SPIS TREŚCI
Zamiast wstępu - Piąty wymiar, czyli taoizm i buddyzm na Jowiszu .....................7
Jowisz jako metafora rzeczywistości.
Czym jest taoizm? - Zasada „wu wei”; teoria yin-yang; o nie-wartościowaniu.
Buddyzm, czyli nauka „Przebudzonego” - Podstawowe założenia; znaczenie mądrości i współczucia; proces współzależnego powstawania; nietrwałość; iluzoryczność rzeczywistości.
Zrozumieć Wschód - Zachodni sposób myślenia a Wschód; pojęcie prawdy, czasu; „jedność ze wszystkim”.
Taoizm i buddyzm na Jowiszu.
CZĘŚĆ I - POSZUKIWANIE DUCHOWYCH KORZENI
SZTUKI WALKI KARATE
Europejki i Europejczycy..................................................................................... 18
Archetypiczne cechy społeczeństwa europejskiego: nastawienie na świat zewnętrzny, kultura materializmu, technicyzacja, upadek wewnętrznego świata duchowości • Zjawisko „eurouwielbienia” i niedoceniania wartości kultur Wschodu.
Zasada niedualistycznego widzenia świata.
Poszukiwanie wehikułu czasu ............................................................................. 21
O konieczności przekroczenia dualistycznego widzenia świata • Podróż szlakiem sztuki walki karate, z zewnętrznego świata materii do wewnętrznego świata duchowości i głębin umysłu • Wehikuł czasu.
Bruce Lee i Hollywood a rozpowszechnienie
sztuki karate na Zachodzie ................................................................................. 24
O wpływie Hollywood w upowszechnieniu sztuki karate.
Wyspa Okinawa - miejsce uformowania się karate ......................................... 26
Pytanie o adekwatność obrazu okinawskiej sztuki karate w społeczeństwie Zachodu •
Tło historyczne Okinawy (związki z Chinami i Japonią) a uwarunkowania przyczyniające się do powstania sztuki karate • Wprowadzenie Podróżnika w „żywe odczucie” atmosfery formowania się sztuki karate • Historia powstawania karate na Okinawie.
Legendarni okinawscy mistrzowie - prekursorzy karate ................................ 31
O Jedni tradycyjnej sztuki walki karate • Historia wybranych prekursorów karate: Kanryo Higaonna, Chojun Miyagi, An'ich Miyagi • Symboliczne przedstawienie Drogi Życia (tao) i zasady „nie-dążenia” (wu-wei) w ujęciu filozofii taoistycznej • Zasygnalizowanie zjawiska siły wewnętrznej karate.
Gichin Funakoshi i przeszczepienie karate do Japonii.
Powstanie Shotokanu............................................................................................ 38
Dzieje Gichin Funakoshi i przeszczepiania karate do Japonii. Styl Shotokan • Zasygnalizowanie znaczenia kata w treningu karate - docieranie do głębokich nieświadomych warstw psychiki, osiąganie pełni Tao, formowanie Natury Umysłu Buddy • Krótki przekrój poprzez historię, geografie i religie Japonii • Japońscy samuraje • Początki degeneracji okinawskiej sztuki karate na gruncie japońskimi.
Przeprawa przez Ocean Spokojny i Atlantycki.
Usportowienie i degeneracja sztuki karate ................................................................... 50
Zachodni indywidualizm i materializm, a różnice i antagonizmy międzystylowe • Wpływ paradygmatu kartezjańsko-newtonowskiego na formę asymilacji karate na Zachodzie • Metafora łodzi obrazująca pełnie karate (duchowość, wartości, ćwiczenia wewnętrzne, ćwiczenia fizyczne) i jego przeprawę do świata Zachodu • Metafora Zachodniopolis ukazująca świat Zachodu i recepcje karate: rozłam pełni karate, zasymilowanie jedynie ćwiczeń fizycznych i odrzucenie pozostałych elementów tworzących sztuke karate, usportowienie • Konsekwencje redukcji karate do sportu • Metafora Wschodniopolis - czym jest karate w swej pełnej wschodniej formie? • Motywacja do praktyki karate - tradycyjnego i sportowego • Kwestie sportu i tradycji, oraz Zachodu i Wschodu, w kontekstcie zasady niedualistycznego patrzenia na świat i teorii yin-yang.
