pytania fiszer


1. Co to są stosunki polityczne oraz ukaż ich rolę i miejsce w śród innych stosunków międzynarodowych.

2. Omów istotę determinantów (czynników) i ich wpływ na rozwój stosunków międzynarodowych.

3. Wymień determinanty stałe i zmienne wpływ na procesy zmienne.

4. Kogo nazywamy uczestnikiem stosunków międzynarodowych. Wymień oraz ukaż ich miejsce na arenie międzynarodowej.

5. Kogo zaliczamy do obiektywnych sub uczestników stosunków międzynarodowych.

6. Ukaż pojęcie istotę i atrybuty wielkich mocarstw oraz ich rolę we współczesnych stosunkach międzynarodowych.

7. Omów współczesne aspekty (znaczenia) i czynniki bezpieczeństwa narodowego.

8. Co rozumiesz przez pojęcie „Bezpieczeństwo Międzynarodowe” oraz ukaż jego podstawowe elementy.

9. Co oznacza pojęcie suwerenność państwa i jak wpływa na politykę wewnętrzną i zagraniczną każdego kraju.

10. zastanów się i spróbuj odpowiedzieć na pytanie: Czy globalizacja i integracja zagrażają suwerenności państw narodowych oraz ich bezpieczeństwa.

11. Przedstaw genezę, strukturę i działalność ONZ oraz jej perspektywy.

Powstanie ONZ

W XXw. powstały dwie powszechne organizacje międzynarodowe, których celem było zapobieganie konfliktom .

Po I wojnie światowej powstała Liga Narodów

Po II wojnie światowej powstała Organizacja narodów zjednoczonych.

Obie te organizacje było pomysłami amerykanów

Autorem Ligi Narodów był W. Wilson

Autorem ONZ był F. Roosvelt

Dość paradoksalnie USA nigdy nie przystąpiło i nie należało do Ligi Narodów. Po śmierci Wilsona zmieniła się polityka, zmieniły się ustroje i USA było wyizolowane. Liga Narodów nie sprawdziła się, to organizacja bez siły wykonawczej, zdolna tylko do debatowania. Nie zapobiegła II wojnie światowej i wtedy się skończyła.

Pomysłodawcy ONZ mieli zamiar wyposażyć ją w skuteczne środki przeciwdziałania konfliktom.

Były dwie koncepcje wśród zwycięzców:

  1. koncepcja Roosvelta - stworzyć organizację międzynarodową do której należą wszystkie państwa, ale z grupy mocarstw uprzywilejowanych . One będą odpowiedzialne za zapobieganie konfliktom. Były to: USA, ZSRR, Wielka Brytania, Chiny.

  2. Koncepcja Stalina - opierała się na podziale wpływów między wielkie mocarstwa, a organizacja międzynarodowa miała być konferencją do ustalania, ale miałaby małe uprawnienia wykonawcze.

Rezultatem był kompromis. Część wzięto od Roosvelta, część od Stalina. ONZ powstała w czerwcu 1945r. na konferencji w San Francisco. Uchwalono Kartę Narodów Zjednoczonych, podpisaną przez 51 państw. Dzisiaj należy 191 państw, ale 51 jest pierwotnych.

Do ONZ przyjęto wszystkie państwa koalicji antyhitlerowskiej ale nie państwa pokonane . One miały się poprawić, oczyścić z win, a potem aspirować do ONZ.

Przyjmowano je po kolei. Włochy, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Japonia czekały 10 lat, RFN - 27 lat.

Głównym dokumentem w San Francisco była Karta Narodów Zjednoczonych. Jest to konstytucja i status tej organizacji. Ta karta określa cele i struktury tej organizacji. Obejmuje wszystkie kraje świata z wyjątkiem Szwajcarii, której zabrania konstytucja oraz Watykan, które należy jako obserwator.

ONZ (United Nations - Narody Zjednoczone) Pierwsze słowa Karty ONZ brzmią : My narody zjednoczone (..)" . Nie jest to organizacja narodów, jest to organizacja państw reprezentowanych przez rządy. Mówiąc "narody" karta ma na myśli narody polityczne nie etniczne. Narody etniczne to zbiorowości kulturowe, wyróżniające się tożsamością, kulturą , językiem, ciągłością historyczną.

Organizacja narodów jest organizacją wspólnot państwowych.

