Present Simple - konstrukcja zdań
TWIERDZENIE: Podmiot + (określnik częstotliwości) + czasownik w bezokoliczniku
PYTANIE: Do / Does + podmiot + (określnik częstotliwości) + czasownik w bezokoliczniku
PRZECZENIE: Podmiot + do not / does not + (określnik częstotliwości) + czasownik w bezokoliczniku
Zastosowanie:
Present Simple jest zazwyczaj stosowany dla czynności powtarzających się, stałych, typowych. Używany jest w nagłówkach gazet, narracji oraz do określenia przyszłości, jeżeli czynności objęte są rozkładem, harmonogramem lub planem (np. odjazdy pociągów, koncerty, mecze).
Kilka przykładów:
* I like football.
* She doesn't work.
* Does she have a brother? No, she doesn't
* He plays tennis very well.
* The match starts at 12.30
* I always do my homework.
* It doesn't work! (nie działa)
* Kate never works.
* The train leaves at 5 o'clock.
* She doesn't like swimming [po czasownikach typu: like, dislike, love, hate, enjoy wymagana jest forma gerund - z końcówką ING]
Stosowane skróty: do not - don't, does not - doesn't
W trzeciej osobie liczby pojedyńczej dodaje się do czasownika s. W wypadku gdy słowo kończy się na: ss, sh, ch, x, o, s, dodajemy es zamiast s Gdy słowo kończy się na y zmieniamy na ies, za wyjątkiem czasowników, które przed y mają samogłoskę. Na przykład:
I kiss he kissES
you watch she watchES
I copy he copIES
you obey she obeyS
UWAGA! gdy używamy czasowników modalnych [should, must, can, itd.] nie dodajemy S w trzeciej osobie: np.:
* She must do her homework.
* Tom should take an umbrella. It's raining.
Najczęściej stosowane przysłówki częstotliwości:
* always - zawsze
* frequently / often - często
* usually - zazwyczaj
* sometimes - czasami
* rarely / seldom - rzadko
* occasionally - od czasu do czasu
* never - nigdy
* every day / month / year - każdego dnia / miesiąca / roku
THE PRESENT SIMPLE TENSE (CZAS TERAŹNIEJSZY PROSTY) - ŚCIĄGA II
Konstrukcja
Zdania twierdzące:
podmiot + orzeczenie (bezokolicznik) + reszta zdania (dla osób I, you, we, they oraz rzeczowników w l.mn.) podmiot + orzeczenie (bezokolicznik z końcówką -s / -es) + reszta zdania (dla osób he, she, it oraz rzeczowników w l.poj.)
Przykłady:
I go to school. Chodzę do szkoły.
You play the piano very well. Ty bardzo dobrze grasz na pianinie.
He goes to dentist twice a year. On chodzi do dentysty dwa razy do roku.
She tries to understand Maths. Ona próbuje zrozumieć matematykę.
It always rains in autumn. Zawsze jesienią pada deszcz.
We like learning English. My lubimy naukę języka angielskiego.
They speak German. Oni mówią po niemiecku.
My dog often barks. Mój pies często szczeka.
These boys play football every Saturday.
Ci chłopcy grają w piłkę nożną w każdą sobotę.
Końcówki -s / -es w III os. l.poj:
Końcówkę -es dodajemy do czasownika, jeśli kończy się on na litery: -ss, -h, -o, -x: pass - John passes (zdawać - John zdaje), fish - he fishes (łowić - on łowi), go - she goes (chodzić - ona chodzi), fix - my uncle fixes (naprawiać - mój wujek naprawia). Jeżeli czasownik kończy się na spółgłoskę + samogłoskę -y, dodajemy do niego końcówkę -es, zmieniając -y w -i: try - he tries (próbować - on próbuje), carry - she carries (nieść - ona nosi). W wypadku pozostałych zakończeń, do czasownika dodajemy końcówkę -s.
Zdania pytające:
do (operator) + podmiot + orzeczenie (bezokolicznik) + reszta zdania (dla osób I, you, we, they oraz rzeczowników w l.mn.) does (operator) + podmiot + orzeczenie (bezokolicznik) + reszta zdania (dla osób he, she, it oraz rzeczowników w l.poj.)
Przykłady:
Do I go to school? Czy ja chodzę do szkoły?
Do you play the piano very well? Czy ty bardzo dobrze grasz na pianinie?
Does he go to dentist twice a year? Czy on chodzi do dentysty dwa razy do roku?
Does she try to understand Maths? Czy ona próbuje zrozumieć matematykę?
