Arabia saUDYJSKA

Położenie geograficzne: 25°00'N, 45°00'E

Arabia Saudyjska ma powierzchnię 2149640 km2, zajmuje 80% powierzchni Półwyspu Arabskiego. Jej terytorium stanowi olbrzymia wyżyna, obniżająca się w kierunkach północnym i wschodnim. Stolicą jest Riyadh.

Długość granic lądowych: 4415 km

-Irak 814 km

-Jemen 1 458 km

-Jordania 728 km

-Katar 60 km

-Kuwejt 222 km

-Oman 676 km

-Zjednoczone Emiraty Arabskie 457

Ustrój polityczny:

Występuje monarchia absolutna, dziedziczna. Do króla należy najwyższa władza ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza, jest on również przywódcą religijnym. Organem doradczym króla jest Rada Konsultacyjna złożona z 60 członków, pochodzących z jego wyboru. Działalność partii politycznych jest zakazana.

Gospodarka ogólnie

W latach 30 perspektywy wzrostu i rozwoju gospodarczego wydawały się ograniczone. Nie było lotnisk, a jedyny port morski obsługiwał głównie podróżujących pielgrzymów. Transport między oddalonymi od siebie miastami odbywał się po nieutwardzonych drogach przecinających jałowe, pustynne tereny. Rolnictwo było bardzo słabo rozwinięte, a przemysł praktycznie nie istniał. Głównym źródłem dochodu był wpływy z corocznej pielgrzymki muzułmanów do świętych miast Mekki i Medyny.

Nie zrażony przeciwnościami, Król Abdul Aziz, rozpoczął planowanie budowy infrastruktury kraju. Przywiązując najwyższą wagę do kwestii edukacji, zdrowia, transportu, rolnictwa i przemysłu, Król zainicjował godny uwagi proces rozwoju Królestwa, który trwa do dziś. Odkrycie ropy naftowej, w 1930 r. stanowiło dodatkowe wsparcie dla tego rozwoju.

Inwestując około biliona USD w rozwój struktur społecznych i gospodarczych Arabia Saudyjska przeszła imponujący proces transformacji w stosunkowo krótkim okresie siedmiu dekad. Przedtem Arabia Saudyjska zmuszona była do importu prawie wszystkich dóbr i produktów, dziś dysponuje szeroką bazą przemysłową, a saudyjskie fabryki zaspokajają w znacznej części potrzeby rynku lokalnego. Wioski rybackie nad Morzem Czerwonym i Zatoką Arabską, które niegdyś były zbieraniną ubogich chat, zostały zmienione w tętniące życiem centra przemysłowe, produkujące i eksportujące do ponad 90 krajów wszystko od petrochemikaliów do elektroniki.

Arabia Saudyjska jest jednym z najszybciej rozwijających się państw świata, jest najbardziej dynamiczną gospodarką w świecie arabskim i zajmuje 20 miejsce na świecie pod względem wielkości gospodarki narodowej.

Głównymi partnerami handlowymi są : Japonia, USA, W. Brytania, Niemcy, Korea Południowa, Singapur

PKB na jednego mieszkańca wynosi 13500 USD.

ZASOBY I WYDOBYCIE ROPY NAFTOWEJ W ARABII

Obecnie ropa naftowa jest najcenniejszym i najbardziej energetycznym surowcem naturalnym. To właśnie ropa naftowa stanowi 39,7% wśród źródeł energii pierwotnej. Ropa naftowa jest bardzo ważnym surowcem naturalnym nie tylko ze względu na swoje walory energetyczne, ale także dlatego, że na ropie oparty jest praktycznie cały przemysł chemiczny. Z ropy otrzymuje się większość prostych i złożonych związków organicznych, które są podstawą dla wielu syntez chemicznych istotnych dla przemysłu. Generalnie ropa naftowa jest obecnie najbardziej pożądanym i wydobywanym w największej ilości surowcem naturalnym.

