Gwarancje bankowe - istota i funkcje
I wersja
Jednym z podstawowych warunków udzielenia kredytu przez bank jest przedstawienie przez klienta odpowiednich zabezpieczeń, nie jest to wymagane tylko przy niektórych kredytach dla ludności.
Dobre zabezpieczenia są uważane za czynnik przesądzający o przyznaniu kredytu.
Większość banków wymaga, aby wartość zabezpieczeń była co najmniej dwukrotnie wyższa od wartości udzielonego kredytu.
Zabezpieczenia kredytów można podzielić na dwie grupy:
zabezpieczenia osobiste,
zabezpieczenia rzeczowe.
Gwarancja bankowa (obok weksla własnego in blanco, poręczenia wekslowego i poręczenia wg prawa bankowego) należy do zabezpieczeń osobistych.
Gwarancja bankowa polega na tym, że inny bank gwarantuje spłatę kredytu wraz z odsetkami w przypadku, gdyby nie został on spłacony przez kredytobiorcę. Gwarancje bankowe mogą też być ograniczone (np. do wysokości kapitału kredytu), wtedy jednak ich wartość jako zabezpieczenie kredytu jest już znacznie mniejsza.
II wersja
Polskie prawo bankowe wymienia pośród podstawowych czynności bankowych udzielanie i przyjmowanie gwarancji.
Gwarancje są szczególnym rodzajem operacji, bo bank udzielając gwarancji nie angażuje (wypłaca) bezpośrednio swoich środków pieniężnych, a jedynie przyjmuje określone umową ryzyko. W dotychczasowej praktyce gwarancje bankowe znajdowały zastosowanie przeważnie w obrotach zagranicznych, ale obecnie coraz częściej są stosowane między kontrahentami krajowymi. Gwarancje bankowe są korzystną operacją dla banku i klienta korzystającego z gwarancji. Klient może na przykład zakupić towar na kredyt, udzielając swemu dostawcy bankowej gwarancji zapłaty. Korzyść banku polega na pobraniu prowizji za przyjęcie rozsądnego ryzyka, bez bezpośredniego angażowania własnych środków.
Gwarancja bankowa jest zobowiązaniem banku, podjętym na podstawie zlecenia klienta, że zaspokoi przyjmującego gwarancję (beneficjenta) zgodnie z jej treścią, gdyby zleceniodawca nie wypełnił w stosunku do niego określonych w gwarancji zobowiązań.
Gwarancja jest zobowiązaniem niezależnym od umowy o dokonanie wzajemnych świadczeń między zleceniodawcą gwarancji a jego kontrahentem.
Stronami występującymi w gwarancji są:
zleceniodawca, który zawiera z bankiem umowę o udzielenie gwarancji,
bank, który udziela gwarancji,
beneficjent gwarancji.
Do gwarancji bankowych stosuje się odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego. Zobowiązanie banku jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym, a udzielenie gwarancji, pod rygorem nieważności, powinno mieć formę pisemną.