Celebracja Liturgii Godzin we wspólnocie parafialnej
Celebrowanie Liturgii Godzin może odbywać się w różny sposób. W tym rodziale podam celebrowania Nieszporów jak i też ogólne zasady do celebrowania Liturgii Godzin podczas uroczystej celebracji.
Niezależenie od obchodzonej Uroczystości, Święta, Wspomnienia czy też w zwykły dzień, Nieszpory celebruje się w godzinach kiedy zachodzi Słońce, tak więc mniej więcej 16 - 19 godz. Jest to uwydatnienie roli Nieszporów, jako modlitwy wieczornej Kościoła, w odróżeniu do Komplety, która jest modlitwą na zakończenie dnia.
Celebracja Liturgii Godzin
Przygotowanie
Celebracja Liturgii godzin winna być odpowiednio przygotowana zarówno co do tekstów i melodii śpiewów, jak też miejsca:
a. Ołtarz: Wierzchnie nakrycie zdjęte; ustawionych 6 albo 4 świece
b. Ambona: Liturgia Godzin albo lekcjonarz przygotowany do czytania, położone notatki do homilii
c. Krzesła: Dla prowadzącego i obok diakona/nów i/albo asystujących księży. LG Celebransa na kredencji lub w innym odpowiednim miejscu.
d. Zakrystia: Szaty jak kapa, stuły, dalmatyki, alby itp. wyjęte dla celebransa i asysty; przygotowany krzyż procesyjny i świece do procesji oraz trybularz.
Opis celebracji
PROCESJA WEJŚCIA
Wszyscy oddają pokłon krzyżowi w zakrystii, rozpoczynają procesję na znak ceremoniarza. Dojściu procesji do ołtarza towarzyszy muzyka organowa, lecz hymnu się nie śpiewa jeszcze. Procesję prowadzi krzyż i świece, za nim idzie turyferariusz i nawikulariusz (bez kadzielnicy i łódki), ministrant księgi, lektor i psałterzysta, ewentualnie choraliści z pochodniami, (ubrany chór), dalej inni duchowni w chórze, ceremoniarz, celebrans i asystujący mu diakoni lub księża. Podczas procesji wejścia diakoni mogą przytrzymywać boki kapy celebransa.
Po przyjściu do ołtarza kto nic nie nosi, kłania się lub klęka (przed tabernakulum z Najśw. Sakramentem). Duchowni w chórze i/albo ubrany chór siedzący w przednich stallach lub otaczający ołtarz, całują go lub przyklękają w parach i idą na swoje miejsca. Celebrans i asystujący mu diakon(i) lub kapłani podchodzą do ołtarza i całują go. Następnie podchodzą do miejsca przewodniczenia. Ministranci światła umieszczają świece na właściwym miejscu. Następnie idą na swoje miejsce. Wskazane jest, aby krzyż umieścić w pobliżu ołtarza jako krzyż ołtarzowy. W innym razie postawić go w miejscu niewidocznym na boku.
WPROWADZENIE I HYMN
Ministrant księgi podchodzi do miejsca przewodniczenia i przynosi celebransowi brewiarz (księgę LG). Wszyscy żegnają się znakiem krzyża, gdy celebrans intonuje wiersz wprowadzający. Wszyscy pochylają głowę na "Chwała Ojcu.." "Alleluja" jest śpiewane z wyjątkiem okresu Wielkiego Postu. Wszyscy dalej stoją przy śpiewie hymnu. Jeśli na końcu hymnu jest doksologia, wszyscy powinni pochylić się przy wspomnieniu trzech Osób Boskich. Przed odejściem na swoje miejsce ministrant księgi może dać celebransowi brewiarz (księgę LG), aby mógł on uczestniczyć w psalmach.
Jeśli celebrowana jest pierwsza modlitwa poranna zamiast wiersza wprowadzającego śpiewa się Wezwanie poprzedzone wersetem "Panie, otwórz wargi moje". Psalm wezwania wykonuje kantor lub psałterzysta, albo inny członek zespołu śpiewaczego, na sposób responsoryjny z refrenem powtarzanym przez wszystkich.
PSALMY
Są faktycznie trzy psalmy: w modlitwie czytań i modlitwie w ciągu dnia, dwa psalmy oddzielone kantykiem ze Starego Testemantu w Jutrzni, jak również dwa psalmy i następujący po nich kantyk z Nowego Testamentu w Nieszporach. Wszyscy siadają. Kantor stojąc lub chór intonuje antyfony i psalmy. Intonujący kantor stoi podczas pierwszego wersetu psalmu aż do gwiazdki. Wszyscy skłaniają głowę podczas "Chwała Ojcu ... Duchowi Świętemu" na koniec każdego psalmu lub kantyku. W niektórych kościołach stoi się w czasie psalmów. Zmieniające się strony chóru winny podtrzymywać śpiew kolejnych wersetów psalmu. Prawa strona kościoła, stojąc twarzą do ołtarza, zwykle śpiewa pierwszy wers psalmu, ale może to być zmienione zgodnie z lokalnym zwyczajem lub planem wnętrza budynku.
Jeżeli mówi się lub śpiewa modlitwy po każdym psalmie, wszyscy wstają po powtórzeniu antyfony. Celebrans śpiewa lub mówi "Módlmy się". Po przerwie na cichą modlitwę podnosi ręce i śpiewa lub mówi modlitwę, wszyscy odpowiadają "Amen" i siadają na czas śpiewu psalmu lub kantyku.
