Hiragana - Japonskie Pismo

W Japonii używa się paru styli pisma, a konkretnie są to "Kanji", "Hiragana", "Katakana" i "Romanji". Najpopularniejsze jest Kanji, ale też najbardziej somplikowane. Kanji zawiera ponad 3000 znaków. Hiragana oraz Katakana zawierają po 46 symboli. Hiragana i Katakana jest używana przez japońskie dzieci lub mniej wykształconych japończyków. W tym artykule przedstawiam Hiraganę.

Standardowe symbole są kombinacją samogłosek "a, i, u, e, o" oraz spółgłosek "k, s, t, n, h, m, y, r, w". znaki fonetyczne pochodzące od spółgłosek "g, z, d, b, p" mają dodane dwie kreski zwane "nigori" lub małe kółko zwane "maru" do spółgłosek "k, s, t, h."

Inną kombinacją jest połączenie spółgłosek z kolumny "i" z sylabami "y"(tabela2).

Tabela poniżej przedstawia znaki Hiragany.

Shodo - Pismo Kaligraficzne

Ai - miłość

Jestem pewien, że każdy z Was słyszał kiedyś o sławnych japońskich "krzaczkach". Jest to całkiem inny styl pisania niż ten z którym spotykamy na co dzień. Nazywamy go Kaligrafią lub Shodo (oznacza: "droga pisania"). Prawie wszystkie znaki używane w Japonii pochodzą z Chin. Powstały one 3000 lat temu i początkowo były to prymitywne piktografy, czyli znaki obrazujące zwierzęta, przedmioty, czynności wykonywane przez człowieka itd. W późniejszym jednak czasie przekształcono je i zmodernizowano by można było ich łatwiej używać. Gdy Japończycy w okresie Asuka (552-646 r. n.e.) i Nara (646-794 r. n.e.) zaczerpywali wzorce z kultury chińskiej, pobrali właśnie od nich ten system kaligraficzny, dodając niezbędne dla swojego języka uzupełnienia.

Ken - miecz

Do pisania używano specjalnego papieru (kami), pędzel (fude) oraz czarny tusz (sumi). W naszych czasach, gdy technika posunęła się ogromnie naprzód, normalni ludzie używają do pisania zwykłe długopisy, ołówki czy pióra kulkowe. Tylko przy specjalnych okazjach, przy pisaniu listów czy ważnych dokumentów używa się tradycyjnych przyborów. Znaki Shodo pisze się pionowo w kolumnach od prawej do lewej strony (podobnie wygląda budowa mangi - czyta się ją od prawej do lewej).

Nin - cierpliwość

Z drugiej strony kaligrafia nie jest tylko sposobem pisania, lecz znacznie czymś głębszym. Jest sztuką, która ma ogromne zainteresowanie nie tylko w Azji, ale i także w krajach Zachodnich. Shodo może wydawać się łatwe do napisania, lecz najwięksi specjaliści tego kierunku, spędzają nawet całe swoje życie na opanowywaniu jej sekretów. Wszystko ma swoją technikę: trzymanie pędzla, oddychanie, prawidłowa postawa( nie garb sie ^_^), koncentracja, stawianie kresek itp. Shodo można porównać do sztuki walki - aby ją dobrze poznać potrzeba długich lat intensywnych ćwiczeń i doskonalenia się. Pyzatym każdy znak jest jedyny i niepowtarzalny...nie da się go skopiować! Oczywiście do uprawiania prawdziwego shodo używa się tylko tradycyjnych przyborów.

Maly Slownik Japonsko-Polski

A

abunee (również: abunai) - niebezpieczeństwo, jako zwrot: "Uważaj!"

ai - miłość

ai shiteru - "Kocham cię" (to najmocniejszy sposób wyrażenia uczucia i używają go tylko osoby naprawdę sobie oddane)

akai - czerwony

aki - jesień

akumu - koszmar

anata - ty (formalnie), również: kochanie, użyte przez żonę w stosunku do męża, dosł.: ktoś cenny

aniki - starszy brat (bardziej wysublimowane i po prawdzie nigdy nie spotkałem tego w użyciu...)

anmitsu - owoce z brązowym cukrem, gotowaną czerwoną fasola i miękkim ciastem ryżowym; czasem określane jako "japońskie słodycze"

ano - dźwięk wahania przed zapytaniem

aoi - niebieski

ara - dźwięk lekkiego zaskoczenia, używany głównie przez kobiety

arigato - "Dzięki", patrz również: domo arigato gozaimasu

aruku - chodzić

ashita - jutro

atete - gwiazda

atsui - gorący

awa odori - "Taniec Bąbli", główna technika erotyczna używana w Soaplands, kombinacji łaźni publicznych i centrów prostytucji

