|
|
|
WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE
|
|
|
|
Wyrazy mają swoją historię - gimnazjum
|
poprawnie zapisuje osobliwe formy rzeczowników
korzysta ze słownika wyrazów obcych w celu wyjaśnienia znaczenia i pochodzenia wyrazu „gimnazjum”
poprawnie zapisuje rzeczowniki własne i pospolite
tworzy krótką wypowiedź na temat oczekiwań związanych z nową szkołą
|
w wypowiedziach ustnych i pisemnych używa poprawnych form rzeczowników odmieniających się nietypowo
|
|
|
Moja nowa szkoła (doskonalenie opisu)
|
wyszukuje usterki stylistyczne w przygotowanym opisie
potrafi wyrazić własny punkt widzenia (na temat obejrzanej szkoły)
rozwija punkty planu, tworząc spójną wypowiedź
|
poprawia tekst, usuwając błędy stylistyczne
redaguje opis szkoły stosując słownictwo odpowiednie do tej formy wypowiedzi
|
|
|
Jeszcze nie czytałem, ale na pewno przeczytam. O lekturach w kl. I
|
sporządza kalendarz lektur
zapisuje poprawnie tytuły, pamiętając o odpowiednich regułach ortograficznych i interpunkcyjnych
|
zna wymagania ponadpodstawowe
|
|
|
Części mowy same wchodzą nam do głowy (powtórzenie wiadomości)
|
wskazuje w tekście i nazywa odmienne i nieodmienne części mowy
zna podstawowe kategorie fleksyjne
określa formy fleksyjne czasownika rzeczownika, przymiotnika
przeprowadza analizę fleksyjną rzeczownika i przymiotnika (oddziela temat od końcówki, wskazuje tematy oboczne)
|
rozumie funkcje stylistyczne określonych części mowy
zwraca uwagę na ich funkcje znaczeniowe
|
|
|
„Zrozumieć słowo” - mój podręcznik
|
wyraża swoją opinię o podręczniku
zna układ książki i zasady obchodzenia się z nią; korzysta z odsyłaczy, przypisów, spisu treści
rozumie znaczenie słowa „motto”, wyszukuje je w podręczniku i wyjaśnia ich znaczenie
|
podaje własną interpretację tytułu
tworzy wyrażenia i zwroty z wyrazem „słowo”
|
|
|
Uczymy się sporządzać opis bibliograficzny
|
sporządza opis bibliograficzny książki
poprawnie pisze tytuły książek i czasopism
|
sporządza opis bibliograficzny czasopisma
|
|
|
Gdzie nas kochają, czyli poetyckie rozważania o domu i dzieciństwie
|
opowiada barwnie, spontanicznie o swoim domu
określa tematykę omawianych wierszy
określa postawę osób mówiących w wierszu
wyszukuje epitety określające domy w omawianych wierszach
|
wskazuje wersy stanowiące „złote myśli”
potrafi zastosować aforyzmy w pracy pisemnej na temat rodziny
|
J. Baran: „Dom rodzinny” tekst Krasickiego
|
|
|
czyta samodzielnie tekst ze zrozumieniem
podaje kilka sposobów na efektywną naukę (na podstawie tekstu)
wypowiada się na temat swojego sposobu uczenia się, czynników, które utrudniają zdobywanie wiedzy
|
sporządza notatkę (w formie tabeli): tradycyjne i nowoczesne metody uczenia się
|
|
|
„u” czy „ó”? - wielka powtórka z ortografii
|
zna podstawowe reguły ortograficzne
podaje formy oboczne uzasadniające pisownię danego wyrazu
pisze poprawnie przynajmniej 50% ortogramów
|
samodzielnie układa krzyżówkę z kłopotliwymi wyrazami
|
|
|
Co jest cenne w życiu człowieka? (na podstawie „Na dom w Czarnolesie” J. Kochanowskiego)
|
orientuje się w biografii poety
wskazuje osobę mówiącą i adresata utworu
określa (na podstawie tekstu) wartości uznawane za najważniejsze
bierze udział w dyskusji - stara się mówić rzeczowo, trafnie dobierać argumenty i polemizować; przestrzega zasad kultury dyskusji (krytykuje poglądy, nie osobę rozmówcy)
posługuje się terminem „apostrofa”
zna podstawowe wyróżniki fraszki
|
zbiera informacje o poecie korzystając z różnych materiałów źródłowych (encyklopedii, czasopism, książek)
określa rolę apostrofy w utworze
redaguje wypowiedź w formie apostrofy
|
|
|
Powroty do łąk dzieciństwa
|
odróżnia język utworu literackiego od mowy potocznej
formułuje uogólnienia na temat własnych przeżyć i doznań związanych z wierszem
określa wspólny motyw omawianych wierszy
redaguje krótkie opowiadanie o najśmieszniejszej przygodzie swoich szczenięcych lat
|
wskazuje i nazywa występujące w tekście środki artystyczne
|
„Łąki dzieciństwa” L. Staff: „Dzieciństwo”, K. Tetmajer: „Preludia”
|
|
Partykuła i jej znaczenie
|
wskazuje partykułę w zdaniu
|
określa rolę partykuły w zdaniu
poprawnie zapisuje partykuły z różnymi częściami mowy
|
|
|
Wykrzyknik - najstarszy wyraz świata
|
rozpoznaje wykrzykniki w tekście, wymienia najczęściej używane
stosuje wykrzyknik w zdaniu
dostrzega celowość użycia wykrzyknika
|
poprawnie zapisuje wykrzyknik w zdaniu i oddziela go przecinkiem
|
|
|
|
Fleksja bez tajemnic - ćwiczenia utrwalające
|
|
|
|
|
Ach, te szczenięce lata - na podstawie powieści M. Wańkowicza
|
określa narratora i narrację
identyfikuje osobę mówiącą
wymienia formy wypowiedzi występujące w utworze
zapisuje rozmowę z członkiem rodziny na temat jego szczenięcych lat
|
określa i ocenia postawę bohatera
określa problematykę utworu
|
|
|
|
|
|
|
|
Z sercem w tytule - czytamy fragment powieści E. Amicisa
|
opowiada o zdarzeniach tworzących akcję
wskazuje elementy świata przedstawionego
formułuje uogólnienia na temat własnych przeżyć i doznań związanych z lekturą
rozumie znaczenie niektórych związków frazeologicznych z wyrazem „serce” i stosuje je w zdaniu
|
omawia elementy świata przedstawionego w utworze
porządkuje zdarzenia akcji, tworząc plan odtwórczy
nazywa uczucia ojca i syna
|
|
|
Razem czy osobno? - pisownia partykuły „nie”
|
poprawnie zapisuje partykułę „nie” z osobową formą czasownika, z rzeczownikiem, przymiotnikiem
układa krótkie opowiadanie (z poznanymi wyrazami) na dowolny temat
|
poprawnie zapisuje partykuły z różnymi częściami mowy
|
|
|
|
ustala cechy zachowania „niekulturalnego i kulturalnego dyskutanta”
dostrzega różnicę między dyskusją a kłótnią
|
formułuje cechy dobrej dyskusji
zabiera głos w dyskusji (Świat przedstawiony w szkolnych lekturach - bliski czy obcy współczesnej młodzieży?)