CZYTANIE SŁOWA BOŻEGO
Wszyscy siadają na czytanie. Lektor podchodzi do ambony, czyta przeznaczony na dany dzień tekst z Pisma św. i wraca na swoje miejsce. Jednakowoż, dla celów duszpasterskich może być wybrane dłuższe czytanie. Może nastąpić homilia, którą mówi celebrans, diakon lub jeden z duchownych. Jako odpowiedź na słowo Boże śpiewa się responsorium. Wszyscy pozostają w postawie siedzącej. Turyferariusz i Nawikulariusz przynoszą kadzidło i łódkę z zakrystii, gdy zaczyna się responsorium. Czekają w pobliżu kredencji.
MAGNIFICAT I BENEDICTUS
Antyfonę do Magnificat i Benedictus intonuje/ją kantor/zy i/albo chór. Melodia Magnificat i Benedictus powinna być, jeśli to możliwe, bardziej uroczysta i odmienna od melodii psalmów. Rozpoczynając śpiew Magnificat i Benedictus wszyscy czynią na ciele duży znak krzyża. W czasie śpiewu może nastąpić okadzenie ołtarza i krzyża.
PROŚBY
Po Magnificat przewodniczący zgromadzenia robi wprowadzenie do próśb. Prośby można odmawiać na dwa sposoby: Wyznaczone osoby odczytują lub śpiewają tekst próśb, a wszyscy powtarzają refren.Prowadząca osoba odmawia pierwszą część próśb, a wszyscy włączają się w część drugą. Na koniec próśb można dołączyć intencje podawane przez członków wspólnoty zgromadzonej na modlitwie. Modlitwa próśb kończy się wspólnym odmówieniem "Ojcze nasz". Następnie kapłan odmawia modlitwę dnia i udziela błogosławieństwa.
Funkcje liturgiczne
Wspólnotowe odprawianie liturgii godzin może się odbywać w sposób bardziej lub mniej uroczysty zależnie od okoliczności i od zebranych osób. Zadania poszczególnych usługujących są następujące:
a. Diakon towarzysząc celebransowi podaje i odbiera kadzidło,
b. Ceremoniarz czuwa nad godnym i poprawnym wykonaniem każdej z posług. Jako swego pomocnika wyznacza ministranta obsługującego mikrofon podawany celebransowi..
c. Lektor wykonuje krótkie czytanie nie poprzedzając go informacją o księdze Pisma św. Dłuższe czytanie natomiast otrzymuje "Z" i podaje się tytuł księgi biblijnej (np. Z księgi proroka Izajasza, Z Listu św. Pawła do Filipian).
d. Psałterzysta jako swoje zadanie wykonuje responsorium analogicznie do jego funkcji w liturgii eucharystycznej.
e. Ministrant księgi troszczy się o tekst LG, z którego korzysta celebrans. Zwłaszcza czuwa i służy pomocą podczas oracji, gdy celebrans modli się z wyciągniętymi rękoma oraz gdy udziela błogosławieństwa na zakończenie celebracji.
f. Posługa modlitwy wyraża się w przygotowaniu dodatkowych intencji modlitwy, aktualnych w danym zgromadzeniu, i dostosowanych do obowiązującego w danym dniu formularza próśb.
g. Komentator służy pomocą zgromadzonym w lepszej, bardziej świadomej, modlitwie. Zwłaszcza jego rola staje się przydatna przed modlitwą poszczególnymi psalmami. Teksty LG podają sugestie rozumienia psalmów najpierw przez antyfony, ale również przez tytuły psalmów oraz przez nagłówki. W dobrym komentarzu warto je wykorzystywać. Zależnie od potrzeb zgromadzenia, można komentarzem poprzedzić różne części Liturgii Godzin.
h. Posługa krzyża wykonywana jest podczas procesji podobnie jak w Eucharystii.
i. Posługa światła spełniana jest podczas procesji rozpoczynającej i kończącej celebrację jak w Eucharystii.
j. Ministranci kadzidła T i N wykonują swoją posługę podczas śpiewu Benedictus albo Magnificat, gdy celebrans okadza ołtarz. Po tym następuje okadzenie celebransa oraz wiernych.
k. Służba ładu troszczy się o to, by uczestnicy zajmowali miejsca w swoim chórze, co ułatwi im wspólny śpiew oraz recytację. Poza tym, jak zawsze, czuwa nad pięknym wystrojem kościoła, kaplicy lub innego pomieszczenia, gdzie odbywa się modlitwa.
l. Zespół śpiewaczy podtrzymuje śpiew całego zgromadzenia podczas hymnu, wykonuje te części psalmodii, które zostaną tak przygotowane, by on je wykonywał. Szczególnie do niego należy dobre przygotowanie antyfon.
m. Organista akompaniuje śpiewom, towarzyszy grą podczas procesji wejścia i podczas okadzenia ołtarza jeśli śpiew Magnificat lub Benedictus trwa zbyt krótko.
n. Kantor podejmuje przede wszystkim śpiew próśb w Jutrzni i w Nieszporach intonuje również śpiew psalmów, jeśli nie robi tego któryś z członków zespołu śpiewaczego.
o. Zakrystian troszczy się o stroje liturgiczne dla celebransa i asysty, o przygotowanie ołtarza i pomieszczenia: oświetlenia, nagłośnienia, miejsc sprawowania celebracji i miejsc posługi oraz miejsc modlitwy dla uczestników.
http://www.kkbids.episkopat.pl/ceremonial/ceremonial2_4.htm