Odasfaltowanie- usuwanie asfaltów niepożądanych w olejach smarowych ze względu na możliwość pogorszenia właściwości lepkościowych olejów smarowych.
Destylacja próżniowa- część ropy której nie można oddestylować pod ciśnieniem atmosferycznym. Ulega rozdziałowi na kolejne frakcje w kolumnie próżniowej przy dużym ciśnieniu.
Hydrofinacja- usuwanie z paliw składników nie węglowych
Redorming katalityczny- poprawianie składu chemicznego frakcji bezwęglowych- zwiększenie ilości składników aromatycznych, odwodornienie naftenów, przekształcenie łańcuchów prostych w rozgałęzione
Liczba cetanowa-właściwości zapłonowe paliw określa się porównójąc je z właściwościami zapłownowymi paliwa wzorcowego czyli meszaniny cetanu (mała zwłoka zapłonu) i alfa-metylonaftenu(duża zwłoka zapłonu).
Punkt anilinowy-najwyższa temperatura w kótrej jednakowa objętość badanego produktu i aniliny rozpuszczają się tworząc jednorodny klarowny roztwór.
Ciepło spalania-ilość energii oddanej do otoczenia na sposób ciepła w czasie spalania określonej ilości substancji w określonych warunkach. Wartość ta uwzględnia ciepło kondensacji pary wodnej.
Wartość opałowa-ilość energii oddanej do otoczenia na sposób ciepła przy spaleniu jednostki masy lub jednostki objętości paliwa. Przyjmuje się że spalanie jest całkowite i zupełne a para wodna w spalinach nie ulega skropleniu.
Paliwa pozostałościowe-to paliwa komponowane których głównym skladnikiem są pozostałości uzyskane z proseców technologicznych porzeróbki roby naftowej mieszane z niewielkimi ilościami paliw destylacyjnych w celu uzyskania odpowiedniej lepkości.
Popiół-składniki popiołu-Wanad,Sód i Siarka- w wyniku procesu spalania tworzą złożone zw.chem. w postaci tlenków siarczków i wanadków. Tworzą one niskotopliwe mieszaniny osadzające się na elementach których temperatura przekracz temperaturę ich topnienia(500*C). Jeżeli punkt spekania i topnienia znajduje sie w zakresie pracy silnika to będą one przylegać do zaworów wydechowych, gniazd zaworów, pierścieni itp.
Zapobieganie korozji wys.temp-modyfikacje silnika prowadzące do niższych temp gazów wydechowych; stosowanie dodatków podwyższających punkt topienia związków popiołu paliwa do poziomu znacznie przekraczających temp roboczą ukł spalania i wydechu gazów.
Dodatki do paliw-dyspergatory-zapobiegają rozwarstwieniu się paliwa na cięższe i lżejsza-nie powstaje szlam; deemuglatory-rozbijają emulsję paliwowo wodną(skuteczniejsze wirowanie); dodatku antyutleniające; dodatki antykorozyjne-zobojętniają kwasy w paliwie i zmniejszają agresywność słonej wody
Dodatki zmniejszające ujemne procesy w czasie i po spalaniu-dodatki poprawiające spalanie-zmniejszają zwłokę zapłonu(zwiększenie LC) i przeciwdziałają powstawaniu nagarów; regulujące zawartość SOx-nie powstaje SO3(korozja niski temp) i powstaje mniej agresywny SO2; modyfikatory popiołów-zmniejszają temp. .ięknięcia i topnięcia- nie powstaje V2O5(korozja wys.temp)
Oleje powinny- obiżyc do minimum zużycie powierzchni trących w czasie pracy silnika; zapewnić łatwe uruchomienie zimnego silnika w każdych warunkach; nie wytwarzać nagarów i osadów; nie dopuszczać do korozyjnego zużycia części silnika; nie zawierać zanieczyszczeń mechanicznych i wody; chłodzić silnik i uszczelniać luzy;
Wskaźnik lepkościowy Viscosity Index- zeleżność lepkości od temperatury badanego oleju, porównując go z olejem wzorcowym: z serii H o małej wrażliwości na zmianę temp WL=100; z serii L o dużej wrażliwości na temp WL=0; WL=(L-U)/(L-H) gdzie L/H-lepkość kinematyczna oleju L /Hw 40*C (w 100*C ma tą samą temp co olej badany); U- lepkość kinematyczna w 40*C badanego oleju
Temp krzepnięcia Tk- to temperatura graniczna po osiagnięciu której olej zestala się i traci swoją płynność. Odparafinowanie i dodanie depresatorów obniża Tk
Skłonność do koksowania- poprzez nagrzewanie sięolejów do wysokiej temp bez dostępu do tlenu i w długim czasie przemiany chemiczne zachodzące w olejach powodują powstawanie koksu. Lotne składniki odparowywują a ciężkie ulegają termicznemu rozkładowi.