|
Podr. jęz. - s. 59, 64, 65 Polubić szkołę - s. 53
|
|
Dyktando ortograficzne - pisownia „nie”
|
|
|
|
|
„Będziesz czcił Ojca i Matkę swoją”
|
posługuje się synonimami wyrazu „rodzina”
dzieli wiersz na obrazy poetyckie
wyjaśnia metaforę występującą na końcu wiersza
|
rozwija cytat Norwida stanowiący motto podrozdziału
wskazuje i nazywa środki artystyczne
określa funkcje zdrobnień
|
drzewo genealogiczne dla chętnych
|
|
Jakie zadania stawia rodzinie autorytet XX w. - Jan Paweł II?
|
wyjaśnia znaczenie słowa „autorytet”
samodzielnie, uważnie czyta tekst orędzia
układa listę cnót rodzinnych
proponuje tytuły dla oglądanych zdjęć
|
podaje przykłady autorytetów moralnych (np. matka Teresa z Kalkuty)
sporządza plan dekompozycyjny orędzia
udowadnia, że tekst jest orędziem
precyzuje przesłanie papieża
|
podr. liter. „Rodzina źródłem pokoju dla ludzkości Jan Paweł II” s. 60
|
|
|
dostrzega różnice między mową a pisownią
rozróżnia rodzaje zdań ze względu na cel wypowiedzi
tworzy zdania i równoważniki zdań, wypowiedzenia pojedyncze i złożone
|
świadomie posługuje się różnymi rodzajami wypowiedzeń, dostosowując je do intencji, sytuacji i odbiorcy
|
|
|
„Bez was nie ma żyć dla kogo” J. Twardowski „Do moich uczniów”
|
sztuka informacji o autorze
próbuje określić tematykę przeczytanego wiersza
identyfikuje osobę mówiącą, określa i nazywa jej cechy charakteru
|
rozróżnia występujące środki art. (apostrofa)
wypowiada się na temat sposobów niesienia pomocy niepełnosprawnym
omawia formę wiersza (list poetycki)
|
|
|
|
„Poezja to jeszcze jeden sposób mówienia do drugiego człowieka”
|
dzieli się swoimi refleksjami
wskazuje podmiot, adresata i sytuację liryczną, określa nastrój wierszy
wyszukuje porównania i określa ich funkcję w utworze
uzupełnia interpunkcję w wierszu
wypowiada się na temat tradycji kultury polskiej, kultu zmarłych
wyjaśnia znaczenie słowa kontrast i podaje przykłady z wiersza Staffa
|
zbiera informacje o autorach
rozumie znaczenie wyrazów: motto i dedykacja
wyjaśnia znaczenie rezygnacji z interpunkcji
wypisuje z tekstów słowa klucze
|
J. Twardowski: „Śpieszmy się” A. Kamieńska „Puste miejsca”, L. Staff: „Kochać i tracić”
|
|
Kto się na kim za co mści?, czyli o „Zemście” A. Fredry
|
szuka informacji o autorze
formułuje uogólnienia na temat własnych doznań związanych z lekturą
wskazuje elementy świata przedstawionego utworu (miejsce, czas, bohaterowie)
posługuje się terminem: dramat, komedia, didaskalia, akt, scena
|
zbiera materiał na temat genezy dramatu
zna wyznaczniki utworu scenicznego
wyodrębnia wątki w utworze
|
|
|
Co nas śmieszy w „Zemście” A. Fredry i w życiu codziennym?
|
korzystając ze słownika j. polskiego, definiuje znaczenie wyrazu „komedia”
podaje synonimy wyrazu „komizm”
ustnie opisuje sytuację komiczną
wyszukuje fragmenty na dany temat
znajduje w tekście przykład komizmu słownego
gromadzi słownictwo do charakterystyki bohaterów
|
zna różne odmiany komizmu i na podstawie utworu podaje przykłady
określa rolę humoru w utworze literackim
omawia cechy komedii jako gatunku literackiego
|
|
|
Dowcip absurdalny w Teatrzyku „Zielona Gęś” K.I. Gałczyńskiego
|
czyta tekst z podziałem na role
tworzy absurdalne połączenia słowne
rozumie i odczytuje ogólny sens utworu literackiego
układa dialogi z elementami groteski
operuje pojęciami: karykatura, przejaskrawienie
|
zna cechy groteski i potrafi je wskazać w omawianym utworze
odczytuje sens w zdeformowanym obrazie rzeczywistości
|
|
|
|
zna podstawowe wyróżniki sztuki teatralnej: przestrzeń sceniczna, aktor, widz
potrafi wskazać najważniejsze cechy aktora
układa słowniczek terminów teatralnych
wypowiada się na temat obejrzanego spektaklu „Zemsty”: „Adaptacja udana czy nieudana?”
bierze udział w grach dramatycznych, inscenizacji
|
wypowiada się na temat aktorów teatralnych, ich gry i właściwego wygłaszania tekstu
ocenia poszczególne elementy przedstawienia: gra aktorów, kostiumy, rekwizyty, dekoracje, reakcja publiczności
|
D/13 „Antologia tragedii greckiej”, s. 5-15
|
|
|
Propozycje tematów prac pisemnych:
Moje otoczenie w krzywym zwierciadle - opowiadanie pełne humoru.
Ja na wesoło - scharakteryzuj siebie w sposób humorystyczny.
Czy prawdziwe jest stwierdzenie: „Szkoła moim drugim domem?” - twój głos w tej sprawie.
|
„ Jeden ogień, drugi woda - charakterystyka porównawcza Rejenta i Cześnika.
|
|
|
Części zdania - bariera łatwa do pokonania
|
wskazuje w zdaniu grupę podmiotu i orzeczenia
wyróżnia przydawkę, dopełnienie i okolicznik
rozpoznaje związki wyrazów w zdaniu
rysuje schemat składniowy zdania pojedynczego
przeprowadza analizę składniową zdania pojedynczego
|
tworzy zdanie pojedyncze według podanego schematu
|
Drama na lekcjach j. polskiego, s. 95
|
|
|
czyta tekst ze zrozumieniem
sporządza notatkę (rodzaje opisów: postaci, sytuacji, przeżyć wewnętrznych)
podaje w punktach przepis na opis sytuacji
pomaga przy wspólnym redagowaniu opisu, zwraca uwagę na jego układ graficzny
|
zna cechy charakteryzujące opis sytuacji
wybiera sytuację do opisu, określa zdarzenie główne i okoliczności towarzyszące
poprawnie zapisuje słownictwo określające stosunki przestrzenne
|
|
|
|
A miała to być najmilsza pamiątka!
