobione, mo偶e je odebra膰 za
pokwitowaniem na czas nie d艂u偶szy ni偶 miesi膮c.
搂 4. Kopi臋 protoko艂u z czynno艣ci kontrolnych dor臋cza si臋
podatnikowi, a gdy nie by艂 obecny przy czynno艣ciach kontrolnych -
osobie wymienionej w 搂 1, w obecno艣ci kt贸rej dokonano czynno艣ci
kontrolnych.
搂 5. Przepisu 搂 4 nie stosuje si臋 do 艣wiadk贸w przywo艂anych do
czynno艣ci kontrolnych.
搂 6. Je偶eli podatnik nie zgadza si臋 z ustaleniami zawartymi w
protokole, mo偶e zg艂osi膰 niezw艂ocznie do protoko艂u odpowiednie
wyja艣nienia b膮d藕 zastrze偶enia albo w terminie czternastu dni od dnia
jego dor臋czenia przed艂o偶y膰 je w formie pisemnej; podatnik mo偶e
r贸wnocze艣nie wskaza膰, w miar臋 potrzeby, odpowiednie dowody.
Art. 167a. 搂 1. Podatnik powinien by膰 uprzedzony o miejscu i
terminie przeprowadzenia dowodu ze 艣wiadk贸w, bieg艂ych lub
ogl臋dzin.
搂 2. Przepis贸w 搂 1 oraz art. 167 搂 1 nie stosuje si臋, je偶eli podatnik
jest nieobecny, a okoliczno艣ci faktyczne uzasadniaj膮 natychmiastowe
podj臋cie kontroli.
Art. 168. 搂 1. Je偶eli podatnik jest obowi膮zany do z艂o偶enia
zeznania, wykazu lub deklaracji, zwanych dalej zeznaniem,
wysoko艣膰 zeznania podatkowego ustala si臋 zgodnie z zeznaniem,
chyba 偶e przepisy szczeg贸lne przewiduj膮 inny spos贸b ustalenia
wysoko艣ci zobowi膮zania podatkowego albo gdy zeznanie jest
nierzetelne.
搂 2. W razie w膮tpliwo艣ci co do rzetelno艣ci z艂o偶onego zeznania,
organ podatkowy wzywa podatnika do udzielenia niezb臋dnych
wyja艣nie艅 lub uzupe艂nienia zeznania, wyznaczaj膮c mu odpowiedni
termin oraz wskazuj膮c przyczyny, z powodu kt贸rych zeznanie
poddaje si臋 w w膮tpliwo艣膰.
Art. 169. 搂 1. Ksi臋gi prowadzone przez podatnika stanowi膮
dow贸d w post臋powaniu podatkowym, je偶eli s膮 prowadzone rzetelnie
i zgodnie z ustalonymi wymaganiami.
搂 2. Organ podatkowy mo偶e nie uzna膰 za dow贸d w post臋powaniu
podatkowym ksi膮g prowadzonych przez podatnika, je偶eli analiza
tych ksi膮g wykazuje istnienie sprzeczno艣ci poszczeg贸lnych
sk艂adnik贸w dzia艂alno艣ci gospodarczej prowadzonej przez podatnika
lub znacznie ni偶szy obr贸t od przeci臋tnego osi膮ganego w danej bran偶y
i podobnych warunkach prowadzenia dzia艂alno艣ci albo te偶 doch贸d
ra偶膮co ni偶szy od tego, jaki by艂by konieczny dla pokrycia wydatk贸w
ponoszonych przez podatnika, a podatnik tych okoliczno艣ci nie
wyja艣ni艂. W decyzji ustalaj膮cej wysoko艣膰 zobowi膮zania podatkowego
organ podatkowy jest obowi膮zany uzasadni膰 nieuznanie ksi膮g za
dow贸d.
Art. 170. Odwo艂anie od decyzji organu podatkowego powinno
zawiera膰 zarzuty przeciw decyzji, okre艣la膰 istot臋 i zakres 偶膮dania
b臋d膮cego przedmiotem odwo艂ania oraz wskazywa膰 dowody
uzasadniaj膮ce to 偶膮danie.
Art. 171. Organ podatkowy, do kt贸rego wp艂yn臋艂o odwo艂anie,
przekazuje je wraz z aktami sprawy w艂a艣ciwemu organowi
odwo艂awczemu w terminie jednego miesi膮ca od dnia jego wp艂ywu,
je偶eli w tym terminie nie wyda decyzji na podstawie art. 132. Organ
podatkowy przekazuj膮c spraw臋 obowi膮zany jest ustosunkowa膰 si臋 do
przedstawionych zarzut贸w.
Art. 172. Organ odwo艂awczy powinien za艂atwi膰 spraw臋 nie
p贸藕niej ni偶 w ci膮gu dw贸ch miesi臋cy od dnia otrzymania odwo艂ania.
Art. 173. 搂 1. Wniesienie odwo艂ania od decyzji organu
podatkowego nie wstrzymuje jej wykonania, jednak偶e organ
odwo艂awczy wstrzyma wykonanie decyzji w przypadku
uzasadnionym interesem spo艂ecznym lub wa偶nym interesem
podatnika.
搂 2. W przypadku nieza艂atwienia odwo艂ania w terminie
okre艣lonym w art. 172 i niewykonania do tego czasu w ca艂o艣ci lub w
cz臋艣ci zaskar偶onej decyzji - jej wykonanie ulega wstrzymaniu z mocy
prawa, w granicach 偶膮dania b臋d膮cego przedmiotem odwo艂ania.
Art. 174. W przypadku gdy w toku post臋powania odwo艂awczego
organ rozpatruj膮cy odwo艂anie stwierdzi, 偶e zobowi膮zanie podatkowe
zosta艂o ustalone w kwocie ni偶szej, ni偶 wynika to z obowi膮zuj膮cych
przepis贸w, zwraca spraw臋 organowi podatkowemu pierwszej
instancji w celu dokonania wymiaru uzupe艂niaj膮cego oraz zmiany w
tym zakresie dotychczasowej decyzji. Od nowej decyzji s艂u偶y
odwo艂anie, kt贸re podlega rozpatrzeniu 艂膮cznie z odwo艂aniem
wniesionym od decyzji ustalaj膮cej pierwotny wymiar.
