OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO

NA STANOWISKU

PRACOWNIK POWIERZCHNI SPRZEDAŻY

SKANOWANIE

Wstęp

Zapewnienie bezpiecznego wykonywania pracy w zakładach jest w Polsce usankcjonowana prawnie. Zgodnie z artykułem nr 226 Kodeksu Pracy, pracodawca jest zobowiązany do informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywanymi czynnościami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami w środowisku pracy.

Definicja pojęć

Ryzyko zawodowe zgodnie z § 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa pracy to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodującą straty, a w szczególności wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.

Przeprowadzona ocena ryzyka stanowi podstawę do zastosowania przez pracodawcę organizacji pracy i stworzenia stanowisk pracy zabezpieczających pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia.

1 Wymogi ogólne

Ocena ryzyka zawodowego na wybranych stanowiskach pracy została przeprowadzona w oparciu o wymagania polskiej normy PN-N-18002:2000.

Przebieg oceny ryzyka składa się z powiązanych ze sobą etapów. Według Polskiej Normy PN-N-18002 ocena ryzyka zawodowego składa się z następujących działań:

2. Czynności

2.1 W pierwszym etapie przeprowadzonej oceny ryzyka zebrano informacje dotyczące:

• charakterystyki stanowiska pracy (lokalizacja, realizowane zadania),

• charakterystyki osób pracujących na stanowisku ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży, młodocianych, osób niepełnosprawnych,

• wykonywanych czynności oraz czasu ich wykonywania,

• używanych materiałów,

• źródeł zidentyfikowanych zagrożeń,

• możliwych skutków zagrożeń,

• stosowania środków ochronnych.

2.2 Drugi etap w analizie ryzyka obejmował identyfikację zagrożeń:

• określenie czynników szkodliwych i niebezpiecznych występujących na stanowisku pracy i ustalenie w jaki sposób mogą one oddziaływać na pracownika,

• określenie wartości czynników szkodliwych i niebezpiecznych,

• ustalenie czasu lub częstotliwości ekspozycji pracownika na zagrożenie,

• określenie liczby osób narażonych.

Dla prawidłowego określenia zagrożeń związanych z występowaniem czynników szkodliwych ustalono listę tych czynników i zebrano niezbędne dane o ich właściwościach. Równolegle z identyfikacją zagrożeń prowadzono wstępną ocenę ich potencjalnych skutków. Przy ocenie tej skoncentrowano się na najistotniejszych zagrożeniach mogących być przyczyną poważnych urazów lub chorób zawodowych.

2.3.Etap trzeci w ocenie ryzyka polegał na oszacowaniu ryzyka.

Obejmował on przyporządkowanie miar poszczególnym elementom ryzyka - prawdopodobieństwu urazu i ciężkości urazu lub pogorszenia się stanu zdrowia (skutków) wg tabeli.

Tabela nr 1 (źródło: PN-N-18002)

	CIĘZKOŚĆ NASTĘPSTW
PRAWDOPODOBIENSTWO ZDARZENIA	Mała	Średnia	Duża
Mało prawdopodobne	Małe	małe	średnie
Prawdopodobne	Małe	średnie	duże
Wysoce prawdopodobne	Średnie	duże	duże

1. Ciężkość następstw:

• Mała: „urazy i choroby, które nie powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy. Są to czasowe pogorszenia stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenia, zranienia, podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy, itp.”.

• Średnia: „urazy i choroby, które powodują niewielkie, ale długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są związane z krótkimi okresami absencji. Są to np. zranienia, oparzenia II-stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo-szkieletowego (np. zapalenie ścięgna)”.

• Duża: „urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałe dolegliwości lub śmierć. Są to np. oparzenia III stopnia, oparzenia II stopnia dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowane złamania z następową dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych i układu nerwowego w wyniku narażenia na czynniki chemiczne, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma”.

2. Prawdopodobieństwo urazu:

• Mało prawdopodobne: zalicza się te następstwa zagrożeń, które nie powinny nastąpić podczas całego okresu aktywności zawodowej pracownika.

• Prawdopodobne: mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie w ciągu okresu aktywności zawodowej pracownika.

• Wysoce prawdopodobne: mogą wystąpić wielokrotnie podczas aktywności zawodowej pracownika.