|
określa typ narratora i rodzaj narracji
wskazuje narrację i partie dialogowe
zapisuje kolejność wydarzeń w utworze
tworzy wypowiedzi uwzględniające osobę odbiorcy (kumpel z podwórka, dyrektor)
|
określa podstawę narratora wobec przedstawionych zdarzeń
przeprowadza wywiad z fotografem, który trafił do klasy Ananiasza
|
Sempé i Goscinny: „Najmilsza pamiątka”,
s. 68 tekst przeczytany w domu
|
|
Kłopotliwe wyrażenia przyimkowe
|
pisze poprawnie najczęściej używane wyrażenia przyimkowe i przyimki
|
- pisze poprawnie przyimki w zależności od znaczenia (łącznie i osobno)
|
|
|
|
pisownia przyimków i wyrażeń przyimkowych
|
|
|
|
Co o podpowiadaniu i podpowiadaczach mówi K. Makuszyński?
|
czyta tekst płynnie i poprawnie, uwzględniając znaki interpunkcyjne
dzieli tekst na części, nadaje im tytuły
wymienia cechy dobrego podpowiadacza i podpowiadania (na podstawie tekstu)
|
przedstawia swój stosunek do szkolnego zwyczaju ściągania i podpowiadania
|
K. Makuszyński: „Sztuka podpowia- dania”
|
|
Przepis na opis przeżycia wewnętrznego
|
posługuje się „Słownikiem wyrazów bliskoznacznych”
grupuje je na przyjemne i nieprzyjemne
podaje objawy fizyczne uczuć i reakcję zewnętrzne
próbuje wczuć się w rolę osoby przeżywającej np. niepokój, szczęście
układa dialog, w którym rozmówcy ujawnią swoje stany psychiczne
opowiada o wydarzeniach, które np. wprawiło go w zachwyt, wywołało wyrzuty sumienia
|
tworzy i stosuje wyrażenia i zwroty bliskoznaczne i o znaczeniu przenośnym
grupuje związki frazeologiczne wokół określonych uczuć
samodzielnie redaguje opis przeżycia wewnętrznego
|
|
|
Kontrastowe przedstawienie bohaterek opowiadania „Dwa śniadania”
|
określa cechy charakteru Judyty i Danieli
udowadnia, że bohaterki ukazane są na zasadzie kontrastu
rozumie znaczenie słowa: komplement
tworzy wyrażenia i zwroty z wyrazem: komplement
układa komplementy pod adresem np. nauczyciela od matematyki
|
określa znaczenie zdań wykrzyknikowych w tekście
ocenia postępowanie bohaterek, posługując się rzeczową argumentacją
podaje przepis na śniadaniowy smakołyk
|
|
|
Czy uważnie przeczytaliśmy „Opowieść wigilijną” K. Dickensa? - sprawdzian ze znajomości treści
|
prezentuje przygotowane wiadomości na temat autora utworu i samego dzieła
szuka w słowniku ortograficznym informacji o odmianie nazwisk angielskich (Dickens, Scrooge)
|
|
Scenariusze lekcji... s. 149 K. Gorczyca: „Sprawdziany kompetencji”
|
|
Jaki jest świat przedstawiony w „Opowieści wigilijnej”?
|
wypowiada się na temat przeczytanej lektury
wymienia elementy świata przedstawionego w utworze
podaje główne wyznaczniki baśni i ballady (przypomina tytuły poznanych utworów)
|
podaje baśniowe i balladowe elementy „Opowieści wigilijnej”
układa scenkę dramatyczną pod tytułem „Spotkanie z duchem”
|
|
|
Jakie wartości decydują o poczuciu szczęścia człowieka? (na podstawie „Opowieści wigilijnej”)
|
pracując z tekstem, gromadzi słownictwo do charakterystyki bohaterów (Scroog`a, Boba Cratchit`a, siostrzeńca Alfreda
szuka cytatów, które najtrafniej oddają sąd każdej postaci o szczęściu
pisze kilka zdań o Scroog`u z punktu widzenia siostrzeńca
|
dostrzega ludzkie problemy, o których mowa jest w utworze
wypowiada się na temat wartości najważniejszych w życiu człowieka
formułuje przesłanie utworu (np. Nie ma ludzi złych. Są tylko ludzie samotni i nieszczęśliwi
|
|
|
Trudna przemiana Ebenezera Scroog`a (na podstawie „Opowieści wigilijnej”)
|
wypowiada się na temat skojarzeń i spędzania Świąt Bożego Narodzenia we własnym domu
przedstawia w stop-klatce Wigilię Ebenezera
zabiera głos w dyskusji na temat: Jak Ebenezer stał się skąpcem i egoistą?
podaje cechy Ebenezera przed i po przemianie
wypowiada się pisemnie na temat np.: Opowiedz o świętach Bożego Narodzenia, które spędził E. Scroog`e w rok po swojej przemian
|
ustala przyczyny przemian zachodzących w osobowości bohatera utworu
układa monologi skąpca Ebenezera, który ogląda rodzinne Wigilie w różnych domach (pr. grupowa)
nadaje odmienionemu Scroog`owi pseudonim, który odsłania jego nowe oblicze
|
|
|
Jakie były marzenia wigilijne w wierszu J. Sabiniarza
|
wyodrębnia obrazy poetyckie
wyszukuje wersy mogące stanowić treść życzeń
wypisuje z tekstu marzenia wigilijne podmiotu lirycznego
do wybranego obrazu poetyckiego wykonuje ilustrację i nadaje jej tytuł
wypowiada się na temat swoich marzeń wigilijnych
wykonuje projekt graficzny życzeń
|
nadaje tytuły obrazom poetyckim
przekształca tekst, by wierszowi można nadać tytuł Wigilie spełnionych marzeń
|
Jan Sabiniarz: „Marzenia wigilijne”
|
|
|
A może zostanę filozofem? (rozmyślania o życiu)
|
na podstawie słowników wyjaśnia znaczenie słów: filozofia, filozof, filozofować
przeprowadza analizę słowotwórczą tych wyrazów
wymienia najbardziej znanych filozofów (Sokrates, Platon, Arystoteles, Diogenes (stoik),Heraklit z Efezu)
szuka o nich informacji w różnych źródłach
|
szuka informacji o filozofach w różnych źródłach, zna podstawowe założenia ich filozofii
wypowiada się na temat własnej filozofii życiowej
szuka w różnych źródłach sentencji filozoficznych o życiu
|
„Victor: 16 (25) - Heraklit z Efezu,
„Victor” 17(26) - Diogenes (filozof z beczki)
|
|
„Nic dwa razy się nie zdarza” - filozoficzne rozmyślania nad wierszem W. Szymborskiej
|
szuka w różnych źródłach informacji o autorze
czyta wiersz, określa jego tematykę
dzieli się swymi refleksjami na temat życia, jego przemijania
wypowiada się na temat swych przemyśleń związanych z wierszem
|
dokonuje interpretacji wiersza
wyszukuje metafor określających życie
dostrzega nawiązanie Szymborskiej do poglądów Heraklita
polemizuje, trafnie dobiera argumenty w dyskusji: Jaki model życia warto wybrać, jeśli - „Nic dwa razy…”?