Art. 175. 搂 1. Je偶eli obliczenie i pobranie podatku odbywa si臋 za
po艣rednictwem p艂atnika, a podatnik kwestionuje obliczenie b膮d藕
istnienie obowi膮zku podatkowego, mo偶e on w terminie jednego
miesi膮ca od dnia pobrania podatku przez p艂atnika wyst膮pi膰 do
organu podatkowego z 偶膮daniem sprostowania obliczenia podatku
b膮d藕 uznania nieistnienia obowi膮zku podatkowego oraz o zwrot
nies艂usznie pobranej kwoty. Od decyzji organu podatkowego s艂u偶y
odwo艂anie.
搂 2. W zakresie podatku od wynagrodze艅 pobieranego przez
p艂atnik贸w b臋d膮cych jednostkami gospodarki uspo艂ecznionej
uprawnienia, o kt贸rych mowa w 搂 1, zastrze偶one dla organ贸w
podatkowych przys艂uguj膮 r贸wnie偶 tym p艂atnikom. Wydanie decyzji
w tych sprawach nast臋puje na 偶膮danie podatnika, wniesione przed
up艂ywem roku od pobrania podatku. W tym samym terminie p艂atnik
mo偶e wyda膰 decyzj臋 z urz臋du. Od wydanej decyzji s艂u偶y podatnikowi
odwo艂anie do organu podatkowego.
Art. 176. 搂 1. Organem odwo艂awczym w sprawach niekt贸rych
podatk贸w jest podatkowa komisja odwo艂awcza, dzia艂aj膮ca przy izbie
skarbowej.
搂 2. Minister Finans贸w w drodze rozporz膮dzenia okre艣la rodzaje
podatk贸w, o kt贸rych mowa w 搂 1, sk艂ad oraz tryb powo艂ywania
podatkowych komisji odwo艂awczych i ich organizacj臋.
搂 3. Decyzje podatkowej komisji odwo艂awczej s膮 ostateczne.
搂 4. Do uchylenia, zmiany oraz stwierdzenia niewa偶no艣ci
ostatecznej decyzji podatkowej komisji odwo艂awczej na podstawie
przepis贸w art. 154-161 w艂a艣ciwa jest izba skarbowa, przy kt贸rej
dzia艂a ta komisja.
Art. 177. 呕膮danie uchylenia, zmiany lub stwierdzenia niewa偶no艣ci
decyzji ostatecznej ustalaj膮cej zobowi膮zanie podatkowe, wniesione po
up艂ywie roku od dor臋czenia tej decyzji, nie podlega rozpatrzeniu.
Art. 178. Do osobistego stawienia si臋 w przypadkach okre艣lonych
w art. 88 搂 1 oraz do czynno艣ci wymienionych w tym przepisie - w
sprawach zobowi膮za艅 podatkowych stosuje si臋 przepisy prawa
karnego skarbowego.
Art. 179. Rada Ministr贸w mo偶e ustali膰 inne ni偶 okre艣lone w
przepisach poprzedzaj膮cych szczeg贸lne przepisy o post臋powaniu w
sprawach zobowi膮za艅 podatkowych jednostek gospodarki
uspo艂ecznionej.
Art. 180. 搂 1. W sprawach z zakresu ubezpiecze艅 spo艂ecznych
stosuje si臋 przepisy kodeksu, chyba 偶e przepisy dotycz膮ce
ubezpiecze艅 ustalaj膮 odmienne zasady post臋powania w tych
sprawach.
搂 2. Przez sprawy z zakresu ubezpiecze艅 spo艂ecznych rozumie si臋
sprawy wynikaj膮ce z przepis贸w o ubezpieczeniach spo艂ecznych, o
zaopatrzeniach emerytalnych i rentowych, o funduszu
alimentacyjnym, a tak偶e sprawy wynikaj膮ce z przepis贸w o innych
艣wiadczeniach wyp艂acanych z fundusz贸w przeznaczonych na
ubezpieczenia spo艂eczne.
Art. 181. Organy odwo艂awcze w艂a艣ciwe w sprawach z zakresu
ubezpiecze艅 spo艂ecznych okre艣laj膮 przepisy odr臋bne; do
post臋powania przed tymi organami stosuje si臋 odpowiednio przepis
art. 180 搂 1.
DZIA艁 IV
UDZIA艁 PROKURATORA.
Art. 182. Prokuratorowi s艂u偶y prawo zwr贸cenia si臋 do w艂a艣ciwego
organu administracji pa艅stwowej o wszcz臋cie post臋powania w celu
usuni臋cia stanu niezgodnego z prawem.
Art. 183. 搂 1. Prokuratorowi s艂u偶y prawo udzia艂u w ka偶dym
stadium post臋powania w celu zapewnienia, aby post臋powanie i
rozstrzygni臋cie sprawy by艂o zgodne z prawem.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej zawiadamia prokuratora o
wszcz臋ciu post臋powania oraz o tocz膮cym si臋 post臋powaniu w
ka偶dym przypadku, gdy uzna udzia艂 prokuratora w post臋powaniu za
potrzebny.
Art. 184. 搂 1. Prokuratorowi s艂u偶y prawo wniesienia sprzeciwu od
decyzji ostatecznej, je偶eli przepisy kodeksu lub przepisy szczeg贸lne
przewiduj膮 wznowienie post臋powania, stwierdzenie niewa偶no艣ci
decyzji albo jej uchylenie lub zmian臋.
搂 2. Prokurator wnosi sprzeciw do organu w艂a艣ciwego do
wznowienia post臋powania, stwierdzenia niewa偶no艣ci decyzji albo jej
uchylenia lub zmiany.
搂 3. Sprzeciw od decyzji wydanej przez naczelny organ
administracji pa艅stwowej wnosi Prokurator Generalny Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej.
搂 4. Je偶eli podstaw膮 sprzeciwu jest naruszenie przepisu art. 145 搂
1 pkt. 4, wniesienie sprzeciwu wymaga zgody strony.
