AKADEMIA TECHNICZNO - ROLNICZA
w BYDGOSZCZY
LABORATORIUM DYNAMIKI MASZYN
膯WICZENIE NR 3
Temat : Sk艂adanie drga艅 harmonicznych prostopad艂ych .
Sk艂ad grupy :
Pawe艂 Hinc
Andrzej Szyma艅ski
grupa B
studium in偶
W wielu przypadkach spotykamy si臋 z superpozycj膮 dw贸ch drga艅 harmonicznych zachodz膮cych wzd艂u偶 prostych prostopad艂ych wzgl臋dem siebie . Drganie prostopad艂e w wyniku na艂o偶enia si臋 takich
drga艅 jest drganiem z艂o偶onym zachodz膮cym w p艂aszczy藕nie . Gdy pulsacje obu drga艅 s膮 takie same i rozchodz膮 si臋 wzd艂u偶 osi x i y , wtedy :
x = A 1 cos ( 蠅 t + 蠒 1)
y = A 2 cos ( 蠅 t + 蠒 2 )
Punkt materialny wykonuj膮cy oba te drgania jednocze艣nie , zakre艣la na p艂aszczy藕nie pewn膮 krzyw膮 . R贸wnanie tej krzywej mo偶na otrzyma膰 po wyeliminowaniu czasu z r贸wna艅 obu drga艅 . Po odpowiednich przekszta艂ceniach otrzymujemy r贸wnanie :
R贸wnanie to przedstawia w og贸lnym przypadku elips臋 .
W przypadku gdy amplitudy drga艅 sk艂adowych s膮 r贸wne A 1 = A 2 , a r贸偶nica faz 螖蠒 przyjmuje nast臋puj膮ce warto艣ci :
1) 螖蠒 = 0 . R贸wnanie redukuje si臋 do r贸wnania x = y , przedstawiaj膮cego prost膮 . Drganie jest liniowe .
螖 蠒 = 螤/4 . R贸wnanie przedstawia elips臋 . Punkt obiega elips臋 w kierunku przeciwnym do ruchu wskaz贸wek zegara . Jest to drganie eliptyczne lewoskr臋tne .
螖蠒 = 螤/2 . R贸wnanie sprowadza si臋 do postaci x 2 + y 2 =A 2 . Punkt porusza si臋 po okr臋gu w tym kierunku co w przypadku 2 . Jest to drganie ko艂owe lewoskr臋tne .
螖蠒 = 3螤/4 . R贸wnanie przedstawia elips臋 , po kt贸rej porusza si臋 punkt drgaj膮cy . Jest to przypadek podobny do przypadku drugiego ; przedstawia drgania eliptyczne lewoskr臋tne .
螖蠒 = 螤 . R贸wnanie redukuje si臋 do r贸wnania x = -y , czyli do r贸wnania prostej . Przypadek ten jest podobny do przypadku 1 ; przedstawia drgania liniowe .
螖蠒 = 5螤/4 . R贸wnanie drgania jest identyczne jak w przypadku 4, ale punkt obiega elips臋 w kierunku zgodnym ze wskaz贸wkami zegara . Jest to drganie eliptyczne prawoskr臋tne .
螖蠒 = 3螤/2 . Drganie jest ko艂owe , ale prawoskr臋tne .
螖蠒 = 7螤/4 . Drganie jest drganiem eliptycznym prawoskr臋tnym . Elipsa jest taka sama jak w przypadku 2 .
螖蠒 = 2螤 . przypadek jest identyczny jak przypadek 1 , tj. gdy 螖蠒 = 0 ; drganie liniowe .