|
|
|
Czy dziennik i pamiętnik to samo?
|
podaje różne znaczenia słowa dziennik (w razie trudności korzysta ze słownika j. polskiego)
sporządza samodzielnie notatkę (dziennik i pamiętnik na podstawie wiadomości z podręcznika)
redaguje przez tydzień dziennik
|
dostrzega i rozumie różnicę między dziennikiem a pamiętnikiem
|
|
|
Księga nad księgami - Biblia
|
pracuje z tekstem (ksero); odpowiada na pytanie, jak powstała Biblia
zna budowę Biblii (Stary i Nowy Testament)
zbiera wiadomości o Biblii w formie notatki (wykresy, tabele, rysunki)
|
wyraża swoje zdanie na temat roli Biblii w życiu chrześcijanina
zna pochodzenie słowa Biblia
omawia budowę ksiąg Starego i Nowego Testamentu
|
„Świat w słowach i obrazach”, s. 12,
|
|
Historia powstania rodzaju ludzkiego zapisana w Biblii
|
czyta fragm. Księgi Genesis
rozpoznaje formy wypowiedzi (opis)
omawia świat przedstawiony
układa plan swej wypowiedzi (uwzględniając poszczególne etapy stworzenia świata)
wyszukuje wyrazy bliskoznaczne do słowa „raj” (praca ze słownikiem)
próbuje nakreślić szkic raju
określa tematykę dzieł plastycznych Michała Anioła
|
wypowiada się o teoriach, przekazach i legendach dot. pochodzenia człowieka (mity, teoria Darwina, baśnie)
korzysta z różnych źródeł, zbiera informacje na temat Księgi Rodzaju
wyszukuje z tekstu słów i zwrotów nietypowych dla codziennego języka a charakterystycznych dla języka Biblii
|
W. Kopaliński: „Słownik mitów i tradycji kultury”
|
|
Przypowieść biblijna jako gatunek literacki
|
określa tematykę przypowieści
wyjaśnia niezrozumiałe słowa (słownik)
określa postać mówiącą (Jezus)
wylicza wartości i nakazy moralne płynące z nauki Chrystusa
wyszukuje w tekście Biblii innych przypowieści i próbuje doszukać się w nich przenośnego sensu
|
dostrzega przenośny i dosłowny sens przypowieści
próbuje zdefiniować przypowieść jako gatunek literacki
|
Ewangelia św. Mateusza XIII 1-52
(przypowieść o siewcy, o kąkolu, o nasieniu gorczycznym, o ukrytym skarbie)
|
|
Język biblijny i jego cechy
|
wyszukuje w Biblii wyrazy i zwroty charakterystyczne dla tej księgi
rozumie znaczenie słowa „archaizm”, szuka słów starych, niebędących w użyciu lub przestarzałych (niechybnie, azaż)
wyjaśnia znaczenie niezrozumiałych wyrazów, np.: faryzeusz, judasz, łazarz (praca ze słownikami)
|
wskazuje zwroty właściwe partiom dialogowym: wtedy rzekł, on powiedział; dostrzega częste występowanie im. przysłówkowych (wyjaśnić), wyrażenia określające następstwa czasowe: oto, wtedy, następnego dnia
posługując się zgromadzonym materiałem, pisze wymyśloną przez siebie przypowieść
|
|
|
|
wyjaśnia znaczenie biblijnych wyrazów i wyrażeń (w razie trudności pracuje ze słownikiem)
dopisuje części przysłów, które powstały pod wpływem Biblii
rozwiązuje krzyżówki o tematyce biblijnej
|
podaje zwroty lub wyrażenia bliskoznaczne powstałe pod wpływem Biblii
korzysta ze Słownika frazeologicznego
|
Podr. jęz. s. 139, ćw. 2, 4:
Sprawdziany kompetencji, s. 36-40
|
|
Szóstka w rozumie, czyli konkurs wiedzy biblijnej
|
pytania i pomysły na prezentację pytań przygotowane przez uczniów
|
|
„Victor” 19(28), s. 48-49
|
|
„Myślę, więc jestem”- powtórzenie wiadomości o wypowiedzeniu złożonym współrzędnie
|
przekształca wypowiedzenia pojedyncze na złożone i odwrotnie
zna rodzaje zdań złożonych współrzędnie
buduje wypowiedzi określonego typu
rysuje schemat składniowy zdania złożone współrzędnie
|
stosuje właściwą interpunkcję w zdaniu złożonym współrzędnie
stosuje różne sposoby łączenia zdań
|
|
|
Kto pyta, nie błądzi - w gąszczu zdań złożonych podrzędnie
|
rozpoznaje zdania podrzędne i nadrzędne
przekształca zdania pojedyncze na złożone
stawia odpowiednie pytania o zdania podrzędne
rysuje schemat składniowy zdania złożonego
|
stosuje właściwą interpunkcję w wypowiedzeniu pojedynczym i złożonym
wskazuje różnice między rodzajami zdań podrzędnych
tworzy zdanie złożone według podanego schematu
|
|
|
Jak sformułować własną opinię o książce?
|
wypowiada się na temat swych ulubionych książek
zbiera słownictwo dot. dodatniej i ujemnej oceny książki
wymienia elementy tworzące dobrą książkę (bohaterowie, akcja, wydarzenia)
|
dostrzega inne wartości książki (poznawcze, emocjonalne, moralne)
proponuje przykłady wstępów opinii o książce
formułuje opinię o książce K. Siesickiej: „Falbanki”
|
E. Gałczyńska: „A słowa jak ziarna…”
|
|
|
Poznajemy rodzinę Róży Firlej - bohaterki naszej lektury: „Falbanki”
|
zbiera wiadomości o autorce K. Siesickiej i jej utworach
wypowiada się na temat przeczytanej książki
wskazuje elementy świata przedstawionego
określa narratora i sposób narracji
|
wyodrębnia wątki w utworze
omawia elementy świata przedstawionego
sporządza notatkę w formie drzewa genealogicznego rodziny pani Róży
|
|
|
Kto opowiada o wydarzeniach w „Falbankach”?
|
wskazuje i określa narratora
zbiera słownictwo charakteryzujące Melę
szuka w tekście cytatów dotyczących wyglądu, cech charakteru bohaterki - narratorki
|
wchodzi w rolę Meli i buduje monolog na temat swego wyglądu i związanych z nim kłopotów
dokonuje przekładu intersemiotycznego (ilustracja Meli)
|
|
|
Róża Firlej - babcia i poetka; zbieramy materiał do charakterystyki postaci
|
przedstawia postać Róży Firlej
pracując z książką, zbiera materiał do charakterystyki babci - poetki (praca w grupie)
prezentuje efekty swojej pracy
|
odnajduje w tekście fragment potrzebny do argumentacji
wyszukuje, porządkuje, selekcjonuje informacje
|
|
|
„Na szybie okna rozpłaszczone noski. Ach, to wy, dzień dobry, moje troski!” Czy bohaterowie „Falbanek” mają powody, by tak witać dzień?