Po oszacowaniu ryzyka wyznaczono jego dopuszczalność (etap czwarty). Znając wartość ryzyka (duże, średnie, małe) stwierdzono czy jest ono dopuszczalne czy niedopuszczalne i na podstawie tego określono niezbędne działania dotyczące organizacji ocenianego stanowiska pracy.

Tabela nr 2 (źródło: PN-N-18002)

OSZACOWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO	DOPUSZCZALNOŚĆ RYZYKA ZAWODOWEGO	NIEZBĘDNE DZIAŁANIA
Duże	niedopuszczalne (nieakceptowalne)	Jeżeli ryzyko zawodowe związane jest z pracą już wykonywaną, działania w celu jego zmniejszenia należy podjąć natychmiast. Planowana praca nie może być rozpoczęta do czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego.
Średnie	dopuszczalne (akceptowalne i pomijalne)	Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenie ryzyka zawodowego.
Małe			Konieczne jest zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostaje co najwyżej na tym samym poziomie.

Ostatni etap w przeprowadzonej analizie ryzyka zawodowego to działania korygujące. W przypadku wyznaczenia ryzyka na poziomie niedopuszczalnym konieczne stają się działania redukujących ryzyko do poziomu dopuszczalnego.

Działań takich dokonuje się poprzez:

• opracowanie szczegółowych procedur bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynności pomimo zagrożenia,

• zapewnienie pracownikom specjalnej wiedzy, umiejętności oraz sprzętu pozwalającego na bezpieczne wykonanie czynności,

• upewnienie się o istniejącym zagrożeniu i jego wielkości w wyniku sprawdzenia stanu technicznego wyposażenia przed jego użyciem, dokładną ocenę warunków w miejscu wykonywania zadań, dokonanie pomiarów ochronnych,

• wyeliminowanie niepełnowartościowego materiału,

• zastosowanie zabezpieczeń, osłon stających się przegrodą pomiędzy źródłem zagrożenia a organizmem człowieka,

Przy przeprowadzaniu redukcji ryzyka w pierwszej kolejności eliminuje się zagrożenie, mogące powodować najcięższe skutki a następnie prawdopodobieństwo wystąpienia urazu lub pogorszenia stanu zdrowia.

Pracownicy informowani są o Ryzyku Zawodowym związanym z ich stanowiskiem pracy podczas szkolenia wstępnego BHP oraz szkoleń okresowych, co potwierdzają swoim podpisem. Ponadto w sytuacjach tego wymagających (np. wypadek przy pracy) informacja o Ryzyku Zawodowym jest powtarzana (przypominana) pracownikowi bądź grupie pracowników.

Pracownik dopuszczony jest do pracy po pozytywnym przejściu badań lekarskich, co potwierdzają wyniki, ukończeniu szkolenia BHP oraz instruktażu stanowiskowego oraz zapoznaniu się z Ryzykiem Zawodowym związanym ze stanowiskiem pracy.

W celu poprawnego analizowania Ryzyka Zawodowego na stanowisku pracy zaleca się jego cykliczną aktualizuje, bądź w sytuacji zmian na stanowiskach pracy, przekroczeń w wynikach pomiarów czynników szkodliwych, lub też w innych sytuacjach wpływających na warunki pracy.

Aktualizację dokonujemy poprzez gruntowne przeanalizowanie zagrożeń na stanowiskach pracy oraz zapisanie wyników w tabeli znajdującej się na końcu opracowania.

Ocenę Ryzyka Zawodowego dokonuje menedżer ds. BHP zatrudniony w danej jednostce organizacyjnej wraz z Kierownikiem tej jednostki lub działu oraz pracownikiem bezpośrednio wykonującym prace na ocenianym stanowisku pracy.

Przeprowadzona analiza ryzyka zawodowego ma służyć poprawie warunków pracy na stanowiskach gdzie została przeprowadzona oraz stanowić podstawę dla informowania pracowników o zagrożeniach związanych z ich stanowiskiem pracy oraz zasadach bezpiecznej pracy i unikania zagrożeń.

Niniejsze opracowanie ma celu zapoznanie pracownika z Ryzykiem Zawodowym związanym z jego stanowiskiem pracy. Dzięki temu opracowaniu pracownik jest poinformowany o zagrożeniach występujących na jego stanowisku. Zawarte są tutaj również podstawowe informacje na temat zasad bezpiecznej pracy.

