Czas Present Perfect
Konstrukcja czasu Present Perfect:
podmiot + operator have + orzeczenie (czasownik z koncówką -ed lub z III kolumny z tabeli czasowników nieregularnych) + pozostała część zdania
Czas ten stosujemy, kiedy mówimy o czymś co rozpoczęło się w przeszłości i trwa do dzisiaj.
Wyrazy charakterystyczne dla tego czasu to:
for - używamy kiedy mówimy jak długo coś się działo I have studied English for 25 years.
since - używamy kiedy mówimy od kiedy coś się działo I have been a teacher since 1999.
yet
already
just
never
Ever
Czasu Present Perfect używamy też kiedy mówimy o:
swoich doświadczeniach I have never been to Canada.
czynnościach, które wydarzyły się w przeszłości, a ich skutki odczuwalne są w teraźniejszości My shoes are clean. I have just cleaned them.
***
Czas Present Perfect tworzymy, używając czasownika have i formy past participle czasownika, np.:
I have had dinner. = Zjadłem obiad. (właśnie skończyłem jeść)
He has arrived in London. = On przyjechał do Londynu. (przed momentem)
Czasu Present Perfect używamy:
do mówienia o czynnościach, które właśnie skończyliśmy wykonywać,
do opowiadania o zdarzeniach i zjawiskach, które wywierają wpływ na teraźniejszość,
do mówienia o czymś, co robiliśmy lub czego nie robiliśmy w swoim życiu,
z wyrazami for i since do mówienia o czynnościach, które wykonujemy od jakiegoś czasu.
Czynności, które właśnie skończyliśmy wykonywać
Czasu Present Perfect używamy także, by przekazać jakieś nowe informacje lub poinformować o jakimś wydarzeniu z niezbyt odległej przeszłości. Zdania twierdzące w czasie Present Perfect tworzymy następująco: podmiot + czasownik posiłkowy have/has + forma past participle czasownika głównego + reszta zdania.
Q I (...) a long way to see you. (przejechałem)
A I have come a long way to see you.
Przejechałem daleką drogę, żeby się z tobą zobaczyć.
Q I (...) I'm sorry. What else do I have to do? (powiedziałem)
A I have said I'm sorry. What else do I have to do?
Powiedziałem, że przepraszam. Co jeszcze muszę zrobić?
Q I (...) everywhere but I still can't find my keys. (patrzyłem)
A I have looked everywhere but I still can't find my keys.
Patrzyłem wszędzie, ale wciąż nie mogę znaleźć swoich kluczy.
Q I (...) a carton of orange juice. Would you like some? (kupiłem)
A I have bought a carton of orange juice. Would you like some?
Kupiłem karton soku pomarańczowego. Chciałbyś trochę?
Q You (...) your favourite car. (sprzedałeś)
A You have sold your favourite car.
Ty sprzedałeś swoje ulubione auto.
Q My friend (...) for my dinner. (zapłacił)
A My friend has paid for my dinner.
Mój przyjaciel zapłacił za mój obiad.
Q She (...) home from school. (właśnie wróciła)
A She has just returned home from school.
Ona właśnie wróciła do domu ze szkoły.
Q My mum (...) spaghetti. Let's start eating! (ugotowała)
A My mum has cooked spaghetti. Let's start eating!
Moja mama ugotowała spaghetti. Zaczynajmy jeść!
Q Someone (...) all the cake. (zjadł)
A Someone has eaten all the cake.
Ktoś zjadł całe ciasto.
Q It (...) raining. (właśnie przestało)
A It has just stopped raining.
Właśnie przestało padać.
Q We (...) eating breakfast. (właśnie skończyliśmy)
A We have just finished eating breakfast.
Właśnie skończyliśmy jeść śniadanie.
Q We (...) a very good film. (właśnie obejrzeliśmy)
A We have just watched a very good film.
Właśnie obejrzeliśmy bardzo dobry film.