Popiół tlenkowy- pozostałość po spaleniu produktu w powietrzu a następnie wygrzewaniu w piecu w określonej temp.
Popiół siarczanowy- pozostałość po spaleniu produktu w powietrzu, potraktowaniu zwęglonej części kwasem siarkowym i wyprażeniu w piecu w określonej temp.
Liczba zasadowa Total Base Numer- rezerwa alkaliczna oleju. Określana w mg KOH równoważna wszystkim skladnikom w 1g oleju.
Liczba kwasowa Total Acid Number- określa ilość mg KOH potrzebną do zobojętnienia kwasów znajdujących się w 1g oleju. Miernik starzenia się oleju
SAN-dla kwasów mocnych, WAN- dla kwasów słabych- jeżeli produkt nie zawiera kwasów rozpuszczonych w wodzie; TAN=SAN+WAN; w świerzym oleju TAN=WAN
Dodatki uszlachetniające oleje- wiskozatory; depresatory- obniżają temp krzepnięcia; smarnościowe- tworzą warstwę ochronną; inhibitory utleniania- spowalniają utlenianie; inhibitory korozji; detergenty, dyspergatory- zamywają osady i zabezpieczają przed nimi; rezerwa alkaliczna- neutralizują kwaśne produkty; antypienienie- zmniejszają napięcie powierzchniowe na granicy olej-powietrze;
Smary plastyczne- środki smarowe otrzymywane przez zagęszczenie olejów do stałej lub półstałej konsystencji. Stanowią układ koloidalny których fazą rozproszoną jest zagęszczacz a fazą rozpraczającą olej smarny. Składają się z: płynnego oleju bazowego 70-90%; zagęszczaczy- mydeł 5-30%; dodatków uszlachetniających 0-20%;
Faza ciekła –decycuje o właściwościach smarnych; zmianach właściwości w zależności od temp; odporności na utlenianie; temp płynięcia; skłonności do odparowania w podwyższonej temp
Dodatki uszlachetniające- przeciwzużyciowe-odporność na zatarcia przy dużym obciążeniu; poprawiające smarowanie i przyleganie do podłoża; proszki metali- środki przeciwzatarciowe i uszczelniające; przeciwutleniające; przeciw koroyjne i przeciwrdzewne;
Odasfaltowanie- usuwanie asfaltów niepożądanych w olejach smarowych ze względu na możliwość pogorszenia właściwości lepkościowych olejów smarowych.
Destylacja próżniowa- część ropy której nie można oddestylować pod ciśnieniem atmosferycznym. Ulega rozdziałowi na kolejne frakcje w kolumnie próżniowej przy dużym ciśnieniu.
Hydrofinacja- usuwanie z paliw składników nie węglowych
Redorming katalityczny- poprawianie składu chemicznego frakcji bezwęglowych- zwiększenie ilości składników aromatycznych, odwodornienie naftenów, przekształcenie łańcuchów prostych w rozgałęzione
Liczba cetanowa-właściwości zapłonowe paliw określa się porównójąc je z właściwościami zapłownowymi paliwa wzorcowego czyli meszaniny cetanu (mała zwłoka zapłonu) i alfa-metylonaftenu(duża zwłoka zapłonu).
Punkt anilinowy-najwyższa temperatura w kótrej jednakowa objętość badanego produktu i aniliny rozpuszczają się tworząc jednorodny klarowny roztwór.
Ciepło spalania-ilość energii oddanej do otoczenia na sposób ciepła w czasie spalania określonej ilości substancji w określonych warunkach. Wartość ta uwzględnia ciepło kondensacji pary wodnej.
Wartość opałowa-ilość energii oddanej do otoczenia na sposób ciepła przy spaleniu jednostki masy lub jednostki objętości paliwa. Przyjmuje się że spalanie jest całkowite i zupełne a para wodna w spalinach nie ulega skropleniu.
Paliwa pozostałościowe-to paliwa komponowane których głównym skladnikiem są pozostałości uzyskane z proseców technologicznych porzeróbki roby naftowej mieszane z niewielkimi ilościami paliw destylacyjnych w celu uzyskania odpowiedniej lepkości.
Popiół-składniki popiołu-Wanad,Sód i Siarka- w wyniku procesu spalania tworzą złożone zw.chem. w postaci tlenków siarczków i wanadków. Tworzą one niskotopliwe mieszaniny osadzające się na elementach których temperatura przekracz temperaturę ich topnienia(500*C). Jeżeli punkt spekania i topnienia znajduje sie w zakresie pracy silnika to będą one przylegać do zaworów wydechowych, gniazd zaworów, pierścieni itp.