B

babaa - stara baba (określenie pejoratywne)

basu - autobus

baka - głupek

baka yaro - dupek, pisane również: bakyarou

bakemono - potwór

bishojo - piękna dziewczyna

bishonen - piękny chłopiec

boku - jedna z wersji męskiego "ja" (ponoć bardziej formalna)

boku wa ... - Nazywam się ... (raczej używane przez mężczyzn)

bon - Święto Zmarłych

bonito - suszona ryba

bun - bezsensowny dźwięk używany w charakterze przeczenia przez młode dziewczęta

butsuzo - posąg buddy

C

chanoyu - ceremonia herbaciana

che - łagodne wyrażenie zawodu/irytacji

chigaimasu - nieprawda/mylisz się

chigau - brak zgody, zaprzeczenie, jako zwrot: "Źle!"

chiisai - mały

chikara - siła

chikusho - dosł.: bestia, jako zwrot: "Cholera!", "Kurwa mać!"

cho-no-ryoku-sha - psychotronik, dosł.: "osoba o specjalnych mocach"

chotto - dosł.: mała ilość, patrz również: chotto matte

chotto matte - "Czekaj chwilę!"

choto matte ne - Tylko chwilę

D

dachinko - przyjaciele, patrz również: tomodachi

daijobu - w porządku

daijobu desu ka / daijobu ka - "Czy wszystko w porządku?"

daikyo - długi japoński łuk

daimyo - feudalny władca, suweren, dosł.: "Wielkie Imię"

dake - tylko

dame / damare - "Stop!", jako zwrot: "Niedobrze!", możliwe również: dame yo!

damedamedame - Nienienie

demo - ale, lecz

demo, naze da? - "Ale dlaczego?"

densetsu - legenda lub fantazja

denwa - telefon

dewa matta - "Do zobaczenia!"

do - droga, również: droga życiowa

do itashimashite - "Bardzo proszę" (w odpowiedzi na "Dziękuję")

do-kin - dźwięk szoku lub zaskoczenia

dokeshi - clown

doko - gdzie

doko desu ka - "Gdzie jesteś?"

doko-ni ikimasu ka - "Dokąd idziesz?"

doko wa ...? - "Gdzie jest ...?"

domo - w rzeczy samej, rzeczywiście

domo arigato gozaimasu - "Dziękuję bardzo!", również: arigato

dorei - niewolnik

doshita no - "Co się stało?"

doozo - "Proszę bardzo" (gdy coś podajemy)

dozo yoroshiku onegaishimasu - "Miło mi poznać"

E

e - obraz

ecci - (oryg. chory) erotyczny, perwersyjny, pisane również: etchi, patrz również: hentai

Edo - poprzednia nazwa Tokio (nie używana już dość długo)

egao - uśmiech

eigo-ya - pejoratywne określenie osoby mówiącej po angielsku

empi - łokieć
etchi - osoba o "lekkich" obyczajach

F

fugu - potrawa z niezwykle trującej ryby

fukai - gęsty, intymny

furo - gorąca kąpiel, również relaksująca

fushigi - magiczny, tajemniczy, dziwny

futago - bliźnięta

futon - materac

G

ga - bo, właśnie

gaijin - obcy, obcokrajowiec

gakko - szkoła, uczelnia

gakusei - student

gambatte - wyraz zachęty "No dalej!", "No chodź!"

geisha - adeptka sztuki i rozrywki o reputacji erotycznej

genkan - przedsionek w japońskim domu, gdzie zostawia się buty

genki o dashite - "Głowa do góry!"

genki desu ka - "Jak się masz?", zwykle: o-genki desu ka

genki kai - "Jak leci?"

gin - srebro, srebrny

gochiso-sama deshita - "Dziękuję" po posiłku

gomen - "Przepraszam", bardziej formalna wersja 'gomen nasai' znaczy "Wybacz, proszę"

gomen ne - "Proszę wybaczyć!"

gomen yo! - "Przepraszam!"

gomen kudasai - "Jest ktoś w domu?"

gon - dźwięk zaskoczenia (w mandze odgłos kamienia spadającego komuś na głowę)

H

hai - "Tak", "To prawda"

hai, genki desu - "U mnie świetnie"

hajime - start, początek

hajimemashite - "Bardzo się cieszę, że mogłem poznać" (gdy spotykamy kogoś po raz pierwszy)

hakama - tradycyjny ubiór kapłanki Shinto

hanashite - "Puszczaj mnie!", możliwe również: hanasee

hanko - pieczęć/stempel używany na dokumentach przy nazwisku

haragei - boska siła

hasji - pałeczki

hato - człowiek, mężczyzna

hatsumoude - pierwszy akt czci w Nowy Rok w kaplicy Shinto lub świątyni buddyjskiej

hayaku - wcześnie, szybko, jako zwrot: "Pośpiesz się!"

