NAWOŻENIE UŻYTKÓW ZIELONYCH
ŹRÓDŁA POKRYCIA ZAPOTRZEBOWANIA NA SKŁADNIKI POKARMOWE NA UZ
Nawożenie, naturalna żyzność gleby, ścieki i namuły rzeczne, odchody zwierzęce, procesy biologiczne zachodzące w glebie. Masa roślinna niewykorzystana pod względem pasowym, opady atmosferyczne.
OCENA ZASOBNOŚCI GLEB TORFOWYCH W AZOT I POTRZEBY ICH NAWOŻENIA
EFEKT SYMBIOZY RHIZOBIUM Z ROŚLINAMI MOTYLKOWYMI W RUNI 1% udziału motylkowych w runi pozwala na oszczędności 3-5kg azotu podstawowego w nawozach w przeliczeniu na ha
KRYTERIA USTALANIA POTRZEB NAWOŻENIA NA UZ zasobność gleby jako odzwierciedlenie plonotwórczego potencjału siedliska. Oczekiwana wydajność runi. Sposób użytkowania. Przyswajalność składników pokarmowych. Termin stosowania w obrębie wegetacji . skład florystyczny runi
MINERALNIE NAWOŻENIE
ZASADY NAWOŻENIA AZOTEM UZ zmniejszenie dawki na glebach torfowych. Maksymalny poziom nawożenia plon krańcowy 1kg azotu nie mniej niż 10kg s.m (2-3krotny zysk energii w plonie) . zmniejszenie nawożenia w przypadku obecności motylkowych w runi (1% udziału 3-5kg/ha N). dzielenie dawki azotu (pod odrost max 60-70kg/ha) kryterium nawożenia jest obecność N-NO3 poniżej 0,2% w s.m
FORMY NAWOZÓW AZOTOWYCH NA UZ
Mineralne : saletrzane (saletra wapniowa) saletrzano amonowe (saletra amonowa, saletrzak, salmag) Mocznik RSM agramid, dicyjanoamid. Naturalne: gnojowica, gnojówka obornik. Organiczne kompost np. wermikompost
ZASADY NAWOŻENIA FOSFOREM UZ zwiększenie dawki na glebach torfowych, zwiększenie nawozów w przypadku obecności motylkowych w runi. Stosowanie jednorazowo w okresie wegetacji i jesienią lub wczesną wiosną. Uwzględnić niską przyswajalność fosforu 40-60%
FORMY NAWOZÓW FOSFOROWYCH NA UZ mineralne granulowane superfosfaty proste i potrójne magnesowany (na gleby o odczynie objętym lub lekko kwaśnym) mączka fosforytowa na gleby kwaśne torfowe. Naturalne obornik, organiczne kompost np. wermikompost
ZASADY NAWOŻENIA POTASEM UZ zwiększamy dawki na glebach torfowych. Zwiększenie nawożenia w przypadku obecności motylkowych w runi. Dzielenie dawki potasu (pod odrost max 50kg/ha) kryterium nawożenia jest obecność K na optymalnym poziomie 1,7% w s.m. uwzględnić luksusową przyswajalność potasu 90-100%. Ograniczyć dawkę na pastwiskach o 80kg/ha rocznie w przeliczeniu na DJP ze względu na odchody
FORMY NAWOZÓW POTASOWYCH NA UZ mineralne sole potasowe(60%) siarczan potasu kalimagnezja, kainit magnezowy, kamex, naturalne gnojowica gnojówka obornik. Organiczne kompost np. wermikompost
NAWOŻENIE MAGNEZEM NA UZ ważne wiosną zwłaszcza na pastwiskach. Głównym źródłem magnezu jest wapno magnezowe dostarczanie w tym nawozie 50kg/ha MgO jest wystarczające na 2-3lata. Najskuteczniej likwiduje niedobory magnezu nawożenie siarczanem magnezu. Nawożenie solą kizerytowo-karnalitową uzupełnia zasobność gleby w te składniki. Stosowanie magnezu w nawozach wieloskładnikowych.
