Grupa L3 |
Ćwiczenie nr 11 Potencjometryczne pomiary pH i miareczkowanie potencjometryczne. Własności roztworów buforowych. |
Data wykonania ćwiczenia:
|
|
|
Data oddania sprawozdania:
|
|
|
|
Wykonanie ćwiczenia
Przygotowano dwa roztwory buforowe przez zmieszanie:
50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa,
10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa.
Zmierzono ich pH.
Przygotowano 25 cm3 mieszaniny składającej się z:
0,5 cm3 0,1 M HCl i 24,5 cm3 roztworu buforowego o składzie 50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa,
0,5 cm3 0,1 M HCl i 24,5 cm3 roztworu buforowego o składzie 10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa.
Zmierzono i obliczono zmianę pH buforów.
Rozcieńczono 5 cm3 0,1 M HCl wodą destylowaną do objętości około 40 cm3, zmierzono pH roztworu i miareczkowano potencjometrycznie 0,1 M NaOH (po każdej dodanej porcji NaOH odczytano potencjał elektrody szklanej kombinowanej).
Wyniki pomiarów pH zebrano w Tabeli I.:
Objętość: |
Skład: |
pH |
100 cm3 |
50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa |
4,52 |
100 cm3 |
10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa |
5,51 |
25 cm3 |
0,5 cm3 0,1 M HCl i 24,5 cm3 buforu 50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa |
4,50 |
25 cm3 |
0,5 cm3 0,1 M HCl i 24,5 cm3 buforu 10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa |
5,42 |
45 cm3 |
5 cm3 0,1 M HCl + woda destylowana |
4,42 |
Miareczkowano 25 cm3 buforów octanowych (o składach: 50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa, oraz 10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa) 0,1 M roztworem NaOH do punktu, w którym pH było większe o jednostkę od wartości początkowej. Zanotowano całkowitą objętość zużytego titranta (Vt):
dla 50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa: Vt1=10,5 cm3
dla 10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa: Vt2=2,5 cm3
Opracowanie wyników
Obliczono teoretyczne wartości pH roztworów buforowych i porównano je z wynikami pomiarów:
CH3COOH + H2O→CH3COO-+H3O+
KCH3COOH=Kckw1,75·10-5
pH roztworu o składzie 50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa:
0,1 mol - 1000 cm3
xkw mol - 50 cm3
xkw=0,005 mol
ckw=0,005mol/dm3
0,1mol - 1000 cm3
xs mol - 50 cm3
xs=0,005mol/dm3
cs=0,005mol/dm3
pH= -log(1,75·10-5) - log (0,005/0,005)=4,76-0
Teoretyczne pH=4,76
Zmierzone pH=4,52
pH roztworu o składzie 10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa:
0,1mol - 1000cm3
xkw mol - 10cm3
xkw=0,001 mol
ckw=0,001 mol/dm3
0,1 mol - 1000cm3
xs mol - 90 cm3
xs=0,009mol
cs=0,009mol/dm3
pH=-log(1,75·10-5) - log (0,001/0,009)=4,76+0,95
Teoretyczne pH=5,71
Zmierzone pH=5,51
CH3COOH+CH3COONa+HCl→CH3COOH+CH3COONa+NaCl
pH 25cm3 roztworu o składzie: 24,5 cm3 buforu 50:50 + 0,5 cm3 HCl
0,1 mol - 1000 cm3
xkw mol - 12,25 cm3
xkw=0,001225 mol
ckw=0,001225mol/dm3
HCl:
0,1 mol - 1000 cm3
xkw mol - 0,5 cm3
xkw=0,00005 mol
cHCl=0,00005mol/dm3
ckw=0,001225+0,00005=0,001275mol/dm3
0,1 mol - 1000 cm3
xs mol - 12,25 cm3
xs=0,001225 mol
cs=0,001225mol/dm3
pH=-log (1,75·10-5)-log(0,001275/0,001225)=4,76-0,02=4,74
Teoretyczne pH=4,74
Zmierzone pH=4,50
pH 25cm3 roztworu o składzie: 24,5 cm3 buforu 10:90 + 0,5 cm3 HCl
0,1 mol - 1000 cm3
xkw mol - 2,45 cm3
xkw=0,000245 mol
ckw=0,000245mol/dm3
HCl:
0,1 mol - 1000 cm3
xkw mol - 0,5 cm3
xkw=0,00005 mol
cHCl=0,00005mol/dm3
ckw=0,000245+0,00005=0,000295mol/dm3
0,1 mol - 1000 cm3
xs mol - 22,05 cm3
xs=0,002205 mol
cs=0,002205mol/dm3
pH=-log(1,75·10-5)-log(0,000295/0,002205)=4,76+0,87=5,63
Teoretyczne pH=5,63
Zmierzone pH=5,42
Wartości pH buforów o składzie:
50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa (Bufor 50:50)
10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa (Bufor 10:90)
oraz powyżej wymienionych buforów po dodaniu 0,5cm3 0,1 M HCl zebrano w Tabeli II.
Roztwór |
Bufor 50:50 |
Bufor 50:50+HCl |
Bufor 10:90 |
Bufor 10:90+HCl |
Teoretyczne pH |
4,76 |
4,74 |
5,71 |
5,63 |
Zmierzone pH |
4,52 |
4,50 |
5,51 |
5,42 |
Obliczono pojemność buforową sporządzonych buforów octanowych
Kw= 10-14 mol/dm3
Kc(kw)=1,75·10-5 mol/dm3
pH=-log cH3O+ → cH3O+=10-pH
C=0,1
50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa
β=2,303·{[(1,75·10-5·0,1·10-4,52):(1,75·10-5+10-4,52)2]+(10-14: 10-4,52)+ 10-4,52}
β=2,303·[(5,285·10-11:2,275·10-9)+(3,311·10-10+ 10-4,52)]
β=2,303·[0,023231+0,00003]
β=0,535
10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa
β=2,303·[(1,75·10-5·0,1·10-5,51):(1,75·10-5+10-5,51)2]+(10-14: 10-5,51)+ 10-5,51]
β=2,303·[(5,285·10-11:4,240·10-10)+(3,236·10-9+ 10-5,51)]
β=2,303·[0,1246462+0,0000031]
β=0,287
Obliczono pojemność buforową sporządzonych buforów octanowych z ilości moli NaOH potrzebnej do zmiany pH 25 cm3 roztworów buforowych o jednostkę (przeliczono liczbę moli na ilość potrzebną do zmiareczkowania 1000 cm3 roztworów buforowych):
dla 50 cm3 0,1 M CH3COOH i 50 cm3 0,1 M CH3COONa:
Vt1=10,5 cm3=0,0105 dm3
CNaOH=0,1 mol/dm3
CNaOH=nNaOH/VNaOH
nNaOH=CNaOH*VNaOH
nNaOH=0,1*0,0105=0,00105 mol
25 cm3 - 0,00105 mol
1000 cm3 - x mol
x=0,042 mol
dla 10 cm3 0,1 M CH3COOH i 90 cm3 0,1 M CH3COONa:
Vt1=2,5 cm3=0,0025 dm3
CNaOH=0,1 mol/dm3
CNaOH=nNaOH/VNaOH
nNaOH=CNaOH*VNaOH
nNaOH=0,1*0,0025=0,00025 mol
25 cm3 - 0,00025 mol
1000 cm3 - x mol
x=0,01 mol