Podstawą gospodarki tego kraju jest właśnie wydobycie i przetwórstwo ropy naftowej, Arabia Saudyjska (obok USA i Rosji) zajmuje pierwsze miejsce w świecie w wydobyciu ropy naftowej (395 mln ton, 2006) , a także pierwszym wśród krajów OPEC. Silnie rozwinięty jest przemysł rafineryjny i petrochemiczny. Rafinerie w Ras Tannura i Al-Dżubajl nad Zatoką Perską oraz w Jambu al-Bahr nad Morzem Czerwonym (ropa dostarczana rurociągiem z wybrzeża Zatoki Perskiej) przetwarzają ok. 40 mln ton ropy naftowej rocznie. Zyski z jej wydobycia stanowią 80% dochodu narodowego. Na wybrzeżu i w szelfie Zatoki Perskiej występują bogate złoża ropy naftowej, szacowane na 26% zasobów światowych. Eksploatacja złóż prowadzona jest pod nadzorem przedsiębiorstwa państwowego Petromin przez firmy naftowe, głównie koncern Saudi Aramco.

Arabia Saudyjska specjalizuje się w produkcji najlepszych jakościowo benzyn i paliw lotniczych.

Tak znaczne zasoby ropy naftowej sprawiają że Arabia Saudyjska ma duży wpływ na globalny popyt i podaż, a także cenę tego surowca. Przy tak wielo miliardowej liczbie pojazdów samochodowych oraz szybkim rozwoju przemysłu zapotrzebowanie na zasoby ropy naftowej jest bardzo duże. Obecnie gospodarka światowa rozwija się w wysokim tempie, ponad 5% w skali roku co również powoduje zwiększenie popytu na ten surowiec. Wzrasta zapotrzebowanie na energię elektryczną, a ta w dalszym ciągu jest oparta głównie na naturalnych surowcach energetycznych, w tym na paliwach płynnych.

gLOBALNY POPYT I PODAŻ NA ROPĘ NAFTOWĄ

Obecnie świat konsumuje 85,7 mln baryłek ropy naftowej dziennie, a produkuje się 84,5 mln baryłek ropy dziennie. Różnica pomiędzy konsumpcją, o której wspomniałyśmy wyżej i produkcją jest wyrównywana zapasami. Z tego dwanaście krajów OPEC w tym na czele Arabia Saudyjska dostarcza blisko 35 mln bbl/d.

Prognozy mówią, że w 2015 zużycie tego surowca będzie wynosić 98 mln bbl/d a w 2030 roku - 118 mln bbl/d.

Arabia posiada tak duże złoża ropy naftowej że może regulować swoje wydobycia(zgodnie z ustaleniami OPEC) i tym samym wpływać na globalny popyt i podaż czyli regulować ceny ropy na światowym rynku. Jest bowiem nie tylko głównym producentem i eksporterem, ale także jedynym wielkim dostawcą, który może szybko zwiększyć wydobycie w czasach kryzysu.

Należy wspomnieć, że na ropie naftowej oparta jest gospodarka wszystkich wysoko rozwiniętych krajów. Dlatego też najwięcej ropy naftowej potrzebują stany Zjednoczone , Japonia, Niemcy czy Korea Południowa. Wszelkie braki ropy czy wstrzymywanie jej wydobycia powoduje, że na świecie może nastąpić wielki gospodarczy kryzys.

W połowie lat 70. ubiegłego stulecia miał miejsce pierwszy światowy kryzys energetyczny, wywołujący wzrost cen ropy z 2,5 do 16 USD za baryłkę.

Światowy kryzys energetyczny lat 70, wywołany został embargiem krajów arabskich na dostawy ropy naftowej do krajów zachodnich , zaniechanie wydobycia spowodowało spadek podaży i wzrost popytu na ropę naftową co spowodowało że jej cena wzrosła blisko dziesięciokrotnie.

W górę poszły ceny nie tylko benzyny, ale także innych paliw i prądu. Wybuchł kryzys energetyczny na niespotykaną w dziejach skalę. Największe problemy wystąpiły w Stanach Zjednoczonych, Europie Zachodniej i Japonii, które najbardziej uzależnione były od dostaw z Bliskiego Wschodu. Pomimo wysokich cen na stacjach benzynowych brakowało paliwa, a władze wielu krajów uchwalały akty prawne zmuszające do oszczędzania energii.

