Potrzeby transportowe jako źródło działalności transportowej.
Podstawowe definicje
Źródła powstawania potrzeb transportowych
Popyt jako kategoria ekonomiczna
Postulaty transportowe jako wyraz jakościowej charakterystyki potrzeb transportowych.
Cztery podstawowe rodzaje potrzeb:
Biologiczne;
Społeczne;
Kulturalne;
Instrumentalne.
Rodzaje potrzeb
Potrzeby instrumentalne
Potrzeby otoczkowe, potrzeby pozorne
Potrzeby transportowe są niemierzalne i nieograniczone.
Źródła potrzeb transportowych
Przestrzenne - rozmieszczenie bogactw naturalnych, produkcji, rolnictwa, dóbr kulturalnych, ośrodków administracji państwowej, miejsc wypoczynku
Techniczno - technologiczne:
Specjalizacja produkcji;
Koncentracja produkcji, korzyści skali
Kooperacyjne:
Kooperacja produkcji;
Rozmieszczenie handlu i ośrodków dystrybucji;
Międzynarodowy podział pracy;
Handel zagraniczny.
Społeczne:
Rozmieszczenie ludności
Potrzeba podtrzymywania więzi społecznych;
Potrzeba obronności;
Potrzeba ochrony zdrowia;
Potrzeba zagospodarowania czasu wolnego;
Klasyfikacja potrzeb transportowych
Podział według stopnia gospodarczej lub społecznej niezbędności (podział ten ma charakter teoretyczny, umowny):
Podstawowe (elementarne)
Konieczne
Użyteczne
Przydatne
Klasyfikacja potrzeb transportowych
Podział według hierarchizacji zaspokojenia
Obligatoryjne
Fakultatywne
Popyt na usługi transportowe
Różnica między popytem a potrzebą
Elastyczność popytu
Postulaty transportowe
Postulat prędkości
Postulat masowości
Postulat taniości
Postulat bezpieczeństwa
Postulat dostępności
Postulat bezpośredniości
Postulat niezawodności
Postulat kompleksowości
Postulat usług informacyjnych
Postulat usług logistycznych
Postulat elastyczności.
Kształtowanie podaży usług transportowych.
Pojęcie podaży usług transportowych
Czynniki kształtujące wielkość. podaży
Mierniki oceny działalności transportowej
Istota gestii transportowej
Zdolność transportowa
Różnica pomiędzy potencjałem a zdolnością transportową.
Czynniki kształtujące podaż
Materialno - rzeczowe
Ekonomiczne
Społeczne.
Rozwój czynników produkcji transportowej
Samorodny
Stymulowany
Wymuszony.
Metody kształtowania usług:
Marketing pasywny
Marketing aktywny :
~ wywołanie u nabywców zapotrzebowania na nowe rodzaje usług
~ przekonywanie o korzyściach płynących z nowych technologii przewozu
~ przygotowanie się techniczne i technologiczne, organizacyjne do nowych form świadczenia usług
~ jakościowo prawidłowe wykonywanie usług potwierdzające wartość nowej usługi
Mierniki produkcji usług transportowych
Miernik jest to jednostka przyjęta do opisu stanu istniejącego w danej chwili lub w okresie czasu, oraz wielkość osiągniętych wyników lub ilość wykonanej pracy w danym okresie czasu.
Zastosowanie mierników:
Planowanie
Ocena działalności przedsiębiorstw transportowych
Analiza porównawcza
Teoretyczne wyznaczenie możliwości produkcji transportowej
Klasyfikacja mierników produkcji transportowej.
Mierniki pracy transportowej
mierniki przewozu (tony, osoby)
mierniki pracy przewozowej (tonokilometry, osobokilometry, pasażerokilometry)
mierniki pracy spedycyjno - ładunkowej (ilość przesyłek, zleceń, tonooperacje, itp.)
Mierniki eksploatacyjne środków transportu
Mierniki czasowe.
Mierniki jakościowe:
Wskaźnik wykorzystania ładowności
Wskaźnik wykorzystania przebiegu.
Wskaźnik obrotu wagonu
Wskaźnik „reda - reda”.
Mierniki sprawności transportu
Mierniki szybkości (prędkość w km/ h)
Przeciętna prędkość techniczna pociągu (dla pociągu pasażerskiego jest to ok. 60 km/ h, a dla pociągu towarowego ok. 44 km/ h)
Przeciętna prędkość handlowa pociągu (pasażerski: 50 km/ h, towarowy 30 km/ h)
Mierniki stanu inwentarzowego
Ilostan roboczy wagonów
Ilostan inwentarzowy
Ilostan gotowości technicznej
Wiek pojazdu
Nośność statku
Ładowność taboru
Liczba miejsc pasażerskich
Mierniki odległościowe - średnia odległość przewozu = liczba tkm (osobokm)/ liczba ton ładunku (liczba osób), itp.
Podział mierników wg rodzajów określających je zjawisk
Naturalne
Proste (ton, osoba)
Złożone.
Wartościowe transportowe.
Mierniki czasowe
Mierniki umowne.
Zastosowanie mierników - problemy
Agregacja danych - ilościowa i jakościowa
Duże zróżnicowanie produkcji transportowej i czynników produkcji
Wpływ warunków zewnętrznych
Złożoność procesu transportowego
4