Zapobieganie korozji wys.temp-modyfikacje silnika prowadzące do niższych temp gazów wydechowych; stosowanie dodatków podwyższających punkt topienia związków popiołu paliwa do poziomu znacznie przekraczających temp roboczą ukł spalania i wydechu gazów.
Dodatki do paliw-dyspergatory-zapobiegają rozwarstwieniu się paliwa na cięższe i lżejsza-nie powstaje szlam; deemuglatory-rozbijają emulsję paliwowo wodną(skuteczniejsze wirowanie); dodatku antyutleniające; dodatki antykorozyjne-zobojętniają kwasy w paliwie i zmniejszają agresywność słonej wody
Dodatki zmniejszające ujemne procesy w czasie i po spalaniu-dodatki poprawiające spalanie-zmniejszają zwłokę zapłonu(zwiększenie LC) i przeciwdziałają powstawaniu nagarów; regulujące zawartość SOx-nie powstaje SO3(korozja niski temp) i powstaje mniej agresywny SO2; modyfikatory popiołów-zmniejszają temp. .ięknięcia i topnięcia- nie powstaje V2O5(korozja wys.temp)
Oleje powinny- obiżyc do minimum zużycie powierzchni trących w czasie pracy silnika; zapewnić łatwe uruchomienie zimnego silnika w każdych warunkach; nie wytwarzać nagarów i osadów; nie dopuszczać do korozyjnego zużycia części silnika; nie zawierać zanieczyszczeń mechanicznych i wody; chłodzić silnik i uszczelniać luzy;
Wskaźnik lepkościowy Viscosity Index- zeleżność lepkości od temperatury badanego oleju, porównując go z olejem wzorcowym: z serii H o małej wrażliwości na zmianę temp WL=100; z serii L o dużej wrażliwości na temp WL=0; WL=(L-U)/(L-H) gdzie L/H-lepkość kinematyczna oleju L /Hw 40*C (w 100*C ma tą samą temp co olej badany); U- lepkość kinematyczna w 40*C badanego oleju
Temp krzepnięcia Tk- to temperatura graniczna po osiagnięciu której olej zestala się i traci swoją płynność. Odparafinowanie i dodanie depresatorów obniża Tk
Skłonność do koksowania- poprzez nagrzewanie sięolejów do wysokiej temp bez dostępu do tlenu i w długim czasie przemiany chemiczne zachodzące w olejach powodują powstawanie koksu. Lotne składniki odparowywują a ciężkie ulegają termicznemu rozkładowi.
Popiół tlenkowy- pozostałość po spaleniu produktu w powietrzu a następnie wygrzewaniu w piecu w określonej temp.
Popiół siarczanowy- pozostałość po spaleniu produktu w powietrzu, potraktowaniu zwęglonej części kwasem siarkowym i wyprażeniu w piecu w określonej temp.
Liczba zasadowa Total Base Numer- rezerwa alkaliczna oleju. Określana w mg KOH równoważna wszystkim skladnikom w 1g oleju.
Liczba kwasowa Total Acid Number- określa ilość mg KOH potrzebną do zobojętnienia kwasów znajdujących się w 1g oleju. Miernik starzenia się oleju
SAN-dla kwasów mocnych, WAN- dla kwasów słabych- jeżeli produkt nie zawiera kwasów rozpuszczonych w wodzie; TAN=SAN+WAN; w świerzym oleju TAN=WAN
Dodatki uszlachetniające oleje- wiskozatory; depresatory- obniżają temp krzepnięcia; smarnościowe- tworzą warstwę ochronną; inhibitory utleniania- spowalniają utlenianie; inhibitory korozji; detergenty, dyspergatory- zamywają osady i zabezpieczają przed nimi; rezerwa alkaliczna- neutralizują kwaśne produkty; antypienienie- zmniejszają napięcie powierzchniowe na granicy olej-powietrze;
Smary plastyczne- środki smarowe otrzymywane przez zagęszczenie olejów do stałej lub półstałej konsystencji. Stanowią układ koloidalny których fazą rozproszoną jest zagęszczacz a fazą rozpraczającą olej smarny. Składają się z: płynnego oleju bazowego 70-90%; zagęszczaczy- mydeł 5-30%; dodatków uszlachetniających 0-20%;
Faza ciekła –decycuje o właściwościach smarnych; zmianach właściwości w zależności od temp; odporności na utlenianie; temp płynięcia; skłonności do odparowania w podwyższonej temp
Dodatki uszlachetniające- przeciwzużyciowe-odporność na zatarcia przy dużym obciążeniu; poprawiające smarowanie i przyleganie do podłoża; proszki metali- środki przeciwzatarciowe i uszczelniające; przeciwutleniające; przeciw koroyjne i przeciwrdzewne;