|
podaje synonimy wyrazu: troska
tworzy wyrażenia i zwroty z tym słowem
przyporządkowuje imiona bohaterów do ich problemów życiowych
wypowiada się na temat trosk, kłopotów członków rodziny Róży Firlej
|
opowiada o swoich problemach z punktu widzenia jednego z bohaterów (z zastosowaniem słownictwa nacechowanego emocjonalnie)
|
|
|
Jaki jest mężczyzna marzeń z wiersza M. Pawlikowskiej- -Jasnorzewskiej?
|
wypowiada się na temat ideału mężczyzny (chłopaka)
szuka informacji o autorce wiersza
określa podmiot liryczny i sytuację liryczną
określa budowę utworu (posługuje się terminami: zwrotka, wers, rym)
|
wskazuje i nazywa występujące w utworze środki art. (metafory); określa ich funkcję
interpretuje użyte w wierszu przenośnie
nazywa (na podstawie wiersza) cechy wymarzonego mężczyzny
|
M. Pawlikowska- -Jasnorzewska:
„Kto chce, bym go kochała”
|
|
Św. Paweł, J. Kofta i M. Pawlikowska- -Jasnorzewska odpowiadają na pytanie: Co to jest miłość?
|
szuka informacji o autorach
wypowiada się na temat miłości (próbuje podać własną definicję wyrazu)
wymienia cechy prawdziwej miłości (Hymn o miłości)
układa słowniczek tematyczny wokół pojęcia miłość
sporządza notatkę w formie wykresu
zna podstawowe wyróżniki liryki
|
dostrzega różnorodność stanów psychicznych podmiotów lirycznych wyrażonych w tekstach
posługuje się słownictwem związanym z doznaniami emocjonalnymi
przygotowuje scenkę pt. To jest prawdziwa miłość
|
|
|
O niej mówiono zawsze - przegląd fraszek o miłości
|
szuka informacji o autorach (zaznacza na osi lata ich życia)
określa tematykę czytanych fraszek
określa cechy kobiet we fraszkach Morsztyna
posługuje się terminem fraszka
zna cechy gatunkowe fraszki
szuka w różnych źródłach współczesnych fraszek o miłości
|
wyjaśnia sens czytanych utworów
dostrzega wartości artystyczne i ponadczasowe znaczenie utworów
wskazuje i nazywa występujące środki artystyczne (pytanie retoryczne, wykrzyknienia, puenta)
|
J. Kochanowski: „O miłości”, „Do Hanny”;
„Do panny”, „Nieustawiczna”; W. Potocki: „Miłość miłość rodzi”
|
|
Zniszczone nadzieje kochanków w wierszu A. Mickiewicza: „Do M***”
|
zna najważniejsze fakty z życia i twórczości wieszcza (ze szczególnym uwzględnieniem związku poety z Marylą Wereszczakówną)
wyjaśnia trudne, niezrozumiałe słowa
określa temat i nastrój wiersza
nazywa uczucia podmiotu (miłość, rozpacz, przywiązanie, rozczarowanie, tęsknota, oddanie)
omawia język utworu: wskazuje archaizmy dostrzega bogactwo metafor
określa formę wiersza - list poetycki - liryka zwrotu do adresata
pisze krótki list do ukochanej osoby z zastosowaniem porównań, wykrzykników, pytań retorycznych (zad. domowe)
|
odwołując się do biografii poety, utożsamia podmiot liryczny z poetą
określa adresata i jego stosunek do podmiotu lirycznego
wyodrębnia obrazy poetyckie i nadaje im tytuły
wyszukuje i nazywa środki stylistyczne
określa ich rolę (wykrzykniki - zdradzają emocję, wzburzenie; pytania retoryczne - wskazują na niezrozumienie powodów rozstania; porównania - wzbogacają obrazowanie)
dostrzega znaczenie wielokropka - zamyślenie, „zbieranie myśli”
|
|
|
|
Czy słusznie sławi się go w pieśni? („Pieśń o Rolandzie”)
|
notuje najważniejsze informacje o Rolandzie ze słownika W. Kopalińskiego
wyjaśnia (przy pomocy słowników) niezrozumiałe wyrazy, np. Saracen
czyta fragmenty tekstu i notuje treści każdej z pieśni (w formie zdania pojedynczego)
sporządza „rejestr” cech rycerza Rolanda (praca w grupach)
układa krótką, symulowaną ocenę Rolanda przez Durendala
planuje własną wypowiedź pisemną
|
zbiera z różnych źródeł informacje o wiekach średnich i twórczości w tej epoce (historia chanson de geste; społeczeństwo średniowieczne i pozycja rycerza; epopeja francuska i jej bohaterowie
układa dialog, którego uczestnicy mówią o postaci Rolanda
poprawnie odmienia w lp i lm rzeczowniki chrześcijanin, poganin
|
W. Kopaliński: „Słownik mitów i tradycji kultury”;
podręcznik: „Świat w słowach i obrazach” s. 47-48;
|
|
„Don Kichot” - co to za utwór?
|
zadaje pytania o to, czego nie wie o lekturze
korzysta z encyklopedii, słowników, egzemplarzy powieści w celu szukania odpowiedzi na postawione pytania
sporządza skrócony opis bibliograficzny książki
|
samodzielnie układa zwięzłą notatkę ujmującą najważniejsze informacje
korzysta ze wstępu, przypisów
|
M. Kubiczek: Scenariusze lekcji…,
|
|
Jak Don Kichot został błędnym rycerzem?
|
szuka w słowniku znaczenia wyrazu rycerz
porównuje cechy rycerza z sylwetką Don Kichota
przedstawia w punktach przygotowania Don Kichota do wypełniania misji rycerza
|
ilustruje cytatami motywy działania bohatera
określa stosunek narratora do głównego bohatera
|
|
|
„Bogurodzica” - najstarsza pieśń ojczysta
|
czyta uważnie tekst pieśni religijnej
wypowiada swoje uwagi o przeczytanej pieśni
orientuje się w czasie powstania „Bogurodzicy” i w funkcji, jaką ona pełniła w XV w.
