Szczegółowy program instruktażu ogólnego

W zakresie bhp i ppoż.

pracowników zatrudnionych

w zakładzie pracy.

(rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie

szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz.

1860 ; zm: Dz. U. Nr 116, poz. 972 z 2005 r.)

Program instruktażu ogólnego

Cel szkolenia :

Celem szkolenia jest zaznajomienie pracownika w szczególności z

podstawowymi przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy

zawartymi w Kodeksie pracy i regulaminie pracy oraz zasadami udzielania

pierwszej pomocy w razie wypadku.

Uczestnicy szkolenia :

Szkolenie przeznaczone jest dla wszystkich osób, które rozpoczynają pracę w zakładzie pracy.

Sposób organizacji szkolenia :

Szkolenie powinno być zorganizowane w formie instruktażu – przed rozpoczęciem przez pracownika pracy w zakładzie pracy – na podstawie niniejszego programu. Podczas szkolenia konieczne jest stosowanie odpowiednich środków dydaktycznych, w szczególności filmów, tablic, folii do wyświetlania informacji, środków do udzielania

pierwszej pomocy w razie wypadku. Instruktaż ogólny realizuje służba bhp, natomiast

instruktaż stanowiskowy realizuje służba bhp i bezpośredni przełożony pracownika w

zakładzie pracy.

Instruktaż ogólny – program szczegółowy

I. Istota bezpieczeństwa i higieny pracy :

1. Najważniejsze definicje :

- BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY – ogół norm prawnych oraz środków badawczych, organizacyjnych i technicznych mających na celu stworzenie pracownikowi takich warunków pracy, aby mógł on wykonywać pracę w sposób produktywny, bez narażania go na nieuzasadnione ryzyko wypadku lub choroby zawodowej oraz nadmierne obciążenie fizyczne i psychiczne.

- OCHRONA PRACY – system środków prawnych, ekonomicznych, organizacyjnych i technicznych służących zapewnieniu pracownikom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie pracy.

2. Regulacje prawne dotyczące ochrony pracy :

- Kodeks pracy jest dokumentem zajmującym nadrzędne miejsce wśród aktów prawnych regulujących prawną ochronę pracy. Uregulowania prawne, zawarte w tematycznie uporządkowanych działach Kodeksu pracy, określają prawa i obowiązki stron stosunku pracy, które z chwilą zawarcia mowy o prace stają się zobowiązujące. W przypadku zaniechania ich realizacji , każda ze stron , do której odnosi się zarzut zaniechania , ponosi skutki prawne tego czynu.

- Regulamin pracy – jest aktem normatywnym ustalającym wewnętrzny porządek, organizację w zakładzie pracy, oraz określającym prawa i obowiązki zarówno pracownika jak i pracodawcy, związane z procesem pracy. Regulując powyższe prawa i obowiązki regulamin pracy jest źródłem prawa pracy o charakterze normatywnym, który obowiązuje u danego pracodawcy . Regulamin pracy, w myśl Kodeksu pracy, w swojej treści nie może jednak zawierać postanowień mniej korzystnych dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy czy innych ustaw i aktów wykonawczych. Nie oznacza to jednak że postanowienia regulaminu pracy muszą być bardziej korzystne dla pracowników niż przepisy kodeksu pracy czy innych ustaw i aktów wykonawczych. Celem regulaminu pracy nie jest wprowadzanie nowych czy tez nieprzewidzianych przepisami Kodeksu pracy praw i obowiązków pracodawcy i pracownika. Głównym celem regulaminu pracy jest szczegółowe sprecyzowanie praw i obowiązków pracodawcy i pracownika zgodnie z potrzebami danego zakładu pracy, dopasowując treść postanowień do charakteru prowadzonej działalności, do sposobu prowadzenia działalności charakterystycznych dla danego pracodawcy i rodzaju działalności Regulamin pracy powinien być wydany u tych pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej dwudziestu pracowników, a sprawy należące do przedmiotu regulaminu nie zostały uregulowane w układzie zbiorowym w wystarczający sposób. Ustawodawca, nie określił rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę, ani podstawy nawiązania stosunku pracy, jak również rodzaju pracy wykonywanej przez pracownika. Ustawodawca nie wprowadził również informacji czy chodzi o stałe czy o zwykłe zatrudnianie co najmniej dwudziestu pracowników. Można zatem wywnioskować, iż w każdym przypadku kiedy pracodawca zatrudni dwudziestego pracownika, obowiązany jest wydać regulamin pracy.