ZASADY NAWOŻENIA MIKROELEMENTAMI UZ na pastwiska z niedoborem runi kobaltu 0,08-0,1 mg/kg s.m aplikować siarczan kobaltu otaz chylat CO jako domieszkę do superfosfatu. Gdy w runi jest poniżej 0,1-0,5 mg selenu w kg s.m należy nawozić pastwiska selenianu sodu. Na zagospodarowanych pomelioracyjne użytki zielone na glebach torfowych stosować siarczan miedzi.
WAPNOWANIE UZ celem wapnowania trwałych UZ jet usunięcie nadmiaru niepożądanej kwasowości wierzchniej warstwy gleby. Optymalny dla wzrostu i rozwoju roślinności łąkowej w przedział pH gleby w KCl dla gleb mineralnych 5,5-6. Dla gleb organicznych 4,5-5 wapnowanie należy zastosować przy pH mineralne <4,5 organiczne <3,5 -4,0
W siedliskach grądowych będzie szybko wyczerpywał się wapń na łęgach nie ma potrzeby.
ZASADY RACJONALNEGO WAPNOWANIA UZ dobór optymalnej dawki nawozu zależy od pH gleby i zawartość próchnicy (najczęściej kształtuje się ona na poziomie 1-1,5t CaO/ha w odstępach co 6lat. Częstość stosowania im lżejsza gleba Tyl należy częściej wapnować lecz mniejszymi dawkami . stosowanie odpowiedniej formy nawozu przeważnie jest nią węglan wapienny a przede wszystkim wapnowo- magnezowy oraz niekiedy siarczan wapienny. Wybór optymalnego terminu stosowania na ogół jest nim okres pozawgetacyjny zwłaszcza późna jesień lub niekiedy wczesna wiosna przed ruszeniem wegetacji. Możliwość połączenia tego zabiegu z renowacją UZ zwłaszcza przy wykorzystaniu metody pełnej uprawy. Rodzaj sprzętu używanego do nawożenia.
ZASADY STOSOWANIA GNOJOWICY NA UZ wysokość dawki wg pobierania składników pokarmowych i intensywności użytkowania oraz warunków pogodowych w latach wilgotnych wyższe dawki. Dla zachowania właściwego składu florystycznego runi roczne dawki odpowiednio rozcięczonej gnojowicy (5-6%s.m )na wysokowydajnej łące nie powinny przekraczać 100m3/ha przy stosowaniu 20-25m3/ha pod każdy odrost na pastwisku poziom nawożenia gnojowicą musi być odpowiednio mniejszy 50-70m3/ha wyższe dawki powodują z reguły obniżenie smakowitości pogorszające wykorzystanie runi przez pasące się zwierzęta. Najlepszym terminem stosowania gnojowicy jest okres wiosenny na przełomie marca i kwietnia wykorzystanie azotu dochodzi wówczas do 60% a potasu do 100 podczas gdy latem wykorzystanie azotu wynosi 25-40% a potasu 60-80%. W okresie wegetacji rozlewać gnojowicę bezpośrednio po wypasie lub skoszeniu runi stosując umiarkowane dawki bez obawy zabrudzenia roślin można rozlewać gnojówkę tylko przez 10dni po skoszeniu runi. Nie należy stosować gnojowicy w okresie jesienno zimowym duże straty składników pokarmowych szkodliwy wpływ na środowisko. Stosować uzupełniające nawożenie mineralne fosforem. Właściwe warunki pogodowe zimno pochmurno wysoka wilgotność. Wprowadzać gnojowicę możliwie jak najniżej gleby w postaci dużej kropli lub do gleby przez iniekcje. Dostatecznie duży zbiornik 2-2,5m3/SD na miesiąc. Wystarczająco duże możliwości dawkowanie jednorazowo 15-30m3/ha. Przed napełnieniem beczkowozów gnojowicę należy w zbiorniku wymieszać. Nie gnojowa UZ położonych na terenach narażonych na powodzie lub podmokłych
SPOSOBY OGRANICZNENIA EMISJI AMONIAKU PODCZAS STOSOWANIA GNOJOWICY NA UZ iniekcja wgłębna lub płytka przy zamkniętej darni >95% inakcja płytka przy otwartej darni> 80% pasowe rozlewania na powierzchni darni 50-80% rozcięczanie wodą 1:3 20-80% deszczowanie w czasie i po stosowaniu tradycyjnym 25-75% zakwaszenie gnojowicy pH <5 70-95% zakwaszenie gnojowicy pH 5-6 30-80%
ZASADY STOSOWANIA GNOJÓWKI szybko działający nie stosujemy zimą zawiera 2,5-3,5 % s.m stosowanie fosforu uzupełniająco.
