RODZAJE RYSUNKÓW
1.Szkic-rysunek wykonany ręcznie
2.Rys.techn-informacja techn. przedstawiona graficznie, zgodnie z przyjętymi zasadami, posiada podziałkę
3.Schemat-rys. który został przedstawiony w sposób uproszczony, zawiera zasadę działania budowę, mechanizmy urządzenia.
4.Kład-na nim przedstawione są tylko zarysy przedmiotu leżące w jednej lub w kilku płaszczyznach
5.Szczegół-rys. przedstawiający fragment całego zespołu lub wyrobu
6.Widok-rzut prostokątny przedstawiający widoczną część przedmiotu, a także jeśli są potrzebne jego zarysy niewidoczne
7.Rys.wykonawczy-zawierający wszystkie dane potrzebne do wykonania przedmiotu (wymiary, chropowatość, tolerancję, szczegóły, przekroje)
8.Rys.montażowy-zawierający wszystkie dane potrzebne do montażu zespołu lub wyrobu
9.Rys.złożeniowy-rys. przedstawiający wszystkie zespoły i części wyrobu w złożeniu, czyli po zmontowaniu np. samochód gdzie jest silnik, maska itp.
Rys. techniczny powinien być zrozumiały i jasny prosty oraz zawierać wszystkie informacje potrzebne jego użytkownikom
FORMATY I ARKUSZE
1.Formaty podstawowe
A4 210*297 mm
A3 420*297 mm
A2 420*594 mm
A1 840*594 mm
A0 840*1129 mm
2.Formaty pochodne-Powstają poprzez zwielokrotnienie krótszych boków formatu podstawowego
RODZAJE LINII
1.Linia ciągła-widoczne i wyraźne zarysy, krawędzie na widokach i przekrojach. Do wyrażania podstawowych danych np. na mapie, rys. techniczne
2.Linie wymiarowe
3.Linie odniesienia
4. Linie wynoszące
5.Linia ciągła zygzakowata lub falista-przy rysowaniu urwanych przedmiotów. Do wyrażania drugorzędnych danych
6.Linia punktowa- ___ . ___ . ___ (linia wyobraźni) np. przedmiot symetryczny, płaszczyzna przekroju
7.linia dwupunktowa- ___ . . ____ . . ___ skrajne położenie części ruchomych np. klamka przy drzwiach. Ograniczone powierzchnie niezbędne do obsługi urządzeń
8.Linia wielopunktowa- . . . . . . . . na mapach
Rzutowanie prostokątne- polega na wyznaczeniu rzutów prostokątnych przedmiotu na wzajemnie prostopadłych rzutniach, przy założeniu, że przedmiot rzutowany jest między obserwatorem, a rzutnią. Rzutowanie prostokątne umożliwia przedstawienie przedmiotu na płaszczyźnie rysunku za pomocą rzutów, które są figurami płaskimi.
Rzutowanie aksonometryczne- skrócenie długości odcinka. Liczbowa wartość skrócenia zależy od kąta nachylenia odcinka do rzutni. Im większy jest kąt tym krótszy jest rzut odcinka
Przedstawienie przedmiotu w trzech płaszczyznach-rodzaj rzutowania służy do ułatwienia odczytu rysunku, gdy przedmiot jest zbyt skomplikowany i bardzo złożony
Zasady wymiarowania ogólne
1.Wymiary koniecznych-tam gdzie konieczne stawiamy i wymiarujemy
2.Niepowtarzanie wymiarów-jeżeli elementy maja te same wymiary i jest to oczywiste nie powtarzamy tego
3.Nie zamykanie wymiarów
4.Pomijanie wymiarów oczywistych
Zasady zastosowania wymiarowania
1.Wszystkie wymiary należy umieszczać bezpośrednio na rysunku
2.Każdy element należy wymiarować na rysunku tylko raz
3.Wymiary podaje się zawsze na tym widoku lub przekroju, na którym odpowiednie elementy przedstawiono najwyraźniej (najczęściej na przekroju)
4.Zawsze stosuje się taką samą jednostkę wymiarów, obowiązkowo milimetry
5.zawsze podaje się najbardziej istotne wymiary nie należy podawać wymiarów niepotrzebnych.
Rodzaje grotów
Otwarty →
Zamknięty ->
Zaczerniony ->
Długość grotu 2.5 mm
Kąt nachylenia 15 - 20°
Wymiarowanie stożków i klinów
Stożek Δ=(D-d) / L =2tgα
Klin ∠= (H-h) / L = tgβ
Tolerowanie wymiarów
Tolerowanie symetryczne-to jest przy której wielkości są sobie równe, a ich znak ma różne strony
Tolerowanie asymetryczne- tolerowanie przy którym jedna z odchyłek jest równa zero
Tolerowanie asymetryczne dwustronne- jest to tolerowanie przy którym odchyłki różnią się znakami i wielkością
Tolerowanie jednostronne- jest to tolerowanie przy którym odchyłki mają jednakowy znak
A-dolna granica wymiaru
B- górna granica wymiaru
N- wartość nominalna
F- dolna odchyłka
G- górna odchyłka
T- tolerancja
A= N+F ⇔ A= N-F
B= N+G
T= B-A = G-F = G-(-F)
Znaki tolerancji
1.Tolerancja kształtu
Tolerancja prostoliniowości _
Tolerancja płaskości
Tolerancja okrągłości Ο
Tolerancja walcowości /Ο/
Tolerancja przekroju wzdłużnego =
2.Tolerancja położenia
Tolerancja równoległości //
Tolerancja prostopadłości ⊥
Tolerancja nachylenia ∠
Tolerancja współosiowości Ο
Tolerancja symetrii _
Tolerancja pozycji Ο
Tolerancja przecinania się osi X