3. Państwowy nadzór nad przestrzeganiem przepisów bhp:

a) Państwowa Inspekcja Pracy,

b) Państwowa Inspekcja Sanitarna,

4. Inne organy nadzoru nad warunkami pracy :

a) Urząd Dozoru Technicznego,

b) Urzędy Górnicze,

c) Organy nadzoru budowlanego,

d) Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska,

e) Komenda Główna Straży Pożarnej,

f) Policja.

5. Społeczny nadzór nad przestrzeganiem przepisów bhp :

a) Związki zawodowe,

b) Społeczna inspekcja pracy – współpraca z PIP i innymi organami.

II. Zakres obowiązków i uprawnień pracodawcy, pracowników oraz poszczególnych

komórek organizacyjnych zakładu pracy i organizacji społecznych w zakresie bhp

1. Podstawowe obowiązki pracodawcy
Art. 207.
§ 1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:
- organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
- zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
- zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
- zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
§ 3. Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 208.
§ 1. W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek:
- współpracować ze sobą,
- wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu,
- ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników.
§ 2. Wyznaczenie koordynatora, o którym mowa w § 1, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
Art. 209.

§ 1. Pracodawca rozpoczynający działalność jest obowiązany, w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia tej działalności, zawiadomić na piśmie właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności.
§ 2. Obowiązek, o którym mowa w § 1, ciąży na pracodawcy odpowiednio w razie zmiany miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, zwłaszcza zmiany technologii lub profilu produkcji, jeżeli zmiana technologii może powodować zwiększenie zagrożenia dla zdrowia pracowników.
§ 3. skreślony.
§ 4. Właściwy inspektor pracy lub właściwy państwowy inspektor sanitarny może zobowiązać pracodawcę prowadzącego działalność powodującą szczególne zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników do okresowej aktualizacji informacji, o której mowa w § 1.

2. Prawa i obowiązki pracownika
Art. 210.
§ 1. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 2. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, o którym mowa w § 1, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
§ 3. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa w § 1 i 2, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
§ 4. Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób.
§ 5. Przepisy § 1, 2 i 4 nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia.
§ 6. Minister pracy i polityki socjalnej w porozumieniu z ministrem zdrowia i opieki społecznej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej.
Art. 211.
Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany:
- znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
- wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
- dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
- stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
- poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich,
- niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie,
- współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 212.
Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana:
- organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
- organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy,
- dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem,
- egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami. 3. Zakres działania oraz uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.

4. SPOŁECZNA INSPEKCJA PRACY
Społeczna inspekcja pracy jest kierowana przez zakładową organizację związkową. Sprawowanie funkcji społecznego inspektora pracy stanowi służbę społeczną, pełnioną przez pracowników dla zapewnienia przez zakłady pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochrony uprawnień pracowniczych określonych w przepisach prawa pracy.
Działalność społecznych inspektorów pracy ma na celu kontrolę przestrzegania obowiązujących przepisów prawa pracy, a w szczególności zawartych w:
- Kodeksie pracy i w przepisach szczególnych oraz
- układach zbiorowych pracy i
- regulaminach pracy.
Społeczny inspektor pracy ma prawo przeprowadzania kontroli pomieszczeń i urządzeń zakładu pracy, a także wszystkich miejsc pracy pracowników.
§ 3. Realizując zadania określone w ustawie z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz. U. Nr 35, poz. 163) społeczni inspektorzy pracy powinni:
W zakresie bezpieczeństwa pracy skupiać swoje oddziaływanie na eliminowaniu zagrożeń, które są przyczyną wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a których likwidacja lub ograniczenie przyniesie trwałą poprawę warunków pracy; w szczególności powinni kontrolować:
- przestrzeganie wymogów technologicznych pod względem bezpieczeństwa pracy, postanowień dokumentacji techniczno - ruchowej oraz instrukcji obsługi maszyn,
- wyposażenie maszyn u urządzeń technologicznych w osłony i urządzenia zabezpieczające oraz sprawność i przydatność tych osłon i urządzeń podczas ruchu,
- stan urządzeń energetycznych i skuteczność działania ochron przeciwporażeniowych,
- wyposażenie pracowników w sprawny sprzęt ochron osobistych,
- przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa pracy,
W zakresie higieny pracy kontrolować:
- zapewnianie pracownikom, zgodnie z obowiązującymi przepisami: szatni, pomieszczeń do spożywania posiłków, urządzeń higieniczno-sanitarnych odpowiednich do rodzaju pracy i liczby osób,
- przestrzeganie norm higienicznych, a w szczególności dotyczących substancji szkodliwych, zapylenia, hałasu, wibracji, mikroklimatu i oświetlenia,