rozumie znaczenie słowa: archaizm, potrafi wskazać je w tekście
określa nadawcę i adresata pieśni
|
korzystając z przypisów, czyta tekst, zastępując archaizmy słownictwem współczesnym
objaśnia treść dwóch pierwszych zwrotek Bogurodzicy
|
|
|
Okoliczności powstania „Krzyżaków”
|
sporządza notatkę z wysłuchanej konferencji prasowej
przygotuje się do wypowiedzi uwzględniającej zdobyte informacje
dostrzega związek literatury z życiem narodu, wydarzeniami historycznymi, obyczajami, kulturą
|
korzysta z książek o charakterze informacyjnym i dokumentalnym
selekcjonuje zgromadzony materiał
przeprowadza konferencję prasową z udziałem „H. Sienkiewicza” (na temat genezy „Krzyżaków”)
|
|
|
O „Krzyżakach” - informacyjnie i oceniająco
(omawianie i ocena prac uczniów)
|
redaguje sprawozdanie - recenzję z książki, dobierając słownictwo zgodnie z intencją i celem wypowiedzi (chwali, krytykuje, ocenia)
uzasadnia własne zdanie na temat prac kolegów
|
redaguje sprawozdanie - recenzję z lektury, pamiętając o jej specyficznej kompozycji
rzeczowo uzasadnia opinie z wykorzystaniem merytorycznej wiedzy
stosuje wyrazy, wyrażenia i zwroty określające stanowisko mówiącego
|
|
|
Czy uważnie przeczytaliśmy „Krzyżaków”? - sprawdzian ze znajomości treści
|
|
|
|
|
Historia i fikcja w „Krzyżakach”
|
wyróżnia w utworze elementy świata przedstawionego (zdarzenia, ich czas i miejsce, bohaterowie)
posługuje się terminami: fikcja, autentyzm; podaje przykłady wydarzeń i postaci zarówno fikcyjnych jak i autentycznych
korzystając z encyklopedii lub słownika historycznego zdobywa informacje na temat postaci historycznych
|
posługuje się encyklopedią, słownikiem historycznym w celu dokładniejszego sprecyzowania czasu akcji
omawia wydarzenia historyczne z wykorzystaniem merytorycznej wiedzy
|
|
|
Czym jest miłość? (na przykładzie losów Danuśki, Jagienki i Zbyszka)
|
przedstawia w kilku zdaniach bohaterów tworzących wątek miłosny
opowiada wydarzenia z życia bohaterów
buduje dialog (monolog) dotyczący części wątku miłosnego (np. miłość od pierwszego wejrzenia, zagrożenia, pokonywanie przeszkód, tragiczne zakończenie)
odpowiada na pytanie zawarte w temacie
|
omawia konstrukcję wątku miłości Zbyszka do Danusi
charakteryzuje miłość (i jej przejawy) łączącą Zbyszka i Danuśkę
porównuje konstrukcję wątku miłosnego Danuśki i Zbyszka z wątkiem miłości Zbyszka i Jagienki
|
|
|
Tragizm losów Juranda ze Spychowa, jednego z bohaterów powieści H. Sienkiewicza
|
wyodrębnia ważniejsze wątki tworzące akcję powieści
wymienia nieszczęścia spadające na Juranda
wskazuje zalety i wady charakteru bohatera
uzasadnia, na czym polega klęska i zwycięstwo w życiu Juranda
|
rozumie znaczenie słowa „tragizm”, poprawnie się nim posługuje; tworzy wyrazy pokrewne
wyjaśnia motywy jego postępowania
określa przeżycia i stany emocjonalne bohatera
tworzy scenariusz teatralny, radiowy (na podstawie wybranego fragm. powieści)
|
|
|
Która panna dla rycerza? - zbieramy słownictwo do charakterystyki Danusi i Jagienki
|
zna różne sposoby charakteryzowania (bezpośrednie i pośrednie)
sporządza plan dekompozycyjny do charakterystyki postaci
przedstawia bohaterki, wskazuje ich cechy charakteru, odpowiednio je motywując
|
określa sposób charakterystyki bohaterek, podając odpowiednie przykłady
w celu argumentacji swego stanowiska posługuje się odpowiednimi cytatami z tekstu
rozwija własną ocenę bohaterek i motywy ich działania
|
|
|
Z tamtych lat ślady nie tylko w języku
|
podaje przykłady obyczajów rycerskich; opowiada o wybranym
zbiera informacje na temat strojów kobiecych, sposobów odżywiania
|
parafrazuje staropolskie zwroty frazeologiczne, np. rzucić rękawice, kruszyć kopie, z podniesioną przyłbicą
|
|
|
|
Bitwa pod Grunwaldem - w literaturze, malarstwie i filmie
|
wskazuje źródła, w których znajduje się opis bitwy pod Grunwaldem
rozumie pojęcie „adaptacja”
wskazuje różnicę między dziełem literackim a jego adaptacją
wskazuje środki językowe budujące nastrój patosu, podniosłości (np. wprowadzenie tekstu „Bogurodzicy”
wypowiada się swobodnie o obrazie Matejki
|
porównuje realizację tego samego tematu w literaturze, malarstwie filmie
rozumie znaczenie słowa „paralelizm”
|
|
|
„Krzyżacy” to powieść historyczna
|
zna główne wyznaczniki rodzajów literackich (ze szczególnym uwzględnieniem epiki)
zna najważniejsze gatunki epickie
orientuje się w biografii pisarza
zna wyznaczniki powieści historycznej
|
wyjaśnia różnicę między fabułą a akcją
omawia fabułę, akcję, wątki, epizody powieści
|
|
|
Ten się tylko dziś uśmiecha, kto wie, gdzie „h” a gdzie „ch”
|
poprawnie zapisuje wyrazy, np.: honor, hańba, hrabia, hełm, Hiszpania, chluba, Cherubin, chwała
porządkuje wyrazy w porządku alfabetycznym
buduje zdania bogate w informacje z zastosowaniem ćwiczonych wyrazów
|
układa krzyżówkę literacką z zastosowaniem trudniejszych wyrazów z „h” i „ch”
układa twórcze opowiadanie z wykorzystaniem omawianych wyrazów
|
|
|
„Bo tak ano chłopski naród się weseli w przygodny czas” (na podst. fragm. „Chłopów” W. S. Reymonta pt. „Wesele Boryny”)
|
orientuje się w biografii pisarza
określa temat, czas i miejsce akcji we fragm. „Chłopów”
wskazuje bohaterów (zbiorowego i indywidualnych)
przedstawia w punktach wiejskie zwyczaje weselne
wyszukuje wyrażeń i zwrotów wskazujących na stylizację gwarową
porównuje obyczaje weselne przedstawione w „Chłopach” ze współczesną obrzędowością weselną
|
charakteryzuje język utworu literackiego
charakteryzuje typ narratora
wykazuje urodę świata przedstawionego w powieści Reymonta
dostrzega fakt zanikania tradycji wiejskiej, wyjaśnia przyczyny tego zjawiska
uzasadnia słuszność stwierdzenia, że Reymontowski opis wesela Boryny „to rozedrgany i rozśpiewany obraz utkany ze światła i barw”
|
|
|
Ćwiczymy się w streszczeniu wypowiedzi
|
odróżnia sprawy ważne od drugorzędnych
wypisuje w punktach uwagi dot. tej formy wypowiedzi
sporządza plan dekompozycyjny streszczenia
próbuje ustnie streścić fragm. utworu
|
pisze streszczenie (hierarchizuje wiadomości, selekcjonuje, opuszcza szczegóły, uogólnia)
|
podr. język. s. 100; W. Reymont: „Chłopi”, fragm. „Wesele Boryny”
|
|
Groteskowe wesele w Atomicach - na podstawie opowiadania Sławomira Mrożka
|
prezentuje karykatury znanych rysowników; omawia sposób przekazywania wybranej cechy postaci, wyjaśnia, na czym polega humor karykatur (wyolbrzymienie, negatywne przejaskrawienie)
rysuje karykaturę uczonego lub wynalazcy
wyodrębnia postaci i wydarzenia występujące w opowiadaniu Mrożka
tworzy wyrażenia i zwroty z wyrazem „wesele”
korzysta ze słownika terminów literackich; wyjaśnia pojęcie groteski
tworzy wyrażenia i zwroty z wyrazem „ironia”; układa zdania z wybranymi związkami frazeologicznymi
|
omawia sposób przedstawienia bohaterów (rysowanie jedną kreską, zestawienie sprzecznych elementów)
wyjaśnia, na czym polega absurdalność, groteskowość świata przedstawionego w utworze
porównuje obrzędy weselne ukazane we fragm. „Chłopów” z obyczajami wsi Atomice i wyciąga wnioski
|
|
|
|
Propozycje tematów prac pisemnych
„Chcę, żeby żyli w ludzkiej pamięci” - charakterystyka wybranego bohatera „Krzyżaków”.