hanayomeisho - japoński strój panny młodej

heiki, heiki - "Wszystko w porządku"

hentai - zboczeniec, patrz również: ecci

hi - ogień

hidoi - okrutny, zły

hikari - światło

hima - wolny czas
Hinamatsuri - Święto lalek (3 marca)

hiroi - tylko

hisashiburi - "Dawnośmy się nie widzieli", możliwe również: ohisashiburi

hitami - oczy

hon - ksiażka

honne - substancja, treść

honou - płomień

honto - "Mówisz poważnie?", możliwe również: Honto da?

hoshi - gwiazda

I

idoru - piękna, młoda osoba
ie - dom
ii - dobry, świetny

iie - nie

iinoni - ręka

ike - staw
ikebana - sztuka układania kwiatów

iku zo - "Chodźmy!" (nieformalne)

<miejsce>-ni ikimasu - Byłem w <miejsce>.
Kilka przykładów:
eiga (kino)
kouen (park)
sampo (spacer)
umi (morze lub plaża)
hanami (oglądanie kwiatów)
ensoku (wycieczka)
doraibu (przejażdżka)
pikunikku (piknik)
toshokan (biblioteka)
mise (sklepy)
doobutsuen (zoo)
machi (miasto)

ima - teraz

imoto - młodsza siostra (przyrostki -chan i -san opcjonalnie)

inu - pies

iinazuke - narzeczona

irrashai / irrashaimase - "Witamy" (do kogoś wchodzącego do miejsca publicznego jak restauracja, biuro itp.)

ite - "Au!", możliwe również: itai

itooshi - ukochany

itte - "Chodź!"

J

ja - no (jak w: "no, teraz wiemy...")

ja mata - "Będę lecieć!" (nieformalne)

ja ne - "Do zobaczenia!" (nieformalne)

jidai - słyszeć

jijii - stary dziad (określenie pejoratywne)

jinja - świątynia

jinsei - życie

juku - kursy przygotowujące do egzaminów na studia

K

kaeru - ropucha

kagami - lustro

kagayaku - błyszczący, skrzący się

kaiseki - jeden z trzech podstawowych stylów tradycyjnej japońskiej kuchni - posiłki podaje się z ekskluzywnymi dodatkami ze szczególnie dokładnie dobranym kolorem, wyglądem i fakturą

kakkoii - świetne

kami - bóg, papier (zaskakujące, ale to prawda)

kampai - "Na zdrowie!"

kampeki da - "To jest doskonałe"

kanashimi - smutek, żal

kanji - chińskie piktogramy zaadoptowane do zapisu języka japońskiego

kanrinin - administrator, zarządca domu

kantoku - trener

karaage - smażony kurczak podawany zwykle w małych kawałkach

katana - długi miecz japoński

kawaii - śliczna, milutka, słodka (czy to nie oczywiste)

kawaii ku nai - nieładna, pisane również: kawaikunee

kawaiiso - biedny, nieszczęsny

kimagure - kapryśna

kimi - ty (nieformalnie, używane głównie przez mężczyzn)

kimono - tradycyjny strój japoński

kin - złoto

ki o tsukete - "Uważaj na siebie!"

kirei - piękna, ładna

kirigirisu - konik polny

kisama - bardzo nieprzyjemna wersja "ty" (ponoć może znaczy również "drań")

kissaten - mała kawiarenka; kissaten zwykle mają nazwy chińskie lub francuskie

kitto - absolutnie, na pewno, również: doskonale

kitsune - lis

koban - mały posterunek lub budka policyjna

kohai - młodszy kolega w szkole lub pracy

kodomo - dziecko, patrz również: przyrostek -ko

koe - głos

koi - miłość, złota rybka (tak! :)

koibito - chłopak, dziewczyna, kochanka

kojiki - najstarsza pisana historia Japonii

kokoi - wypasione (nieformalne)

kokoro - serce

komatta - problem

komban wa - "Dobry wieczór!"

konnichi wa - "Cześć!", "Dzień dobry!"

korose - zabić, omae o korosu - "zabiję cię!"

kotatsu - niski japoński stolik z grzejnikiem pod spodem

kotchi - "Tutaj!"

kurae - słowo wykrzykiwane w czasie ataku, coś w stylu "A masz!"

kudasai - proszę (tylko w pełnym zdaniu)

kuma - niedźwiedź, miś

kuso - jako zwrot: "Cholera!", "Do diabła!"

kyaa - bezsensowny dziewczęcy okrzyk

kyodai - brat

kyukin - zarobki

M

madoka - żeńskie imię, znak oznaczający monetę 1 jen, gatunek małej rybki & kilka innych...