- wydawanie przysługujących na określonych stanowiskach pracy środków odżywczych, napojów i środków higieny osobistej,
- poddawanie pracowników obowiązkowym badaniom profilaktycznym oraz ważność orzeczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań do zatrudnienia na danym stanowisku pracy pracowników zatrudnionych w uciążliwych i szkodliwych warunkach dla zdrowia,
W zakresie prawnej ochrony pracy kontrolować w szczególności przestrzeganie przepisów dotyczących:
- skróconego czasu pracy wprowadzonego ze względu na uciążliwe lub szkodliwe warunki pracy,
- ochrony pracy kobiet i młodocianych, zwłaszcza czy osoby te nie są zatrudnione przy pracach im wzbronionych, a czas pracy jest zgodny z przepisami prawa pracy,
- ustalania przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy,
- świadczeń pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz świadczeń należnych z układów zbiorowych pracy.
§ 4. 1. Grupowy społeczny inspektor pracy obejmuje swoją działalnością pracowników komórki organizacyjnej, w której został wybrany, realizując odpowiednio zadania określone w § 3.
W razie stwierdzenia naruszeń przepisów, grupowy społeczny inspektor pracy informuje o tym bezpośredniego przełożonego, czyniąc jednocześnie stosowny zapis w oddziałowej (wydziałowej) księdze uwag.
§ 5. 1. Oddziałowy (wydziałowy) społeczny inspektor pracy obejmuje swoją działalnością oddział (wydział), realizując odpowiednio zadania, o których mowa w § 3, na podstawie planu pracy.
Na podstawie ustaleń własnych bądź grupowego społecznego inspektora pracy oddziałowy (wydziałowy) społeczny inspektor pracy informuje kierownika oddziału (wydziału) o stwierdzonych uchybieniach i naruszeniach, czyniąc jednocześnie stosowny zapis w oddziałowej (wydziałowej) księdze uwag.
W razie stwierdzenia naruszeń, których usunięcie należy do kompetencji kierownika zakładu pracy, oddziałowy (wydziałowy) społeczny inspektor pracy przedstawia zakładowemu społecznemu inspektorowi pracy wnioski w sprawie uwag lub zaleceń.

