CO TO JEST PRZYWÓDZTWO
Przywództwo jest zarówno procesem, jak i pewną właściwością.
Jako proces przywództwo polega na użyciu wpływu, bez sięgania po środki przymusu, z zamiarem kształtowania celów grupy lub organizacji, motywowania zachowań nastawionych na osiąganie tych celów oraz pomagania w zdefiniowaniu kultury grupy lub organizacji.
Jako właściwość przewodzenie jest zestawem cech przypisywanych jednostkom, które są postrzegane jako przywódcy.
Podejścia do przywództwa
kwalifikacyjne - wywodzi się z badań cech liderów. Podejście według cech przywódczych zakładało istnienie pewnych podstawowych cech lub zestawu cech, które wyróżniają przywódców
behawioralne- zmierzało do określenia zachowań charakterystycznych dla liderów
sytuacyjne - zakłada, że właściwe zachowanie przywódcze różni się w zależności od sytuacji, zaczęto dążyć do znalezienia zależności między efektywnością poszczególnych stylów kierowania a odmiennością uwarunkowań
ZASADY SKUTECZNEGO MOTYWOWANIA
kryteria i reguły przyznawania określonych świadczeń i różnicowania dostępu pracowników do dóbr dla nich istotnych powinny mieć charakter obiektywny i jednoznaczny, a zwłaszcza uwzględniać rzeczywisty wkład pracy i wyniki osiągane przez pracownika;
należy dążyć do stosowania różnych form pomiaru trudności, złożoności i efektywności pracy, takich jak: wartościowanie pracy, kwalifikowanie i normowanie pracy, by wiązać nagrody z efektami działań pracowniczych;
należy ograniczać nadmierne dysproporcje w zarobkach i świadczeniach na rzecz pracowników o zbliżonym zakresie działania, przy jednoczesnym odchodzeniu od mało motywacyjnej tendencji do spłaszczania płac;
Zasady skutecznego motywowania
ważne jest uzależnienie wysokości świadczeń i kompensat od czynników, na które pracownicy posiadają określony wpływ i odejście od „automatyzmu” w ich przyznawaniu na rzecz indywidualizacji doboru środków motywacyjnych;
uzupełnienie płac podstawowych różnorodnymi formami premii, dodatków, świadczeń pozapłacowych i niematerialnych winno stanowić wzmocnienie systemu wynagrodzeń a nie powodować obniżenia rangi płacy w procesie motywacji;
należy eliminować sprzeczności wewnątrz systemu środków motywacyjnych poprzez uwzględnianie w jego ramach nagród szczególnie cenionych przez pracowników, odchodzenie od wyróżnień niezasłużonych oraz zapewnienie obiektywnej oceny pracowników.
LIDER PRZYSZŁOŚCI
Do najnowszych należą koncepcje przywództwa
charyzmatycznego,
transakcyjnego
transformacyjnego
substytutów przywództwa
LIDER CHARYZMATYCZNY: człowiek, który dzięki sile swoich przymiotów jest w stanie wywierać wyjątkowy wpływ na swoich zwolenników. Charakteryzuje go wysoka potrzeba sprawowania władzy przekonanie o własnej sprawczości i kompetencji, wiara w racje moralne i etyczne. Te cechy wpływają na zachowania przywódcze, z których najważniejsze to umiejętność formułowania celów, modelowanie otoczenia społecznego poprzez stawianie mu wysokich i motywujących wymagań, budowanie wizerunku własnego i organizacji.
Cztery stadia rozwoju charyzmy:
W pierwszym stadium lider buduje idealistyczną wizję zmiany obecnego stanu rzeczy
W drugim komunikuje ją ludziom i motywuje zwolenników do jej realizacji.
Trzecie stadium polega na budowaniu zaufania do lidera, który musi zaprezentować swoje kompetencje jako eksperta.
W stadium finałowym lider podejmuje działania modelujące zachowania innych.
Wielcy przywódcy | Bliskie osoby znaczące |
---|---|
|
|
Cechy wspólne wszystkich osób obdarzonych charyzmą | |
|
LIDER TRANSAKCYJNY:
Koncepcja lidera transakcyjnego dotyczy codziennych, rutynowych obowiązków w wypełnianych przez lidera w drodze wymiany - transakcji - między nim a pracownikami.
lider transakcyjny tak zmienia świat by bardziej pasował do wyznawanych przez niego wartości i idei. Koncentruje się na bieżącej działalności i zysku Jest ukierunkowany na wydarzenia.
LIDER TRANSFORMACYJNY:
przywództwo transformacyjne jest bardzo bliskie przywództwu charyzmatycznemu. Definiowane jest jako wykraczające poza zwykłe oczekiwania, przekazujące poczucie misji, pobudzające proces uczenia się i inspirujące nowe sposoby myślenia.
Do wymiarów przywództwa transformacyjnego zalicza się poza charyzmą, umiejętność inspirowania i intelektualnej stymulacji podwładnych, a także zdolność koncentracji na jednostce i indywidualne traktowanie poszczególnych pracowników.
Lider transakcyjny | Lider transformacyjny |
---|---|
buduje na ludzkiej potrzebie pracy i zarabiania na życie | buduje na ludzkiej potrzebie sensu działania |
walczy o władzę i pozycję | kieruje się celami, wartościami, moralnością i etyką |
zajmuje się chwilą bieżącą | wykracza poza codzienność |
cele krótkoterminowe | cele długoterminowe |
działa leczniczo | działa zapobiegawczo |
usprawnia pracę poprzez ludzi | w pełni wyzwala ludzkie możliwości |
wspiera struktury i systemy | dostosowuje struktury i systemy |
zadania taktyczne | misja, wizja i strategia jej realizacji |