machinasai - "Stop!"

maguro - tuńczyk

mahi - deszcz

make ja nai - "Nie przegraj!", "Do walki!", "Powodzenia!", patrz również: gambatte

mamagon - dosł.: Smocza Matka, używane do określenia kobiety, która wciąż przymusza dziecko do nauki

masaka - "No co ty...", "Niemożliwe!"

matte na - "Do zobaczenia!" (nieformalne)

matte - "Czekaj!", matte kudasai "Czekaj proszę!", patrz również: chotto matte

mazui - dosł.: nie zalecane, w złym guście, jako zwrot: "Niedobrze"

megami - bogini

meijin - mistrz, pan

meotojawan - zestaw filiżanek dla niego i dla niej

midori - zielony

miko - kapłanka, służka świątynna

minna - wszyscy (przyrostki opcjonalnie)

miso - zupa ze sfermentowanej soi i ryby

mizu - woda

mochi - ciasto ryżowe

mori - las

mou - bezsensowny okrzyk zaskoczenia używany przez dziewczęta

muko-yoshi - zięć zaadoptowany przez ojca panny młodej, który przyjmuje jej nazwisko

mirai - przyszłość

N

namida - łzy

nanda - "Co?", możliwe również: nani

nanderu - nastoletnia (nastolatka, nastolatek)

nani ten no - "Co powiedziałeś?"

nani desu ka - "Co to?"

nani kore - "Co to jest?"

naruto - silny

natsu - lato

natsu yasumi - wakacje letnie

naze da - "Czemu?"

ne - używane jak angielski question tag, nasze polskie "czyż nie?", "nieprawdaż?"

negai - nadzieja; modlitwa

neko - kot

ningen - człowiek

ninmu - misja

no - oznaczenie przynależności

noka - świat

nori - suszone algi (potrawa)

noru - nogi

O

oakerinasai - "Wróciłem!", "Jestem w domu!"

obaasan/obaachan - babka/babcia ("o" może zostać pominięte)

obaba - stara wiedźma, pejoratywne

obasan - ciotka ("o" może zostać pominięte)

obi - pas do wiązania kimona

ogenki desu ka - "Jak się miewasz?"

ohayo - "Dzień dobry!" (bardziej formalne: ohayo gazaimasu)

oi - hej

oi minna! - "Hej wszystkim!"

ojisan - wuj ("o" może zostać pominięte)

ojo-sama - zwrot w stosunku do wysoko postawionej, szanowanej damy

ojosan/ojochan - panna, bogata dziewczyna

okaasan/okaachan - matka/mama ("o" może zostać pominięte)

okama - homoseksualista

okawari - odpowiedź na prośbę o dokładkę lub dolewkę

okonomiyaki - rodzaj nadziewanego naleśnika

oku-sam - madame

o-kuni wa - "Z jakiego kraju (pochodzisz)?"

okyaku-sama - szanowany klient

omachido-sama deshita - "Dziękuję za oczekiwanie", używany przez kelnerki przy podawaniu posiłku

omae - "ty" używane w stosunku do kogoś bardzo bliskiego, inaczej ma wydźwięk trochę agresywny

omake - mały bonus dorzucany przez kupców

omiai - spotkanie zapoznawcze dla narzeczonych zaaranżowanego małżeństwa

omisoka - Sylwester

omoshiroi - interesujące

oneechan - starsza siostra

onegai shimasu - proszę (używane samodzielnie, odwrotnie niż kudasai)

oni - potwór, diabeł

onigiri - kulki ryżowe z solonym łososiem lub peklowaną śliwką w środku

oniichan - starszy brat

ona ta wa - "Dla mnie?"

onegai-shimasu - proszę (gdy prosimy o przysługę)

onna - kobieta

onnanoko - dziewczyna

onna-tarashi - podrywacz, dziwkarz

onore - "Ty draniu!"

ora o nameru na yo - "Nie zadzieraj ze mną!"

ore - potoczna wersja męskiego "ja"

oshiire - specjalna szafka do przechowywania złożonego posłania

osuwari - "Siadaj!"

otanjobu - "Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin!", możliwe również: otanjobu omedeto gozaimasu

otanoshimi kudasai - "Proszę bardzo!"

otemba - chłopczyca

otoko - mężczyzna

otokonoko - chłopiec

otosan/otochan - ojciec/tata ("o" może zostać pominięte)

otoshidama - noworoczny prezent pieniężny dawany dzieciom przez rodziców lub dziadków

owari - "To wszystko moi kochani!"

oyasumi - "Na razie!",

oyasumi nasai - "Dobranoc!"

oyaji - tatko (używane tylko przez mężczyzn, bardzo nieformalne)