§ 6. Oddziałowi (wydziałowi) i grupowi społeczni inspektorzy pracy składają sprawozdania zakładowemu społecznemu inspektorowi pracy z realizacji swoich planów pracy.
§ 7. 1. Zakładowy społeczny inspektor pracy prowadzi działalność na podstawie planu pracy zatwierdzonego przez zakładową organizację związkową.
W planie pracy, o którym mowa w ust. 1, należy określać zamierzenia związane z kontrolą poszczególnych zagadnień ochrony pracy, organizacją społecznych przeglądów warunków pracy, rodzajem i częstotliwością kontroli przeprowadzanych przez poszczególnych społecznych inspektorów pracy oraz z przygotowaniem ocen wraz z wnioskami, które będą przedstawiane zakładowej organizacji związkowej.
§ 8. Zakładowy społeczny inspektor pracy organizuje i kieruje działalnością oddziałowych (wydziałowych) i grupowych społecznych inspektorów pracy oraz zatwierdza plany pracy oddziałowych (wydziałowych) społecznych inspektorów pracy.
§ 9. Zakładowy społeczny inspektor pracy realizuje zadania, o których mowa w § 3, a ponadto:
Sprawdza rozpatrywanie uwag wpisywanych przez oddziałowych (wydziałowych) i grupowych społecznych inspektorów pracy do oddziałowych (wydziałowych) ksiąg uwag, w razie stwierdzenia niewłaściwego stosunku do uwag, informuje kierownika zakładu pracy i zakładową organizację związkową bądź wydaje odpowiednie zalecenie,
Czuwa nad wykonaniem zaleceń, decyzji i nakazów organów nadzoru i kontroli nad warunkami pracy, a w razie ich niewykonania zawiadamia te organy,
Organizuje szkolenie oddziałowych (wydziałowych) i grupowych społecznych inspektorów pracy,
Występuje z pisemnymi wnioskami o przeprowadzenie kontroli do inspektora pracy Państwowej Inspekcji Pracy w sprawach zagrożenia życia i zdrowia pracowników, a w szczególności zagrożeń związanych z substancjami szkodliwymi, zapyleniem, hałasem lub wibracją, albo w sprawach wymagających specjalistycznej oceny; wnioski takie powinny być uzgodnione z zakładową organizacją związkową.
W razie stwierdzenia naruszeń przepisów prawa pracy mających znamiona wykroczenia przeciw prawom pracownika, występuje do inspektora pracy Państwowej Inspekcji Pracy o wszczęcie postępowania; wystąpienie może również dotyczyć przypadków naruszenia przepisów ustawy o społecznej inspekcji pracy oraz niewykonywania zaleceń zakładowego społecznego inspektora pracy, od których nie wniesiono sprzeciwu.
§ 10. 1. Na podstawie ustaleń własnych, oddziałowego (wydziałowego) lub grupowego inspektora pracy zakładowy społeczny inspektor pracy informuje kierownika zakładu pracy o stwierdzonych uchybieniach oraz wydaje zalecenie ich usunięcia w określonym terminie, wpisując jego treść do zakładowej księgi zaleceń i uwag.
W razie bezpośredniego zagrożenia mogącego spowodować wypadek przy pracy, zakładowy społeczny inspektor pracy występuje do kierownika zakładu pracy o natychmiastowe usunięcie tego zagrożenia, a w razie niepodjęcia przez kierownika zakładu odpowiednich działań, wydaje zalecenie wstrzymania pracy danego urządzenia technicznego lub robót, zawiadamiając o tym równocześnie zakładową organizację zakładową.
Zalecenie, o którym mowa powyżej, powinno dotyczyć w szczególności wyeliminowania zagrożeń związanych z wadliwością działania osłon i urządzeń zabezpieczających lub ich brakiem przy maszynach i urządzeniach, możliwością wybuchów, zatruciami, porażeniem prądem elektrycznym przy maszynach, urządzeniach i narzędziach o napędzie elektrycznym, nie posiadających skutecznej ochrony przeciwporażeniowej, pożarami, upadkiem osób z wysokości, niesprawnymi środkami transportowymi mogącymi spowodować wypadek komunikacyjny oraz niesprawnymi urządzeniami ciśnieniowymi i dźwignicami, działaniem substancji promieniotwórczych, wykonywaniem niezgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa pracy prac budowlanych, transportowych, przeładunkowych i remontowych,
W razie wątpliwości co do stanu zagrożeń, o których mowa w ust. 3, społeczny inspektor pracy powinien zasięgać opinii specjalistów w zakładzie pracy lub organów nadzoru i kontroli nad warunkami pracy.
W sprawach, w których zdaniem zakładowego społecznego inspektora pracy nie występuje potrzeba wydania zalecenia, inspektor informuje kierownika zakładu pracy, zapisując stosowną uwagę w zakładowej księdze zaleceń i uwag.
W razie wniesienia sprzeciwu przez kierownika zakładu pracy od zalecenia zakładowego społecznego inspektora pracy, nie orzeka się kary grzywny za niewykonywanie tego zalecenia.
§ 11. Zakładowe księgi zaleceń i uwag oraz oddziałowe (wydziałowe) księgi uwag prowadzi się według wzorów określonych przez Głównego Inspektora Pracy.

5. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy
Art. 237¹¹.

§ 1. Pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników tworzy służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, zwaną dalej "służbą bhp", pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zaś pracodawca zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli:
- zatrudnia do 10 pracowników albo
- zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
§ 2. Pracodawca - w przypadku braku kompetentnych pracowników - może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Pracownik służby bhp oraz pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu powierzono wykonywanie zadań służby bhp, o którym mowa w § 1, a także specjalista spoza zakładu pracy powinni spełniać wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zadań służby bhp oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników tej służby.
§ 3. Pracownik służby bhp oraz pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu powierzono wykonywanie zadań tej służby, nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla nich następstw z powodu wykonywania zadań i uprawnień służby bhp
§ 5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

- szczegółowy zakres działania, uprawnienia, organizację, liczebność i podporządkowanie służby bhp

-kwalifikacje wymagane do wykonywania zadań służby bhp

III. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów lub zasad bhp

Rodzaje odpowiedzialności pracownika :

1. Odpowiedzialność porządkowa :

a) upomnienie,

b) nagana,

c) kara pieniężna.

2. Odpowiedzialność osób kierujących pracownikami.

3. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika.

4. Podmioty uprawnione do nakładania kar grzywny :

- Inspektorzy PIP,

- Inspektorzy sanitarni.

5. Odpowiedzialność karna pracodawcy.

Czas trwania : 0,6 godz.*

IV. Zasady poruszania się na terenie zakładu pracy.

1. Podział, wymiary, znakowanie dróg komunikacji wewnętrznej.

2. Pionowe, poziome i świetlne znaki drogowe.

3. Utrzymanie dróg komunikacji wewnętrznej.

4. Zasady poruszania się środków transportowych w komunikacji publicznej

5. Zasady poruszania się pieszych.

6. Nawierzchnie dróg, czystość.

7. Miejsca niebezpieczne.

8. Przemieszczanie się pieszych między kondygnacjami.

9. Schody, pochylnie.

10. Dźwigi osobowe i urządzenia do podnoszenia.

11. Drabin przenośne.

12. Wymogi dla dróg ewakuacyjnych i dojazdów pożarowych.

13. Oświetlenie dróg na zewnątrz budynków i wewnętrznych ciągów

komunikacyjnych.

14. Przemieszczanie się w pomieszczeniach.

15. Dojścia, przejścia.

16. Pomieszczenia pracy.

V. Zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące w zakładzie i

podstawowe środki zapobiegawcze:

Charakterystyka wybranych czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych:

1. Czynniki niebezpieczne (urazowe) w środowisku, w tym w miejscu

zamieszkania podopiecznych.

2. Czynniki szkodliwe i uciążliwe:

a) czynniki fizyczne (hałas, mikroklimat, pyły, promieniowanie),

b) czynniki chemiczne (substancje i preparaty),

c) czynniki biologiczne (mikroorganizmy),

d) czynniki psychofizyczne (obciążenie fizyczne, obciążenie nerwowopsychiczne),

e) uciążliwości środowiska pracy.

3. Zasady likwidacji lub ograniczenia wpływu tych czynników na pracownika:

a) eliminacja źródeł niebezpiecznych i szkodliwych czynników

b) ograniczenie oddziaływania tych czynników poprzez odsunięcie człowieka

z obszaru ich wpływu,

c) ograniczenie oddziaływania na człowieka czynników niebezpiecznych i

szkodliwych poprzez osłonięcie strefy narażenia,

d) ograniczenie wpływu tych czynników poprzez zastosowanie ochron

osobistych,

e) ograniczenie zagrożenia człowieka czynnikami niebezpiecznymi i

szkodliwymi przez dobór pracowników, właściwą organizację pracy oraz

oddziaływanie na bezpieczne zachowanie pracowników,

Czas trwania : 0,5 godz.*

VI. Podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy związane z obsługą urządzeń

technicznych oraz transportem wewnątrzzakładowym:

1. Stanowisko pracy.

2. Ogólne wymagania dla stanowisk pracy.

3. Ogólne wymagania bezpieczeństwa dla maszyn i urządzeń.

4. Zasady prawidłowego przenoszenia ciężarów :

a) mężczyźni,

b) kobiety,

c) młodociani.

