WYKAZ ZAGADNIEŃ Z BIOFIZYKI NA KOLOKWIUM ZALICZENIOWE

DLA STUDENTÓW I i II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

w roku akademickim 2012/2013

Znajomość materiału z zakresu fizyki, objętego programem nauczania w szkole średniej, ze szczególnym uwzględnieniem praw, definicji i jednostek w układzie SI.

Przeliczanie jednostek wielkości fizycznych.

Ocena niepewności pomiaru, niepewność względna.

Biofizyka procesu widzenia
Soczewki- rodzaje, zdolność skupiająca, aberracje.

Układ optyczny, zdolność skupiająca układu optycznego.

Układ optyczny oka. Akomodacja. Refrakcja oka
Wady wzroku i sposoby ich korekcji (starczowzroczność, krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm).

Zdolność rozdzielcza oka kątowa i czasowa.
Adaptacja oka do zmiennych warunków oświetlenia.

Energetyka procesu widzenia.
Krzywe wrażliwości widmowej w widzeniu skotopowym i fotopowym.
Widzenie barw.

Widzenie przestrzenne.
Biofizyka zmysłu słuchu
Podstawy ruchu falowego: rodzaje fal, wielkości charakteryzujące fale.
Zjawiska towarzyszące rozchodzeniu się fal akustycznych.
Fizyczne cechy dźwięku:

Subiektywne cechy dźwięku i ich związek z cechami fizycznymi.
Budowa i działanie narządu słuchu człowieka.

Rola ucha zewnętrznego w procesie słyszenia.

Rola ucha środkowego w procesie słyszenia.
Rola ucha wewnętrznego w procesie słyszenia - analiza częstotliwości.
Charakterystyka akustyczna słuchu ludzkiego (zakres słyszalnych częstotliwości, próg słyszalności, poziom natężenia dźwięków szkodliwych dla człowieka, próg bólu).
Biofizyka układu krążenia, mechanika płynów biologicznych

Ciecz idealna i rzeczywista.

Prawa rządzące przepływem cieczy idealnej i rzeczywistej.

Przepływ laminarny i burzliwy.

Układ krążenia.

Opór naczyniowy przepływu.
Spadek ciśnienia w łożysku naczyniowym.
Lepkość krwi.
Fala tętna.
Rola układów: tętniczego i żylnego.
Procesy transportu między układem krwionośnym a układem chłonnym.

Sygnały elektryczne i magnetyczne generowane w organizmie ludzkim
Elektryczna i magnetyczna aktywność serca.
Elektrokardiografia.

Ultradźwięki w diagnostyce i terapii
Parametry charakteryzujące fale ultradźwiękowe.
Zjawiska fizyczne istotne w zastosowaniu ultradźwięków w diagnostyce i terapii.
Efekty oddziaływania fal ultradźwiękowych z materią.
Diagnostyczne zastosowanie ultradźwięków. Wytwarzanie i odbiór fal ultradźwiękowych

Metody wizualizacji (echograficzne i dopplerowskie).
Efekty biologiczne działania fal ultradźwiękowych.
Problemy bezpieczeństwa związane z zastosowaniem ultradźwięków w medycynie.

Wpływ prądu elektrycznego na organizm żywy i zastosowanie w medycynie.
Wielkości charakteryzujące przepływ prądu elektrycznego w obwodzie.

Prawa rządzące przepływem prądu elektrycznego.
Fizyczne podstawy oddziaływania prądu stałego na organizm człowieka.
Model elektryczny komórki.
Zastosowanie prądu stałego w medycynie (galwanizacja - wskazania i przeciwwskazania,
jonogalwanizacja — istota zabiegu).
Prąd zmienny i parametry opisujące przepływ prądu zmiennego w obwodzie.
Elementy R,C w obwodzie prądu zmiennego.

Elektrostymulacja (rodzaj stosowanych prądów, wskazania i przeciwwskazania).
Porażenie prądem elektrycznym (skutki porażenia, progowa wartość prądu odczuwania, prąd samouwolnienia, wartości dopuszczalne).

Objawy wstrząsu elektrycznego.
Wpływ pola elektrycznego i magnetycznego oraz niejonizującego promieniowania elektromagnetycznego (PEM) na organizm żywy i zastosowanie w medycynie
Naturalne i sztuczne źródła pól.
Wielkości opisujące PEM.
Kryteria podziału fal elektromagnetycznych.
Fizyczne podstawy oddziaływania pól elektromagnetycznych na organizm żywy.
Właściwości elektryczne tkanek biologicznych.
Efekty termiczne

Rodzaje diatermii - podstawy fizyczne: wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania.

Hipertermia - podstawy fizyczne
Ogólne zasady ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym niejonizującym
Wpływ promieniowania jonizującego na organizm żywy
Promieniotwórczość naturalna — okres połowicznego rozpadu, stała rozpadu, aktywność.
Oddziaływanie promieniowania korpuskularnego z materią (jonizacja bezpośrednia).
Oddziaływanie promieniowania elektromagnetycznego z materią (jonizacja pośrednia).
Efekty pierwotne promieniowania jonizującego (stadium chemiczne).
Działanie biologiczne (efekty i ocena skutków).
Radiowrażliwość komórek i tkanek.

Czynniki wpływające na radiowrażliwość komórek i tkanek.
Dozymetria.

Medycyna nuklearna

Podstawy fizyczne zastosowania izotopów promieniotwórczych w medycynie.

Zastosowanie izotopów promieniotwórczych w medycynie (autoradiografia, metoda
rozcieńczania izotopowego, scyntygrafia).
Współczesne metody obrazowania tkanek
Widmo ciągłe i charakterystyczne promieniowania rentgenowskiego.
Fizyczne podstawy i ograniczenia diagnostyki rentgenowskiej.
Fizyczne podstawy tomografii komputerowej (CT).
Medyczne zastosowanie CT -zalety i przeciwskazania.
Fizyczne podstawy NMR.
Zastosowanie tomografii NMR w medycynie

BHP w tomografii NMR.
Fizyczne podstawy tomografii emisji pozytonowej ( PET).

Zastosowanie w medycynie PET.

Fizyczne podstawy termografii.

Zastosowanie termografii w medycynie.

Do samodzielnego uzupełnienia

Oddziaływanie promieniowania optycznego na organizm człowieka i jego zastosowanie w medycynie.

Oddziaływanie UV, IR i VIS na organizm człowieka i jego zastosowanie w medycynie.

Budowa i zasada działania lasera.

Właściwości światła laserowego.

Podział laserów.

Mechanizm oddziaływania światła laserowego na tkanki.

Zastosowanie światła laserowego w terapii i diagnostyce medycznej

3

---