Cele ONZ:

  1. utrzymanie pokoju i załatwienia w sposób pokojowy sporów między państwami. Zasada w art. 2 karty ONZ "żadne postanowienia niniejszej karty nie upoważnia narodów zjednoczonych do ingerencji w sprawy, które z istoty swej należą do kompetencji wewnętrznej któregokolwiek państwa" czyli naczelną zasadą jest zasada suwerenności państwowej i nie ingerencji w wewnętrzne sprawy państw. Wyjątek karta czyni dla jednej kwestii - w razie zagrożenia pokoju , naruszenia pokoju i aktów agresji. Art.. 39, 41 i 42 pozwalają użyć przez ONZ siły dla przymuszenia naruszającego pokój państwa aby od tego odstąpił. Siła ta może być użyta w postaci sankcji np. gospodarczych, transportowych dyplomatycznych ale także bezpośrednich działań zbrojnych.

Struktura organizacji

Główna władza to Zgromadzenie Ogólne, w którym na równych prawach biorą udział wszystkie państwa . Zbiera się raz na rok na sesję zwyczajną ale mogą również zwoływać sesje nadzwyczajne w razie potrzeby.

Kluczowym organem jest Rada Bezpieczeństwa, która ma uprawnienia aby w razie potrzeby stosować przemoc, nakładać sankcje a nawet autoryzować działania zbrojne przeciwko państwu które zagraża pokojowi.

Rada początkowo składała się z 11 członków, obecnie liczy 15 z tym że w Radzie od samego początku 5 członków jest wyróżnionych, to są tzw. stali członkowie Rady Bezpieczeństwa, których się nie wybiera, są członkami z mocy karty. Są to: USA, Rosja (wcześniej ZSRR) Wielka Brytania, Francja, Chiny. Te państwa mają dwojakie przywileje:

  1. są tworzone z mocy karty

  2. mają prawo veta. Żadna decyzja z wyjątkiem decyzji proceduralnej, nie może zapaść w razie sprzeciwu choćby jednego z tych 5 państw.

Pozostała 10 jest wybierana na 2 lata wg klucza regionalnego. Każdy region świata ma swojego przedstawiciela. Polska była trzykrotnie wybierana do Rady Bezpieczeństwa jako przedstawiciel tego regionu.

Jest wiele, ponad 30 - stałych organizacji wyspecjalizowanych (16) oraz tzw. stałych funduszy i stałych programów ONZ.

Te wyspecjalizowane organizacje i te fundusze spełniają bardzo istotną rolę, zajmują się normowaniem, organizowanie międzynarodowej współpracy w wielu ważnych dziedzinach życia.

Najważniejsze organizacje wyspecjalizowane to:

Fundusze

W sumie jest tych organizacji ok. 30 i wszystkie są podporządkowane ONZ, które razem tworzą System Narodów Zjednoczonych. Jest to w sumie jedna organizacja , której prace koordynuje wybierany raz na 5 lat sekretarz generalny ONZ. Zatrudnia ok. 40 tysięcy ludzi . Ma wielomiliardowy budżet , gdzie głównych płatnikiem (1/4 ) wpłaca USA w postaci składek. Siedziba ONZ - Nowy York.

ONZ ma za sobą 3 etapy rozwoju:

  1. blokowy - pierwsze 10 lat organizacji. Ówcześni członkowie przynależały jednocześnie do któregoś z bloków: radzieckiego albo zachodniego. W tym czasie ONZ była forum negocjacji w walce między oba blokami. Oba bloki wykorzystywały ONZ jako trybunę propagandową oraz jako forum negocjowania i zawierania porozumień.

  1. Etap tzw. model współpracy i tworzenia ładu międzynarodowego - od poł. Lat 50 do końca lat 80 ok. 35 lat - w tym okresie do ONZ przystępuje 130 państw. Są to głównie państwa które powstały w wyniku rozpadu systemu kolonialnego. Większość tych państw nie należy do żadnego bloku i jest zainteresowana umacnianiem roli ONZ w dziedzinie tworzenia współpracy, wspierania rozwoju gospodarczego a w stosunku do konfliktów międzynarodowych państwa te wspierają pomysł łagodzenia zimnej wojny i arbitrażów konfliktów. W tym okresie wielkiego znaczenia nabierają wyspecjalizowane organizacje i fundusze które służą wspieraniu współpracy międzynarodowej. Oczywiście nadal ONZ jest płaszczyzną konfrontacji dwóch bloków bo one nadal istnieją. Ten mieszany model - częściowo współpracy, częściowo arbitraż konfliktów, a częściowo konfrontacja bloków utrzymuje się przez cały okres zimnej wojny, przyczynia się do jej łagodzenia