P

R

rekishi - historia

ronin - bezpański samuraj, również: student, który ciągle zawala egzaminy ;)

S

saa - "Nie wiem..."

sagashite - słńce

saitei-dayo - dosł.: "Jesteś najgorszy!", chyba najsilniejsza obraza w japońskim

sake - mocne japońskie wino ryżowe, może być podawane na ciepło lub zimno

sappari wakarana - "Nic z tego nie rozumiem"

sashimi - surowa ryba

sayonara - "Do widzenia!" (formalne)

sembei - krakersy ryżowe z algami

sempai - określenie starszego kolegi w szkole

sensei - nauczyciel

shawase - szczęście

shiatsu - japoński masaż leczniczy

shiawase - szczęście

shigata ga nai - "Nic się nie poradzi"

shimatta - "Cholera!"

shine - "Giń!"

shinjinai - "Nie do wiary!"

shinto - tradycyjna religia japońska

shiro - biały

shiromoku - białe kimono zakładane przez pannę młodą

shochuu - mocny alkohol ryżowy

shogatsu - noworoczna przerwa w pracy

shoji - przesuwany parawan z drewna i papieru

shojo - dziewczyna

shonen - chłopak

soba - makaron gryczany

sona - "O, nie!" (można używać w połączeniu z innymi słowami - zmienia się wtedy znaczenie)

sonna bakana - "Niemożliwe!"

sora - nieboskłon

soro - więc

soroban - liczydło

soka - "Naprawdę?", "Rozumiem..."

sugata - życie

sugoi - "Wow!"

suimono - bullion

sukeban - dziewczyna-gangster

sukebe - rozpustnik

suki - kochać, lubić

sumimasen - przepraszam (Dosyć mocne stwierdzenie, używajcie oszczędnie)

sumo - japońskie zapasy

sushi - ryż z octem

suzushiku - plaża

T

tabun - może

tadaima - "Wróciłem/Jestem w domu!"

tai - gatunek ryby morskiej

taicho - kapitan

taihen da - okropne

taki - czas

tako - ośmiornica

takoyaki - szaszłyk z ośmiornicy

tamago - jajko

tamagoyaki - japoński omlet

tanuki - szop

tatamae - forma

tatami - słomiana mata rozkładana na podłodze

temee - "Ty pieprzony gnojku!"

tempura - ryba i warzywa w mące na głębokim oleju

tenshi - anioł

to ittara - "skoro tak twierdzisz"

tomodachi - przyjaciel, patrz również: dachinko

tsuki - księżyc

U

unagi - węgorz

unmei - los, przeznaczenie

uta - wiersz, piosenka

urusai - denerwujące, jako zwrot: "Zamknij się!"

uso - kłamstwo, jako zwrot: "To kłamstwo!", "Żartujesz!", "Nigdy w życiu!"

W

wakatta - oczywiście

watashi - ja

watashi mo <kraj>-jin desu - Jestem <narodowość>
Kilka przykładów:
Nihon-jin (Japończyk)
Kanada-jin (Kanadyjczyk)
Amerika-jin (Amerykanin)
Eekoku or Eego-jin (Anglik)
Porandu-jin (Polak)

wo ai ni - "Kocham cię"

watashi no namae wa <imię> desu - Nazywam się <imię>

watashi wa ... - jestem/nazywam się ... (generalnie forma kobieca)

Y

yabai - "Do licha!"

yadaa - "To okropne!"

yagate - dłonie

yaho - hej!

yakimono - grillowane jedzenie

yakitori - grillowany kurczak z warzywami

yakusoku - obietnica

yakuza - japońska mafia

yamette/yamero - "Stop!"

yaoi - związek (tego typu jak spotykamy w anime/mandze ;)

yari - japońska prosta włócznia

yaro - drań, idiota, patrz również: baka yaro

yasashisa - delikatność/uprzejmość

yatta - "Hurra!"

yurusenai - "Nie przebaczę tego!"

yo - dodaje emfazę do zwrotu

yochimu - proroczy sen

yoika - "Słuchaj!" (bardzo nieformalne)

yoroshiku - "Miło mi poznać!"

yoshi - okay, dobra

yokai - istota ponadnaturalna

yukata - lekkie letnie kimono

yuki - śnieg

yukimi - Oglądanie Śniegu: zwyczaj zbierania się i dzielenia jedzeniem i sake podczas podziwiania śnieżnych krajobrazów. Zapisy takich spotkań pojawiają się kronikach z okresu Nara (710-794). W okresie Hejskim (794-1185) arystokracja zbierała się aby towarzyszyć wyprawom dworu cesarskiego na oglądanie śniegu. W okresie Edo (1600 - 1868) zwyczaj był już popularny także wśród prostego ludu.

yuku - niebo

yuuki - odwaga

yukenaikara - samotność

Z

zettai - absolutnie

zori - tradycyjne japońskie sandały

zutto - zawsze, na zawsze

Romanji - Rodzina - Wyrazy japońskie

Ten artykuł jest poświęcony wyrazom japońskim odnoszącym się do rodziny. Tabela pierwsza przedstawia najbliższą rodzinę w dwóch formach wypowiedzi. Pierwsza forma to forma grzecznościowa, a druga to forma regularna. Tej pierwszej używamy gdy mówimy czyjejś rodzinie lub własnej. Tej drugiej używamy gdy mówimy o członkach własnej rodziny do kogoś spoza niej.

