Najpierw parę słów o genezie tego utworu. Bertold Brecht chciał ukazać ludziom niebezpieczeństwo zbliżającej się wojny i możliwie go uniknąć. W roku 1939 powstaje sztuka antywojenna, napisana w ciągu jednego miesiąca, którą wielu krytyków uznało za największe dzieło Brechta. Jest nią „Mutter Courage und ihre Kinder“ („Matka Courage i jej dzieci“). Pomysł zrodził się pod wpływem książki „Życie oszustki Courage” siedemnastowiecznego powieściopisarza niemieckiego Hansa Jakoba Christoffela von Grimmelshausena. Courage Brechta nie była jednak wierną kopią bohaterki. Akcja rozgrywa się podczas wojny trzydziestoletniej w latach 1624 - 1636 w różnych krajach A oto dzieje bohaterki i jej rodziny. Jest rok 1624 na drodze przed Dalarne werbownik zatrzymuje wóz matki Courage, który ciągnie dwóch jej synów. Na wozie wraz z markietanką podróżuje jej niema córka - Katarzyna. Razem ze swoim towarzyszem - Wachmistrzem, Werbownik stara się wcielić synów Anny Fierling do wojska. Jednak tylko Eilif chce zostać żołnierzem. Mija rok. W latach 1625 - 1626 Matka Courage przebywa w Polsce, dokąd dotarła z wojskiem. Podczas jednej z transakcji przypadkowo spotyka się z synem, Eilifem, który wyróżnił się zdobywaniem prowiantu dla żołnierzy. W nagrodę został zaproszony przez dowódcę na posiłek. Trzy lata później wóz Matki Courage znajduje się w obozie, w którym markietanka robi swoje zwykłe interesy z wojskiem. Jej syn Schweizerkas został płatnikiem i ma pod opieką kasę pułkową. Przy wozie pojawiają się kolejno: Yvette Pottier, dziewczyna lekkich obyczajów, kapelan i kucharz. Następuje zwycięski atak wojsk fińskich i syn markietanki zostaje postawiony przed sądem. Opóźniona decyzja matki, która waha się zapłacić okup za Schweizerkasa, prowadzi do jego śmierci. W ciągu następnych lat markietanka nadal prowadzi handel z wojskiem. Tymczasem Katarzyna ratuje ze zgliszcz niemowlę z rodziny chłopskiej, która nie chciała opuścić swego domostwa mimo zbliżającego się frontu. Pod miastem Ingolstadt w Bawarii odbywa się pogrzeb wodza cesarskiego Tilly'ego. Później Anna po konsultacji z kapelanem, którego ukrywa u siebie, kupuje zapasy na przedłużającą się wojnę. W dalszej drodze Katarzyna zostaje zaatakowana przez żołnierzy. W wyniku tej napaści odnosi ranę na głowie. Matka daruje jej wymarzone czerwone buciki, chcąc w ten sposób złagodzić cierpienia córki. Natomiast interesy Courage kwitną. Jest u szczytu handlowej kariery. Widmo kończącej się wojny (po śmierci Gustawa Adolfa) grozi jej upadkiem interesu, lecz po krótkim pokoju wojna wybucha na nowo. Eilif zostaje rozstrzelany. W czasie krótko trwającego pokoju zabił kobietę w domu, który plądrował. Rok 1634. Akcja rozgrywa się w górnej Frankonii. Interesy w bawarskim Fichtelgebirge idą coraz gorzej. Kucharz , znajomy markietanki, zostaje zwolniony ze służby w armii. Proponuje Courage wspólne życie pod warunkiem, że nie zabierze ze sobą córki-niemowy. Katarzyna podsłuchuje ich rozmowę i postanawia sama opuścić matkę. Jednak rodzicielka rezygnuje z propozycji i zatrzymuje córkę przy sobie. W styczniu 1936 roku, niedaleko miasta Halle, wóz zatrzymuje się obok chłopskiej chaty. Żołnierze cesarscy szukają przewodnika, który mógłby poprowadzić ich w nocy do uśpionego miasta. Zmuszają do tego młodego chłopca. Katarzyna wyciąga z wozu bęben i wdrapuje się na dach chałupy.. Pragnie ostrzec mieszkańców Halle przed śmiertelnym niebezpieczeństwem. Udaje się jej wzbudzić czujność straży miejskiej, ale sama ponosi śmierć trafiona strzałem z rusznicy. Rankiem matka Courage płaci wieśniakom za pogrzeb córki, na którym sama nie zostaje. Wprzęga się do wozu i rusza w dalszą drogę za wojskiem. Wydawałoby się, że los matki Courage jest nie do pozazdroszczenia. Sztuka nie jest jednak tragedią, w której bohaterkę dotyka los, jakiego nie może uniknąć. Idzie przecież na wojnę dobrowolnie. Może się z niej w każdej chwili wycofać. Chociaż wojna zabiera jej po kolei wszystkie dzieci, Courage nie wycofuje się. I kiedy nam, widzom, wydaje się, że zrozpaczona matka po stracie ostatniego dziecka nie zdobędzie się na uczynienie choćby jednego kroku, Anna Fierling, widząc przechodzący pułk, dołącza do niego. Anna nie umie wyciągnąć wniosków z doświadczeń wojennych, gdyż matka Courage stale popada w konflikt z handlarką Courage. Kocha swoje dzieci i kocha pieniądze...Sam autor potępia bohaterkę i czyni z niej winowajczynię nieszczęścia. Z kolei niemowa Katarzyna, która ginąc ocaliła miasto Halle i jego mieszkańców jest, w przeciwieństwie do Courage, postacią pozytywną. Jej kalectwo ma wymowę symboliczną. Podobnie niemową stał się naród niemiecki, sterroryzowany przez hitlerowców. Choć podtytuł sztuki brzmi „Kronika z wojny trzydziestoletniej” dramat Brechta nie ukazuje jej elementów. Jest to sztuka paraboliczna. Autorowi chodziło o udowodnienie tezy zawartej w słowach: „Bo cóż to wojna ? To interes, Gdzie warzą ołów zamiast krup” Wojna jest tu tylko pretekstem do ukazania jej „od kuchni”. Na tyłach widać jak na dłoni najgorsze instynkty ludzkie: pijaństwo żołnierzy, głupotę dowódców, rabunek miast, gwałcenie kobiet, chciwość ludzi, którzy koniecznie chcą na wojnie zarobić. Brecht przypomina faszystom, do czego prowadzą wojny i chce przed nimi ostrzec swój naród.