ZNACZENIE OBORNIKA NA UZ ODDZIAŁYWANIE NA RUŃ nawozowe (dostarcza i wyrównuje dysproporcje składników pokarmowych. Wpływa na wzrost plonów nie tylko w roku następnym po zastosowaniu lecz następczo i w dalszych latach). Fizyczne ( chroni rośliny przed wymarzaniu i suszą, przedłuża okres wegetacji, poprawia bilans wilgoci w glebie). Biologiczne ( stabilność składu botanicznego runi. Wzrost udziału roślin motylkowych drobnonasiennych kończyna komica. Zwiększanie masy korzeniowej. Pobudzenie krzewienia się traw przez co wpływa na zagęszczenie darni i umożliwia szybsze zamknięcie jej uszkodzeń. Poprawia fizyczne chemiczne i biologiczne właściwości gleb. Przyczynia się do aktywacji mikroflory. Sprawia że gleba staje się ponownie biologicznie czynna co ma znaczenie po suszy.
ZASADA APLIKACJI NA UZ najkorzystniejszy termin stosowania obornika i pastwiska jest w listopadzie ponieważ: rośliny są w stanie spoczynku. Część azotu w tym formie amonowej jest absorbowania przez glebę niska temperatura i wilgotna łąka zabezpieczają przed jego uwalnianiem w powietrzu. Jesienią i zimą do gleby przechodzi dok 90% potasu 60% fosforu 30% azotu. Dawki obornika 30-40% co 3-4lata w zależności od żyzności gleby stopnia żywotności runi stan jej degradacji. Dobry efekt daje też stosowanie niższych dawek z nawozami mineralnymi. Przy stosowaniu dużych dawek obornika należy wiosną Grabic resztki słomy. Obornik powinien być przefermentowany i drobny. Nie należy stosować obornika zbyt wysuszonego gdyż brak w nim drobnoustrojów mineralizujących materię organiczną.
PIELĘGNACJA UZ
ZABIEGI wałowanie, włókowanie, bronowanie wykaszanie niedojadów, gospodarkę wodną deszczownie.
ZNACZENIE WAŁOWANIA NA UZ dociskanie warstwy darniowej do podglebia na glebach organicznych. Wspomaganie darni w regeneracji uszkodzeń po zimie. Wyrównywanie powierzchni łąk i pastwisk. Zapobieganie rozprzestrzenianiu się chwastów niszczenie chwastów grubo łodygowych baldaszkowych sitów turzyc. Stymulowanie rozwoju traw i roślin motylkowych poprzez lepsze podsiąkanie wody i wzrost intensywności krzewienia. Poprawa właściwości fizycznych gleby.
ZASADY WAŁOWANIA optymalny termin jest zawartość w glebie 11-12% powietrza praktycznie oznacza to moment gdy darń ugniata się pod naciskiem stopy a w śladach brak oznak wilgoci. Najlepsze w działaniu wały gładkie z zaokrąglonymi krawędziami które można napełnić wodę dobre rezultaty zapewnia także wały łąkowe poprzecznie żeberkowane powinny one prz prędkości 3-5 km/h posiadać obciążenie 11-1,2t/m szerokości roboczej.