  1. Rozpoczyna się z chwilą zakończenia zimnej wojny. Następuje zmiana sytuacji. Odpada czynnik działalności ONZ jaki wynikał z konfliktu dwóch bloków, przestanie być czynnikiem łagodzenia konfliktu między oba blokami i czynnikiem szukania kompromisów. Pojawia się jedno supermocarstwo USA ze skłonnością do samodzielnego rozstrzygania sytuacji konfliktowych w które jest zamieszane USA. Znaczenie ONZ w dziedzinie rozstrzygania konfliktów słabnie. Pojawiają się elementy kryzysu działalności ONZ. Staje się częściowo niepotrzebna.

12. Jaką rolę odgrywa ONZ we współczesnych stosunkach międzynarodowych i czy jest ona potrzebna światu.

Główne sprzeczności charakteryzujące dzisiejszą sytuację ONZ:

  1. sprzeczność między naczelną zasada Karty Narodów Zjednoczonych tj. zasady suwerenności, a rosnącą rolą praw człowieka jako normy w życiu wewnętrznym państw i życiu międzynarodowym.

W ciągu całego istnienia ONZ uchwaliło szereg deklaracji i konwencji, które wprowadzały do prawa międzynarodowego różne normy o charakterze moralnym, humanitarnym, zachowania, politycznych. (m.in. Deklaracja Praw Człowieka, Deklaracja Praw Społecznych, Deklaracja Praw dziecka, Deklaracja Praw Kobiety). Wprowadzono też uchwałami ONZ unormowania pewnych dziedzin prawa karnego i cywilnego. Już w 1946r. ONZ uchwaliło konwencję , o ściganiu przestępstw przeciw przestępstwom przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych. Określała na czym te przestępstwa polegają i jak mają być ścigane. Wszystkie te normowania praw człowieka to ingerowanie w wewnętrzne ustawodawstwa państw. A w myśl suwerenności tylko dane państwo może normować wszystkie wewnętrzne stosunki. Przez długi czas przyjmowano, że te zalecenia nie są obligatoryjne, że są to pewne wskazówki a ostateczna decyzja należy do państwa. Tzn. że suwerenność jest ważniejsza nad innymi zaleceniami międzynarodowymi. Stopniowo kiedy państwa zachodnie zwłaszcza po części z przekonania , a po części w walce z blokiem wschodnim zaczęły forsować zasadę, że te międzynarodowe porozumienia w sprawie pewnych wzorców, które uważa się za godne i przyzwoite w stosunkach wewnętrznych, że te porozumienia mają przewagę nad suwerennością poszczególnych państw.

Pierwsza interwencja ONZ miała miejsce w stosunku do Republiki Pd-Afrykańskiej, gdzie stosowano zasadę aparchaitu (aparheid - segregacja rasowa, w latach 1948-91 obowiązywała w Republice Pd Afryki polityka separowania i dyskryminacji Afrykanów i innych "kolorowych", miała na celu utrzymanie supremacji białych). Ludność składała się z 10% białych i 90% murzynów, tworzono oddzielne dzielnice, szereg prac i funkcji było niedostępnych dla czarnych,. Było to unormowane prawem. Pod naciskiem państw pokolonialnych ONZ aparhait potępiła. Podjęła szereg represji w celu wymuszenia odstąpienia od tej zasady. I tu pojawiła się sprzeczność między suwerennością i nie mieszania się do praw wewnętrznych a normami praw człowieka, respektowania demokracji. Po zimnej wojnie ta sprzeczność nabrała szczególnej siły i do dzisiaj istnieje problem tej sprzeczności. Państwa zachodnie coraz głośniej wypowiadają się aby prawa człowieka i zasady demokracji ustanowione w konwencjach międzynarodowych miały pierwszeństwo nad wewnętrznym ustawodawstwem. Kraje nadbałkańskie nie są skłonne poprzeć tego pomysłu, że prawa człowieka i zasady demokracje mogą być narzucone z zewnątrz jako obowiązująca norma. Bierze się to stąd, że u większości te zasady nie są respektowane, są sprzeczne z ich tradycjami, wysuwany jest argument odmienności cywilizacyjnej która wymaga uszanowania. I te państwa bronią suwerenności zawartej w Karcie ONZ.

