HISTOLOGIA 3

HISTOLOGIA 3. Ćwiczenia (wejściówka)


temat: Tkanka łączna (cz. 1.): - tkanka galaretowata dojrzała
- tkanka łączna siateczkowa
- tkanka łączna tłuszczowa
- krew


I. TKANKA ŁĄCZNA (textus coniunctivus)___________________________________________

1) Opis:

- grupa bardzo różnorodnych tkanek, różniących się nieco budową i funkcją
- wspólne cechy: pochodzenie i podobne właściwości morfologiczne
- wszystkie tkanki łączne powstają z mezenchymy
- podobieństwo w budowie: - komórki do siebie nie przylegają
- między kom. jest substancja międzykomórkowa

- włókna siateczkowe są cieńsze od kolagenowych

II. Tkanka ł. galaretowata dojrzała (textus coniunctivus gelatinosus maturus)_________

1) Opis

- ma komórki o gwiaździstym kształcie
- komórki mają długie wypustki, za pomocą których łączą się ze sobą na kształt
sieci

- między komórkami znajduje się substancja podstawowa w postaci
bezstrukturalnej i jednorodnej masy galaretowatej, o charakterze śluzowym
- substancja międzykomórkowa zbudowana jest z ciał białkowych
- pojawiają się w niej delikatne włókna kolagenowe o nieregularnym przebiegu,
łączące się miejscami w pęczki, zawiera dużo glikozaminoglikanów

- tkanka ostatecznie ukształtowana (nie ulega dalszemu zróżnicowaniu)

- niedojrzała istnieje tylko w życiu zarodkowym


2) Występowanie

- w sznurze pępowinowym (otacza naczynia pępowinowe pod postacią galarety
Whartona)
- nie ma jej w dojrzałym organizmie ( w miazdze zęba występuje tkanka do niej
podobna)


III. Tkanka ł. siateczkowa (textus coniunctivus reticularis)___________________________

1) Opis

- komórki o kształcie gwieździstym - komórki siateczki
- komórki łączą się ze sobą wypustkami, tworząc sieć o oczkach różnej wielkości
- komórki tej tkanki mogą w cytoplazmie gromadzić ciała tłuszczowe
- w starszym wieku zmniejsza się ilość tkanki łącznej siateczkowej w organizmie
(przekształca się w inne rodzaje tkanki łącznej)


- dwa rodzaje komórek: a) mało zróżnicowane - cytoplazma lekko zasadochłonna
- cytoplazma bez wtrętów
- w okolicy jądra cetrum
komórkowe, aparat Golgiego i
mitochondria w kształcie
podłużnych pałeczek
- wyraźnie zaznaczone jąderka
- mają zdolność przekształcania
się w inne rodzaje komórek
(kom. macierzyste krwinek,
fibroblasty…)

b) bardziej zróżnicowane - powstają z kom. mało
zróżnicowanych
- więcej chromatyny

- włókna siateczkowe (kolagenowe typu III)
- przebiegają wewnątrz i na powierzchni komórek i wypustek
- wzmacniając połączenia międzykomórkowe stanowią podporę
mechaniczną dla tkanki


- w oczkach siateczki znajduje się płyn tkankowy pełniący rolę substancji
podstawowej
- w większości przypadków w oczkach tkanki znajdują się komórki krwi (w szpiku
kostnym, śledzionie) a szczególnie limfocyty
- taka tkanka nosi nazwę limfoadenoidalnej, limforetikularnej lub
limfatycznej i tworzy rusztowanie dla narządów limfatycznych
- płynna substancja międzykomórkowa

2) Występowanie

- narządy krwiotwórcze - szpik kostny
- śledziona - narząd krwiogubny
- występuje w błonie śluzowej jelita cienkiego i grubego, tworząc rusztowanie dla
grudek chłonnych
- tkanka limfatyczna - węzły chłonne, migdałki