Art. 185. 搂 1. Sprzeciw prokuratora powinien by膰 rozpatrzony i
za艂atwiony w terminie trzydziestu dni od daty jego wniesienia.
搂 2. W razie nieza艂atwienia sprzeciwu w terminie okre艣lonym w 搂
1 maj膮 odpowiednie zastosowanie przepisy art. 36-38.
Art. 186. W przypadku wniesienia sprzeciwu przez prokuratora
w艂a艣ciwy organ administracji pa艅stwowej wszczyna w sprawie
post臋powanie z urz臋du, zawiadamiaj膮c o tym strony.
Art. 187. W przypadku wniesienia przez prokuratora sprzeciwu
organ administracji pa艅stwowej, do kt贸rego sprzeciw wniesiono,
obowi膮zany jest niezw艂ocznie rozpatrzy膰, czy zachodzi potrzeba
wstrzymania wykonania decyzji do chwili za艂atwienia sprzeciwu.
Art. 188. Prokuratorowi, kt贸ry bierze udzia艂 w post臋powaniu w
przypadkach okre艣lonych w art. 182-184, s艂u偶膮 prawa strony.
Art. 189. Prokurator, kt贸ry wni贸s艂 skarg臋 na decyzj臋 organu
administracji pa艅stwowej do s膮du administracyjnego, nie mo偶e z tych
samych przyczyn wnie艣膰 sprzeciwu.
DZIA艁 V
ROZSTRZYGANIE SPOR脫W O W艁A艢CIWO艢膯 MI臉DZY
ORGANAMI ADMINISTRACJI PA艃STWOWEJ
A S膭DAMI.
Art. 190. 搂 1. Spory o w艂a艣ciwo艣膰 mi臋dzy organami administracji
pa艅stwowej a s膮dami rozstrzyga Kolegium Kompetencyjne przy
S膮dzie Najwy偶szym.
搂 2. W przypadku powstania sporu przepis art. 23 stosuje si臋
odpowiednio.
Art. 191. 搂 1. Kolegium Kompetencyjne tworzy trzech s臋dzi贸w
S膮du Najwy偶szego oraz przedstawiciele Ministra Sprawiedliwo艣ci i
ministra zainteresowanego ze wzgl臋du na przedmiot sprawy.
搂 2. Kolegium dzia艂a pod przewodnictwem s臋dziego.
搂 3. S臋dzi贸w do Kolegium Kompetecyjnego, w tym s臋dziego
przewodnicz膮cego, wyznacza Pierwszy Prezes S膮du Najwy偶szego
ka偶dorazowo po wniesieniu sprawy. Ministrowie wymienieni w 搂 1
wyznaczaj膮 swoich przedstawicieli do Kolegium w terminie siedmiu
dni od dnia zawiadomienia ich przez Pierwszego Prezesa S膮du
Najwy偶szego o wniesieniu sprawy.
Art. 192. 搂 1. Z wnioskiem o rozpatrzenie sporu mog膮
wyst臋powa膰:
1) zainteresowany organ administracji pa艅stwowej lub s膮d - gdy
uznaj膮 si臋 r贸wnocze艣nie za w艂a艣ciwe do za艂atwienia sprawy (sp贸r
pozytywny),
2) strona - gdy w sprawie za niew艂a艣ciwy uznaje si臋 zar贸wno organ
administracji pa艅stwowej, jak i s膮d (sp贸r negatywny),
3) Minister Sprawiedliwo艣ci,
4) Prokurator Generalny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
搂 2. Wniosek o rozpatrzenie sporu kieruje si臋 do Pierwszego
Prezesa S膮du Najwy偶szego. O wp艂yni臋ciu wniosku Pierwszy Prezes
S膮du Najwy偶szego zawiadamia:
1) naczelne organy administracji pa艅stwowej wymienione w art.
191 搂 1,
2) Prokuratora Generalnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Art. 193. 搂 1. W rozprawie dotycz膮cej rozpatrzenia sporu o
w艂a艣ciwo艣膰 mi臋dzy organem administracji pa艅stwowej a s膮dem,
bierze udzia艂 przedstawiciel organu administracji pa艅stwowej,
kt贸rego sp贸r dotyczy, strona post臋powania administracyjnego oraz
przedstawiciel Prokuratora Generalnego Polskiej Rzeczypospolitej
Ludowej.
搂 2. Osobom, o kt贸rych mowa w 搂 1, s艂u偶y prawo sk艂adania
wyja艣nie艅 i zg艂aszania wniosk贸w.
搂 3. Nieobecno艣膰 kt贸rejkolwiek z os贸b wymienionych w 搂 1 nie
wstrzymuje rozprawy.
Art. 194. Rozstrzygni臋cia Kolegium Kompetencyjnego nie
podlegaj膮 zaskar偶eniu.
Art. 195. W post臋powaniu przed Kolegium Kompetencyjnym w
zakresie nie uregulowanym w niniejszym dziale stosuje si臋
odpowiednio przepisy Kodeksu post臋powania cywilnego.
DZIA艁 VI
(skre艣lony).
DZIA艁 VII
WYDAWANIE ZA艢WIADCZE艃.
Art. 217. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej wydaje
za艣wiadczenie na 偶膮danie osoby ubiegaj膮cej si臋 o za艣wiadczenie.
搂 2. Za艣wiadczenie wydaje si臋, je偶eli:
1) urz臋dowego potwierdzenia okre艣lonych fakt贸w lub stanu
prawnego wymaga przepis prawa,
2) osoba ubiega si臋 o za艣wiadczenie ze wzgl臋du na sw贸j interes
prawny w urz臋dowym potwierdzeniu okre艣lonych fakt贸w lub stanu
prawnego.
搂 3. Za艣wiadczenie powinno by膰 wydane bez zb臋dnej zw艂oki, nie
p贸藕niej jednak ni偶 w terminie siedmiu dni.
Art. 218. 搂 1. W przypadkach, o kt贸rych mowa w art. 217 搂 2 pkt.