Q You (...) your project. (właśnie skończyliście)
A You have just finished your project.
Wy właśnie skończyliście wasz projekt.
Q They (...). (właśnie wyszli)
A They have just left.
They have just gone out.
Oni właśnie wyszli.
Zdania przeczące w czasie Present Perfect tworzymy w następujący sposób: podmiot + czasownik posiłkowy have/has + słówko przeczące not + forma past participle czasownika głównego + reszta zdania.
Q I (...) my parents for months. It makes me so sad. (nie widziałem)
A I have not seen my parents for months. It makes me so sad.
Nie widziałem rodziców od miesięcy. Bardzo mnie to smuci.
Q You (...) any bread. (nie kupiłeś)
A You haven't bought any bread.
Nie kupiłeś chleba.
Q Tom (...) his homework, so he can't go out. (nie odrobił)
A Tom hasn't done his homework, so he can't go out.
Tomek nie odrobił zadania domowego, więc nie może wyjść.
Q She (...) the bill yet. (nie zapłaciła)
A She has not paid the bill yet.
Ona nie zapłaciła jeszcze rachunku.
Q The bus (...) on time. (nie zatrzymał się)
A The bus hasn't stopped on time.
Autobus nie zatrzymał się na czas.
Q We (...) Sue for ages. (nie widzieliśmy)
A We haven't seen Sue for ages.
Nie widzieliśmy Sue od wieków.
Q You (...) dinner yet. (nie zjedliście)
A You haven't eaten dinner yet.
Wy jeszcze nie zjedliście obiadu.
Q They (...) that book yet. (nie przeczytali)
A They haven't read that book yet.
Oni nie przeczytali jeszcze tamtej książki.
Pytania w czasie Present Perfect tworzymy przez inwersję, stawiając have/has na początku zdania. Konstrukcja pytania w czasie Present Perfect wygląda następująco: czasownik posiłkowy have/has + podmiot + forma past participle czasownika głównego + reszta zdania.
Q (...) this book? (czy czytałem)
A Have I read this book?
Czy ja czytałem tę książkę?
Q (...) talking? (czy skończyłeś)
A Have you finished talking?
Czy skończyłeś mówić?
Q (...) eating yet? I want to wash the dishes. (czy skończyłeś)
A Have you finished eating yet? I want to wash the dishes.
Czy skończyłeś już jeść? Chcę pozmywać naczynia.
Q (...) the dishes yet? (czy zmyłeś)
A Have you washed the dishes yet?
Czy zmyłeś już naczynia?
Q (...) writing yet? I need to collect the tests now. (czy skończyliście)
A Have you finished writing yet? I need to collect the tests now.
Czy skończyliście pisać? Muszę zebrać testy
.
Q (...) home yet? (czy on wyszedł)
A Has he left home yet?
Czy on wyszedł już z domu?
Q (...) the coffee? (czy ona wypiła)
A Has she drunk the coffee?
Czy ona wypiła kawę?
Q (...) yet? (czy przyjęcie się zaczęło)
A Has the party started yet?
Czy przyjęcie już się zaczęło?
Q (...) that film? (czy my widzieliśmy)
A Have we seen that film?
Czy my widzieliśmy ten film?
Q (...) all the cake? (czy zjedliście)
A Have you eaten all the cake?
Czy zjedliście cały tort?
Q (...) their pills? (czy oni wzięli)
A Have they taken their pills?
Czy oni wzięli swoje tabletki?
Zdarzenia i zjawiska mające wpływ na teraźniejszość
Czasu Present Perfect używamy gdy mówimy o jakimś wydarzeniu w
przeszłości, ale rezultat/efekt tego wydarzenia mamy w chwili obecnej. W czasie Present Perfect bardzo ważne jest to połączenie z teraźniejszością.
Q I (...) my keys. I have no idea where they can be. (zgubiłem)
/ I have lost my keys. I have no idea where they can be.