Poniższe opracowanie powinno być ogólnie dostępne i służyć pracownikom jako zbiór informacji dotyczących zasad bezpiecznej pracy oraz umożliwić zapoznanie się ze wszystkimi zagrożeniami związanymi z wykonywaną przez nich pracą.

Należy pamiętać, iż każdy pracownik jest zobowiązany informować o zauważonych nieprawidłowościach, sytuacjach niebezpiecznych, awariach i zagrożeniach swojego kierownika bądź menedżera ds. BHP tak, aby w przyszłości zapobiec wypadkom przy pracy.

OPIS STANOWISKA PRACY

Pracownik wykonuje pracę w hali sprzedaży. Głównym zadaniem pracownika jest kontrola etykiet cenowych na towarze, który wystawiony jest na półki sklepowe.

Praca polega na:

• kontroli etykiet cenowych na towarze za pomocą skanera

• wydruk nowych cen

• umieszczenie nowych cen na towarze

Praca wykonywana jest w systemie jednozmianowym z 15 minutową przerwą.

W swojej pracy pracownik wykorzystuje: skaner ręczny, drabiny, podesty, komputer i drukarkę.

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA:

• Kontrola etykiet cenowych na towarze znajdującym się na półkach sklepowych.

• Dbanie o powierzone mienie firmy

• Dbanie o porządek i czystość na stanowisku pracy

• Bezwzględne przestrzeganie obowiązującego Regulaminu Pracy

• Codzienna, rzetelna rejestracja godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy oraz przerw w pracy

• Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

Wymagania ogólne			Wynik
Szkolenia z zakresu bhp	Instruktaż ogólny	Przed dopuszczeniem do pracy	TAK
		Szkolenie okresowe	Pierwsze szkolenie do 1 roku od daty zatrudnienia, następnie co 3 lata. Menedżer odpowiednio pół roku i 5 lat.	TAK
	Profilaktyczne badania lekarskie	Wstępne	Przed dopuszczeniem do pracy	TAK
		Okresowe	Przed dopuszczeniem do pracy	TAK
		Kontrolne	Po zwolnieniu lekarskim przekraczającym 30 dni	TAK
	Pomieszczenie pracy	Wysokość	Minimum 2,5 m, jeżeli przebywają w nich nie więcej niż 4 osoby i na każdego pracownika przypada minimum 15 m3 wolnej objętości pomieszczenia; 3,3 m - jeżeli występują substancje szkodliwe dla zdrowia; 3,0 m - jeżeli przebywają w nich więcej niż 4 osoby	TAK
		Podłoga	Równa, nieśliska, niepyląca, bez progów między pomieszczeniami	TAK
		Oświetlenie naturalne	Górne przy pomocy świetlików lub boczne 1 m2 okna na 8 m2 podłogi	TAK
		Oświetlenie sztuczne	W zależności od rodzaju pracy: schody, korytarze - 50 lx; pomieszczenia sanitarne - 100 lx; pomieszczenia biurowe (w całym pomieszczeniu) - 200 lx; pomieszczenia komputerów - 500 lx	TAK
		Wentylacja naturalna	Minimum 0,5 wymiany	TAK
		Wentylacja mechaniczna	Miejscowa, w zależności od potrzeb	TAK
		Temperatura	Nie mniej niż 18°C	TAK
	Stanowisko pracy	Kubatura	Minimum 13 m^3wolnej objętości pomieszczenia nie zajętej przez urządzenia na jednego pracownika	TAK
		Powierzchnia	Minimum 2 m^2 wolnej powierzchni podłogi nie zajętej przez urządzenia na jednego pracownika	TAK
		Szerokości przejść między stanowiskami	Minimum 0,75 m dla jednego pracownika; minimum 1 m dla ruchu dwukierunkowego	TAK
		Pomiary czynników szkodliwych	Zgodnie z ustalonym zakresem	TAK
Organizacja pracy	Instrukcja stanowiskowa	Instrukcja stanowiskowa	TAK

KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

Nazwa i adres firmy: Carrefour Polska Sp. z o.o.,

Stanowisko pracy: PRACOWNIK POWIERZCHNI SPRZEDAŻY -SKANOWANIE

Czynność (operacja): praca w hali sprzedaży, kontrola etykiet cenowych na towarze, drukowanie nowych cen, umieszczanie nowych cen na towarze.