2, organ administracji pa艅stwowej obowi膮zany jest wyda膰
za艣wiadczenie, gdy chodzi o potwierdzenie fakt贸w albo stanu
prawnego, wynikaj膮cych z prowadzonej przez ten organ ewidencji,
rejestr贸w b膮d藕 z innych danych znajduj膮cych si臋 w jego posiadaniu.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej, przed wydaniem
za艣wiadczenia, mo偶e przeprowadzi膰 w koniecznym zakresie
post臋powanie wyja艣niaj膮ce.
Art. 219. Odmowa wydania za艣wiadczenia b膮d藕 za艣wiadczenia o
tre艣ci 偶膮danej przez osob臋 ubiegaj膮c膮 si臋 o nie nast臋puje w drodze
postanowienia, na kt贸re s艂u偶y za偶alenie.
Art. 220. 搂 1. Organ administracji pa艅stwowej nie mo偶e 偶膮da膰
za艣wiadczenia na potwierdzenie fakt贸w lub stanu prawnego, znanych
organowi z urz臋du b膮d藕 mo偶liwych do ustalenia przez organ na
podstawie posiadanej ewidencji, rejestr贸w lub innych danych albo na
podstawie przedstawionych przez zainteresowanego do wgl膮du
dokument贸w urz臋dowych (dowodu osobistego, dowod贸w
rejestracyjnych i innych).
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej 偶膮daj膮cy od strony
za艣wiadczenia na potwierdzenie fakt贸w lub stanu prawnego jest
obowi膮zany wskaza膰 przepis prawa wymagaj膮cy urz臋dowego
potwierdzenia tych fakt贸w lub stanu prawnego w drodze
za艣wiadczenia.
DZIA艁 VIII
SKARGI I WNIOSKI.
Rozdzia艂 1
Postanowienia og贸lne.
Art. 221. 搂 1. Obywatelom oraz organizacjom spo艂ecznym s艂u偶y
zagwarantowane w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
prawo sk艂adania skarg i wniosk贸w do organ贸w pa艅stwowych i
organ贸w samorz膮dowych.
搂 2. Skargi i wnioski dotycz膮ce dzia艂alno艣ci organizacji
spo艂ecznych mog膮 by膰 sk艂adane do organ贸w tych organizacji.
搂 3. Skargi i wnioski mo偶na sk艂ada膰 w interesie w艂asnym, innych
os贸b, a tak偶e w interesie spo艂ecznym.
Art. 222. O tym, czy pismo jest skarg膮 albo wnioskiem, decyduje
tre艣膰 pisma, a nie jego forma zewn臋trzna.
Art. 223. 搂 1. Organy pa艅stwowe, organy samorz膮du
terytorialnego i inne organy samorz膮dowe oraz organy organizacji
spo艂ecznych - rozpatruj膮 oraz za艂atwiaj膮 skargi i wnioski w ramach
swojej w艂a艣ciwo艣ci.
搂 2. Pracownik organu pa艅stwowego, pracownik samorz膮dowy
oraz organu organizacji spo艂ecznej, winny niew艂a艣ciwego i
nieterminowego za艂atwienia skarg i wniosk贸w, podlega
odpowiedzialno艣ci porz膮dkowej lub dyscyplinarnej albo innej
odpowiedzialno艣ci przewidzianej w przepisach prawa.
Art. 224. Ilekro膰 w przepisach niniejszego dzia艂u jest mowa o
organach pa艅stwowych - rozumie si臋 przez to tak偶e organy
przedsi臋biorstw pa艅stwowych i innych pa艅stwowych jednostek
organizacyjnych.
Art. 225. 搂 1. Nikt nie mo偶e by膰 nara偶ony na jakikolwiek
uszczerbek lub zarzut z powodu z艂o偶enia skargi lub wniosku albo z
powodu dostarczenia materia艂u do publikacji o znamionach skargi
lub wniosku, je偶eli dzia艂a艂 w granicach prawem dozwolonych.
搂 2. Organy pa艅stwowe, organy samorz膮du terytorialnego i inne
organy samorz膮dowe oraz organy organizacji spo艂ecznych s膮
obowi膮zane przeciwdzia艂a膰 hamowaniu krytyki i innym dzia艂aniom
ograniczaj膮cym prawo obywateli do sk艂adania skarg i wniosk贸w
b膮d藕 dostarczania informacji do publikacji o znamionach skargi lub
wniosku.
Art. 226. Rada Ministr贸w wyda przepisy o organizacji
przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosk贸w.
Rozdzia艂 2
Skargi.
Art. 227. Przedmiotem skargi mo偶e by膰 w szczeg贸lno艣ci
zaniedbanie lub nienale偶yte wykonywanie zada艅 przez w艂a艣ciwe
organy albo przez ich pracownik贸w, naruszenie praworz膮dno艣ci lub
s艂usznych interes贸w obywateli, a tak偶e przewlek艂e lub biurokratyczne
za艂atwianie spraw.
Art. 228. Skargi sk艂ada si臋 do organ贸w w艂a艣ciwych do ich
rozpatrzenia.
Art. 229. Je偶eli przepisy szczeg贸lne nie okre艣laj膮 innych organ贸w
w艂a艣ciwych do rozpatrywania skarg, jest organem w艂a艣ciwym do
rozpatrzenia skargi dotycz膮cej zada艅 lub dzia艂alno艣ci:
1) rady gminy - sejmik samorz膮dowy, a w stosunku do sejmiku
samorz膮dowego - Prezes Rady Ministr贸w,
2) organ贸w samorz膮du terytorialnego w sprawach nale偶膮cych do
zada艅 zleconych z zakresu administracji rz膮dowej - wojewoda,
3) zarz膮du gminy - rada gminy,
4) w贸jta, burmistrza (prezydenta miasta) w sprawach nale偶膮cych do
zada艅 w艂asnych gminy - zarz膮d gminy,
5) kierownika rejonowego urz臋du rz膮dowej administracji og贸lnej -
wojewoda,
6) wojewody w sprawach podlegaj膮cych rozpatrzeniu wed艂ug
przepis贸w kodeksu - w艂a艣ciwy minister, a w innych sprawach
Prezes Rady Ministr贸w,
7) innego terenowego organu administracji rz膮dowej,
przedsi臋biorstwa pa艅stwowego lub innej pa艅stwowej jednostki
organizacyjnej - organ wy偶szego stopnia lub sprawuj膮cy
bezpo艣redni nadz贸r,
8) ministra - Rada Ministr贸w,
9) innego organu centralnego i jego kierownika - organ, kt贸remu
podlega.