IV. Tkanka ł. tłuszczowa żółta (textus adiposus flavus)______________________________

1) Opis

- odgrywa ważną rolę w gospodarce wodnej
- brak substancji międzykomórkowej - zamiast niej jest tkanka łączna luźna
- zbudowana z komórek tłuszczowych - jedna duża kropla tłuszczu wypełniająca
komórkę, spychająca jądra na obwód


- komórki do siebie dość ściśle przylegają i tworzą skupienia (płaciki) otoczone |
tkanką łączna luźną, zawierającą naczynia krwionośne i chłonne
- komórki o kształcie kulistym (ulegają nieraz deformacji wskutek wzajemnego |
ucisku)
- komórki otacza sieć włókien kratkowych i naczyń włosowatych

- u zwierząt domowych (oprócz kozy i świni) tłuszcz zawiera pigment z typu
karetonoidów, którego ilość rośnie z wiekiem (dlatego stare zwierzęta mają
tłuszcz o zabarwieniu żółtym)

- funkcje: - materiał zapasowy używany w czasie większego zapotrebowania lub
głodu
- chroni organizm lub pewne narządy przed urazami mechanicznymi
(funkcja mechaniczna) oraz przed utratą ciepła

2) Występowanie

- tkanka podskórna - podściółka tłuszczowa (panniculus adiposus)
- oczodół
- dookoła nerek i naczyń krwionośnych


V. Tkanka ł. tłuszczowa brunatna__________________________________________________

1) Opis

- tłuszcz występuje w komórce w postaci licznych małych kropli (a nie jedna
wielka jak w żółtej) rozmieszczonych po całej cytoplazmie
- komórki mają kuliste jądra ( a nie spłaszczone jak żółta)
- w cytoplazmie znajdują się liczne mitochondria
- tłuszcz zawiera większe ilości pigmentu, który nadaje mu ciemne zabarwienie

2) Występowanie

- w okolicy szyi i nerek
- między łopatkami
- silnie rozwinięta w okresie płodowym i u zwierząt zapadających w sen zimowy
- czasem określana jako gruczoł o wydzielaniu wewnętrznym

VI. Krew (haema)_________________________________________________________________

- posiada płynną substancję międzykomórkową (osocze)
- wraz z chłonką i płynem tkankowym tworzy środowisko wewnętrzne organizmu
- zabezpiecza optymalne warunki dla działalności życiowej organizmu

- jest w ciągłym ruchu i dostarcza tkankom substancji odżywczych i tlenu a zabiera z
nich dwutlenek węgla i inne produkty przemiany materii
- bierze udział w przenoszeniu hormonów i różnych substancji biologicznie czynnych
- funkcja obronna (bierze udział w humoralnych i komórkowych reakcjach
odpornościowych)
- razem z układem nerwowym i gruczołami wewn. zapewnia utrzymanie homeostazy

- składa się z osocza (plazmy krwi), komórek (ciałka krwi/krwinki) i płytek krwi

1) Osocze

- skład: ok. 90% wody, 7% białka, 3% inne związki organicznie nieorganiczne
- zawiera białka, tłuszcze, węglowodany (glukoza), związki mineralne, hormony,
barwniki i enzymy a także produkty przemiany materii (mocznik, kwas moczowy,
kreatynina, bilirubina itd.)

- białka: albuminy, globuliny i fibrynogen

- fibrynogen - odgrywa ważną role w procesie krzepnięcia krwi
- podczas uszkodzenia naczyń krwionośnych przekształca się pod
wpływem enzymów w ciałko nierozpuszczalne (fibryna)




















2) Erytrocyty

- bezjądrzaste
- ptaki, płazy, gady i ryby mają erytrocyty owalne i jądrzaste
- erytrocyty powstają w szpiku kostnym jako komórki jądrzaste
- w toku rozwoju tracą jądro w momencie dostawania się do krwiobiegu

- kształt dwuwklęsłego krążka (tylko u lamy i wielbłąda owalne)
- bardzo elastyczne (mogą się przeciskać przez cienkie naczynia włosowate)
- komórki nie posiadają żadnych organelli (jako jedyne nie posiadają nawet
siateczki śródplazmatycznej)
- przyżyciowo w cytoplazmie znajdują się delikatne wtręty mające strukturę
włóknistą, siateczkową lub ziarnistą
- mają dużą gęstość (po wlaniu krwi do probówki jako pierwsze opadają na dno)