W roku 2000 kolejny kryzys energetyczny przyczynił się do podwyżki jej cen na poziom 30 USD/baryłkę.

W 2005 roku ceny ropy oscylowały w granicach 55-60 USD/baryłkę, z nieoczekiwanym wzrostem do 70,80 USD/baryłkę

Obecnie popyt na ropę naftową przewyższa podaż co sprawia że ceny ropy naftowej są dość wysokie. W lutym tego roku cena ropy kształtowała się na poziomie lekko poniżej 94 USD za baryłkę. Wysokie ceny martwią wszystkich ale głównie państwa bardzo rozwijające się i uzależnione od ropy np. USA. Dlatego też 21.03.2008 roku amerykański wiceprezydent, Dick Cheney, spotkał się w Rijadzie z królem Arabii Saudyjskiej, Abdullahem, by rozmawiać na temat stabilizacji rynku paliwowego gdyż Arabia należy do czołówki światowych eksporterów ropy naftowej i poprzez samodzielną decyzję odnośnie zwiększenia produkcji ropy naftowej może wpłynąć na sytuację na rynku światowym. Zwiększając swoje wydobycia może zaspokoić popyt na ropę naftową i tym samym ustabilizować jej cenę(obniżyć).

Arabia dysponuje największymi na świecie niewykorzystanymi zasobami tego surowca jednak, kraj ten podobnie jak inni członkowie OPEC, odrzucał dotąd wezwania kierowane pod adresem Organizacji Państw Eksportujących Ropę Naftową i jej członków przez rząd USA, by zwiększyli wydobycie i przyczynili się do obniżenia cen ropy.

Saudyjski książę Abdullah zapowiedział jednak, że Arabia Saudyjska będzie współpracowała z USA, które są z kolei największym konsumentem energii, w celu ograniczenia wzrostu cen ropy i zaspokojenia popytu. Ten największy producent surowca planuje szybkie zwiększenie wydobycia. Taką deklarację złożył po spotkaniu z prezydentem USA na jego ranczo. Mieli rozmawiać o sytuacji na Bliskim Wschodzie, ale skupili się na ropie naftowej.

Cena ropy na największym na świecie rynku amerykańskim pobiła w maju tego roku siódmy z kolei rekord wszechczasów, przekraczając granicę 128 dol. za baryłkę.

Dlatego też 10 maja 2008 roku Arabia Saudyjska zwiększyła wydobycie ropy o 300 tysięcy baryłek dziennie aby zaspokoić popyt i tym samym zmniejszyć ceny. Produkcja w czerwcu ma wynieść 9,45 miliona baryłek dziennie. Saudyjski minister oświadczył, że w przyszłości, jeśli zaistnieje taka potrzeba Arabia Saudyjska nie widzi przeciwwskazań, żeby wyprodukować więcej ropy naftowej. Jak widać zasoby Arabii Saudyjskiej są w stanie wpływać na popyt i podaż czyli na sytuację na rynku światowym.

Trudno sobie dzisiaj wyobrazić życie bez ropy naftowej i produktów z niej wyrabianych, od tak ważnej benzyny przez oleje silnikowe, napędowe, rozpuszczalniki, kauczuk syntetyczny, smary, aż po środki codziennego użycia jak parafina, wazelina, lekarstwa i artykuły chemiczne.
Pomimo odkrycia nowych złóż ropy naftowej, nie ulega wątpliwości, że jej zasoby kiedyś się wyczerpią zwłaszcza, że proces jej powstawania jest niezwykle wolny. Mimo wszystko, niezależnie od wzrostu cen i świadomości rychłego wyczerpania się zapasów, zapotrzebowanie na ropę wciąż rośnie. Wynika z tego, że jest ona dla nas bardzo ważnym surowcem, dlatego powinniśmy umiejętnie korzystać z dobrodziejstw, jakie nam daje.