Art. 230. Do rozpatrzenia skargi dotycz膮cej zada艅 i dzia艂alno艣ci
organizacji spo艂ecznej w艂a艣ciwy jest organ bezpo艣rednio wy偶szego
stopnia tej organizacji, a w stosunku do organu naczelnego
organizacji - naczelny organ administracji pa艅stwowej sprawuj膮cy
nadz贸r nad dzia艂alno艣ci膮 tej organizacji.
Art. 231. Je偶eli organ, kt贸ry otrzyma艂 skarg臋, nie jest w艂a艣ciwy do
jej rozpatrzenia, obowi膮zany jest niezw艂ocznie, nie p贸藕niej jednak ni偶
w terminie siedmiu dni przekaza膰 j膮 w艂a艣ciwemu organowi,
zawiadamiaj膮c r贸wnocze艣nie o tym skar偶膮cego, albo wskaza膰 mu
w艂a艣ciwy organ.
Art. 232. 搂 1. Organ w艂a艣ciwy do rozpatrzenia skargi mo偶e j膮
przekaza膰 do za艂atwienia organowi ni偶szego stopnia, o ile skarga nie
zawiera zarzut贸w dotycz膮cych dzia艂alno艣ci tego organu.
搂 2. Skarg臋 na pracownika mo偶na przekaza膰 do za艂atwienia
r贸wnie偶 jego prze艂o偶onemu s艂u偶bowemu, z obowi膮zkiem
zawiadomienia organu w艂a艣ciwego do rozpatrzenia skargi o sposobie
jej za艂atwienia.
搂 3. O przekazaniu skargi zawiadamia si臋 r贸wnocze艣nie
skar偶膮cego.
Art. 233. Skarga w sprawie indywidualnej, kt贸ra nie by艂a i nie jest
przedmiotem post臋powania administracyjnego, powoduje wszcz臋cie
post臋powania, je偶eli zosta艂a z艂o偶ona przez stron臋. Je偶eli skarga taka
pochodzi od innej osoby, mo偶e spowodowa膰 wszcz臋cie post臋powania
administracyjnego z urz臋du, chyba 偶e przepisy wymagaj膮 do
wszcz臋cia post臋powania 偶膮dania strony.
Art. 234. W sprawie, w kt贸rej toczy si臋 post臋powanie
administracyjne:
1) skarga z艂o偶ona przez stron臋 podlega rozpatrzeniu w toku
post臋powania, zgodnie z przepisami kodeksu,
2) skarga pochodz膮ca od innych os贸b stanowi materia艂, kt贸ry organ
prowadz膮cy post臋powanie powinien rozpatrzy膰 z urz臋du.
Art. 235. 搂 1. Skarg臋 w sprawie, w kt贸rej w toku post臋powania
administracyjnego zosta艂a wydana decyzja ostateczna, uwa偶a si臋
zale偶nie od jej tre艣ci za 偶膮danie wznowienia post臋powania lub za
偶膮danie stwierdzenia niewa偶no艣ci decyzji albo jej uchylenia lub
zmiany z urz臋du.
搂 2. W przypadkach okre艣lonych w 搂 1 偶膮danie zostanie
uwzgl臋dnione, gdy zachodz膮 przewidziane w kodeksie warunki do
wznowienia post臋powania, stwierdzenia niewa偶no艣ci decyzji albo jej
uchylenia lub zmiany.
Art. 236. W przypadkach okre艣lonych w art. 233 i 234 organem
w艂a艣ciwym do rozpatrzenia skargi jest organ uprawniony do
wszcz臋cia post臋powania lub organ, przed kt贸rym toczy si臋
post臋powanie, a w przypadkach okre艣lonych w art. 235 - organ
w艂a艣ciwy do wznowienia post臋powania, stwierdzenia niewa偶no艣ci
decyzji albo do jej uchylenia lub zmiany.
Art. 237. 搂 1. Organ w艂a艣ciwy do za艂atwienia skargi powinien
za艂atwi膰 skarg臋 bez zb臋dnej zw艂oki, nie p贸藕niej jednak ni偶 w ci膮gu
miesi膮ca.
搂 2. Pos艂owie na Sejm, senatorowie i radni rad gmin, kt贸rzy
wnie艣li skarg臋 we w艂asnym imieniu albo przekazali do za艂atwienia
skarg臋 innej osoby, powinni by膰 zawiadomieni o sposobie
za艂atwienia skargi, a gdy jej za艂atwienie wymaga zebrania dowod贸w,
informacji lub wyja艣nie艅 - tak偶e o stanie rozpatrzenia skargi,
najp贸藕niej w terminie czternastu dni od dnia jej wniesienia albo
przekazania.
搂 3. O sposobie za艂atwienia skargi zawiadamia si臋 skar偶膮cego.
搂 4. W razie nieza艂atwienia skargi w terminie okre艣lonym w 搂 1
stosuje si臋 przepisy art. 36-38.
Art. 238. 搂 1. Zawiadomienie o sposobie za艂atwienia skargi
powinno zawiera膰: oznaczenie organu, od kt贸rego pochodzi,
wskazanie, w jaki spos贸b skarga zosta艂a za艂atwiona, oraz podpis z
podaniem imienia, nazwiska i stanowiska s艂u偶bowego osoby
upowa偶nionej do za艂atwienia skargi. Zawiadomienie o odmownym
za艂atwieniu skargi powinno zawiera膰 ponadto uzasadnienie faktyczne
i prawne.
搂 2. W zawiadomieniu, o kt贸rym mowa w 搂 1, w jednostkach
organizacyjnych resortu obrony narodowej mo偶na pomin膮膰 imi臋 i
nazwisko osoby upowa偶nionej do za艂atwienia skargi.