Jesteś Zbyszkiem lub Jagienką. Opowiedz jedną ze swych przygód.
Jesteś żoną (bratem) rycerza, który uczestniczył w bitwie pod Grunwaldem. Słuchasz jego opowieści.
|
Tragiczne przeżycia Juranda ze Spychowa - opowiadanie z elementami opisu przeżyć wewnętrznych.
Byłem gościem na weselu Boryny - opowiadanie z elementami opisu.
|
|
|
Związki frazeologiczne w naszym języku
|
wie, co to jest frazeologizm
odczytuje frazeologizmy ukryte pod rysunkami
podkreśla frazeologizmy w tekście, wyjaśnia ich znaczenie
korzysta ze słownika frazeologicznego
dostrzega nieprawidłowości w użyciu związków frazeologicznych
porządkuje różne części frazeologizmów (łatwe przykłady), zapisuje poprawne związki; układa z nimi zdania
|
przekształca tekst, zastępując frazeologizmy omówieniami
opisuje swoje przeżycia wewnętrzne z zastosowaniem odpowiednich związków
|
|
|
Słowotwórstwo jako nauka o budowie i tworzeniu wyrazów
|
rozróżnia wyrazy podzielne i niepodzielne słowotwórczo
przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu (na prostych przykładach)
tworzy rodzinę wyrazów za pomocą formantów
ustala, czym zajmuje się słowotwórstwo
|
wyjaśnia znaczenie wyrazu na podstawie analizy słowotwórczej
przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu (trudniejsze przykłady, np. wyraz pochodny utworzony przez odrzucenie końcowej części wyrazu podstawowego - wykop
|
|
|
|
Od chłopaka po chłopczysko - czyli formant może wszystko
|
tworzy wyrazy pochodne przez dodanie przedrostków i przyrostków
zna podstawowe funkcje formantów (tworzenie czasowników dokonanych, tworzenie stopnia wyższego i najwyższego przymiotników i przysłówków)
|
tworzy za pomocą odpowiednich formantów wyrazy nacechowane dodatnio i ujemnie (zgrubienia i zdrobnienia)
pisze krótki tekst z wyrazami nacechowanymi emocjonalnie
|
|
|
Jakim człowiekiem był Czerwiakow - bohater opowiadania Czechowa?
|
orientuje się w biografii pisarza
dzieli się swoimi refleksjami na temat przeczytanego tekstu
wskazuje elementy świata przedstawionego
korzysta ze słownika, wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy („eminencja”, „ekscelencja”, „ugrzeczniony”) i stosuje je w zdaniach
podkreśla w tekście nazwy uczuć Czerwiakowa
podaje cechy charakteru głównego bohatera
|
określa reakcje dyrektora na kolejne przeprosiny Czerwiakowa
wyjaśnia, na czym polega komizm sytuacyjny w utworze
udowadnia, że opowiadanie jest groteską
|
A. Czechow: „Śmierć urzędnika”
|
|
Mistrz Jan się nie pomylił, obyśmy zdrowi byli
|
wypowiada się na temat najważniejszych wartości życiowych
tworzy wyrażenia i zwroty z wyrazem „zdrowie”
bierze udział w scence (przedstawia kogoś, kto utracił zdrowie)
orientuje się w biografii pisarza i epoce, w której on tworzył
wskazuje adresata utworu; posługuje się pojęciem „apostrofa”
określa główną myśl utworu
rozpoznaje fraszkę wśród innych gatunków literackich
podaje receptę na zdrowie w swoim wieku
|
podaje przysłowia i aforyzmy o zdrowiu
wskazuje i nazywa występujące środki artystyczne (personifikacja)
określa budowę utworu (teza, argumentacja, prośba podmiotu lirycznego)
określa rolę apostrofy (podkreśla wartość zdrowia, wpływa na emocjonalność wypowiedzi)
bierze udział w dyskusji na temat sytuacji ludzi starych i chorych
układa dialog: „pacjent” - „lekarz” (ustalenie najczęstszych chorób XX w i przyczyn ich powstawania
|
J. Kochanowski: „Na zdrowie”
|
|
To, co jest nam bliskie- na przykładzie fraszki J. Kochanowskiego „Na lipę”
|
buduje wypowiedź w formie monologu (prezentacja siebie)
wskazuje nadawcę i odbiorcę utworu
wymienia korzyści, jakie daje lipa
wyszukuje epitety i metaforę
opanowuje pamięciowo tekst, dbając o właściwą intonację
|
określa różnicę między monologiem lipy a monologami uczniów (użycie apostrofy, oddziaływanie na zmysły, bogactwo środków artystycznych, wypowiedź wierszowana)
wyjaśnia rolę środków artystycznych
określa rolę motywu natury we fraszce
|
|
|
Posłuchajmy, jak bije olbrzymie, zielone serce przyrody
|
czyta samodzielnie fragmenty Kroniki
wskazuje elementy świata przyrody (istoty żyjące, rośliny)
ujawnia obecność podmiotu lirycznego (popłyniemy, pokłonimy się)
wskazuje i nazywa środki artystyczne (epitety, metafory, porównania)
rysuje ilustrację do „Kroniki olsztyńskiej”
|
określa rolę motta w utworze
określa stosunek podmiotu lirycznego do przyrody; wypowiedź popiera odpowiednimi cytatami
|
K.I. Gałczyński: „Kronika olsztyńska”
|
|
Śladami Mistrza Konstantego
|
wskazuje adresata i nadawcę utworu
określa cechy podmiotu lirycznego
wskazuje środki poetyckie występujące w wierszu
|
dostrzega wpływ poezji Gałczyńskiego na sposób życia podmiotu lirycznego (ciekawość świata)
wyszukuje metafory i objaśnia ich sens
|
E. Nowsielska: „Lekcje w ogrodach” (tekstu nie ma w podręczniku)
|
|
|
dostrzega symboliczne znaczenie ogrodu
nazywa uczucia podmiotu lirycznego
wypowiada się na temat ogrodu swoich marzeń
opisuje zmyślony ogród z punktu widzenia różnych osób (np. ogrodnik, zazdrosna sąsiadka)
|
wypowiada się rzeczowo na temat cywilizacji XX w.