L.p

ZAGROŻENIE (ZDARZENIE)

ŹRÓDŁO ZAGROŻENIA

MOŻLIWE SKUTKI ZAGROŻENIA

PRZED KORETKTĄ

ŚRODKI PROFILAKTYCZNE

PO KOREKCIE

C*

P*

R*

C*

P*

R*

1.

Prąd elektryczny (porażenie prądem)

Uszkodzony osprzęt, przebicie do obudowy urządzeń, przetarte przewody elektryczne

Śmierć, oparzenia, urazy mechaniczne ciała wskutek upadku, wstrząs elektryczny

D

M

D

Dbanie o prawidłowy stan instalacji elektrycznej. Pomiary skuteczności zerowania i oporności izolacji. Stosowanie podstawowej i dodatkowej ochrony przeciwporażeniowej.

S

M

M

2.

Upadek w wyniku potknięcia, poślizgnięcia w miejscu wykonywania pracy

Urządzenia transportowe, drabiny, podesty, akcesoria magazynowe.

Potłuczenia, złamania kończyn, zwichnięcia, urazy wewnętrzne

S

S

S

Ład i porządek na stanowisku pracy. Sprawny sprzęt, koncentracja uwagi, brak przeszkód na drogach transportowych. Właściwe obuwie. Prawidłowe składowanie pustych opakowań zbiorczych.

S

M

M

3.

Różnica poziomów, upadek na niższy poziom

Schody, drabiny, podesty

Potłuczenia, złamania kończyn, zwichnięcia, urazy wewnętrzne

S

S

S

Zachowanie szczególnej uwagi i ostrożności przy przemieszczaniu się. Dbałość o czystość podłóg oraz ład i porządek na drogach komunikacyjnych. Stosowanie drabin (metalowych lub drewnianych) zgodnie z przeznaczeniem, oznaczonych znakiem bezpieczeństwa i mających ważny certyfikat uprawniający do takiego oznaczania.

S

M

M

4.

Stres psychospołeczny

Pośpiech, ograniczony kontakt z klientami i przełożonymi, konflikty międzyludzkie, nadmierne wymagania w stosunku do możliwości pracownika

Nerwice, choroby ogólnoustrojowe

S

S

S

Szkolenia w relacjach międzyludzkich - dbanie o właściwe stosunki międzyludzkie, unikanie konfliktów na tle osobistym, przestrzeganie norm czasu pracy. Ścisłe przestrzeganie procedur bezpieczeństwa pracy, ochrona stref i miejsc pracy.

S

M

M

5.

Ostre przedmioty (zetknięcie się z ostrym przedmiotem)

Opakowania towarów, ostre artykuły kupowane przez klientów, uszkodzone regały, nożyki.

Otarcie naskórka, rany cięte

S

S

S

Zachowanie szczególnej ostrożności, Dbanie o dobry stan techniczny stanowiska pracy.

S

M

M

6.

Upadek składowanego materiału, przygniecenie, uderzenie

Opakowania towarów, elementy wyposażenia stanowiska pracy.

Złamania kości, rany cięte, otarcia naskórka, stłuczenia

S

S

S

Zachowanie ładu i porządku na stanowisku pracy. Zachowanie ostrożności, Właściwe i staranne układanie materiałów. Stabilne układanie towarów z uwzględnieniem położenia ich środka ciężkości.

S

M

M

7

Przewrócenie urządzenia transportowego.

Urządzenia transportowe - wózki.

Uszkodzenie ciała

D

S

D

Stosowanie sprawnych urządzeń transportowych, staranna preparacja ładunku, stosowanie folii stretch, równe drogi transportowe,

S

M

M

8.

Nieodpowiednie oświetlenie (przeciążenie narządu wzroku)

Słabe oświetlenie.

Osłabienie wzroku, bóle oczu, łzawienie

S

S

S

Dbanie o czystość świetlików, Stosowanie prawidłowo dobranych i sprawnych punktów świetlnych, w razie konieczności stosowanie oświetlenia miejscowego.

M

M

M

9.

Niewłaściwa wymiana powietrza, zbyt wysoka/niska temperatura powietrza

Pomieszczenia hali sprzedaży

Przeziębienia przegrzania

M

M

M

Sprawna instalacja grawitacyjna oraz nawiewno - wywiewna, stosowanie wiatrołapów lub kurtyn. Właściwa odzież robocza.