Art. 239. 搂 1. W przypadku gdy skarga, w wyniku jej
rozpatrzenia, uznana zosta艂a za bezzasadn膮 i jej bezzasadno艣膰
wykazano w odpowiedzi na skarg臋, a skar偶膮cy ponowi艂 skarg臋 bez
wskazania nowych okoliczno艣ci - organ w艂a艣ciwy do jej rozpatrzenia
mo偶e, w odpowiedzi na t臋 skarg臋, podtrzyma膰 swoje poprzednie
stanowisko.
搂 2. O za艂atwieniu w spos贸b okre艣lony w 搂 1 skargi wniesionej
ponownie organ za艂atwiaj膮cy t臋 skarg臋 zawiadamia organ wy偶szego
stopnia; nie dotyczy to skarg za艂atwianych przez organy naczelne.
Art. 240. Gdy skarga dotyczy sprawy, kt贸ra nie podlega
rozpatrzeniu wed艂ug przepis贸w kodeksu (art. 3 搂 1 i 2) albo nie
nale偶y do w艂a艣ciwo艣ci organ贸w administracji pa艅stwowej, przepisy
art. 233-239 stosuje si臋 odpowiednio, z zastrze偶eniem, 偶e w miejsce
pozosta艂ych przepis贸w kodeksu stosuje si臋 przepisy post臋powania
w艂a艣ciwego dla danej sprawy.
Rozdzia艂 3
Wnioski.
Art. 241. Przedmiotem wniosku mog膮 by膰 w szczeg贸lno艣ci
sprawy ulepszenia organizacji, wzmocnienia praworz膮dno艣ci,
usprawnienia pracy i zapobiegania nadu偶yciom, ochrony w艂asno艣ci
spo艂ecznej, lepszego zaspokajania potrzeb ludno艣ci.
Art. 242. 搂 1. Wnioski sk艂ada si臋 do organ贸w w艂a艣ciwych ze
wzgl臋du na przedmiot wniosku.
搂 2. Wnioski w sprawach dotycz膮cych zada艅 organizacji
spo艂ecznych sk艂ada si臋 do organ贸w tych organizacji.
Art. 243. Je偶eli organ, kt贸ry otrzyma艂 wniosek, nie jest w艂a艣ciwy
do jego rozpatrzenia, obowi膮zany jest w ci膮gu siedmiu dni przekaza膰
go w艂a艣ciwemu organowi. O przekazaniu wniosku zawiadamia si臋
r贸wnocze艣nie wnioskodawc臋.
Art. 244. 搂 1. W sprawie terminu za艂atwiania wniosk贸w stosuje
si臋 przepis art. 237 搂 1.
搂 2. O sposobie za艂atwienia wniosku zawiadamia si臋
r贸wnocze艣nie wnioskodawc臋.
Art. 245. W razie niemo偶no艣ci za艂atwienia wniosku w terminie
okre艣lonym w art. 244 w艂a艣ciwy organ obowi膮zany jest w tym
terminie zawiadomi膰 wnioskodawc臋 o czynno艣ciach podj臋tych w
celu rozpatrzenia wniosku oraz o przewidywanym terminie
za艂atwienia wniosku.
Art. 246. 搂 1. Wnioskodawcy niezadowoleni ze sposobu
za艂atwienia wniosku s艂u偶y prawo wniesienia skargi w trybie
okre艣lonym w rozdziale 2 niniejszego dzia艂u.
搂 2. Wnioskodawcy s艂u偶y prawo wniesienia skargi w przypadku
nieza艂atwienia wniosku w terminie okre艣lonym w art. 244 albo
wskazanym w zawiadomieniu (art. 245).
Art. 247. Do wniosk贸w stosuje si臋 odpowiednio przepisy art. 230,
237 搂 2 i art. 238.
Rozdzia艂 4
Udzia艂 prasy i organizacji spo艂ecznych.
Art. 248. 搂 1. Skargi i wnioski przekazane przez redakcje prasowe
do organ贸w w艂a艣ciwych w my艣l art. 228-230 i 242 podlegaj膮
rozpatrzeniu i za艂atwieniu w trybie okre艣lonym w przepisach
rozdzia艂贸w 2 i 3 niniejszego dzia艂u.
搂 2. W艂a艣ciwy organ zawiadamia w przepisanym terminie o
sposobie za艂atwienia skargi lub wniosku albo o ich przekazaniu
innemu organowi w celu za艂atwienia r贸wnie偶 redakcj臋 prasow膮,
je偶eli za偶膮da艂a takiego zawiadomienia.
Art. 249. Przepis art. 248 stosuje si臋 odpowiednio do skarg i
wniosk贸w przekazanych przez organizacje spo艂eczne do organ贸w
w艂a艣ciwych w my艣l art. 228-230 oraz art. 242.
Art. 250. 搂 1. Artyku艂y, notatki i inne wiadomo艣ci opublikowane
w prasie, kt贸rych tre艣膰 ma znamiona skargi (art. 227) lub wniosku
(art. 241) i kt贸re przes艂ane zosta艂y przez redakcj臋 prasow膮 do organu
w艂a艣ciwego, w my艣l art. 228-230 lub art. 242, podlegaj膮 rozpatrzeniu
i za艂atwieniu jako skargi lub wnioski w trybie przepis贸w rozdzia艂u 2
lub 3 niniejszego dzia艂u.
搂 2. W艂a艣ciwy organ zawiadamia w przepisanym terminie o
sposobie za艂atwienia sprawy albo o jej przekazaniu innemu organowi
w celu za艂atwienia redakcj臋 prasow膮, kt贸ra te materia艂y (搂 1)
przes艂a艂a, a w miar臋 mo偶liwo艣ci tak偶e osoby, kt贸rych sprawa
dotyczy.
Art. 251. Przepisy art. 237 搂 4 oraz art. 245 i 246 stosuje si臋
odpowiednio do redakcji prasowej, kt贸ra opublikowa艂a i przes艂a艂a do
w艂a艣ciwego organu administracji pa艅stwowej artyku艂, notatk臋 lub
inn膮 wiadomo艣膰, w trybie przewidzianym w niniejszym rozdziale.