Uog贸lnienie powy偶szych dyskusji na przypadek A 1 鈮 A 2 nie nastr臋cza du偶ych trudno艣ci . Jedyn膮 istotn膮 r贸偶nic膮 jest to , 偶e w przypadku 3 i 7 powy偶szej dyskusji nie otrzymujemy okr臋gu , lecz elips臋 o p贸艂 osiach r贸wnych odpowiednio A 1 = A 2
Wracaj膮c do drga艅 ko艂owych , gdy 螖蠒 = 螤/2 . Punkt drgaj膮cy porusza si臋 po okr臋gu . Pr臋dko艣膰 liniow膮 tego ruchu mo偶na obliczy膰 ze wzor贸w zak艂adaj膮c , 偶e A 1 = A 2 :
V x = - A蠅sin (蠅t+蠒 1)
V y = - A蠅sin (蠅t+蠒 1+螤/2 ) = - A蠅cos (蠅t+蠒 1)
V = Vx2 + Vy2 = A蠅
Punkt drgaj膮cy porusza si臋 po okr臋gu o promieniu A ze sta艂膮 pr臋dko艣ci膮 liniow膮 V , a pr臋dko艣膰 k膮towa tego ruchu wynosi 蠅 . pulsacja drgania ko艂owego jest w tym przypadku jest r贸wna pr臋dko艣ci k膮towej punktu poruszaj膮cego si臋 po okr臋gu ze sta艂膮 pr臋dko艣ci膮 . Mi臋dzy ruchem jednostajnym po okr臋gu a drganiem harmonicznym zachodzi wsp贸艂zale偶no艣膰 polegaj膮ca na tym , 偶e rzut ruchu po okr臋gu na o艣 x lub o艣 y daje ( przy r贸偶nych fazach 螤/2 lub 3螤/2 ) ruch po okr臋gu ; dlatego w艂a艣nie ruch po okr臋gu nosi nazw臋 drgania ko艂owego .
Za艂o偶enie drga艅 harmonicznych prostopad艂ych o r贸偶nych pulsacjach daje w wyniku skomplikowane krzywe , zwane krzywymi Lissajous .
Obraz z艂o偶onych drga艅 harmonicznych prostopad艂ych najpro艣ciej mo偶na otrzyma膰 za pomoc膮 oscyloskopu .
Grupa krzywych Lissajous uzyskali艣my w wyniku superpozycji drga艅 harmonicznych o jednakowych amplitudach r贸偶nych stosunkach cz臋stotliwo艣ci 蠅 x / 蠅 y i rozmaitych r贸偶nicach faz .
AKADEMIA TECHNICZNO - ROLNICZA
w BYDGOSZCZY
LABORATORIUM DYNAMIKI MASZYN
膯WICZENIE NR 3
Temat : Sk艂adanie drga艅 harmonicznych r贸wnoleg 艂ych o r贸偶nych cz臋stotliwo艣ciach .
Sk艂ad grupy :
Marian Duszy艅ski
Bogdan Ligaj
grupa D
studium in偶
Szczeg贸lnie wa偶nym dla teorii i praktyki przypadkiem jest superpozycja drga艅 , kt贸rych cz臋stotliwo艣ci s膮 ca艂kowitymi wielokrotno艣ciami cz臋stotliwo艣ci podstawowej : inaczej m贸wi膮c pulsacje poszczeg贸lnych drga艅 tworz膮 odst臋p arytmetyczny : 蠅 , 2蠅 , 3蠅 , ... , k蠅 ,....
Superpozycja dowolnej ( sko艅czonej lub niesko艅czonej ) liczby takich drga艅 o amplitudach A 1 ,
A 2 , ... i fazach 蠒 1 , 蠒 2 , ... daje w wyniku drgania wypadkowe
x = A 1 cos (蠅t+蠒 1) + A 2 cos ( 2蠅t+蠒 2 ) + .... = 鈭 A K cos (k蠅t+蠒 k)
Drgania sk艂adowe nazywamy kolejno pierwszym , drugim itd. drganiem harmonicznym . Pierwsze drganie harmoniczne nazywa si臋 drganiem podstawowym . Okres drgania wypadkowego jest r贸wny okresowi drgania podstawowego .
Zagadnienia przedstawienia dowolnego drgania okresowego jako sumy drga艅 harmonicznych ujmuje twierdzenie Fouriera , kt贸re m贸wi , 偶e :
Dowolne drgania okresowe x (t) , o okresie T , jest superpozycj膮 drga艅 harmonicznych i mo偶na je wyrazi膰 szeregiem postaci
x =
gdzie 蠅 =
Rozk艂ad drgania okresowego na szereg Fouriera nazywa si臋 analiz膮 Fouriera . Amplituda A k i B k poszczeg贸lnych sk艂adowych harmonicznych s膮 okre艣lone wzorami :
A k =
B k =