Prawo budowlane –zbiór norm (przepisów) prawnych regulujących działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy i nadzoru, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określających zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach.
- Ustawa o wyrobach budowlanych - określa zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zasady kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu oraz zasady działania organów administracji publicznej w tej dziedzinie.
- Elementami systemu oceny zgodności wyrobu są następujące czynności i zadania:
• wykonywanie badań typu,
• wykonywanie badań sondażowych,
• ocena i nadzór nad systemem ZKP,
• certyfikacja i nadzór nad certyfikatem wyrobu,
• certyfikacja systemu i nadzór nad certyfikatem ZKP,
• system zakładowej kontroli produkcji,
• wykonywanie badań wyrobu zgodnie z planem badań.
-Aprobata techniczna – jest pozytywną oceną techniczną wyrobu budowlanego stwierdzającą jego przydatność do stosowania w budownictwie. Udzielana jest na wniosek producenta wyrobu. Wydawana jest producentowi lub grupie producentów na okres 5 lat.
-Deklaracja zgodności – jest to dokument wydawany przez producenta lub jego pełnomocnika, zawierający oświadczenie że wyrób budowlany jest zgodny z wymaganiami -zawartymi w PN lub aprobacie technicznej.
-Certyfikat zgodności – jest dokumentem potwierdzającym wydanym przez uprawnioną trzecią stronę, który wykazuje że wyrób budowlany jest zgodny z PN lub aprobata techniczną.
-obiekt budowlany. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, obiekt małej architektury;
-Budynek – obiekt budowlany trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty i dach
-Budowla – każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, taki jak: lotnisko, droga, linia kolejowa, most, wiadukt, estakada
-małej architektury - obiekty kultu religijnego, takie jak: kapliczka, krzyż przydrożny, figura, obiekty architektury ogrodowej, takie jak: altana, posąg, wodotrysk, ogrodzenie, obiekty użytkowe - służące rekreacji codziennej, takie jak: piaskownica, huśtawka, drabinka, ławki oraz utrzymaniu porządku, takie jak: śmietnik.
-Tymczasowy obiekt budowlany – obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe.
-Pozwolenie na budowę - dokument otrzymany w drodze decyzji administracyjnej zezwalający na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego.
-Wymagania dla budownictwa z dyrektywy: bezpieczeństwo konstrukcji, bezpieczeństwo pożarowe, bezpieczeństwo użytkowania, higiena, zdrowie, środowisko, ochrona przed hałasem i drganiami, oszczędność energii i izolacyjność termiczna.
-Warunki techniczne jakim powinny odpowiadac budynki:
- zasady obliczania kubatury i powierzchni- Pola powierzchni poziomych i pionowych okreoela siê zgodnie z
wymiarami rzeczywistymi. P³aszczyzny nachylone wymiaruje siê na ich rzucie
na p³aszczyznê poziom¹ (do obliczeñ strat ciep³a zawsze nale¿y jednak
przyjmowaæ rzeczywiste pole powierzchni).
Pole powierzchni podaje siê w m2 z dok³adnooeci¹ do dwóch miejsc
po przecinku”.
- siatki modularne - jest trójwymiarowym układem odniesienia, w którym umieszczony jest obiekt budowlany i jego komponenty; odległość między płaszczyznami w tym układzie jest równa modułowi podstawowemu lub multimodułowi (multimoduł może być różny dla każdego z trzech kierunków przestrzennej siatki modularnej);
-Budynki:
-rodzaje i podział zw na funkcje –przemysłowe, produkcyjne i energetyczne, transportu, handlowe i usługowe, biurowe, ochrony zdrowia i opieki społecznej, mieszkalne, oświaty, nauki, kultury i kultu religijnego, produkcyjne i usługowe rolnictwa oraz gospodarcze,
-ukształtowanie –
- materiał zast do budowy – drewniane, stalowe, ceglane, zelbetowe
-technologię wykonania-
Układy konstrukcyjne budynków: układzie podłu_nym sciany konstrukcyjne sa
równoległe do dłu_szego boku budynku. W budynkach o takim układzie wiekszosc otworów
okiennych i drzwiowych musi byc wykonana w scianach konstrukcyjnych, co jest przyczyna ich
osłabienia i zmusza do stosowania mocnych nadpro_y (przejmujacych i przekazujacych czesc
obcia_enia od stropów). W takim układzie stropy pracuja jednokierunkowo, a kierunek ich
rozpiecia jest poprzeczny do dłu_szego boku budynku.
układzie poprzecznym sciany konstrukcyjne sa
prostopadłe do dłu_szego boku budynku. Stropy pracuja jednokierunkowo, a kierunek ich rozpiecia jest równoległy do dłu_szego boku budynku.
krzy_owy, w którym sciany konstrukcyjne sa usytuowane prostopadle i równolegle
do osi podłu_nej budynku, a stropy pracuja dwukierunkowo (np. stropy _elbetowe krzy_owo
zbrojone), tzn. opieraja sie na całym obwodzie.