Masutatsu Oyama i organizacja Kyokushinkai ................................................ 60
Dzieje Masutatsu Oyamy i jednej z najbardziej popularnych na Zachodzie szkół japońskiego karate. Organizacja Kyokushinkai • Wprowadzenie Podróżnika w doświadczenie walki. Uświadomienie jej brutalnych konsekwencji. Przełamanie błędnego wyobrażenia o walce wręcz, kształtowanego przez gry komputerowe i filmy sensacyjne • Ukazanie, z perspektywy walczącego, agresywnych nieuświadamianych impulsów publiczności oglądającej walkę • Konflikt między Kyokushin a Shotokanem • Demonstracje siły, krwawe pojedynki, zabijanie byków - pytanie o sens i prawdziwość pokazowego wydania karate.
Morio Higaonna - Droga karate współczesnego okinawskiego mistrza ......... 72
Dzieje Morio Higaonny współczesnego okinawskiego mistrza karate. Federacja Goju-Ryu • Globalizacja nauczania karate - zjawisko tworzenia się organizacji karate i jego niebezpieczeństwa • Wymogi etyczne stawiane adeptom jako remedium na zagrożenie deformacji i zubożenia sztuki karate. Kodeks etyczny „Dojokun” • „Filozofia paradoksalnego postrzegania”, czyli o postrzeganiu przeszkód jako ułatwień.
Jednia sztuki karate i teoria dwóch prawd, w ujęciu filozofii buddyjskiej ..77
O Jedni sztuki karate w kontekście buddyjskiej teorii dwóch prawd - względnej i ostatecznej; dwa sposoby postrzegania karate - samsaryczne i nirwanistyczne • Przeszkody w rozumieniu Jedni, uwarunkowane kulturą Zachodu: dążenie do wytyczania granic i szukania różnic, akcentowanie indywidualizmu, odmienności i unikatowości, pojęciowanie i definicjonowanie.
Style sztuki walki karate ................................................................................................ 82
Pojęcie stylu i szkoły karate • Charakterystyka styli pochodzących z Okinawy, Japonii, Korei, Chin, Birmy, Wietnamu, Filipin, Indonezji, Malezji, Tajlandii, Mongolii, Tybetu i Indii.
Korzenie sztuki walki ........................................................................................ 112
O korzeniach sztuki walki - samsarycznych i duchowych.
CZĘŚĆ II - DOCIERANIE DO ESENCJI DUCHOWYCH KORZENI
SZTUKI WALKI KARATE
Buddyzm - duchowy korzeń sztuki walki karate .......................................... 115
Jednia buddyzmu i taoizmu • Buddyzm jako „nie-buddyzm” - czyli o esencji buddyjskiej duchowości • Trzy poziomy zrozumienia buddyjskiego (hinajana, mahajana, wadżrajana) i rola buddyzmu tybetańskiego (wadżrajany) w rozumieniu duchowej sfery sztuki walki • „Szalona mądrość” z punktu widzenia buddyzmu wadżrajany • Niebezpieczeństwo błędnego zrozumienia buddyzmu wadżrajany • O błędzie wartościowania trzech poziomów buddyzmu • Duchowe cele praktyki sztuki walki (poszerzenie świadomości, przemiana ego, Stan Buddy) i metody ich osiągania (kata, kumite, kultywacja mądrości i bodhicitty, joga, Qigong, medytacja).
Świadomości - nieświadomość ......................................................................... 127
Topograficzna teoria aparatu psychicznego S. Freuda - świadomość, przedświadomość, nieświadomość • Nieświadomość według C.G. Junga - nieświadomość zbiorowa, archetypy • Poziomy świadomości według wadżrajany • Buddyjska interpretacja kwestii świadomości-nieświadomości w odniesieniu do zagadnienia mądrości, niewiedzy i pustki.
Kata ..................................................................................................................... 133
Zewnętrzne znaczenie kata - droga skutecznej samoobrony • Wewnętrzne znaczenie kata - droga poszerzania świadomości i osiągania Stanu Umysłu Buddy • Praktyka kata a przemiana ego • Przemiana psychiki obserwatora a pokaz kata - interpretacja z punktu widzenia teorii energii Qi • „Duchowe obrysowanie” form kata • O niezrozumieniu znaczenia kata na Zachodzie • Kata a rozpuszczanie dualistycznego spojrzenia na świat.
Kumite ................................................................................................................. 139
Czym jest kumite? • Zewnętrzny aspekt kumite. Rodzaje kumite. Walka sportowa w kontekscie teorii yin-yang. Walka realna • Psychologiczne uwarunkowania walki • Kumite a liczba przeciwników • Wewnętrzny duchowy aspekt kumite • Wzrost świadomości życia i śmierci • Nirwanistyczne postrzeganie napastników a iluzoryczność dualistycznego odbioru świata. Zjawisko doznania nagłego olśnienia w walce • Kumite tradycyjne a kumite sportowe, w odniesieniu do trzech aspektów walki.
