Matura z jęz. polskiego - 8 maj 2001
Sprawdź co by Cię czekało, gdybyś był w innym województwie.
Śląskie:
1) Jest zawsze miejsce na nadzieję... (G. Herling-Grudziński). Zaprezentuj utwory literackie, w których odnalazłe motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudnoci.
2) Rodzice i dzieci w utworach literackich różnych epok. Na wybranych przykładach przedstaw związki uczuciowe i konflikty postaw.
3) Rozważ, o ile historia naszego narodu wpłynęła na tematykę utworów literackich wybranych epok.
4) Dokonaj analizy i interpretacji wiersza L.Staffa "Znad ciemnej rzeki...", zwracając uwagę na sposób obrazowania i język poetyckiej refleksji.
Podkarpackie:
1) "Wie nie jest prosta jakby się zdawało" (Stefan Żeromski) - odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw różne sposoby widzenia wsi w literaturze.
2) Camus twierdził, że samo wdzieranie się na szczyt starczy, by wypełnić serce człowieka. Wybierz i zaprezentuj tych bohaterów literackich, którzy podjęli trud zmagania się z losem.
3) "Najwyższa to doskonałoć umieć zażywać szczerze swego istnienia". Rozważ ponadczasowoć słów Montaigne'a, odwołując się do utworów pisarzy różnych epok.
4) Zinterpretuj wiersz Stanisława Barańczaka "Widokówka z tego wiata" jako poetycką refleksję o kruchoci ludzkiego bytu.
Pomorskie:
1) "Skąd przyjdzie odrodzenie do nas, którzymy skazili i spustoszyli cały glob ziemski? Tylko z przeszłoci, jeżeli ją kochamy" (Simone Weil). Uzasadnij sąd, że literatura minionych czasów może być źródłem odnowy człowieka.
2) Funkcja motywu podróży w wybranych utworach różnych epok.
3) Szaleni i rozważni - dwa sposoby kreowania bohatera w literaturze na przestrzeni dziejów.
4) Zanalizuj i zinterpretuj wiersz "Druga przestrzeń" Czesława Miłosza albo tekst "Lament nieczytanej Biblii" Romana Brandstaettera. Zwróć uwagę na motyw człowieka odwróconego od Biblii.
Opolskie:
1) O których tekstach kultury możesz powiedzieć, że bronią przed jałowocią życia?
2) Zwycięzcy i pokonani. Do losów, których bohaterów literackich odniósłby te okrelenia?
3) Analiza i interpretacja wiersza Adama Zagajewskiego "Z życia przedmiotów" lub porównanie go z wierszem Wisławy Szymborskiej "Muzeum".
4) Czwarte pytanie wymagało zrozumienia czytanego tekstu oraz pisania wypracowania. Przygotowano fragment eseju Zbigniewa Herberta "Tulipanów gorzki zapach".
Małopolskie:
1) Dyskusje i polemiki, a także wanie i kłótnie - wskaż, jaką pełnią funkcję w utworach literackich różnych epok.
2) Odnosząc się do wybranych utworów, rozważ myl Władysława Tatarkiewicza "Samotnoć jest przyjemnocią dla tych, którzy jej pragną, i męką dla tych, co są do niej zmuszani".
3) "Od nas także zależy, co w dziełach widzimy" (Cz. Miłosz). Co w wielkiej literaturze romantyzmu i pozytywizmu może zobaczyć i zaakceptować współczesny młody Polak? Odpowiedz na pytanie, odwołując się do wybranych dzieł tych okresów literackich.
4) Interpretując wiersz Bronisława Maja "kto da wiadectwo tym czasom", przedstaw dramat pokolenia poety.
Lubuskie, Wielkopolskie, Zachodniopomorskie:
1) "Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkoć wymyliła" - czy w czasach dominacji kultury masowej Twoje dowiadczenia pozwalają potwierdzić sąd Wisławy Szymborskiej?
2) "Jacy jestemy Polacy" - opracuj wypowiedź, poszukując przykładów w literaturze dwóch, trzech epok.
3) Czy prawda i dobro zapewniają człowiekowi szczęcie? Jak na to pytanie odpowiadają bohaterowie literaccy wybranej epoki?
4) Interpretacja tekstów poetyckich Cypriana Kamila Norwida i Kazimierza Wierzyńskiego oraz fragmentu "Chłopów" Władysława Reymonta.
Mazowieckie:
1) David Lawrence twierdził, że cała wielka literatura opowiada o moralnoci. Odwołując się do wybranych utworów, potwierdź ten pogląd lub podejmij z nim polemikę.
2) Współbrzmi, zachwyca, przeraża. Jaką rolę spełnia pejzaż w literaturze i sztuce? W swoich rozważaniach odwołaj się do wybranych przykładów.
3) Ajschylos w 2500 rocznicę urodzin. Sprawdzian z rozumienia czytanego tekstu i tworzenia własnego. Propozycje esejów: a) Czy można uznać, że tragizm wynika ze wiadomoci braku rozwiązania sprzecznoci życia? Odpowiedz, analizując dwie, trzy postacie literackie. b) Co sądzisz o przekonaniu starożytnych Greków, że siła jest zasadą rządzącą wiatem? Odpowiedz, omawiając dwa, trzy wybrane utwory literackie.
4) Interpretacja wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego "Westchnienie".
Dolnoląskie:
1) "Już dom widać, dym na niebie pełznący cierpliwie i matkę w oknie z dłonią nad oczami" - cytat z Tadeusza Różewicza. Różne obrazy domu w wybranych tekstach kultury.
2) Skomentuj, odwołując się do postaw wybranych bohaterów, sentencję Zbigniewa Herberta: "Cnota nie jest azylem słabych, za akt wyrzeczenia się jest aktem odwagi".
3) Analiza i interpretacja porównawcza wierszy "Muzeum" Wisławy Szymborskiej i "Z życia przedmiotów" Adama Zagajewskiego.
4) Szczęciem jest mieć wielką pasję. Zrozumienie tekstu i pisanie wypracowania na podstawie 'Tulipanów gorzki zapach" Zdzisława Herberta.
Kujawsko-Pomorskie:
1) Trud wiernoci sobie. Rozważania o postawach wybranych bohaterów literackich.
2) O wędrówce jako metaforze ludzkiego losu i jej literackich ujęciach w wybranych utworach.
3) Jan Paweł II - "Bywa nieraz, że stajemy w obliczu prawd, dla których brakuje słów". Rozważ myl w odniesieniu do utworów XX wieku i współczesnego czasu.
4) Interpretacja tekstu do wyboru:
a) wiersz Tadeusza Różewicza "Drzewo",
b) prozę Czesława Miłosza "Żegnajcie wyspy",
c) tekst Michała Głowińskiego "Ten mieszny Prometeusz".
Świętokrzystkie:
1) Josif Brodski twierdzi, że "przeznaczeniem dzieła sztuki zawsze jest przetrwać swego stwórcę". Omawiając wybrane dzieła powstałe do końca XIX wieku, wykaż, że wypełniły one swoje przeznaczenie.
2) Przyjmując punkt widzenia wybranych bohaterów literackich, odpowiedz na pytanie poety: "Cóż jest prócz sławy co warte?".
3) Literatura, film, teatr. Która z wymienionych sztuk najbardziej odpowiada twojej wrażliwoci? Odpowiedź uzasadnij, omawiając wybrane dzieła XX wieku.
4) Zwracając uwagę na sposób kreowania portretu (w wierszu pod takim tytułem), odpowiedz na pytanie, co - według Leopolda Staffa - jest istotą losu człowieka