M

M

M

10.

Pożar

Zaprószenie ognia, niesprawna instalacja elektryczna

Śmierć, rany oparzeniowe

D

S

D

Kontrola sprawności instalacji elektrycznej (w tym osprzętu), zapewnienie sprawnego sprzętu ppoż, Okresowe szkolenia pracowników w zakresie działań ppoż.

S

M

M

11

Wybuch, pożar materiałów pirotechnicznych

Składowane środki pirotechniczne przeznaczone do sprzedaży

Uszkodzenie ciała, śmierć.

D

M

D

Podczas składowania i magazynowania ściśle stosować się do wskazań producenta. Zapas materiałów pirotechnicznych przekraczający wielkość dobowego zapotrzebowania, przechowywać w oddzielnym magazynie przeznaczonym do tego celu. Temperatura w pomieszczeniach przy pomiarze na wysokości 1m od podłogi nie może przekraczać 30°C. Elementy i przewody grzewcze w pomieszczeniach muszą być rozmieszczone przynajmniej w odległości 1 m od opakowań, a ich temperatura nie może przekraczać 120°C.

S

M

M

12

Oparzenie gorącymi płynami.

Nadmierne napełnianie naczyń np. kawą lub herbatą, niewłaściwe dobranie naczynia, pęknięcie naczynia podczas napełniania, potrącenie napełnionego naczynia stojącego na biurku, potrącenie przez inna osobę.

Poparzenie dłoni, rąk, korpusu, kończyn dolnych

S

M

M

Napełnianie naczyń do 2/3 wysokości, dobór odpowiednich naczyń, ostrożne przenoszenie wrzątku, nie stawianie napełnionych naczyń na krawędziach stołów. Spożywanie napojów gorących w miejscach do tego przeznaczonych.

S

M

M

Data oceny : Sporządził :

C* - ciężkość następstw P* - prawdopodobieństwo zdarzenia R* - ryzyko zawodowe

Ryzyko zawodowe na stanowisku PRACOWNIK POWIERZCHNI SPRZEDAŻY- SKANOWANIE jest na poziomie akceptowalnym, a co za tym idzie konieczne jest zapewnienie, aby ryzyko zawodowe pozostało co najwyżej na tym samym poziomie.

Podsumowanie

Pracownik na stanowisku PRACOWNIK POWIERZCHNI SPRZEDAŻY- SKANOWANIE wykonuje prace związane ze skanowaniem etykiet cenowych znajdujących się na towarze wyłożonym na półki w sklepie. Na stanowisku tym występuje wiele zagrożeń. W większość wypadków przy pracy, czynnikiem który można uznać za ich przyczynę są niesprawne podesty i drabiny, nieprawidłowe układanie towarów, brak dostatecznej koncentracji uwagi na wykonywanej czynności.

Pracownik zatrudniony na stanowisku PRACOWNIK POWIERZCHNI SPRZEDAŻY - SKANOWANIE powinien pamiętać również o tym, że:

• należy dbać o należyty porządek na stanowisku pracy

• należy zachować szczególną ostrożność podczas pracy w na wysokości

Należy również pamiętać, że poruszając się po terenie całego hipermarketu trzeba stosować się do przepisów i zasad bezpiecznej pracy obowiązujących na danym stanowisku, stoisku lub pomieszczeniu działu.

Pracownikom należy zapewnić możliwość korzystania z odpowiednio wyposażonej apteczki pierwszej pomocy, stale gotowej do użytku.

Należy pamiętać, że wszelkie działania kontrolno-sprawdzające nie mogą jednak ograniczyć się do jednorazowych działań, bowiem tylko systematyczne i ciągle doskonalące działania zapewnią skuteczne ograniczenie ryzyka zawodowego pracownika.

Zatwierdzam:

Data i podpis Dyrektora

1

Część 1.

Nazwa i opis stanowiska, rodzaj wykonywanej pracy.

Część 2.

Identyfikacja zagrożeń dla danego stanowiska.

Część 3.

Oszacowanie ryzyka zawodowego dla danego stanowiska.

Część 4.

Wyznaczenie dopuszczalności ryzyka zawodowego.

Część 5.

Wyciągnięcie wniosków z przeprowadzonej oceny.

(Opracowanie działań korygujących lub zapobiegawczych)

---