Art. 252. Przepisy niniejszego rozdzia艂u stosuje si臋 odpowiednio
do skarg, wniosk贸w oraz wiadomo艣ci przekazanych w艂a艣ciwym
organom przez redakcj臋 radia, telewizji i kroniki filmowej.
Rozdzia艂 5
Przyjmowanie skarg i wniosk贸w.
Art. 253. 搂 1. Organy pa艅stwowe, organy samorz膮du
terytorialnego i inne organy samorz膮dowe oraz organy organizacji
spo艂ecznych obowi膮zane s膮 przyjmowa膰 obywateli w sprawach skarg
i wniosk贸w w ustalonych przez siebie dniach i godzinach.
搂 2. Kierownicy organ贸w wymienionych w 搂 1 lub wyznaczeni
przez nich zast臋pcy obowi膮zani s膮 przyjmowa膰 obywateli w
sprawach skarg i wniosk贸w co najmniej raz w tygodniu.
搂 3. Dni i godziny przyj臋膰 powinny by膰 dostosowane do potrzeb
ludno艣ci, przy czym przynajmniej raz w tygodniu przyj臋cia powinny
si臋 odbywa膰 w ustalonym dniu po godzinach pracy.
搂 4. Informacja o dniach i godzinach przyj臋膰 powinna by膰
wywieszona na widocznym miejscu w siedzibie danej jednostki
organizacyjnej oraz w podporz膮dkowanych jej jednostkach
organizacyjnych.
搂 5. Naczelny organ pa艅stwowy oraz naczelny organ organizacji
spo艂ecznej mog膮 ustala膰 spos贸b, dni i godziny przyjmowania
obywateli w sprawach skarg i wniosk贸w przez podporz膮dkowane im
organy i jednostki organizacyjne.
Art. 254. Skargi i wnioski sk艂adane i przekazywane do organ贸w
pa艅stwowych, organ贸w samorz膮du terytorialnego i innych organ贸w
samorz膮dowych i organ贸w organizacji spo艂ecznych oraz zwi膮zane z
nimi pisma i inne dokumenty rejestruje si臋 i przechowuje w spos贸b
u艂atwiaj膮cy kontrol臋 przebiegu i termin贸w za艂atwiania
poszczeg贸lnych skarg i wniosk贸w.
Art. 255. 搂 1. We wszystkich handlowych, gastronomicznych i
us艂ugowych jednostkach organizacyjnych skargi i wnioski mog膮 by膰
zg艂aszane przez ich wpisywanie do "Ksi膮偶ki skarg i wniosk贸w".
Ksi膮偶ki te powinny by膰 udost臋pniane obywatelom bez jakichkolwiek
ogranicze艅 w czasie pracy danej plac贸wki.
搂 2. Prezes Rady Ministr贸w w drodze rozporz膮dzenia okre艣li tryb
post臋powania w sprawach skarg i wniosk贸w wpisanych do "Ksi膮偶ki
skarg i wniosk贸w", organy w艂a艣ciwe do ich rozpatrywania oraz
sprawowania nadzoru i kontroli nad przyjmowaniem i za艂atwianiem
tych skarg i wniosk贸w.
Art. 256. Pracownik, kt贸ry otrzyma艂 skarg臋 dotycz膮c膮 jego
dzia艂alno艣ci, obowi膮zany jest przekaza膰 j膮 niezw艂ocznie swojemu
prze艂o偶onemu s艂u偶bowemu.
Rozdzia艂 6
Nadz贸r i kontrola.
Art. 257. Zwierzchni nadz贸r nad przyjmowaniem i za艂atwianiem
skarg i wniosk贸w sk艂adanych do s膮d贸w sprawuje Krajowa Rada
S膮downictwa, a do innych organ贸w i jednostek organizacyjnych -
Prezes Rady Ministr贸w.
Art. 258. 搂 1. Nadz贸r i kontrol臋 nad przyjmowaniem i
za艂atwianiem skarg i wniosk贸w sprawuj膮:
1) ministrowie - gdy chodzi o skargi za艂atwiane przez ministerstwa i
inne jednostki organizacyjne bezpo艣rednio podleg艂e ministrowi,
2) w艂a艣ciwi rzeczowo ministrowie we wsp贸艂dzia艂aniu z ministrem
w艂a艣ciwym do spraw administracji - gdy chodzi o skargi za艂atwiane
przez terenowe organy administracji rz膮dowej, a wojewodowie - gdy
chodzi o skargi za艂atwiane przez kierownik贸w rejonowych urz臋d贸w
rz膮dowej administracji og贸lnej,
3) terenowe organy administracji rz膮dowej - gdy chodzi o skargi
za艂atwiane przez jednostki organizacyjne nadzorowane przez te
organy,
4) organy wy偶szego stopnia oraz w艂a艣ciwe organy naczelne - gdy
chodzi o skargi za艂atwiane przez pozosta艂e organy pa艅stwowe i
organy pa艅stwowych jednostek organizacyjnych,
5) Prezes Rady Ministr贸w i wojewodowie - gdy chodzi o skargi
za艂atwiane przez organy samorz膮du terytorialnego oraz komunalne
jednostki organizacyjne.
搂 2. Nadz贸r i kontrol臋 nad przyjmowaniem i za艂atwianiem skarg i
wniosk贸w w organach organizacji spo艂ecznych sprawuj膮 statutowe
organy nadzorcze tych organizacji oraz organy wy偶szego stopnia, za艣
w organach naczelnych tych organizacji - naczelny organ
administracji pa艅stwowej sprawuj膮cy nadz贸r nad dzia艂alno艣ci膮 danej
organizacji.
Art. 259. 搂 1. Organy, o kt贸rych mowa w art. 258, dokonuj膮
okresowo ocen przyjmowania i za艂atwiania skarg i wniosk贸w przez
organy i jednostki organizacyjne poddane ich nadzorowi.
搂 2. Wojewodowie dokonuj膮 okresowo ocen sposobu
przyjmowania i za艂atwiania skarg i wniosk贸w przez wszystkie organy
administracji pa艅stwowej i innych jednostek organizacyjnych oraz
organizacji spo艂ecznych dzia艂aj膮cych na ich terenie.
