Wykonali:

Kamil Brudnicki

Jakub Bożek

Piotr Czajkowski

Temat: Pomiar elementarnych odchyłek koła zębatego

1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest rozpoznanie koła zębatego oraz wykonanie pomiarów grubości zęba dwoma metodami: suwmiarką modułową na okręgu koła podziałowego oraz mikromierzem talerzowym przez n zębów oraz porównanie ich.

2. Wykaz przyrządów

a)suwmiarka uniwersalna o zakresie pomiarowym od 0 do 140 mm ± 0,05

b)suwmiarka modułowa typ M1-26 mm ± 0,02

c)mikrometr talerzowy o zakresie pomiarowym 50-75 mm ± 0,01

3. Szkice metod pomiarowych

3. Rodzaj sprawdzanego koła zębatego

Liczba Zębów Z	27
Średnica wierzchołkowa da	145,30
Średnica dna wrębów df	122,90
Moduł obliczony	5,01034
Moduł znormalizowany m	5
Średnica koła podziałowego d=z•m	135
Wysokość zęba hpom=0,5(da-df)	11,2
Teoretyczna wysokość zęba h=2,2•m	11

4. Pomiar suwmiarką modułową

Liczba zębów Z=27

Moduł m=5

Współczynnik wysokości zęba (przyjęty) y=1

współczynnik korekcji (przyjęty) x=0

Wysokość głowy zęba dla m=1 h`_c=1,02284 - odczytane z tablic

Wysokość głowy zęba dla m=5 h_c=5,1142

Nominalna grubość zęba mierzona po cięciwie walca podziałowego dla m=1 S`_c=1,56991 - odczytana z tablic

Nominalna grubość zęba mierzona po cięciwie walca podziałowego dla m=5 s_c=7,84955

Pomiary S_cr (1,2,3,4…nr zęba)

1. 7,62	6. 7,56	11. 7,58
2. 7,56	7. 7,58	12. 7,64
3. 7,58	8. 7,62	13. 7,60
4. 7,66	9. 7,56	14. 7,66
5. 7,60	10. 7,60	15. 7,60

Analiza pomiarów:

Wartość maksymalna S_{cr max}=7,66

Wartość minimalna S_{cr min}=7,56

Wartość średnia S_c=7,60

Rzeczywista górna odchyłka grubości zęba mierzona po cięciwie walca podziałowego E_SSr=S_crmax-S_c=0,06

Rzeczywista dolna odchyłka grubości zęba mierzona po cięciwie walca podziałowego

E_Sir=S_Crmin-S_c=-0,04

Tolerancja rzeczywista grubości zęba

T_Cr=E_SSr-E_Sir=0,1

5. Pomiar mikrometrem talerzowym

Liczba zębów Z=27

Moduł m=5

Liczba zębów objętych pomiarem N=((z•α)/180)+0,5=4

Wartość odległości pomiędzy talerzami mikrometru talerzowego W`=10,7106 - odczytana z tablic dla m=1

Wartość odległości pomiędzy talerzami mikrometru talerzowego W_n=53,553 dla m=5

Wartości zmierzone W_zm

1. 53,47	6. 53,44	11. 53,48
2. 53,48	7. 53,47	12. 53,49
3. 53,47	8. 53,46	13. 53,48
4. 53,47	9. 53,47	14. 53,49
5. 53,46	10. 53,47	15. 53,44

Obliczenie odchyłki grubości zęba

∆W_max=W_{zmierzona max}-W`= -0,063

∆W_min= W_{zmierzona min}-W`= -0,113

Analiza pomiarów:

Rzeczywista dolna odchyłka grubości zęba

E_cir=1,064*∆W_min =-0,12023

Rzeczywista górna odchyłka grubości zęba

E_csr=1.064*∆W_max=-0,06703

Nominalna grubość zęba mierzona po łuku średnicy podziałowej

S_k=(π/2+2*x*tgα)*m=7,8539816

6. Wnioski:

Po przeanalizowaniu pomiarów i obliczeń stwierdzamy, iż wyniki pomiarów i obliczeń w metodzie pośredniej (mikromierz talerzowy-metoda n zębów) jest bardzie dokładna niż metoda bezpośrednia (suwmiarka modułowa). Różnica pomiarów suwmiarką modułową oraz mikromierzem talerzowym jest relatywnie duża i wynosi 0,2539 , jak również różnica pomiędzy pomiarami rzeczywistymi przeprowadzonymi oboma metodami a wartością nominalna, która w przypadku suwmiarki modułowej wynosi 0,24955, natomiast w przypadku mikromierza talerzowego wynosi 0,0044316 co świadczy o dużej dokładności przeprowadzonych pomiarów metodą pośrednią.

---