Does it always rain in autumn? Czy zawsze jesienią pada deszcz?
Do we like learning English? Czy my lubimy naukę języka angielskiego?
Do they speak German? Czy oni mówią po niemiecku?
Does my dog often bark? Czy mój pies często szczeka?
Do these boys play football every Saturday? Czy ci chłopcy grają w piłkę nożną w każdą sobotę?
Zdania pytające z zaimkiem pytającym:
Jeżeli chcemy zadać pytanie, rozpoczynające się od innego słowa niż „czy”, zdanie ma postać: zaimek pytający + do / does + podmiot + orzeczenie (bezokolicznik) + reszta zdania
Przykładowe zaimki pytające:
what - co, jaki, jaka, jakie
who - kto when - kiedy
where - gdzie which - który
why - czemu, dlaczego
whose - czyj, czyja, czyje
how much - ile (pytanie o rzeczy niepoliczalne i pieniądze)
how many - ile (pytanie o rzeczy policzalne)
how long - jak długo
which way - którędy
Przykłady:
Which way do you go to work? Którędy chodzisz do pracy?
Why does she like classical music? Dlaczego ona lubi muzykę klasyczną?
What do they do in their free time? Co oni robią w wolnym czasie?
How much does it cost? Ile to kosztuje?
Zdania przeczące:
podmiot + do not (don't) + orzeczenie (bezokolicznik) + reszta zdania (dla osób I, you, we, they oraz rzeczowników w l.mn.) podmiot + does not (doesn't) + orzeczenie (bezokolicznik) + reszta zdania (dla osób he, she, it oraz rzeczowników w l.poj.)
Przykłady:
I don't go to school. Nie chodzę do szkoły.
You don't play the piano very well. Ty nie grasz na pianinie bardzo dobrze.
He doesn't go to dentist twice a year. On nie chodzi do dentysty dwa razy do roku.
She doesn't try to understand Maths. Ona nie próbuje zrozumieć matematyki.
It doesn't rain in autumn. Jesienią nie pada deszcz.
We don't like learning English. My nie lubimy nauki języka angielskiego.
They don't speak German. Oni nie mówią po niemiecku.
My dog doesn't bark often. Mój pies nie szczeka często.
These boys don't play football every Saturday. Ci chłopcy nie grają w piłkę nożną w każdą sobotę.
Krótkie odpowiedzi:
Krótkich odpowiedzi (typu "tak" / "nie") udzielamy za pomocą operatorów do / does lub don't / doesn't.
Przykłady:
Do you play the piano? ~ Yes, I do. / ~ No, I don't. Czy ty grasz na pianinie? ~ Tak. / ~ Nie.
Does he go to dentist twice a year? ~ Yes, he does. / No, he doesn't. Czy on chodzi do dentysty dwa razy do roku? ~ Tak. / ~ Nie.
Do they speak German? ~ Yes, they do. / ~ No, they don't. Czy oni mówią po niemiecku? ~ Tak. / ~ Nie.
Czas Present Simple dla czasownika "be" (być):
Powyższych zasad konstrukcji czasu Present Simple nie stosuje się w wypadku czasownika be (być), posiadającego własne reguły tworzenia zdań.
Zdania twierdzące (+ skróty): I am (I'm) - ja jestem you are (you're) - ty jesteś he is (he's) - on jest she is (she's) - ona jest it is (it's) - ono jest / to jest we are (we're) - my jesteśmy you are (you're) - wy jesteście they are (they're) - oni, one są
Pytania tworzymy przez INWERSJĘ, czyli zamianę podmiotu i orzeczenia miejscami. Przeczenia tworzymy przez dodanie do am / is / are słowa przeczącego not.
Zdania przeczące (+ skróty): I am not (I'm not) - ja nie jestem you are not (you aren't) - ty nie jesteś he is not (he isn't) - on nie jest she is not (she isn't) - ona nie jest it is not (it isn't) - ono nie jest / to nie jest we are not (we aren't) - my nie jesteśmy you are not (you aren't) - wy nie jesteście they are not (they aren't) - oni, one nie są
Przykłady:
You are a good student. Jesteś dobrym uczniem.
My father isn't a doctor, he is a teacher. Mój ojciec nie jest lekarzem, on jest nauczycielem.
Are they your friends? ~ Yes, they are. Czy oni są twoimi przyjaciółmi? ~ Tak.
