cowywany był od maja 1991 roku43. Program NFI przewidywał jednoczesną prywatyzację i restrukturyzację ponad 500 wybranych przedsiębiorstw, którym miano zapewnić dopływ kapitału nowoczesne zarządzanie i dość szybkie wprowadzenie do obrotu na giełdę. Powołanie 15 narodowych funduszy inwestycyjnych w formie spółek akcyjnych miało zapewnić powiększenie wartości akcji spółek państwowych, w których fundusze będą akcjonariuszami. Kolejnym etapem realizacji programu NFI była emisja świadectw udziałowych w celu udostępnienia ich wszystkim pełnoletnim obywatelom Polski.
Materialny udział w części majątku narodowego otrzymali oni po wprowadzeniu akcji NFI do publicznego obrotu, co stworzyło możliwości wymiany świadectw udziałowych na akcje spółek44. W wielu publikacjach wskazuje się, że program NFI nie spełnił zakładanych oczekiwań, ponieważ obejmował przedsiębiorstwa charakteryzujące się dużą różnorodnością standingu finansowego i miał charakter raczej restrukturyzacyjny, a nie kapitałowy45.
Dość powszechnie wyrażaną przez ekspertów krajowych i zagranicznych opinią dotyczącą prywatyzacji jest zarzut zbyt powolnego jej tempa i ograniczonego zakresu. Z mikroekonomicznego punktu widzenia zasługuje ona jednak na ocenę pozytywną, bowiem sprywatyzowane przedsiębiorstwa okazują się bardziej efektywne i lepiej przystosowane do zmieniających się wymagań rynku.
Postępowanie naprawcze, układowe, upadłościowe i likwidacja jako elementy restrukturyzacji naprawczej
Każde przedsiębiorstwo w swoim cyklu życia przechodzi przez etapy koniunktury (postępu) i dekoniunktury (regresu)46. Dekoniunktura przedsiębiorstwa może być skutkiem różnorodnych przyczyn o charakterze wewnętrznym, jak i zewnętrznym. W krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej wśród przyczyn wewnętrznych najczęściej wymienianymi są nadmierna ekspansja i dywersyfikacja firm. Poza tym należy do nich zaliczyć: bieżącą niegospodarność oraz niedostatek przedsiębiorczości. Natomiast wśród przyczyn zewnętrznych najczęściej podkreślane są zmiany na rynku produktów i rynkach kapitałowych. Łączne występowanie tych zjawisk powoduje ogólny kryzys firmy, przejawiający się w pogorszeniu jej wyników ekonomicznych, spadku wartości rynkowej przedsiębiorstwa itp.
Program Powszechnej Prywatyzacji uchwalony został 30.04.1993 r. jako ustawa o Narodowych
Funduszach Inwestycyjnych i ich prywatyzacji. Do opracowania tej ustawy zobowiązała rząd
uchwalona w 1990 r. ustawa o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Por. Dz. U. nr 44
z 1993 r. z późniejszymi zmianami.
Por. Restrukturyzacja przedsiębiorstw i jej wpływ na efektywność gospodarowania, praca zbiorowa
pod red. C. Skowronka, cyt. praca, s. 53.
Por. K. Krajewski: Program Narodowych Funduszy Inwestycyjnych jedną z form przekształceń
•własnościowych, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa 1996, nr 6, s. 18.
Por. K. Fabińska, I. Rokita: Planowanie rozwoju przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 1986, s. 11.