Zgubiłem klucze. Nie mam pojęcia gdzie mogą być.
Q I'm sorry, I (...) your name. (zapomniałem)
A I'm sorry, I have forgotten your name.
Przepraszam, zapomniałem jak masz na imię.
Q I (...) German so I can apply for this job. (uczyłem)
A I have studied German so I can apply for this job.
Uczyłem się niemieckiego, więc mogę ubiegać się o tę pracę.
Q I (...) doing my homework yet. (nie skończyłem)
A I have not finished doing my homework yet.
Jeszcze nie skończyłem robić zadania domowego.
Q Don't worry about the dishes. I (...) them. (już pozmywałem)
A Don't worry about the dishes. I have already washed them.
Nie martw się naczyniami. Już je pozmywałem.
Q (...) that book yet? (czy przeczytałeś)
A Have you read that book yet?
Czy przeczytałeś już tamtą książkę?
Q How long (...) you were going to have a baby? (wiesz)
A How long have you known you were going to have a baby?
Jak długo wiesz, że będziesz miała dziecko?
Q Jack (...) his job. He doesn't work here anymore. (rzucił)
A Jack has given up his job. He doesn't work here anymore.
Jack rzucił swoją pracę. Już tu nie pracuje.
Q He (...) a job yet. (nie znalazł)
A He has not found a job yet.
On nie znalazł jeszcze pracy.
Q My brother (...) to a doctor, and that's why he's still sick. (nie poszedł)
A My brother has not gone to a doctor, and that's why he's still sick.
Mój brat nie poszedł do lekarza i dlatego jest nadal chory.
Q She (...) in a car accident, and now her leg is broken. (miała)
A She has been in a car accident, and now her leg is broken.
Ona miała wypadek samochodowy i teraz jej noga jest złamana.
Q She (...) you. You should be happy. (wybrała)
A She has chosen you. You should be happy.
Ona wybrała ciebie. Powinieneś się cieszyć.
Q She (...) so I don't know if she's going with us. (nie odpowiedziała)
A She has not answered so I don't know if she's going with us.
Nie odpowiedziała, więc nie wiem czy jedzie z nami.
Q Someone (...) my wallet. I don't have any money now. (ukradł)
A Someone has stolen my wallet. I don't have any money now.
Ktoś ukradł mój portfel. Nie mam żadnych pieniędzy.
Q (...) raining yet? (czy przestał)
A Has it stopped raining yet?
Czy przestał już padać deszcz?
Q (...) snowing yet? (czy przestał)
A Has it stopped snowing yet?
Czy przestał już padać śnieg?
Q We (...) a bigger house. (kupiliśmy)
A We have bought a bigger house.
My kupiliśmy większy dom.
Q You (...) a better paid job. (znaleźliście)
A You have found a better paid job.
Znaleźliście lepiej płatną pracę.
Q They (...) a lot of money. (odziedziczyli)
A They have inherited a lot of money.
Oni odziedziczyli dużo pieniędzy.
Opowiadanie o przeżyciach i doświadczeniach
Q I (...) this movie before. (widziałem)
A I have seen this movie before.
Widziałem ten film wcześniej.
Q I (...) there before. (byłem)
A I have been there before.
Byłem tam wcześniej.
Q I (...) that movie four times. (widziałem)
A I have seen that movie four times.
Widziałem ten film cztery razy.
Q You (...) to China. (byleś)
A You have been to China.
Ty byłeś w Chinach.
Q He (...) to Paris two or three times. (był)
A He has been to Paris two or three times.
On był w Paryżu dwa lub trzy razy.
Q He (...) in the USA. (studiował)
A He has studied in the USA.
On studiował w USA.
Q He (...) three novels. (napisał)
A He has written three novels.
On napisał trzy powieści.
Q He (...) this picture. (nie namalował)
A He hasn't painted this picture.
On nie namalował tego obrazu.