Bodhicitta i sztuka uprzejmości ........................................................................ 149
Czym jest bodhicitta? • Bodhicitta a dualizm • Sztuka uprzejmości w kontekście karate - widzenie wadżrajanistyczne. Dwie formy uprzejmości - łagodna i gniewna
Koncepcja ego .................................................................................................... 154
Ego w koncepcji S.Freuda. Id, superego • Ego w koncepcji C.G.Junga. Persona, Jaźń • Ego w ujęciu buddyjskim • Przekształcanie widzenia ego - z samsarycznego na nirwanistyczne • Postawa egoistyczna a postawa oświeceniowa (bodhicitta) • Buddyjski obraz świata i demony ego - oczyszczanie i opanowywanie przeszkód ego.
Most Budo, prowadzący adepta ze świata samsary do krainy nirwany ....... 162
O konieczności utrzymywania równowagi między yin i yang na drodze sztuki walki • Demon ego czychający na moście budo • Konsekwencje przegranej bitwy z demonem ego.
Prawdziwy Wojownik i Duchowe Męstwo ...................................................... 166
Kim jest Prawdziwy Wojownik? • Czym jest Duchowe Męstwo? •
O uniwersalności Duchowego Męstwa i pozaazjatyckich Prawdziwych Wojownikach.
Wewnętrzny wymiar treningu - Qigong i joga .............................................. 175
Trening zewnętrzny - płaszczyzna fizyczna • Trening wewnętrzny - płaszczyzna energetyczna i głębsza płaszczyzna duchowa • Płaszczyzny praktyki i poziomy buddyzmu, a sytuacja człowieka • Energia Qi w nawiązaniu do teorii psychoanalitycznej. Trzy poziomy energii - fizyczny, psychologiczny i duchowy. Uniwersalność Qi • Qigong - wytrwała i czasochłonna praca z energią Qi • O Jedni Qigongu i jogi • Joga - droga osiągania Stanu Buddy • Czas w ujęciu buddyzmu wadżrajany • Linia przekazu nauk jogi • Przenikanie się treningu wewnętrznego i zewnętrznego • „Bycie karate” i „ćwiczenie poprzez nie-ćwiczenie” • Wykorzystywanie energii Qi (seksualnej i tkwiącej w emocjach ) w wewnętrznym treningu karate • O niebezpieczeństwach treningu wewnętrznego i konieczności związku z urzeczywistnionym nauczycielem.
Bodhidharma i nauka o emocjonalnych demonach ego ................................ 193
Bodhidharma i klasztor Shaolin • Bodhidharma, a zen i wadżrajana • Jaskinia Bodhidharmy • O przebiegu zmagań z demonami ego i trzech stylach walki: hinajana, mahajana i wadżrajana.
Terma i nauka o medytacji ............................................................................... 201
Czym jest terma? Przykłady historycznych term i odkrywców • Rulon z nauką o medytacji • Zwierciadło-pustki jako natura rzeczywistości • Czasy współczesne a postrzeganie medytacji • Czym jest medytacja? • Medytacja siamathy i wipasiany • Postawa medytacyjna • Pięć kluczowych kwestii • Obiekty medytacji • Medytacja, a pojawiające się uczucia i myśli • Efekty medytacji, „sensacje” i „nadnaturalne” doświadczenia pojawiające się w jej trakcie.
Zakończenie ............................................................................................................. 210
Bibliografia ............................................................................................................... 214
SPIS TABEL I RYSUNKÓW
Tabela 1 - Dwa sposoby postrzegania zjawisk (na przykładzie karate) ..................... 79
Tabela 2 - Korzenie sztuki walki - samsaryczne i duchowe .................................... 113
Tabela 3 - Poziomy buddyzmu - hinajana, mahajana, wadżrajana .......................... 121
Tabela 4 - Cele sztuki walki i metody ich realizowania ........................................... 126
Tabela 5 - Ego (w ujęciu buddyjskim) ...................................................................... 159
Tabela 6 - Trening zewnętrzny i wewnętrzny .......................................................... 177 Rysunek 1 - Poziomy buddyzmu - hinajana, mahajana, wadżrajana ....................... 121
Rysunek 2 - Poziomy świadomości (w ujęciu buddyjskim) ..................................... 130
Rysunek 3 - Poziomy energii Qi - fizyczny, psychiczny i duchowy ....................... 180
4