Polski	Forma1	Forma2
rodzina	gokazoku	kazoku
matka	okaasan	haha
ojciec	otousan	chichi
starsza siostra	oneesan	ane
starszy brat	oniisan	ani
młodsza siostra	imoutosan	imouto
młodszy barat	otoutosan	otouto

dziecko	kodomo
córka	musume
syn	musuko
ciotka	obasan
wójek	ojisan
bratanica/siostrzenica	meisan
bratanek/siostrzenies	oisan
kuzyn/kuzynka	itoko
babcia	obaasan
dziadek	ojiisan
wnuk/wnuczka	mago
rodzeństwo	kyoudai
krewny	shinseki

Przysłowia

Akujo no fuka-nasake - Brzydkie kobiety są bardziej namiętne

Hito wa mikake ni yoranu mono - Jeśli chodzi o ludzi, pozory mylą (dosł.: Ludzie nie są tacy, jak się zdają)

Kiite gokuraku mite jigoku - Fantazja czasem ponosi, inne tłumaczenie: Brzmi jak raj, ale piekło gdy się przyjrzysz

Musume o miru yori, haha o miyo - Patrz na matkę zamiast na córkę

Nyobo to tatami wa atarashi ho ga yoi - Żona i tatami są najlepsze gdy nowe

Sake wa honshin o arawasu - Pijani ludzie ujawniają swą prawdziwą naturę (In vino veritas ;)

Shojiki mo baka no uchi - Być zbyt uczciwym to głupota

Liczebniki

rei - zero

ichi - jeden

ni - dwa

san - trzy

shi - cztery

yon - cztery (bardziej formalne)

go - pięć

ro ku - sześć

shi chi - siedem

na na - siedem

hachi - osiem

kyuu - dziewięć

juu - dziesięć

Liczby japońskie

0 - zero lub rei
1 - ichi
2 - ni
3 - san
4 - yon lub shi
5 - go
6 - roku
7 - shichi lub nana
8 - hachi
9 - kyu lub ku
10 - ju
11 - Ju-ichi
12 - Ju-ni
13 - Ju-san
14 - Ju-shi
15 - Ju-go
16 - Ju-roku
17 - Ju-shichi
18 - Ju-hachi
19 - Ju-kyuu
20 - Ni-jyuu
21 - Ni-jyuu-ichi
30 - San-jyuu
40 - Yon-jyuu
50 - Go-jyuu
60 - Roku-jyuu
70 - Nana-jyuu
80 - Hachi-jyuu
90 - Kyuu-jyuu
100 - Hyaku
200 - Ni-hyaku
201 - Ni-hyaku-ichi
300 - San-byaku
400 - Yon-hyaku
600 - rop - pyaku
600 - Roppyaku
700 - Nana-hyaku
800 - hap - pyaku
900 - Kyuu-hyaku
1000 - Sen
3000 - san - zen
10000 - man
100000 - ju-man
1000000 -hyaku-man
10000000 - sen-man
100000000 - ichi-oku
0,76 - rei ten nana roku (ten zaczy kropka)

Przyrostki

-chan - zwykle w stosunku do małych dziewczynek, ukochanych osób i zwierzątek

-jin - znak, godzina lub osoba, która wykonuje pewną czynność lub prezentuje pewne cechy (np. patrz: gaijin)

-kan - dodawane do nazwy domów czynszowych i stancji (jak Ikkoku-kan lub Yujou-kan)

-ko - dziecko także: jezioro

-kun - zwykle między mężczyznami, do kogoś na tym samym poziomie społecznym, także do dzieci

-sama - władca, władczyni, ktoś kogo głęboko szanujemy, Bóg, cesarz

-san - do kogoś starszego, szanowanego lub niezbyt dobrze znanego, także w stosunku do niezamężnych kobiet i dziewcząt

-tachi - liczba mnoga

Uwagi na temat miejsc ken-oh-ki/piximisa

kore - to (tutaj/w zasięgu ręki)

sore - to (blisko)

are - tamto (gdzieś dalej)[trudno to wyjaśnić, bo w polskim istnieją dwa określenia w miejsce sześciu japońskich]

kono~ - to~ (tutaj)

sono~ - to~ (blisko)

ano~ - tamto~ (gdzieś tam)

Czas zegarowy

Aby zapytać, która jest godzina można użyć pytania: "Ima, nanji desu ka."