Q She (...) five films, just four. (nie zrobiła)
A She hasn't made five films, just four.
Ona nie zrobiła pięciu filmów, tylko cztery.
Q She (...) for NATO. (pracowała)
A She has worked for NATO.
Ona pracowała dla NATO.
Q She (...) her hair red. (zafarbowała)
A She has dyed her hair red.
Ona zafarbowała swoje włosy na rudo.
Q This is the first time I (...) bungee jumping. (spróbowałem)
A This is the first time I have tried bungee jumping.
To jest pierwszy raz, kiedy spróbowałem skoku na bungee.
Q We (...) in this new restaurant. (jedliśmy)
A We have eaten in this new restaurant.
My jedliśmy w tej nowej restauracji.
Q You (...) an earthquake. (doświadczyliście)
A You have experienced an earthquake.
Wy doświadczyliście trzęsienia ziemi.
Q My parents (...) around the world. (podróżowali)
A My parents have travelled around the world.
Moi rodzice podróżowali dookoła świata.
Należy pamiętać, że w przeciwieństwie do języka polskiego, w języku angielskim nie występuje podwójne zaprzeczenie. Jeśli więc chcemy powiedzieć, że ktoś czegoś nigdy nie robił, użyjemy konstrukcji have never:
He has never been to the USA. = On nigdy nie był w USA.
Q I (...) to the USA. (nigdy nie byłem)
A I have never been to the USA.
Nigdy nie byłem w USA.
Q I (...) before. (nigdy nie prowadziłem auta)
A I have never driven before.
Nigdy wcześniej nie prowadziłem auta.
Q (...) a car? (czy kiedykolwiek prowadziłeś)
A Have you ever driven a car?
Czy kiedykolwiek prowadziłeś samochód?
Q He (...) her look so sad. (nigdy nie widział)
A He has never seen her look so sad.
On nigdy nie widział jej wyglądającej tak smutno.
Q She (...) volleyball. (nigdy nie grała)
A She has never played volleyball.
Ona nigdy nie grała w siatkówkę.
Q (...) the Eiffel Tower? (czy ona kiedykolwiek widziała)
A Has she ever seen the Eiffel Tower?
Czy ona kiedykolwiek widziała wieżę Eiffla?
Q (...) "sorry" to you? (czy ona kiedykolwiek powiedziała)
A Has she ever said "sorry" to you?
Czy ona kiedykolwiek powiedziała "przepraszam" do ciebie?
Q Nobody (...) to me like that. (nigdy nie mówił)
A Nobody has ever talked to me like that.
Nikt nigdy tak do mnie nie mówił.
Q Nobody (...) that mountain. (nie wspiął się nigdy)
A Nobody has ever climbed that mountain.
Nikt nigdy nie wspiął się na tę górę.
Q This clock (...) before. (nigdy nie zatrzymał się)
A This clock has never stopped before.
Ten zegar nigdy wcześniej się nie zatrzymał.
Q We (...) to Peru. (nigdy nie byliśmy)
A We have never been to Peru.
My nigdy nie byliśmy w Peru.
Q (...) to France? (czy kiedykolwiek byłeś)
A Have you ever been to France?
Czy kiedykolwiek byłeś we Francji?
Q (...) you in London? (czy oni kiedykolwiek odwiedzili)
A Have they ever visited you in London?
Czy kiedykolwiek odwiedzili was w Londynie?
For i Since
Słówka for używamy, gdy mówimy o jakimś okresie czasu, np. jak długo dana czynność była wykonywana.
Q I (...) Tom for a couple of days. (nie widziałem)
A I haven't seen Tom for a couple of days.
Nie widziałem Toma od kilku dni.
Q I (...) from my best friend for a month. (nie miałem żadnych wiadomości)
A I haven't heard from my best friend for a month.
Nie miałem żadnych wiadomości od mojej przyjaciółki od miesiąca.
Q I (...) this new haircut for a few days. (mam)
A I have had this new haircut for a few days.