- mają barwę żółtozieloną, zgrupowane w większej ilości mają zabarwienie
czerwone
- zabarwienie pochodzi od dużej zawartości hemoglobiny
- normocyty (o normalnej wielkości), mikrocyty (mniejsze) i makrocyty (większe)

- odgrywają ważną rolę w wymianie gazowej
- uczestniczą w transporcie aminokwasów, przeciwciał, toksyn oraz wielu leków

- hemoglobina - ma zdolność łatwego łączenia się z tlenem (w płucach) oraz
oddawania go tkankom

- barwią się kwasochłonnie (np. eozyną na kolor czerwony), dzięki obecności
hemoglobiny

- ich liczba u zwierząt określonego gatunku jest wielkością stałą

- są otoczone cienką, półprzepuszczalną białkowo-lipidową błoną komórkową
(plazmolema)

- plazmolema erytrocytów uczestniczy w prenoszeniu Na i K, O2 i CO2 oraz innych
substancji

- podstawowym źródłem energii erytrocytów jest glikoliza
- umożliwia ona czynny transport kationów przez błonę komórkową, zachowanie
równowagi stężenia potasu i sodu w osoczu oraz w erytrocytach a także
utrzymanie kształtu i integralności plazmolemy

- erytrocyty są bardzo wrażliwe na zmianę ciśnienia osmotycznego
- w roztworze hipertonicznym (większe stęż. niż cytoplazma) tracą wodę,
marszczą się i uzyskują kształt gwiazdkowaty
- w roztworze hipotonicznym pobierają wodę , pęcznieją a nawet pękają

- hemoliza - wydostanie się hemoglobiny poza erytrocyt wskutek pęknięcia
- czerwone zabarwienie moczu
3) Leukocyty

- nie mają hemoglobiny (dlatego białe ciałka krwi)
- jest ich znacznie mniej niż erytrocytów
- leukocytoza - zwiększenie liczby leukocytów
- leukopenia - zmniejszenie liczby leukocytów

- występują we krwi, limfie i w tkance łącznej luźnej

- zawsze u nich występuje jądro komórkowe, organelle i czynne enzymy
- prawie wszystkie leukocyty mają zdolność czynnego ruchu (pseudopodia)

- przedostają się przez śródbłonek naczyń włosowatych do substancji
międzykomórkowej tkanki łącznej
- mogą przechodzić przez błonę podstawną i wnikać między komórki nabłonkowe

- biorą aktywny udział w procesach przemiany materii
- mają zdolność fagocytozy - funkcja ochronna organizmu (wychwytują i pożerają
drobnoustroje, ciała obce, produkty rozpadu tkankowego itd
- uczestniczą w reakcjach odpornościowych


1. agranulocyty:

- mają zasadochłonną cytoplazmę
- pojedyncze (niesegmentowane) jądro

a) limfocyty - limfocyty duże i małe
- kuliste komórki z kulistym jądrem o zbitej chromatynie
- jądro wypełnia prawie całą komórkę
- cytoplazma występuje w postaci cienkiego rąbka na obwodzie

- barwią się zasadochłonnie

- mogą się dzielić mitotycznie
- mają bardzo ograniczoną zdolność czynnego ruchu

- limfocyty B - mają na powierzchni receptory immunoglobulinowe
(mające zdolność wiązania antygenu)
- nie są zależne od grasicy

- limfocyty T - żyją długo
- biorą udział w komórkowych reakcjach
odpornościowych
- są prekursorami immunocytów wytwarzających
przeciwciała związane z ich powierzchnią
- ich rolę programuje grasica


b) monocyty - jądro kuliste, nerkowate lub w kształcie podkowy
- mają zdolność czynnego ruchu, fagocytozy i pinocytozy
- na błonie posiadają receptory dla immunoglobulin

- monocytoza - zwiększenie liczby monocytów
- objaw reakcji obronnej organizmu


2. granulocyty:

- jądro pałeczkowate u młodych, segmentowane u dorosłych
- ziarnistości wykazują powinowactwo do różnych barwników
- większość ma zdolność czynnego ruchu i fagocytozy

a) neutrofile - obojętnochłonne
- u ptaków noszą nazwę pseudoeozynofilów
- mają zdolność czynnego ruchu i fagocytozy
- podążają do miejsc zagrożonych przez drobnoustroje, trawią je i
pożerają
- przy tym niejednokrotnie same giną i przekształcają się w ciałka
ropne, które wraz z resztkami obumarłych tkanek wchodzą w skład
ropy

- neutrofilia - zwiększenie liczby neutrofilów
- następuje np. w ciąży, przy zakażeniach…


b) eozynofile - kwasochłonne
- w cytoplazmie mają liczne, grube ziarnistości o silnym
powinowactwie do barwników kwaśnych
- mają zdolność ruchu i słabą zdolność fagocytozy

- eozynofilia - zwiększenie się ich liczby
- się m.in. w chorobach alergicznych oraz
pasożytniczych

- eozynopenia - zmniejszenie liczby eozynofilów
- np. po usunięciu tarczycy wraz z przytarczycą


c) bazofile - zasadochłonne
- najmniejsze z granulocytów
- cytoplazma zawiera liczne, grube ziarnistości, które są
zasadochłonne
- wykazują podobieństwo do komórek tucznych tkanki łącznej luźnej
- mają bardzo nieznaczną zdolność ruchu i fagocytozy
- wytwarzają enzymy utleniające

4) Trombocyty

- małe, bezjądrzaste komórki
- u ptaków posiadają jądro

- odgrywają rolę w procesie krzepnięcia krwi oraz w procesach odpornościowych
organizmu

- trombopenia - zmniejszenie liczby trombocytó ( w wyniku pewnych schorzeń)
- prowadzi to do zmniejszenia szybkości krzepnięcia krwi

- mają nieregularny kształt (wieloboczne, gwiazdkowate, wydłużone, okrągłe…)

- drobnoziarnista cytoplazma zawierająca mitochondria, pęcherzyki i ziarnistości
azurochłonne
- spotyka się w niej także kropelki tłuszczu

- dwie części: a) granulomer/chromomer - środkowa część
- zawiera ziarnistości azurochłonne lub
zasadochłonne
- składa się z różnego rodzaju ziarenek
- w jego obrębie stwierdza się obecność
mitochondriów i glikogenu

b) hialomer - część obwodowa
- jest jednorodny
- barwi się słabo barwnikami kwaśnymi
- zawiera cienkie filamenty oraz mikrotubule, różne
enzymy



_____________________

ilość granulocytów (od najmniejszej) : bazofile
eozynofile
monocyty
limfocyty i neutrofile

limfocyty potrzebują czasu zanim zaczną reagować, natomiast neutrofile działają od razu


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ANATOMIA I HISTOLOGIA JAMY USTNEJ
histologia skora oko ucho, Lekarski WLK SUM, lekarski, Histologia, pytania, histo,wlk
HISTOLOGIA, I rok, I rok, Histologia i cytofizjologia, Histologia, histologia
Cytoszkielet - histologia, I rok, I rok, gieldy, pen, medycyna, 2 semestr, HISTOLOGIA
Elektronogramy - podpisy, Weterynaria Lublin, Weterynaria 1, Histologia, Histologia, histologia Elek
żołądek ść 4, II rok, II rok CM UMK, Giełdy, 2 rok, histologia
REC2, Histologia
histologia, I ROK
Histologia - testy - odpowiedzi, medycyna, medycyna II rok, histologia
28.10.2007, Kosmetologia, histologia
Pytania histo 2010, histologia 2016
Histolotek'05, UMED Łódź, Stomatologia, I rok, Histologia, giełdy
Enyt s, Histologia
sem.2-Organogeneza, histologia i embriologia(1)
07. Układ oddechowy, Studia - materiały, Histologia, Wykłady - histologia

więcej podobnych podstron