wyjaśnia symboliczne znaczenie ogrodu
dostrzega przestrogę podmiotu lirycznego
formułuje myśl przewodnią wiersza
określa typ liryki (pośrednia)
|
|
|
Zapiski turysty - nasze wycieczkowe szlaki
|
układa wypowiedź oceniającą klasową wycieczkę
poprawnie zapisuje nazwy własne (np. Jaskinia Niedźwiedzia, Kotlina Kłodzka) i pospolite
układa notatkę w formie luźnych zapisków z zakończonej wycieczki (ciekawe miejsca, wydarzenia, interesujący ludzie)
|
dostrzega i wyjaśnia różnicę między luźnymi zapiskami a pamiętnikiem
opisuje miejsce, które najbardziej się spodobało
|
|
|
Dziękczynna dedykacja - wiersz poświęcony matce
|
wypowiada się na temat swojej mamy (cechy charakteru, zainteresowania)
korzysta ze słownika języka polskiego, wyjaśnia znaczenie słowa: „dedykacja:
wskazuje środki artystyczne w wierszu
opowiada o jednym dniu z życia swojej mamy
|
nazywa środki artystyczne (metafory) i objaśnia ich sens
opowiada o jednym dniu z życia „wierszowej” mamy
nazywa uczucia wyrażone przez podmiot liryczny
szuka przysłów, aforyzmów dotyczących matki, miłości macierzyńskiej
|
|
|
Prawdy o człowieku zawarte w krótkich bajkach I. Krasickiego
|
orientuje się w biografii biskupa - poety
ustala bohaterów bajek i zasadę kompozycji (kontrast)
przedstawia sytuację (wspólnie z kolegą), w której znalazły się zwierzęta
nazywa i uzasadnia cechy ludzkie przypisane zwierzętom
wymienia cechy gatunkowe bajki
|
posługuje się terminem „alegoria”, „morał”
wyjaśnia różnicę między alegorią a symbolem
dobiera znane przysłowia jako ilustrację morału
rzeczowo wypowiada się na temat aktualności bajek
wymienia nazwiska dawnych i współczesnych autorów bajek
|
|
|
Praca klasowa - test z zagadnień gramatycznych, językowych i literackich
|
|
|
|
|
|
|
podaje własną definicję słowa „przyjaźń”
orientuje się w biografii Arystotelesa
szuka w tekście Arystotelesa odpowiedzi na pytanie: Czym jest przyjaźń?
tworzy wyrażenia i zwroty ze słowem „przyjaźń”
wypisuje z tekstu zdania będące aforyzmami, złotymi myślami
wymienia najważniejsze cechy przyjaciela
układa opowiadanie pt. To była prawdziwa przyjaźń
|
buduje spójną wypowiedź na temat roli przyjaźni w życiu człowieka
omawia zalety przyjaźni (na podst. tekstu Arystotelesa)
podaje przykłady utworów o przyjaźni
wyszukuje z różnych źródeł aforyzmów o przyjaźni
projektuje plakat, którego tematem jest przyjaźń
|
Arystoteles: „Przyjaźń”; Kahil Gibran
|
|
Piszemy listy do przyjaciół
|
w liście kolegi wskazuje wszystkie wyróżniki tej formy wypowiedzi
pisze list, zachowując jego trójdzielną kompozycję
poprawnie zapisuje zwroty grzecznościowe
wplata w tok wypowiedzi zdania i zwroty pojawiające się w rozmowie
odróżnia list prywatny od listu otwartego
rozumie znaczenie słowa „orędzie”
|
wymienia rodzaje listu, (np. list otwarty, gończy, polecający, żelazny), podaje ich znaczenie
pisze list otwarty do gazety młodzieżowej
|
|
|
|
czyta czasopisma przeznaczone dla młodzieży i prasę codzienną
buduje kilkuzdaniową wypowiedź oceniającą na temat ulubionego czasopisma
dokonuje podziału prasy (codzienna i periodyczna)
podaje przykłady dzienników i czasopism
poprawnie zapisuje tytuły gazet
układa i zapisuje tytuły nagłówków (pamięta o ich atrakcyjności)
streszcza wybrany artykuł prasowy
|
podaje przykłady czasopism centralnych i regionalnych
prezentuje budowę czasopisma
ocenia wiarygodność czasopism
redaguje tekst do szkolnej gazetki
|
|
|
Poznajemy tworzywo współczesnej reklamy
|
wyjaśnia, czemu służy reklama
wyróżnia trzy typy reklam (radiową, telewizyjną, prasową)
dostrzega różne techniki perswazji, stosowane w tej kategorii tekstów
redaguje teksty reklamowe o funkcji informatywnej
redaguje tekst reklamacji wadliwego towaru (zwroty do producenta, argumentacja)
|
wskazuje środki językowe i znaki pozawerbalne, charakterystyczne dla poszczególnych reklam
redaguje teksty reklamowe ze zwróceniem uwagi na etyczny wymiar składanych obietnic
|
|
|
Czym zajmuje się fonetyka?
|
rozumie różnice między głoską a literą
rozróżnia spółgłoski twarde i miękkie, dźwięczne i bezdźwięczne, ustne i nosowe
wyodrębnia głoski w wyrazie i określa cechy każdej z nich
dostrzega różnice między wymową a pisownią
|
określa różne funkcje głoski „i”
wyjaśnia różnice między wymową a pisownią
|
|
|
Sylaba i kilka uwag o dzieleniu wyrazów
|
dzieli wyraz na sylaby, głoski i litery
rozróżnia sylaby otwarte i zamknięte
zna zasadę akcentowania wyrazów
|
rozróżnia „i”, „u” zgłoskotwórcze od niezgłoskotwórczego
poprawnie przenosi wyrazy zakończone sylabą zamkniętą
właściwie wyróżnia akcent wyrazowy i zdaniowy
|
|
|
To cię nie minie na egzaminie - lekcja powtórzeniowa
|
|
|
|