  1. sprzeczność między normami suwerenności które głosi Karta ONZ, a nowymi preferencjami dla praw człowieka i zasad demokracji.

Jak ten problem będzie rozwiązany trudno powiedzieć. Na razie rzecznikami osłabienia czynnika suwerenności są głównie państwa zachodnie. Pozostała część świata się temu opiera. A wśród państw zachodnich też nie ma jedności. Np. USA sprzeciwiły się podporządkowaniu swoich obywateli Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu, który miałby sądzić winowajców gwałcenia praw człowieka, zbrodni wojennych, zbrodni przeciw ludzkości niezależnie od tego w jakim kraju te zbrodnie zostały popełnione i kto je popełnił. USA nie ratyfikowała tej konwencji. USA zawarły z szeregiem krajów m.in. z Polską że te kraje nie wydadzą temu Trybunałowi obywatela amerykańskiego.

Ta sprzeczność jest związana z użyciem siły w stosunkach międzynarodowych.

  1. Sprzeczność między światem biednych i bogatych.

Obecnie istnieją ogromne różnice w dochodach w różnych częściach świata. W ONZ jest silna grupa państw, która domaga się aby ONZ zajęła się ustanawianiem nowego ładu ekonomicznego w świecie. Twierdzą że polityka państw bogatych zwiększa tę różnicę. Państwa ubogie domagają się redystrybucji dochodów . Występują z tezą że bieda z jednej strony a bogactwo z drugiej są schedą po kolonialiźmie. Że na wyzysku z kolonializmu wyrosło bogactwo Europy i Zachodu, domagają się zadośćuczynienia. ONZ jest wobec tych problemów raczej bezsilne.

To są trzy źródła kryzysu ONZ.

W związku z tym pojawiają się różne projekty zreformowania ONZ. Projekty reform idą w kilku kierunkach czasami sprzecznych.

  1. Państwa naszego kręgu cywilizacyjnego proponują zmienić rolę ONZ, osłabić zasadę suwerenności, wprowadzić zasadę nadrzędności szeroko rozumianych praw człowieka nad zasadą suwerenności, zmniejszyć znaczenie lub znieść prawo veta z Radzie Bezpieczeństwa i umożliwić podejmowanie decyzji bez możliwości blokowania, zmienić skład Rady Bezpieczeństwa.

  2. Kraje azjatyckie i afrykańskie proponują: bronić zasady suwerenności, twierdzą że jeżeli się z tej zasady zrezygnuje to USA będzie ingerowało w ich sprawy, te państwa kwestionują uniwersalną wartość Zachodu interpretacji praw człowieka., walczą o wolność od zagrożeń nędzą i głodem, prawo do suwerenności narodów, prawo do poszanowania wszelkiej odrębności religijnej.

  3. Państwa trzeciego świata naciskają na wzmocnienie kompetencji ONZ w tworzeniu ładu ekonomicznego i gospodarczego.

Małe są szanse aby spełnić wszystkie te propozycje bo te pomysły są sprzeczne. Po drugie na reformę ONZ potrzebna jest zgoda wszystkich członków co wydaje się niemożliwe z uwagi na sprzeczność pomysłów. Zatem perspektywy są dwojakie:

13. Przedstaw przyczyny i skutki upadku imperium sowieckiego.

ZSRR rozpadł się w grudniu 1991r.

Przyczyny upadku :

Przegrana w zimnej wojnie była główną przyczyną. Przywódcy ówcześni pogodzili się z porażką i zawarli pokój ze zwycięzcami. Ten pokój był zawarty na warunkach pisanych i niepisanych.

Warunki pisane: kilka traktatów rozbrojeniowych

Warunki niepisane: wycofanie się ZSRR z tzw. "zewnętrznego imperium", z krajów zależnych oraz zgoda na zjednoczenie Niemiec. Przywódcy radzieccy liczyli, że idąc na takie zakończenie zimnej wojny i uznanie swojej porażki uratują sam ZSRR i polepszą stosunki z Zachodem przestawiając gospodarką nastawioną na zbrojenia na bardziej efektywną, zmodernizują ZSRR i uratują od upadku,. Te rachuby zawiodły głównie wskutek tego że nie brano pod uwagę siły tendencji odśrodkowych z samym ZSRR zarówno w społeczeństwach wielonarodowego państwa ale i w lokalnej biurokracji, która chciała uniezależnić się od Moskwy. Nie brano pod uwagę fiaska reform ekonomicznych a także rywalizacji wewnątrz tego państwa. . Te czynniki razem spowodowały ze w dwa lata po zakończeniu zimnej wojny i po wycofaniu się ZSRR z zewnętrznego imperium, ZSRR się rozpadł. Decyzje o rozwiązaniu ZSRR podjęto w Białowieży po stronie Białorusi w willi myśliwskiej gdzie spotkali się prezydenci Rosji, Ukrainy i Białorusi i podjęli decyzję o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw, do której te trzy państwa weszły i zaprosili pozostałe republiki radzieckie i podjęli decyzję o rozwiązaniu ZSRR. Te trzy słowiańskie republiki korzystały z przywileju założycieli tzn. mogły same rozwiązać ZSRR.