Czas trwania : 0,4 godz.*

VII. Zasady przydziału odzieży roboczej i obuwia roboczego oraz środków ochrony

indywidualnej, w tym w odniesieniu do stanowiska pracy instruowanego :

1. Środki ochrony indywidualnej :

a) podział środków ochrony indywidualnej,

b) dobór środków ochrony indywidualnej.

2. Odzież i obuwie robocze :

a) obowiązki pracodawcy,

b) tabela norm przydziału odzieży i obuwia roboczego,

c) karta ewidencyjna wyposażenia.

3. Pranie odzieży roboczej.

VIII. Porządek i czystość w miejscu pracy – ich wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo

pracownika :

1. Odpowiedzialność pracowników

2. Porządek i czystość w miejscu pracy.

3. Zagrożenia pożarem.

4. Zagrożenia wypadkowe i chorobowe

5. Pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne:

- ogólne wymogi dotyczące pomieszczeń higieniczno-sanitarnych.

6. Środki higieny osobistej

IX. Profilaktyczna opieka lekarska – zasady jej sprawowania w odniesieniu do

stanowiska instruowanego:

1. Profilaktyczne badania lekarskie :

a) badania wstępne,

b) badania okresowe,

c) badania kontrolne,

2. Skierowanie na badania lekarskie.

3. Zaświadczenie lekarskie.

4. Służba medycyny pracy.

5. Badania sanitarne.

6. Posiłki profilaktyczne i napoje.

Czas trwania : 0,5 godz.*

X. Podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru:

1. Ogólne wiadomości o pożarach i wybuchach.

2. Ogólne metody zapobiegania pożarom i wybuchom.

3. Zapewnienie bezpieczeństwa ewakuacji ludzi z pomieszczeń i budynków.

4. Rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego.

5. Zasady postępowania pracowników na wypadek powstania pożaru.

XI. Postępowanie w razie wypadku, w tym organizacja i zasady udzielenia pierwszej

pomocy:

1. Definicja wypadku przy pracy.

2. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach

3. Ogólne zasady udzielania pierwszej pomocy.

4. Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy:

a) zranienia

b) krwotoki

c) złamania

d) zwichnięcia

e) urazy termiczne

f) porażenie prądem elektrycznym (sztuczne oddychanie metodą usta-usta,

pośredni masaż serca),

g) zatrucia chemiczne,

h) pogryzienia przez zwierzęta.

Czas trwania : 1 godz.*

RAZEM : 3 godziny*

* w godzinach lekcyjnych trwających 45 minut

Lp.	Temat szkolenia^*)	Liczba godzin^**)
1	2	3
1	Istota bezpieczeństwa i higieny pracy
2	Zakres obowiązków i uprawnień pracodawcy, pracowników oraz poszczególnych komórek organizacyjnych zakładu pracy i organizacji społecznych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy	0,6
3	Odpowiedzialność za naruszenie przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
4	Zasady poruszania się na terenie zakładu pracy
5	Zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące w zakładzie i podstawowe środki zapobiegawcze	0,5
6	Podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy związane z obsługą urządzeń technicznych oraz transportem wewnątrzzakładowym	0,4
7	Zasady przydziału odzieży roboczej i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, w tym w odniesieniu do stanowiska pracy instruowanego
8	Porządek i czystość w miejscu pracy - ich wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo pracownika	0,5
9	Profilaktyczna opieka lekarska - zasady jej sprawowania w odniesieniu do stanowiska instruowanego
10	Podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru	1
11	Postępowanie w razie wypadku, w tym organizacja i zasady udzielania pierwszej pomocy
	Razem:	minimum 3