Is she tall? No, she isn't. Czy ona jest wysoka? ~ Nie. Czas
Present Simple dla czasownika "have" / "have got" (mieć, posiadać):
Czas Present Simple dla czasownika "mieć" można tworzyć na dwa sposoby.
Have (mieć, posiadać): I have. Do I have? I don't have. Ja mam. Czy ja mam? Ja nie mam. You have. Do you have? You don't have. Ty masz. Czy ty masz? Ty nie masz. He has. Does he have? He doesn't have. On ma. Czy on ma? On nie ma. She has. Does she have? She doesnt have. Ona ma. Czy ona ma? Ona nie ma. It has. Does it have? It doesn't have. Ono / to ma. Czy ono / to ma? Ono / to nie ma. We have. Do we have? We don't have. My mamy. Czy my mamy? My nie mamy. You have. Do you have? You don't have. Wy macie. Czy wy macie? Wy nie macie. They have. Do they have? They don't have. Oni mają. Czy oni mają? Oni nie mają. Have got (mieć, posiadać): I have got. Have I got? I haven't got. Ja mam. Czy ja mam? Ja nie mam. You have got. Have you got? You haven't got. Ty masz. Czy ty masz? Ty nie masz. He has got. Has he got? He hasn't got. On ma. Czy on ma? On nie ma. She has got. Has she got? She hasn't got. Ona ma. Czy ona ma? Ona nie ma. It has got. Has it got? It hasn't got. Ono / to ma. Czy ono / to ma? Ono / to nie ma. We have got. Have we got? We haven't got. My mamy. Czy my mamy? My nie mamy. You have got. Have you got? You haven't got. Wy macie. Czy wy macie? Wy nie macie. They have got. Have they got? They haven't got. Oni mają. Czy oni mają? Oni nie mają.
Czasowniki have oraz have got można stosować zamiennie, pamiętając o różnicach w konstrukcji poszczególnych typów zdań.
Przykłady:
I have a car. LUB I have got a car. Mam samochód.
Does he have a big house? LUB Has he got a big house? Czy on ma duży dom? ~ Yes, he does. LUB ~ Yes, he has. Tak.
Do they have a job? LUB Have they got a job? Czy oni mają pracę? ~ No, they don't. LUB ~ No, they haven't. Nie.
We don't have much time. LUB We haven't got much time. Nie mamy wiele czasu.
Zastosowanie
Czas teraźniejszy prosty, wbrew swojej nazwie, nie jest związany jedynie z teraźniejszością. The Present Simple Tense jest używany do mówienia o czynnościach: mających charakter stały, ciągły, nieprzerwany od bliżej nieokreślonego momentu w przeszłości, poprzez teraźniejszość, do bliżej nieokreślonego momentu w przyszłości, np. I live in Poland. Mieszkam w Polsce. [Mieszkam w Polsce od jakiegoś nieokreślonego w zdaniu momentu w przeszłości do tej chwili. Zakładam także, iż będę tu mieszkać nadal w przyszłości.]; mających charakter powtarzający się z różną częstotliwością od bliżej nieokreślonego momentu w przeszłości, poprzez teraźniejszość, do bliżej nieokreślonego momentu w przyszłości, np. I go to church every Sunday. Chodzę do kościoła w każdą niedzielę. [Postępowałem tak w przeszłości i postępuję nadal w teraźniejszości. Prawdopodobnie w ten sam sposób będę również postępować w przyszłości.].
Czasu Present Simple używa się m.in. w zdaniach opisujących: wszelkiego typu prawa naturalne: zjawiska przyrodnicze, fizyczne, chemiczne itp. (ze względu na ich charakter stały), np. The sun rises in the east and sets in the west. Słońce wschodzi na wschodzie a zachodzi na zachodzie. [Działo się tak w przeszłości, dzieje się w teraźniejszości i zakładamy, iż będzie się również działo w przyszłości, gdyż zjawisko to traktujemy jako stały, niezmienny pewnik.]; czynności będące zwyczajem (ze względu na ich charakter powtarzający się), np. I smoke. Palę papierosy. [Robię to od jakiegoś nieokreślonego momentu w przeszłości do tej chwili. Prawdopodobnie będę to też robić w przyszłości, a czynność palenia wykonywana jest w określonych odstępach czasowych i stanowi nawyk.].
Przysłówki częstotliwości w czasie Present Simple:
Ponieważ czas Present Simple wykorzystywany jest do mówienia o czynnościach powtarzających się, charakterystyczne jest dla niego użycie tzw. przysłówków częstotliwości, czyli słów określających w jakich odstępach czasowych czynność się powtarza.