Do liczebników dodaje się przyrostek "ji". Wyjątkiem jest godzina czwarta w postaci "yoji", a nie "yonji".

1	ichiji
2	niji
3	sanji
4	yoji
5	goji
6	rokuji
7	shichiji
8	hachiji
9	kuji
10	juuji
11	juuichiji
12	juuniji

Dla minut o standardowych liczebnikach stosujemy przyrostek "fun".

:01	ippun
:02	nifun
:03	sanpun
:04	yonpun
:05	gofun
:06	roppun
:07	nanafun
:08	happun
:09	kyuufun
:10	juppun
:11	juuippun
:12	juunifun
:13	juusanpun
:14	juuyonpun
:15	juugofun
:16	juuroppun
:17	juunanafun
:18	juuhappun
:19	juukyuufun
:20	nijuppun
:21	nijuuippun
:22	nijuunifun
:23	nijuusanpun
:24	nijuuyonpun
:25	nijuugofun
:26	nijuuroppun
:27	nijuunanafun
:28	nijuuhappun
:29	nijuukyuufun
:30	sanjuppun
:31	sanjuuippun
:32	sanjuunifun
:33	sanjuusanpun
:34	sanjuuyonpun
:35	sanjuugofun
:36	sanjuuroppun
:37	sanjuunanafun
:38	sanjuuhappun
:39	sanjuukyuufun
:40	yonjuppun
:41	yonjuuippun
:42	yonjuunifun
:43	yonjuusanpun
:44	yonjuuyonpun
:45	yonjuugofun
:46	yonjuuroppun
:47	yonjuunanafun
:48	yonjuuhappun
:49	yonjuukyuufun
:50	gojuppun
:51	gojuuippun
:52	gojuunifun
:53	gojuusanpun
:54	gojuuyonpun
:55	gojuugofun
:56	gojuuroppun
:57	gojuunanafun
:58	gojuuhappun
:59	gojuukyuufun

Przykłady:
yoji juukyuufun - 4:19
shichiji nijuunifun - 7:22
juuichiji yonjuuhappun - 11:48
gozen goji gojuunifun - 5:52 rano
gogo hachiji nijuunanafun - 20:27 (8:27 popołudniu)
niji han - 2:30
rokuji han - 6:30

han - pół

Dni tygodnia, miesiące, pory roku

Miesiące

Miesiące są zbudowane z liczb (1~12) + "Gatsu".

Styczeń	ichigatsu
Luty	nigatsu
Marzec	sangatsu
Kwiecień	shigatsu
Maj	gogatsu
Czerwiec	rokugatsu
Lipiec	shichigatsu
Sierpień	hachigatsu
Wrzesień	kugatsu
Październik	juugatsu
Listopad	juuichigatsu
Grudzień	juunigatsu

Przykład w Kanji: dla grudnia
oznacza dwunasty miesiąc czyli grudzień.
Pierwszy symbol to "juu" i oznacza liczbę "10", drugi symbol to "ni" i oznacza cyfrę "2" a trzeci symbol to "tsuki"(księżyc)" lub "gatsu"(Miesiąc)"

Dni Miesiąca

Pierwsze dziesięć dni, czternasty, dwudziesty i dwudziesty czwarty mają specjalne nazwy. Reszta dni to liczby z końcówką "nichi"

1	tsuitachi
2	futsuka
3	mikka
4	yokka
5	itsuka
6	muika
7	nanoka
8	youka
9	kokonoka
10	touka
11	juuichinichi
12	juuninichi
13	juusannichi
14	juuyokka
15	juugonichi
16	juurokunichi
17	juushichinichi
18	juuhachinichi
19	juukyuunichi
20	hatsuka
21	nijuuichinichi
22	nijuuninichi
23	nijuusannichi
24	nijuuyokka
25	nijuugonichi
26	nijuurokunichi
27	nijuushichinichi
28	nijuuhachinichi
29	nijuukyuunichi
30	sanjuunichi
31	sanjuuichinichi

Dni Tygodnia

Poniedziałek	Getsuyoubi
Wtorek	Kayoubi
Środa	Suiyoubi
Czwartek	Mokuyoubi
Piątek	Kinyoubi
Sobota	Doyoubi
Niedziela	Nichiyoubi