Rosja po rozpadzie ZSRR w którym odgrywała dominującą rolę, gdyż ZSRR w znacznym stopniu był kontynuacją i kontynuatorem Rosji Carskiej. Rosja po rozpadzie cofnęła się praktycznie do granic XVII w. Obecne granice przypominają te z XVII w. Ludność Rosji wynosi ponad 120 mln ludności w tym 80%b to Rosjanie. Rosja jest państwem federacyjnym,. Różne regiony narodowe tworzą wewnątrz Rosji autonomiczne republiki. Na federację rosyjską składa się ok. 30 republik autonomicznych. Ze względu na rozmiary państwa (wsch-zach 9000km, pn-pd 3000 km) silne są w nim tendencje odśrodkowe. Nawet niekoniecznie na podstawie etnicznej. Np. radziecki Daleki Wschód etnicznie jest rosyjski a ma silną tendencję odśrodkowe bo jest daleko od centrum i posiada bardzo dużo własnych specyficznych problemów. Rosja jest krajem potencjalnie bogatym, dysponuje bardzo dużymi zasobami surowców np. energetycznych, dysponuje także liczącym się zasobem wykształconej kadry który w przeszłości służył głownie zbrojeniom i dziś jest częściowo bezrobotny.

Przez pierwsze 6-7 lat po rozpadzie ZSRR Rosja znajdowała się w zamęcie gospodarczym i politycznym - gospodarczym tzn. Rosja miała duże kłopoty z przejściem od scentralizowanej gospodarki do gospodarki rynkowej. To przejście kosztowało Rosję spadek dochodu narodowego mniej więcej o 1/3 oraz załamanie walutowe w 1998r., rabunkową prywatyzację w wyniku czego znaczna część majątku publicznego została rozkradziona powstały wielkie oligarchiczne fortuny mające wpływ na politykę. Nie jest jeszcze wyprowadzona, jest w połowie państwowa i prywatna, gospodarka rolna nadal jest na zasadach kołchozu. ; politycznym - jest dużo wolności i mało demokracji. Można założyć każdą partię, jest wolność słowa. Ale brak procedur na podstawie których wyłaniane, zmieniane i kontrolowane są rządy. Konstytucja jest narzucona przez Jelcyna w konflikcie z Parlamentem. Zatwierdzona została w referendum. Ta konstytucja daje przewagę władzy wykonawczej nad ustawodawczą, kontrolną i sądowniczą. Jest to przewaga prezydenta w systemie prac państwowych, gubernatorów w systemie prac regionalnych. Rosja gospodarczo i politycznie jest w sytuacji przejściowej między europejską gospodarką rynkową a azjatycką tradycją gospodarki paternalistycznej i epatystycznej tj. między europejską demokracją parlamentarną a azjatyckim autokratyzmem.

Od 4 lat kiedy Jelcyn ustąpił i prezydentem została Władimir Putin można mówić o zakończeniu okresu zamętu i stabilizacji rosyjskiego położenia gospodarczego i politycznego ale na bazie tego pośredniego ustroju.

Rosja uzyskała:

Rosja z mocarstwa światowego stała się mocarstwem regionalnym , ustabilizowała się w okresie przejściowym między europejską demokracją parlamentarną a azjatyckim autokratyzmem.

W polityce zagranicznej Rosja jest rozdarta między Azją a Europą, między partnerstwem z Chinami a partnerstwem z Niemcami. Wycofała się z opozycji wobec NATO i UE. Po 19 września 1999r. nastąpiło zbliżenie Rosji i USA. Napięcia spowodowane sporem o Bałkany odeszły w przeszłość.