搂 3. W wyniku przeprowadzonych kontroli oraz ocen organy
wymienione w 搂 1 i 2 obowi膮zane s膮 podejmowa膰 艣rodki zmierzaj膮ce
do usuni臋cia przyczyn skarg oraz do pe艂nego wykorzystania
wniosk贸w dla polepszenia dzia艂alno艣ci poszczeg贸lnych organ贸w i
innych pa艅stwowych jednostek organizacyjnych oraz organizacji
spo艂ecznych.
Art. 260. (skre艣lony).
DZIA艁 IX
OP艁ATY I KOSZTY POST臉POWANIA.
Art. 261. 搂 1. Je偶eli strona nie wp艂aci艂a nale偶no艣ci tytu艂em op艂at i
koszt贸w post臋powania, kt贸re zgodnie z przepisami powinny by膰
uiszczone z g贸ry, organ administracji pa艅stwowej prowadz膮cy
post臋powanie wyznaczy termin do wniesienia tych nale偶no艣ci.
Termin ten nie mo偶e by膰 kr贸tszy ni偶 siedem dni, a d艂u偶szy ni偶
czterna艣cie dni.
搂 2. Je偶eli w wyznaczonym terminie nale偶no艣ci nie zostan膮
uiszczone, podanie podlega zwrotowi lub czynno艣膰 uzale偶niona od
op艂aty zostanie zaniechana.
搂 3. Na postanowienie w sprawie zwrotu podania s艂u偶y za偶alenie.
搂 4. Organ powinien jednak za艂atwi膰 podanie mimo nieuiszczenia
nale偶no艣ci:
1) je偶eli za niezw艂ocznym za艂atwieniem przemawiaj膮 wzgl臋dy
spo艂eczne lub wzgl膮d na wa偶ny interes strony,
2) je偶eli wniesienie podania stanowi czynno艣膰, dla kt贸rej jest
ustanowiony termin zawity,
3) je偶eli podanie wnios艂a osoba zamieszka艂a za granic膮.
Art. 262. 搂 1. Stron臋 obci膮偶aj膮 te koszty post臋powania, kt贸re:
1) wynik艂y z winy strony,
2) zosta艂y poniesione w interesie lub na 偶膮danie strony, a nie
wynikaj膮 z ustawowego obowi膮zku organ贸w prowadz膮cych
post臋powanie.
搂 2. W uzasadnionych przypadkach organ administracji
pa艅stwowej mo偶e za偶膮da膰 od strony z艂o偶enia zaliczki w okre艣lonej
wysoko艣ci na pokrycie koszt贸w post臋powania.
Art. 263. 搂 1. Do koszt贸w post臋powania zalicza si臋 koszty
podr贸偶y i inne nale偶no艣ci 艣wiadk贸w i bieg艂ych oraz stron w
przypadkach przewidzianych w art. 56, a tak偶e koszty spowodowane
ogl臋dzinami na miejscu, jak r贸wnie偶 koszty dor臋czenia stronom pism
urz臋dowych.
搂 2. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e zaliczy膰 do koszt贸w
post臋powania tak偶e inne koszty bezpo艣rednio zwi膮zane z
rozstrzygni臋ciem sprawy.
Art. 264. 搂 1. Jednocze艣nie z wydaniem decyzji organ
administracji pa艅stwowej ustali w drodze postanowienia wysoko艣膰
koszt贸w post臋powania, osoby zobowi膮zane do ich poniesienia oraz
termin i spos贸b ich uiszczenia.
搂 2. Na postanowienie w sprawie koszt贸w post臋powania osobie
zobowi膮zanej do ich poniesienia s艂u偶y za偶alenie.
Art. 265. Wszelkie nie uiszczone w terminie op艂aty i koszty
post臋powania oraz inne nale偶no艣ci wynik艂e z tego post臋powania
podlegaj膮 艣ci膮gni臋ciu w trybie przepis贸w o egzekucji
administracyjnej 艣wiadcze艅 pieni臋偶nych.
Art. 266. Pracownik organu administracji pa艅stwowej winny
b艂臋dnego wezwania strony (art. 56 搂 1) obowi膮zany jest do zwrotu
wynik艂ych st膮d koszt贸w. Orzekanie i 艣ci膮ganie nale偶no艣ci od tego
pracownika nast臋puje w trybie administracyjnym.
Art. 267. W razie niew膮tpliwej niemo偶no艣ci poniesienia przez
stron臋 op艂at, koszt贸w i nale偶no艣ci zwi膮zanych z tokiem post臋powania
organ administracji pa艅stwowej mo偶e j膮 zwolni膰 w ca艂o艣ci lub w
cz臋艣ci od ponoszenia tych op艂at, koszt贸w i nale偶no艣ci. Zwolnienie od
op艂at skarbowych nast臋puje z zachowaniem przepis贸w o tych
op艂atach.
DZIA艁 X
PRZEPISY KO艃COWE.
Art. 268. Rada Ministr贸w mo偶e swoje uprawnienia wynikaj膮ce z
art. 229 pkt. 8 przekaza膰 do w艂a艣ciwo艣ci Prezesa Rady Ministr贸w.
Art. 268a. Organ administracji pa艅stwowej mo偶e w formie
pisemnej upowa偶nia膰 pracownik贸w kierowanej jednostki
organizacyjnej do za艂atwiania spraw w jego imieniu w ustalonym
zakresie, a w szczeg贸lno艣ci do wydawania decyzji
administracyjnych, postanowie艅 i za艣wiadcze艅.
Art. 269. Decyzje okre艣lone w innych przepisach prawnych jako
prawomocne uwa偶a si臋 za ostateczne, chyba 偶e z przepis贸w tych
wynika, i偶 dotycz膮 one takiej decyzji, kt贸ra zosta艂a utrzymana w
mocy w post臋powaniu s膮dowym b膮d藕 te偶 nie zosta艂a zaskar偶ona w
tym post臋powaniu z powodu up艂ywu terminu do wniesienia skargi.