Pory Roku

Wiosna	Haru
Lato	Natsu
Jesień	Aki
Zima	Fuyu

Dodatkowe słowa

jikan - godzina
judo - sztuka walki obronnej ("ju" - miękki, "do" - droga)
jujika - dziura
jujitsu - starojapoński system walki wręcz polegający na obronie i ataku z użyciem niebezpiecznych technik rzutów, kopnięć i duszeń.
juku - prywatna szkoła
Kabuki - tradycyjny styl teatralny z XVII w.
kaku - pisać, brakować, jądro
kamakura - domek ze śniegu
kami - siła nadprzyrodzona
kame - żółw
kanji - znaki pisma chińskiego
kankoku - uczucia
karate - sztuka walki (dosłownie "puste ręce")
kasa - parasol
ka-yobi - wtorek
kaeru - żaba
kiku - pytać, słuchać, chryzantema
kimono - tradycyjny strój przewiązany pasem
kino - wczoraj
kin-yobi - piątek
kirau - nie nawiedzić
kirei - ładny
Kodomo-no-hi - Dzień Dziecka ( 5 maja )
koe - głos
konbanwa - dobry wieczór
konnichiwa - dzień dobry
kushi - grzebień
kotatsu - niski stół z wbudowanym grzejnikiem
koto - długi, 13-to strunowy instrument, stawiany na podłodze; gra sę na nim w pozycji klęczącej
kuko - lotnisko
kyo - dziś
kyooshi - instruktor
machi - miasto lub osiedle
manga - japońska sztuka komiksu
mata ashita - do jutra
mata ne - do zobaczenia
matsu - sosna, czekać
mikoshi - przenośny ołtarz
mizumi - jezioro
moku-yobi - czwartek
moshi moshi - dzień dobry (przez telefon) 
miso - pasta sojowa
natsu - lato
neko - kot
nichi-yobi - niedziela
nihon lub nippon - Japonia
No - tradycyjny styl teatralny (XIV wiek)
nori - suszone wodorosty
O-bon - buddyjskie święto zmarłych (w połowie sierpnia)
obi - pas zakładany na kimono
o-cha - zielona herbata
ochita - miłość
o-furo - łaźnia, łazienka
ohayo - dzień dobry (odpowiedź na konnichiwa)
okami - wilk
okii - duży
onna - kobieta
origami - sztuka składania papieru w zwierzęta, postacie, przedmioty itd.
O-shogatsu - Święto Nowego Roku
otoko - mężczyzna
otomo-dachi - przyjaciel
pan - chleb
pantsu - majtki
rekishi - historia
ronin - uczeń, który musi powtórzyć egzamin na studia
saikin - bakteria, nie dawno
sakuhachi - bambusowy flet
sakura - wiśnia, kwiaty wiśni
saru - małpa, odejść
samui - zimno, ostry
sashimi - cieniutkie pasy surowej ryby
sayonara - do widzenia
Shichi-go-san - Święto Dzieci
shinkasen - pociąg ekspresowy (dosłownie "pociąg pocisk")
shoyu - sos sojowy
shumatsu - weekend
senpai - osoba starsza lub z większym doświadczeniem życiowym
sensei - nauczyciel
shageki - siano
shi - śmierć
shogun - siodło
soba - makaron gryczany
sui-yobi - środa
suki - upodobanie, zamiłowanie
sukiyaki - wołowina z warzywami i twarogiem sojowym
suki jyanai - nie lubić
sumimasen - przepraszam
sumo - japońskie zapasy
sushi - ryż zaprawiany octem, podany z surową rybą
tabi - skarpetki z jednym palcem
takai - drogi, wysoki
take - bambus
tanabata - Święto Gwiazd (7 lipiec)
tanjoobi - urodziny
tatami - trzcinowa mata na podłogę mieszkania (i nie tylko ^_^) te - ręka
teeburu - stół
tenki - pogoda
tempura - warzywa i owoce morza, obtaczane w lekkim cieście i smażone w oleju
tofu - twarog sojowy
tomodachi - przyjaciel
totemo - bardzo, wielce
tsuru - żuraw
tsuyu - pora deszczowa
udon - makaron pszenny
ushi - krowa
warui - zły, winny
wadaiko - duże bębny, używane z okazji Świąt
washi - ręcznie robiony papier
yakitori - szaszłyki z kurczaka
yoasobi - jogurt
yukata - lekkie, letnie kimono z bawełny
yobikou - szkoła przygotowująca uczniów do egzaminów na studia
zabuton - kwadratowa poduszka do siedzenia
zasshi - gazeta
zen - dobro, poprzedni, cały
zori - bawełniane albo skórzane sandały, noszone do kimona

Więc

pierwszego wieczora

kamyk spadł,

upadł ponad światem.

Więc

drugiego wieczora

dzieci kamienia złapały się za ręce

i skomponowały walca.

22

---