Przysłówki częstotliwości:
always (zawsze),
usually (zwykle, zazwyczaj),
often (często),
frequently (często),
seldom (rzadko),
rarely (rzadko),
sometimes (czasem, czasami),
from time to time (od czasu do czasu),
occasionally (okazjonalnie, sporadycznie),
hardly ever (prawie nigdy),
never (nigdy),
every day / week / month / year (każdego dnia / tygodnia / miesiąca / roku),
once a day / week / month / year (raz dziennie / tygodniowo / miesięcznie / rocznie),
twice a day / week / month / year (dwa razy dziennie / tygodniowo / miesięcznie / rocznie),
three times a day / week / month / year (trzy razy dziennie / tygodniowo / miesięcznie / rocznie),
on Mondays / Tuesdays... (w poniedziałki / wtorki...).
Miejsce przysłówków częstotliwości w zdaniu:
przysłówki jednowyrazowe umieszczamy pomiędzy podmiotem a orzeczeniem, np. I usually get up at 7 o'clock. Zwykle wstaję o 7:00.; przysłówki dwu- i więcejwyrazowe umieszczamy na końcu zdania, np. I play tennis twice a week. Gram w tenisa dwa razy w tygodniu.
Dodatkowe użycie czasu Present Simple:
w nagłówkach prasowych (mimo iż w większości wypadków wydarzenie miało miejsce w przeszłości), np. Mass Murderer Escapes! Seryjny morderca ucieka! [W rzeczywistości czynność się już wydarzyła - morderca uciekł przed pojawieniem się wiadomości w prasie.];
w narracji, podczas opowiadania dowcipów i w trakcie relacji sportowych, zamiast czasu Past Simple, aby ubarwić opowiadanie (mimo iż czynności miały miejsce w przeszłości), np. So I open the door, look out into the garden and... Więc otwieram drzwi, zaglądam do ogrodu i... [W rzeczywistości czynności się już wydarzyły - drzwi otwarłem i do ogrodu zajrzałem w przeszłości.];
przy prezentowaniu wcześniej ustalonego planu, jeśli podajemy godzinę, o której wydarzenie ma mieć miejsce, np. We arrive at 9 a.m. Przyjeżdżamy o 9:00. [W rzeczywistości wydarzenie będzie miało miejsce w przyszłości - dopiero przyjedziemy.];
przy podawaniu godziny, o której będzie miało miejsce wydarzenie niezależne od naszej woli (godziny sensów kinowych i programów telewizyjnych, rozkłady jazdy autobusów itp.), np. The film starts at 5 p.m. Film zaczyna się o 17:00. [W rzeczywistości wydarzenie będzie miało miejsce w przyszłości - film dopiero się zacznie.];
Czas Present Simple dla czasowników nieużywanych w czasie Present Continuous:
Czasu Present Simple używamy z czasownikami, których nie wolno zastosować w czasie Present Continuous, mimo iż z logicznego punktu widzenia należałoby ten czas wybrać.
Czasowniki te podzielić można na następujące grupy:
czynności zmysłów: hear (słyszeć), see (widzieć, rozumieć), smell (czuć zapach, pachnieć), taste (smakować);
emocje, uczucia i nastawienie psychiczne: admire (podziwiać, uwielbiać), dislike (nie lubić), fear (odczuwać strach, bać się), feel (czuć), hate (nienawidzić), like (lubić), love (kochać), prefer (preferować, woleć);
czynności, procesy i stany umysłowe: believe (wierzyć), depend (zależeć, być uwarunkowanym), expect (oczekiwać, spodziewać się, przypuszczać, sądzić), forget (zapominać), hope (mieć nadzieję), imagine (wyobrażać sobie), know (wiedzieć, znać), mean (mieć na myśli, znaczyć), notice (zauważać), realise (uświadamiać sobie, zdawać sobie sprawę), recognise (rozpoznawać), regret (żałować), remember (pamiętać), seem (wydawać się), suppose (przypuszczać), think (sądzić, uważać), understand (rozumieć);
czynności związane z posiadaniem: belong (należeć), cost (kosztować), have (posiadać), own (posiadać), need (potrzebować), possess (posiadać), want (chcieć), wish (życzyć sobie lub komuś); inne: agree (zgadzać się), concern (martwić, niepokoić, dotyczyć), consist of (składać się z), contain (zawierać, mieścić w sobie), owe (zawdzięczać), signify (oznaczać, mieć znaczenie), sound (sprawiać wrażenie, brzmieć).
1