Mam tą nową fryzurę od kilku dni.
Q You (...) sick for ten days. (jesteś)
A You have been sick for ten days.
Jesteś chory od dziesięciu dni.
Q He (...) to me for a week. (nie rozmawia)
A He hasn't talked to me for a week.
Nie rozmawia ze mną od tygodnia.
Q She (...) him for a long time. (zna)
A She has known him for a long time.
Ona zna go od długiego czasu.
Q She (...) English for 3 years. (nie mówiła)
A She hasn't spoken English for 3 years.
Ona nie mówiła po angielsku od trzech lat.
Q My car (...) for the third time this month. (zepsuł się)
A My car has broken down for the third time this month.
Mój samochód zepsuł się po raz trzeci w tym miesiącu.
Q We (...) for six years. (jesteśmy rozwiedzeni)
A We have been divorced for six years.
Jesteśmy rozwiedzeni od sześciu lat.
Q You (...) each other for 25 years. (kochacie)
A You have loved each other for 25 years.
Kochacie się od 25 lat.
Q They (...) here for 3 weeks. (mieszkają)
A They have lived here for 3 weeks.
Oni mieszkają tu od 3 tygodni.
Słówka since używamy, gdy mówimy o rozpoczęciu czegoś, o początku jakiegoś okresu czasu np. od jakiego momentu w czasie dana czynność była wykonywana.
Q I (...) her since last Sunday. (nie zadzwoniłem)
A I haven't called her since last Sunday.
Nie dzwoniłem do niej od zeszłej niedzieli.
Q You (...) anything since the morning. (nie jadłeś)
A You haven't eaten anything since the morning.
Ty nic nie jadłeś do rana.
Q He (...) nicer since he got a pay-rise. (jest)
A He has been nicer since he got a pay-rise.
On jest milszy od kiedy dostał podwyżkę.
Q His English (...) since he moved to England. (naprawdę poprawił się)
A His English has really improved since he moved to England.
Jego angielski naprawdę się poprawił, odkąd przeprowadził się do Anglii.
Q She (...) me since the day she was born. (irytuje)
A She has irritated me since the day she was born.
Ona irytuje mnie od dnia, w którym się urodziła.
Q (...) since we met last time? (czy coś się zmieniło)
A Has anything changed since we met last time?
Czy coś się zmieniło od kiedy ostatnio się widzieliśmy?
Q We (...) since Christmas. (nie spotkaliśmy się)
A We haven't met since Christmas.
Nie spotkaliśmy się od Świąt.
Q You (...) three times since last summer. (przeprowadziliście)
A You have moved three times since last summer.
Przeprowadziliście się trzy razy od zeszłego lata.
Q My grandparents (...) in the same house since 1950. (mieszkają)
A My grandparents have lived in the same house since 1950.
Moi dziadkowie mieszkają w tym samym domu od 1950 roku.
Past participle
Formę past participle czasowników regularnych tworzymy poprzez dodanie do bezokolicznika końcówki -ed lub -d.
Do większości czasowników regularnych dodajemy końcówkę -ed.
want - wanted
work - worked
talk - talked
Jeśli czasownik kończy się literą -e, dodajemy tylko końcówkę -d.
live - lived
love - loved
like - liked
Jeśli czasownik kończy się literą -y, zamieniamy tę końcówkę na -ied.
try - tried
study - studied
worry - worried
Jeśli czasownik kończy się jedną samogłoską i jedną spółgłoską, podwajamy ostatnią spółgłoskę i dodajemy końcówkę -ed.
stop - stopped
plan - planned
drop - dropped
Uwaga: gdy czasownik ma więcej niż jedną sylabę lub kończy się literami y i w i x, nie podwajamy ostatniej spółgłoski, np. allowed.
Część czasowników jest nieregularnych, np.
be was/were been
do did done
go went gone
have had had
make made made
say said said
see saw seen
take took taken