Fundament – element konstrukcyjny przekazujący na podłoże gruntowe całość obciążeń budowli wykonany z betonu, żelbetu, murowany z cegieł lub kamieni. Pod wpływem przekazywanych obciążeń dochodzi do odkształceń gruntu, co z kolei powoduje osiadanie budowli.
-Ściana - w budownictwie przegroda (najczęściej pionowa), oddzielająca środowisko zewnętrzne od wewnętrznego lub dzieląca przestrzeń wewnątrz budynku. Może być elementem konstrukcyjnym.
-Nadproże – poziomy, płaski lub sklepiony (przesklepienie) element konstrukcyjny w formie belki umieszczanej ponad otworami w ścianie. Jego zadaniem jest przeniesienie obciążeń oddziałujących na fragment ściany ponad otworem na mur po obu stronach otworu.
-Dylatacja - szczelina celowo utworzona w konstrukcji architektonicznej. Wydzielone elementy, ich fragmenty samodzielnie przenoszą przewidywane obciążenia, odkształcenia i przesunięcia.
-Strop – poziomy element konstrukcyjny oddzielający poszczególne kondygnacje budynku. Strop przenosi obciążenia na pionowe elementy (ściany lub słupy). Na górnej powierzchni stropu układana jest podłoga, a dolną powierzchnię najczęściej pokrywa się tynkiem, tworząc sufit.
4) Rodzaje fundamentów:
-Stopa – jest zazwyczaj fundamentem pod słup i ma zazwyczaj podstawę kwadratową lub prostokatną. Stopy fundamentowe mogą być betonowe lub - gdy grunt jest słaby albo obciążenia przekazywane przez słup są duże - żelbetowe. Niezależnie od tego, czy stopa jest betonowa, czy żelbetowa, umieszcza się w niej pionowe zbrojenie takie samo jak w słupie. Zbrojenie to, zwane starterem, wystaje z zabetonowanej stopy na długość 50-70 cm i później łączy się z nim zbrojenie słupa.
-Ławy fundamentowe, czyli poszerzenia u spodu ścian fundamentowych, umożliwiają rozłożenie obciążenia pochodzącego od budynku na większą powierzchnię, a więc zmniejszają jednostkowy nacisk ścian na grunt. Ich szerokość i wysokość wynikają z obliczeń konstrukcyjnych i nie mogą być dowolnie zmieniane. Najbardziej popularne są ławy betonowe, wylewane bezpośrednio w gruncie. Aby były bardziej odporne na nierównomierne osiadanie gruntu, zbroi się je podłużnie – standardowo czterema prętami o średnicy 12 mm.
-Ruszty fundamentowy – stosuje się je do budynków wywierających duże obciążenie oraz wrażliwego na nierównomierne osiadanie. Wygląda on w postaci przenikających się ław fundamentowych.
-Płyty fundamentowe – stosuje się się do obiektów wywierających duże naciski na grunt jak np. magazyny, silosy, kominy oraz tam gdzie chcemy zabezpieczyć budowlę przed nierównomiernym osiadaniem. Wyróżniamy: gładką, żebrową i grzybkową.
-Skrzynie – pod budynki wywierające bardzo duże obciążenia np. wieżowce, budynki o różnej konstrukcji takie którym musimy zapewnić równomierne osiadanie. Są to dwie płyty połączone scianami usztywniającymi. Skrzynie wykonuje się z żelbetu. Odznaczaja się dużą sztywnością.
-Fundamenty palowe stosuje się w miejscach, gdzie konieczne jest przeniesienie dużych skoncentrowanych obciążeń na głębsze (bardziej wytrzymałe) warstwy gruntu. Palowanie jest też konieczne w przypadku, gdy na fundament - a za jego pośrednictwem na grunt - przenoszone będą duże obciążenia skupione (siły pionowe, poziome, momenty oraz ich kombinacje). Tego typu warunki występują w podporach mostów, obiektach budownictwa hydrotechnicznego, morskiego i pełnomorskiego, budynkach wysokich oraz obiektach typu wieżowego.
-Mikropale -to pale małośrednicowe. Ich średnica nie przekracza 300mm dla mikropali wierconych i 150mm dla przemieszczeniowych. Przeznaczone głównie do wzmocnienia fundamentów budynków, podnoszenia osiadłych konstrukcji, stabilizacji osuwisk, formowania obudów wykopów. Mikropale wiercone są formowane w gruncie w sposób zmechanizowany i zbrojone prętem. Mogą pracować jako wciskane lub wyciągane.
Czynniki wpływające na głębokość posadowienia fundamentów: głębokość wystepowania warstwy nośnej w gruncie, normową głębokość przemarzania gruntu, projektowe wykorzystanie części podziemnej budynku, poziom wody gruntowej, głębokość posadowienia sąsiednich budynków.
Posadowienie pośrednie i bezpośrednie – bezpośrednie – obciążenie z budynku przekazywane jest przez fundament całą powierzchnią jego podstawy na nośną warstwę gruntu. – pośrednie- obciążenie z budynku przekazywane jest w głąb gruntu lub do warstw nośnych gruntu za pośrednictwem specjalnych, dodatkowych elementów konstrukcyjnych np. pali.