14. Omów proces zjednoczenia Niemiec i skutki tego dla Europy i Polski.

  1. Zjednoczenie Niemiec (najważniejsza) . Nastąpiło to 13 lat temu w październiku 1990r. dość nieoczekiwanie. Kiedy II WŚ dobiegała końca wśród zwycięzców były tendencje by trwale zniszczyć niemieckie państwo. Poważnie rozważali by podzielić ich na kilkanaście państw. Rozważano taki projekt, aby zakazać im istnienia przemysłu innego niż drobny, lekki spożywczy aby przekształcić ich w kraj rolniczy.

Był pomysł by wysterylizować całą ludność aby w ciągu dwóch pokoleń zredukować ludność niemiecką o 30-40 mln. Nie były one zrealizowane ale poważnie je dyskutowano. Historia obeszła się znacznie łagodniej z Niemcami niż wyglądało w 1945r. Głównie dlatego że rozpadł się sojusz zwycięstwa i zaczęła się zimna wojna. Obie strony zaczęły zabiegać o poparcie u Niemców i potencjał niemiecki. To wszystko skłoniło do tego, że zaczęto pozwalać na odbudowe Niemiec (powstała 2 państwa).

Odbudowa Niemiec był wynikiem dwóch czynników:

Zjednoczenie Niemiec nastąpiło bardzo prosto. NRD podzieliła się na 5 landów i te kraje przystąpiły do RFN. RFN najpierw zapłaciła ludności NRD wymieniając markę NRD na markę RFN1:1 podczas gdy była warta 3 razy więcej. W rezultacie NRD-owcy oddali na złom trabanty i Wartburgi i kupili używane WV i mercedesy.

Drugi to ogromny wkład w modernizację NRD, która do dzisiejszego dnia nie została zakończona. Są jeszcze różnice ale cały czas się zmniejszają.

Powinna się była zebrać konferencja naukowa w której uczestniczyłyby państwa niemieckie i wszystkie państwa, które brały udział w wojnie z Niemcami. Razem powinno być około 60 państw. Chciano tego uniknąć zarówno państwa niemieckie jak i 4 mocarstwa. W rezultacie wymyślono konferencję 4+2, która odbyła się 13 lat temu. Brały w niej udział ZSRR, USA, Wielka Brytania, Francji 2 państwa niemieckie. Ta konferencja zastąpiła konferencję pokojową. Ustalono granice Niemiec, rozwiązano problemy długów i odszkodowań. Ustalono, że wszystko co działo się w Niemczech na mocy decyzji mocarstw zwycięskich jest nieodwracalnie nie podlega dochodzeniom sądowym. Po drugie ustalono limity militarne tzn. ilość wojsk jaka nie może być przekroczona w armii niemieckiej.

Skutki zjednoczenia Niemiec

  1. Powstało w Europie największe państwo w Europie pod względem ludności i gospodarczo.

  2. Zmieni się układ w UE

  3. Pojawia się nieuchronna tendencja emancypacji Niemiec z pod wpływu USA . Niemcy Zachodnie były okupywane w dużej części przez wojska amerykańskie, a ten związek wynikał z obawy przed radzieckim zagrożeniem i zabieganiem o poparcie USA odnośnie zjednoczenia.

  4. W polityce niemieckiej można obserwować dzisiaj dwie tendencje : a) budowa przyszłości w ramach UE i porozumienie z całym obszarem niemieckim b) samodzielnej ekspansji ekonomicznej, politycznej a także stopniowo odzyskiwanie pozycji utraconej po II WŚ. Będzie to miało duży wpływ na sytuację gospodarczą XXIw. Przyszłość Niemiec zależy w dużej mierze od tego jak rozwinie się integracja Europy. Czy Niemcy pozostaną częścią europy czy też Europa się rozpadnie. Dlatego UE to nie tylko problem gospodarczy ale problem przyszłości politycznej.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
msp Pytania u Fiszera
msp Pytania u Fiszera
V5R4 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
V7R1 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP (Automatycznie zapisany)
V6R4 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
V5R7 usuwanie Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP (Automatycznie zapisany
V5R2 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
Pytania na egzamin opracowane FISZER
V8 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
V6R2 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
V4R1 Pytania Miedzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
V6R3 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
V3 Pytania Międzynarodowe Stosunki Polityczne sem 9 Fiszer By EOP
Pytania na egzamin opracowane FISZER
Pytania sem. I, Collegium Civitas, Fiszer - Studia strategiczne
Od Magdy 080110 Pytania na egzamin opracowane FISZER

więcej podobnych podstron